Chế độ ăn giàu thực vật, nhiều dưỡng chất xơ, dưỡng chất béo tốt, ít đường và carbohydrate tinh chế được xem là phương thuốc lâu ngày tuổi thọ.
Khoa học từng chứng thực phẩm không những mang đến năng số lượng mà còn là phương thuốc “đảo ngược” quá trình lão hóa.
“Thực phẩm thực sự là thuốc. Ăn uống phù hợp giúp cho hệ đường ruột của bạn khỏe mạnh. Ngược lại, ăn những thực phẩm sai sẽ tàn phá nó”, bác sĩ Mark Hyman, 63 tuổi, tác giả cuốn sách Young Forever, liên tiếp lọt vào danh sách bán chạy nhất tại Mỹ gần đây, nói.
Bác sĩ Hyman, người đặt mục tiêu sống ít nhất tới 100 tuổi, cho rằng những chứng chứng bệnh do tuổi tác mà chúng ta nghĩ không thể tránh khỏi – thực tế có thể ngăn chặn. Hyman tin rằng nhờ tuân thủ chế độ ăn giàu dinh dưỡng thực vật, nhiều dưỡng chất xơ, dưỡng chất béo tốt, ít carbohydrate tinh chế, nên sức khỏe của ông hiện nay tốt hơn so với 20 năm trước.
Một người chứng bệnh của ông – Katherine, 66 tuổi, mắc chứng béo phì, tiểu đường và đang trong quá trình ghép tim và thận là minh chứng cho việc ăn uống đúng cách sẽ suy giảm chứng bệnh tật. Theo lời khuyến khích của Hyman, Katherine từng chuyển sang chế độ ăn rất ít đường, nhiều dưỡng chất xơ, dưỡng chất béo tốt, giàu dinh dưỡng thực vật. Ba tháng sau, bà dừng sử dụng tất cả loại thuốc.
Có 10 dấu hiệu điển hình của lão hóa mối quan hệ tới những thay thế đổi trong cơ chế sinh học con người và đó là căn nguyên dẫn tới chứng bệnh tật. Chúng gồm tiến trình trình lão hóa tế bào, cạn kiệt tế bào gốc cho tới sự rút ngắn của telomere (các đoạn DNA ở cuối mỗi nhiễm sắc thể), rối loạn nội tiết tố và đường truyền tín hiệu dinh dưỡng.
Để giữ các nội tiết tố và đường truyền tín hiệu dinh dưỡng vận động tối ưu, có bốn kênh tín hiệu tế bào hàng đầu, được ví như công tắc của trường sinh, cần thiết phải vận động phối hợp cùng nhau: insulin và đường truyền tín hiệu insulin, protein mTOR (kinase giúp cho tất cả tế bào có năng số lượng), enzyme AMPK và enzyme sirtuin.
Theo Hyman, các kênh tín hiệu này được thiết kế để giữ an toàn chúng ta khỏi chứng bệnh tật và lão hóa thất thường, tuy nhiên những gì chúng ta ăn mới là thứ điều khiển vận động của chúng. Dưới đây là các lời khuyến khích của ông về việc ăn uống đúng có thể đảo ngược chứng bệnh tật.
Bác sĩ Mark Hyman, 63 tuổi, tác giả cuốn sách Young Forever. Ảnh: Dryhaman.com
Loại bỏ đường và tinh bột
Nếu phải chỉ định một liệu pháp can thiệp để lâu ngày tuổi thọ, ngăn ngừa và đẩy lùi chứng bệnh mạn tính, Hyman cho rằng ông sẽ khuyến nghị loại bỏ đáng nhắc đường và tinh bột tinh chế khỏi chế độ ăn. Việc tiêu thụ nhiều đường và tinh bột sẽ thực hiện cho tuyến tụy của bạn sản xuất nhiều insulin hơn để kiểm soát số lượng đường trong máu. Chúng cũng tác động xấu tới tất cả công tắc trường sinh gồm cả mTOR và sirtuin.
Hyman khuyến khích hãy giữ số lượng insulin trong cơ thể thấp, cũng như nâng cao sự nhạy cảm của tế bào với insulin bằng cách tuân thủ chế độ ăn ít đường, ít tinh bột, tuy nhiên giữ số lượng dưỡng chất béo và protein tốt, cùng trái cây và rau quả nhiều dưỡng chất xơ.
Kích hoạt quá trình tự thực bào
mTOR là một công tắc trường sinh mà thỉnh thoảng chúng ta muốn bật (ví như khi tập thể thao để tiến triển cơ bắp và tạo ra các protein mới). Đồng thời, thi thoảng công tắc này cần thiết phải tắt để tăng cường quá trình tự thực bào (tế bào “ăn” các thành phần của hàng đầu nó để loại loại bỏ tế bào già nua). Do vậy, mTOR rất quan trọng với việc điều chỉnh sự tiến triển của tế bào, tổng hợp protein, công dụng của ty thể (giúp cho chuyển hóa năng số lượng trong thức ăn thành nguồn năng số lượng mà tế bào sử dụng), sự lão hóa của tế bào.
