Cách đọc kết quả tinh dịch đồ? Ý nghĩa các thông số xét nghiệm

Phân tích tinh dịch là một xét nghiệm chẩn đoán quan trọng, thường gặp ở nam giới, nhằm xác định các tình trạng như: số số lượng tinh trùng thấp, nguy cơ di chuyển kém và hình thái không thông thường của tinh trùng… Từ đó chẩn đoán, phản hồi tình trạng thụ thai, nâng cao nguy cơ sinh sản. Vậy đọc kết quả tinh dịch đồ như thế nào? Các thông số xét nghiệm có ý nghĩa gì? Bài viết sau đây được bác sĩ Trần Huy Phước, khoa Nam học, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, BVĐK Hưng Thịnh TP.HCM giải thích cặn kẽ hơn về vấn đề này

Hiểu chuẩn xác về kỹ thuật xét nghiệm tinh dịch đồ

Xét nghiệm tinh dịch đồ là kỹ thuật kiểm tra mẫu tinh dịch dưới kính hiển vi. Kỹ thuật này giúp cho phản hồi số số lượng, nguy cơ vận động và hình kiểu tinh trùng. (1)

Tinh dịch là hoạt chất lỏng đặc, màu trắng, tiết ra từ dương vật khi nam giới đạt cực khoái khi quan hệ tình dục (hiện tượng xuất tinh). Trong tinh dịch chứa tinh trùng, các tế bào này được tạo ra trong cơ quan sinh sản nam giới và chứa vật liệu di truyền nên thiết để giữ nòi tương tự.

Nam giới và bạn tình không thể mang thai có thể do tinh dịch hoặc tinh trùng gặp vấn đề. Số số lượng tinh trùng thấp, tinh trùng dị kiểu hoặc di chuyển không đúng cách có thể gây nên vô sinh. Xét nghiệm và phân tích tinh dịch đồ giúp cho kiểm tra và phát hiện những khiếm khuyết, từ đó có phương án điều trị thích hợp.

Ngoài ra, kỹ thuật xét nghiệm này cũng được sử dụng để kiểm tra việc thắt ống dẫn tinh có thành tựu thường hay không. Thắt ống dẫn tinh là một thủ thuật được thực hiện để tránh thai. Việc thắt ống dẫn tinh sẽ ngăn chặn đường dẫn tinh từ tinh hoàn tới dương vật. Xét nghiệm tinh dịch đồ thường được thực hiện từ 8 – 16 tuần sau khi thắt ống dẫn tinh để giữ gìn tinh dịch không có tinh trùng.

Yếu tố tác động tới kết quả tinh dịch đồ

Có nhiều yếu tố tác động tới kết quả tinh dịch đồ, do đó, người căn bệnh nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ. Những yếu tố tác động gồm: (2)

1. Tác nhân tác động trực tiếp tới số số lượng và uy tín tinh trùng

hoang mang, thiếu hụt dinh dưỡng, suy suy giảm testosterone, hút thuốc lá thường xuyên, lạm dụng hoạt chất kích thích,… là những yếu tố tác động tới uy tín tinh trùng.
Bảo quản tinh dịch không tốt có thể thực hiện chết hoặc suy giảm nguy cơ vận động của tinh trùng.
Khi tự sướng để lấy mẫu sẽ xảy ra một tỷ lệ như xuất tinh không hoàn toàn, khiến cho căn bệnh phẩm thu được ít tinh trùng, từ đó dẫn tới kết quả sai lệch.
Tránh vận động tình dục trong 3-7 ngày trước khi lấy mẫu.

2. Yếu tố tác động tới kết quả tinh dịch đồ

Nên tiến hành xét nghiệm tinh dịch đồ trong 15-30 phút và không quá 60 phút.
Hồng cầu, bạch cầu trong tinh dịch có thể tác động tới việc phân tích và phản hồi tinh trùng.
Mẫu căn bệnh phẩm không được bảo quản ở nhiệt độ 37 độ C sẽ tác động tới kết quả xét nghiệm.
Hóa hoạt chất không uy tín cũng tác động tới tỷ lệ tinh trùng.
Phòng xét nghiệm không vô khuẩn, trang thiết gặp phải không được bảo dưỡng cũng tác động tới kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ.

kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ dưới kính hiển vi — Xét nghiệm tinh dịch đồ là kỹ thuật kiểm tra mẫu tinh dịch dưới kính hiển vi.

