Khi đang chơi thể thao gặp phải chuột rút, cần phải lập tức dừng vận động và nghỉ ngơi, thả chùng chi đang co rút để thư giãn bắp thịt, sau đó xoa bóp, có thể chườm nóng.
Bác sĩ Nguyễn Trọng Thủy, nguyên bác sĩ đội tuyển quốc gia và U23 Việt Nam, chứng tỏ chuột rút (còn gọi là vọp bẻ) khi chơi thể thao là tình trạng co rút cơ đột ngột và gây ra đau đớn. Chuột rút có thể thế đổi từ nhẹ tới nặng, từ vô hại tới không dễ cử động và rất đau đớn đớn. Vùng cơ gặp phải chuột rút khi sờ vào xuất hiện rất cứng do cơ co mạnh, có thể xuất hiện trong vài giây song thỉnh thoảng quá lâu 15-20 phút hoặc lâu hơn.
Các vùng cơ thường gặp phải chuột rút khi chơi thể thao là cẳng chân, bắp đùi trước và sau, cơ bụng, bàn tay, bàn chân, vùng eo lưng, cánh tay…
Có 4 nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng này, đầu tiên là người chơi không khởi động kỹ trước tập luyện tiến hành cơ dễ gặp phải co rút liên tục. Đây vốn là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước sự thế đổi, vận động đột ngột. Thứ hai, vận động mạnh hoặc tập luyện quá sức tiến hành ứ đọng axit lactic trong cơ, tiến hành cho cơ mau mệt và kích thích thần kinh tủy sống, gây ra co rút. Đồng thời, chơi thể thao nhiều giờ liên tục và chơi trong môi trường quá oi nóng tiến hành cho cơ thể ra nhiều mồ hôi, tiến hành mất nước và các dinh dưỡng điện giải (kali, magie, calci) tiến hành cho cơ gặp phải co rút. Cuối cùng, nghỉ tập trong thời gian quá lâu, khi tập lại các cơ chưa thích nghi kịp với cường độ tập luyện cũng gây ra ra tình trạng trên.
Chuột rút có thể xảy ra bất kỳ lúc nào với bất kỳ ai, gây ra nguy hiểm với một tỷ lệ như đang bơi lội, đang leo núi, lái xe đường trường, thợ lặn hoặc phi công đang lái máy bay do không thể xử trí kịp.
Theo bác sĩ Thủy, khi đang vận động bất ngờ gặp phải chuột rút sẽ rất đau đớn bắp thịt, vì thế người chơi cần phải lập tức dừng vận động và nghỉ ngơi ở khu vực thoáng mát, cố gắng thả chùng chi để thư giãn bắp thịt đang gặp phải co rút, sau đó nhẹ nhàng xoa bóp bắp cơ. Nếu có dầu nóng thì thoa dầu lên vùng da của bắp thịt đang gặp phải co rút Tiếp đó xoa bóp, hoặc có thể chườm nóng. Nếu chuột rút ở cẳng chân, bạn nên nhẹ nhàng vươn duỗi cơ theo chiều đối ngược bằng cách kéo đầu ngón chân và bàn chân lên cao hướng về đầu gối.
Cùng với đó, cần phải bù nước và dinh dưỡng điện giải cho cơ thể. Chuột rút cũng có thể gây ra ra bởi sự thiếu hụt natri và kali nên hãy sắp sẵn các loại nước đưa đến điện giải như nước uống thể thao, oresol. Ăn chuối vì chúng chứa nhiều kali. Sau khi từng qua cơn đau đớn, về nhà có thể tắm nước nóng để thư giãn bắp thịt.
Đặc biệt với người đang bơi, chuột rút tiến hành suy nhược nguy cơ bơi lội hoặc nguy hiểm hơn là chết đuối. Nếu đang đằm mình trong dòng nước và gặp hiện tượng này, bạn cần phải bình tĩnh để xử lý. Trường hợp cơ bụng gặp phải chuột rút, hãy thả lỏng cơ thể trong tư thế dang rộng tay chân. Từ từ hít sâu và dùng tay bấm các huyệt xung quanh, xoa nhẹ nhàng lên vùng chuột rút, sau đó nhờ người đưa lên bờ. Gặp chuột rút các vùng không không khác trên cơ thể như bắp chân, đùi… cần phải tìm cách lên bờ ngay để được điều trị trị.
Để phòng ngừa chuột rút khi chơi thể thao, bạn nên uống nước đầy đủ, tốt nhất là các loại nước giàu dinh dưỡng khoáng như oresol, nước quả chanh đường muối… trước, trong và sau khi tập luyện. Khởi động thật tốt trước khi vận động cơ thể, tập thư giãn cơ bắp trước và sau mỗi lần tập luyện; tập vươn duỗi chân vào buổi tối trước khi đi ngủ và buổi sáng khi thức dậy. Nếu chuột rút xảy ra nhiều lần nữa trong lúc tập luyện, hoặc quá lâu không đáp ứng với các giải pháp xử trí, nên gọi cấp cứu hoặc gặp bác sĩ chuyên khoa y học thể thao.