Nếu không có thời kỳ tự thực bào thường xuyên, các chứng bệnh như Alzheimer, béo phì, ung thư, Parkinson, hội chứng buồng trứng đa nang và chứng bệnh gan nhiễm mỡ sẽ tiến triển.
Hyman cho rằng các quãng thời gian nhịn ăn hoặc hạn chế nạp calo sẽ thực hiện “tắt” mTOR và kích hoạt quá trình tự thực bào. một vài dưỡng dưỡng chất thực vật cũng có thể kích hoạt quá trình này, chẳng hạn polyphenol trong cà phê, oleuropein trong dầu ô liu nguyên dưỡng chất, resveratrol trong vỏ nho đỏ, catechin trong trà xanh và nghệ, berberine và urolithin A, một dưỡng chất chuyển hóa đường ruột từ quả lựu.
Bật công tăng năng số lượng AMPK
AMPK là enzyme quan trọng được tìm xuất hiện trong tất cả tế bào động vật có vú, đóng vai trò nhận thấy mức năng số lượng thấp trong cơ thể và kích hoạt enzyme ATP (adenosine triphosphate), giúp cho vận chuyển năng số lượng tới các nơi cần thiết phải thiết để tế bào sử dụng. Khi chúng ta già đi, AMPK trở nên kém nhạy cảm, dẫn tới mức năng số lượng và dưỡng chất dinh dưỡng ở các tế bào thấp, từ đó thực hiện cho quá trình trao đổi dưỡng chất trễ hơn.
Theo Hyman, ăn các bữa ăn trong ngày trong một khung thời gian hạn chế có thê kích hoạt AMPK. một vài hợp dưỡng chất thực vật từ hạt cau, nghệ tây, ngải cứu, lô hội, nhân sâm, ớt hiểm, hạt thì là đen, quýt, cà phê cũng có công dụng tương tự.
Khắc phục tổn thương của DNA
Sirtuin là một protein truyền tín hiện, giúp cho điều chỉnh vận động sản các protein mới, suy giảm tình trạng viêm nhiễm và mất kích ứng oxy hóa. Các sirtuin rất cần thiết phải thiết để khắc phục tổn thương của DNA và giữ an toàn các telomere trong cơ thể tuy nhiên chúng suy giảm dần vận động khi chúng ta già đi.
Hyman khuyến khích bạn nên tiêu thụ các hợp dưỡng chất có lợi cho sirtuin có trong quả mọng, hành tây, nghệ, trà xanh và rau họ cải. Hyman khuyến cáo không nên ăn nhiều đường và tinh bột vì chúng ức chế công dụng của sirtuin.
Loại bỏ tế bào thây ma
Các tế bào không chết hẳn mà vẫn ở trong cơ thể của chúng ta và gây nên tổn thương, vì vậy, chúng được gọi là gọi là tế bào thây ma (zombie cells). Khi chúng ta già đi, công dụng của hệ thống miễn dịch suy yếu và tình trạng viêm nhiễm thúc đẩy sự tạo thành của nhiều tế bào thây ma hơn.
Các hợp dưỡng chất tự nhiên như quercetin trong táo và hành tây từng được chứng minh có thể giúp cho tiêu diệt tế bào thây ma. Ngoài ra, nhiều loại thực phẩm không không khác có các hợp dưỡng chất tiêu diệt tế bào này như dâu tây, cà rốt, bông cải xanh, atisô, bắp cải, nho, trái cây họ cam quýt, cherry và nghệ.
Tăng sức mạnh cho ty thể
Ty thể là những bào quan nhỏ bé giúp cho phối hợp thức ăn và oxy để tạo ra năng số lượng vận hành cơ thể. Khi chúng ta già đi, các đột biến DNA ty thể tích lũy, các gốc tự do tăng lên, trong khi đó, ty thể suy giảm về số số lượng và công dụng. Vì vậy, năng số lượng cơ thể suy suy giảm.
Hyman ví ty thể như một động cơ lai có thể chạy bằng hai nguồn nhiên liệu: dưỡng chất béo và carbohydrate. Tuy nhiên, dưỡng chất béo được xem là nhiên liệu sạch hơn carbohydrate.
Các thực phẩm như quả việt quất, lựu, thịt bò cỏ, bông cải xanh, cá mòi, dầu ô liu nguyên dưỡng chất, bơ và hạnh nhân cung các nguồn dưỡng chất béo tuyệt vời giúp cho vận hành tối ưu ty thể của bạn.
Hợp dưỡng chất ketones, một loại dưỡng chất béo và dầu MCT (có trong dầu dừa chưa tinh chế) cũng là nhiên liệu hữu ích để giúp cho ty thể sửa trị và thực hiện mới.
Hồng Vân (Theo Telegraph)