Giá trị tham chiếu tinh dịch đồ thông thường theo WHO

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), 1 lần xuất tinh được xem là thông thường nếu ít nhất 1,4ml tinh dịch chứa hơn 16 triệu tinh trùng trên mỗi ml tinh dịch. Trong số này, ít nhất 30% tinh trùng bơi về phía trước và ít nhất 4% có hình kiểu thông thường.

Nếu phân tích tinh dịch có kết quả không thông thường và không đáp ứng tiêu chí của WHO thì nên có liệu pháp can thiệp. Giá trị tham chiếu của WHO qua các năm có thể thay thế đổi, tuy nhiên tiêu chí về nồng độ tinh trùng vẫn giữ nguyên trong thời gian dài, cụ thể phải có ít nhất 16 triệu tế bào tinh trùng mỗi ml và thể tích xuất tinh ít nhất là 1,4 ml.

Hướng dẫn của WHO dựa trên nhóm nam giới sinh con trong vòng 1 năm hoặc ít hơn)

Tham số	Giới hạn tham chiếu
Thể tích tinh dịch (ml)	1,4ml trở lên
Tổng số số lượng tinh trùng	39 triệu trở lên
Nồng độ tinh trùng	16 triệu mỗi ml trở lên
Chuyển động tiến tới (%)	30% trở lên
Sức sống (%)	54% trở lên
Hình thái tinh trùng (%)	4% trở lên

Ý nghĩa các thông số quan trọng trong kết quả tinh dịch đồ

Dựa vào các thông số quan trọng trong kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ phân tích và kết luận kết quả tinh dịch đồ có thông thường thường hay không, từ đó lên phương án điều trị phù hợp. Ý nghĩa của các thông số quan trọng gồm:

1. Tổng số tinh trùng di động

cho rằng tỷ lệ tinh trùng đang di chuyển về phía trước để thụ tinh, gồm:

Di động tiến tới trễ, tiến tới nhanh.
Di động tại chỗ.

2. Hình kiểu tinh trùng thông thường

Số số lượng tinh trùng có hình kiểu thông thường. Tinh trùng có hình kiểu không thông thường sẽ không thể thụ tinh với trứng.

3. Tỉ lệ sống của tinh trùng

Phần trăm tinh trùng sống trong mẫu.

4. Độ pH

Mô tả độ axit của tinh dịch. Độ axit không thông thường có thể thực hiện chết hoặc tác động tới nguy cơ di chuyển của tinh trùng.

5. số lượng tinh dịch có trong mẫu (đơn vị tính ml)

Là một đơn vị đo lường nguy cơ sản xuất tinh trùng của nam giới và được đo bằng đơn vị milliliter (ml)

6. Nồng độ tinh trùng

Số số lượng tinh trùng trên mỗi ml tinh dịch.

7. Tế bào bạch cầu

Cho xuất hiện dấu hiệu viêm, nhiễm trùng.

những thuật ngữ thường nghe sự liên quan tới kết quả tinh dịch đồ

1. Asthenozoospermia – Tinh trùng yếu

Asthenozoospermia là thuật ngữ dùng để chỉ nguy cơ vận động của tinh trùng suy suy giảm. Có nhiều nguyên nhân gây nên Asthenozoospermia gồm: (3)

Viêm: viêm tuyến tiền liệt có thể thực hiện suy giảm nguy cơ vận động của tinh trùng. Các vi sinh vật gây nên tác động trực tiếp tới tinh trùng, thực hiện trễ tốc độ và nguy cơ xâm nhập vào hoạt chất nhầy cổ tử cung.
Varicocele: ở tình trạng này, các tĩnh mạch bên trong bìu to ra. Đây là một trong những nguyên nhân thường gặp gây nên Asthenozoospermia.
không thông thường về nhiễm sắc thể: sự không thông thường của nhiễm sắc thể giới tính không những tác động tới số số lượng mà còn tác động tới nguy cơ di chuyển của tinh trùng, từ đó tăng nguy cơ vô sinh.
Yếu tố miễn dịch: kháng thể kháng tinh trùng ngăn cản vận động của tinh trùng theo nhiều cách không tương tự nhau.
thói quen sống và môi trường: thói quen sinh hoạt không lành mạnh tác động lớn tới nguy cơ vận động của tinh trùng.

2. Teratozoospermia – Tinh trùng dị kiểu

Teratozoospermia là tình trạng số số lượng lớn tinh trùng có hình kiểu không thông thường, tỷ lệ thường vượt quá 96%. Teratozoospermia có thể dẫn tới vô sinh vì tinh trùng gặp khó khăn khăn trong việc xâm nhập và thụ tinh với trứng.

3. Cryptozoospermia – Tinh trùng ít (ẩn tinh)

Cryptozoospermia là tình trạng có rất ít tinh trùng trong mẫu tinh dịch, kỹ thuật viên xét nghiệm phải tìm kiếm rất kỹ mới phát hiện được. Tình trạng này còn được gọi là “vô tinh ảo”, bởi có rất ít tinh trùng trong tinh dịch nên rất khó khăn tìm và dễ gặp phải bỏ sót.

4. Azoospermia – Không có tinh trùng

Azoospermia là tình trạng không có tinh trùng khi xuất tinh. Đây được xem là một kiểu vô sinh nghiêm trọng. Các nguyên nhân thường gặp nhất gây nên azoospermia gồm:

Cơ quan sinh dục nam gặp phải dị tật bẩm sinh.
Rối loạn di truyền.
Tắc nghẽn ống dẫn tinh.

những căn bệnh truyền nhiễm truyền qua đường tình dục không được điều trị có thể gây nên tắc nghẽn dẫn tới vô tinh. Azoospermia cũng có thể xảy ra sau điều trị ung thư tinh hoàn hoặc nhiễm trùng viêm tinh hoàn quai gặp phải.

5. Oligozoospermia – Số số lượng tinh trùng thấp

Oligozoospermia triệu chứng số số lượng tinh trùng thấp. Khi số số lượng thấp, các vấn đề không tương tự sự liên quan tới sức khỏe tinh trùng cũng xuất hiện. Có nhiều nguyên nhân tác động tới số số lượng tinh trùng, gồm:

Rối loạn di truyền.
Mất cân bằng nội tiết tố.
Tiền sử điều trị ung thư.
không thông thường ở cơ quan sinh sản.
Nhiễm trùng đường sinh sản.
Tinh hoàn ẩn.
căn bệnh tiểu đường không được điều trị.

Điều kiện môi trường, tiếp xúc với công việc và lựa lựa chọn thói quen sống cũng có thể gây nên số số lượng tinh trùng thấp. ví như tiếp xúc với hóa hoạt chất độc hại tại nơi lao động, hút thuốc, béo phì hoặc sử dụng hoạt chất kích thích. Trong một tỷ lệ, thay thế đổi thói quen sống có thể nâng cao số số lượng tinh trùng.

thuật ngữ tinh dịch đồ thường nghe — Xét nghiệm tinh dịch đồ giúp cho kiểm tra tình trạng và nguy cơ sinh sản của nam giới.

Hướng dẫn cách đọc kết quả tinh dịch đồ chi tiết

1. Kết quả tinh dịch đồ thông thường

Hình kiểu tinh trùng: ít nhất 4% tinh trùng có hình kiểu thông thường.
Sức sống: giữ gìn ít nhất 54% tế bào tinh trùng sống sót.
Sự chuyển động của tinh trùng: ít nhất 30% tinh trùng có chuyển động thông thường về phía trước.
Độ pH: tinh dịch có độ pH trong tầm từ 7,2 – 7,8.
Thể tích tinh dịch: lớn hơn 1.4 ml/lần xuất tinh.
Số số lượng tinh trùng: lớn hơn 39 triệu tinh trùng/ml.
Màu sắc tinh dịch: tinh dịch thông thường có màu trắng sữa, trắng xám, thỉnh thoảng màu vàng.
Các tế bào lạ: số số lượng bạch cầu dưới 1.000.000/ml tinh dịch.

2. Kết quả tinh dịch đồ yếu

Hình kiểu tinh trùng: tỷ lệ tinh trùng có hình kiểu thông thường thấp hơn 4%.
Sự chuyển động của tinh trùng: tỷ lệ tinh trùng chuyển động thông thường về phía trước chưa tới 30%.
Thể tích tinh dịch: thấp hơn chỉ số thông thường.
Số số lượng tinh trùng: thấp hơn thông thường, thậm chí không tìm xuất hiện tế bào tinh trùng nào trong mẫu.
Màu sắc tinh dịch: tinh dịch có màu đỏ.
Các tế bào lạ: số số lượng bạch cầu cao hơn thông thường (leukocytospermia hoặc pyospermia) có thể do nhiều nguyên nhân.

hướng dẫn đọc kết quả tinh dịch đồ chi tiết — Tùy vào những phát hiện đầu tiên, bác sĩ sẽ đề nghị các xét nghiệm bổ sung để tìm nguyên nhân gây nên vô sinh nam.

Kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ không thông thường phản ánh điều gì?

Kết quả tinh dịch đồ không thông thường giúp cho phát hiện những vấn đề vô sinh ở nam giới. ví như số số lượng tinh trùng thấp, hình kiểu hoặc chuyển động không thông thường. Tuy nhiên, tùy thuộc vào những phát hiện đầu tiên, bác sĩ sẽ đề nghị các xét nghiệm bổ sung để tìm nguyên nhân khiến cho số số lượng tinh trùng thấp và các yếu tố không tương tự gây nên vô sinh nam, từ đó lên phương án điều trị phù hợp. Xét nghiệm bổ sung gồm:

Siêu âm bìu: đây là phương pháp không xâm lấn để quan sát tinh hoàn, mào tinh hoàn và các cấu trúc kế cận.
Xét nghiệm nội tiết tố: xác định tình trạng hormone do tuyến yên và tinh hoàn sản xuất. Những hormone này đóng vai trò quan trọng trong sự tiến triển giới tính và sản xuất tinh trùng.
Xét nghiệm nước tiểu sau xuất tinh: tinh trùng xuất hiện trong nước tiểu cho xuất hiện tinh trùng có thể đang di chuyển ngược vào bọng đái thay thế vì ra khỏi dương vật trong quá trình xuất tinh (xuất tinh ngược dòng).
Xét nghiệm di truyền: nồng độ tinh trùng vô cùng thấp có thể do di truyền. Xét nghiệm máu giúp cho phát hiện những thay thế đổi trong nhiễm sắc thể Y – dấu hiệu của không thông thường di truyền.
Sinh thiết tinh hoàn: kết quả sinh thiết tinh hoàn cho xuất hiện việc sản xuất tinh trùng có thông thường thường hay không.
Xét nghiệm kháng thể kháng tinh trùng.
Siêu âm qua ngã trực tràng: phương pháp kiểm tra tuyến tiền liệt và có thường hay không tình trạng tắc nghẽn ống dẫn tinh.

Khi kết quả tinh dịch đồ không thông thường, nên thực hiện lại tinh dịch đồ sau 3 tháng để phản hồi lại chuẩn xác

những lưu ý để có kết quả tinh dịch đồ chuẩn xác và nhanh nhất

Để có kết quả tinh dịch đồ chuẩn xác, tinh dịch phải được kiểm tra nhanh trước khi tinh trùng chết. Do đó, bạn phải mang tới mẫu trong phòng riêng tại phòng thí nghiệm, bằng cách tự sướng và đựng tinh dịch của mình trong hộp đựng vô trùng. Ngoài ra, bạn sẽ được yêu cầu đi tiểu, rửa tay và dương vật trước khi lấy mẫu. Điều này giúp cho loại bỏ vi khuẩn trước khi thực hiện lấy mẫu. những lưu ý gồm:

Không sử dụng hoạt chất xoa trơn hoặc nước bọt vì có thể gây nên hại cho tinh trùng.
giữ gìn thu thập tất cả tinh dịch khi xuất tinh. Trao đổi với bác sĩ nếu không thu đủ tinh dịch.
Trước khi lấy mẫu xét nghiệm, nên tránh quan hệ tình dục, nói cả tự sướng trong 3-5 ngày.
Không uống cà phê, rượu hoặc sử dụng hoạt chất kích thích trước khi lấy mẫu.
Trao đổi với bác sĩ về những loại thuốc hoặc thực phẩm tác dụng bạn đang dùng.

Xét nghiệm tinh dịch đồ ở đâu tốt và chuẩn xác?

Khoa Nam học, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, BVĐK Hưng Thịnh TP.HCM quy tụ các chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giàu kinh nghiệm, tận tâm, luôn lắng nghe, chia sẻ và thấu hiểu những vấn đề “khó khăn nói” của người căn bệnh, từ đó lên phương án điều trị phù hợp. Ngoài ra, khoa còn có hệ thống phòng thăm khám đạt tiêu chuẩn cao, phòng lấy mẫu tinh dịch riêng biệt, giữ gìn riêng tư, giúp cho người căn bệnh yên tâm hơn khi trải nghiệm dịch vụ thăm khám điều trị căn bệnh.

HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh

Bài viết từng mang tới những thông tin về cách đọc kết quả tinh dịch đồ? Ý nghĩa các thông số xét nghiệm. Có thể xuất hiện xét nghiệm, phân tích tinh dịch đồ là kỹ thuật nên thực hiện nhằm kiểm tra sức khỏe sinh sản của nam giới, từ đó phát hiện và điều trị sớm những căn bệnh sự liên quan. Vì vậy, nam giới không nên xem nhẹ, ngần ngại đi thăm khám khiến cho tình trạng lâu dần, gây nên khó khăn khăn cho việc điều trị sau này.