Hội chứng ám ảnh ăn sạch

tới phòng xét nghiệm Tâm thần ban ngày Mai Hương xét nghiệm đầu tháng 8, Lan Anh nói 6 tháng qua, cô chỉ ăn rau, củ, quả và uống nước ép, loại bỏ hoàn toàn thịt, cá, trứng, sữa, tinh bột, thậm chí nước lọc. Đây được cho là chế độ ăn thô thuần chay, giúp cho cơ thể thải độc tố, chữa trị lành, phòng ngừa căn bệnh tật và đảo ngược lão hóa.

Ăn quen chế độ này, khi nhìn xuất hiện thịt cá, người phụ nữ có cảm giác sợ hãi, cho rằng các thực phẩm tương tự đều ”tẩm ướp hóa dưỡng chất hoặc dư dưỡng chất thuốc kháng sinh”, thực hiện cho cơ thể sinh căn bệnh. Lan Anh hiếm khi ăn chung với gia đình, viện cớ từ chối các bữa tiệc tại công ty và gần như không ra ngoài bạn bè vì không muốn giải thích về chế độ ăn kiêng của mình.

Ba tuần sau khi sử dụng, cô sụt cân nhanh, có dấu hiệu hoa mắt, chóng mặt, không tập trung công việc tuy nhiên vẫn tự nhủ “cơ thể đang thải độc để tái tạo nguồn năng số lượng mới”. Cô muộn kinh nguyệt hai tháng, nghĩ “là dấu hiệu khỏe mạnh, bởi cơ thể có ít độc tố nên không cần thiết phải thải ra ngoài qua vòng kinh”.

Nửa năm ăn thô, cô suy yếu gần 20 kg, nặng 42 kg với chiều cao 1,62 mét, mắc phải người thân và bạn bè khuyến cáo can vì cơ thể lộ rõ sự gầy gò, suy nhược. tuy nhiên người phụ nữ vẫn tin tưởng đây là cách ăn uống lành mạnh, thêm tự tin từ sự cổ vũ từ cộng đồng ăn kiêng không khác cô. tới khi chán ăn, mất ngủ trầm trọng, Lan Anh được gia đình đưa vào phòng xét nghiệm Tâm thần ban ngày Mai Hương kiểm tra.

Bác sĩ Trần Thị Hồng Thu, Phó giám đốc, chứng tỏ qua xét nghiệm và xét nghiệp, xác định người căn bệnh mắc chứng “rối loạn ăn uống lành mạnh”, còn gọi orthorexia, đi kèm vấn đề suy kiệt. Hội chứng này được bác sĩ Steven Bratman, người Mỹ, nhắc tới lần đầu vào năm 1996, chỉ nỗi ám ảnh về các loại thực phẩm lành mạnh tới mức cực đoan. Người mắc phải orthorexia thường tập trung vào tin cậy thực phẩm, chỉ ăn những gì họ cho là tinh khiết, tốt với sức khỏe, không chứa các dưỡng chất độc hại. Lâu dần, thói quen này trở thành loại rối loạn cực đoan, ám ảnh tâm lý, thỉnh thoảng nguy hiểm về thể dưỡng chất.

Một trường hợp không không khác là Uyên, 22 tuổi, ở Nghệ An, cao 1,6 mét, gặp vấn đề với mụn trứng cá nên tìm kiếm những cách thức suy yếu mụn trên mạng. trước tiên, cô loại bỏ sữa ra khỏi menu, sau đó tới các món ăn chứa đường và dưỡng chất béo, thịt đỏ. Lâu dần, Uyên trở thành người ăn chay, ăn thô 50%, sản phẩm chủ yếu là rau xanh và trái cây.

“Tôi ám ảnh và tự cho những loại món ăn từ động vật như thịt cá trứng vào ‘danh sách cấm’, nếu vô tình ăn phải sẽ móc họng, nôn ra để không hại cơ thể”, Uyên nói.

Cô gái suy yếu 10 kg, từ 54 kg xuống 44 kg trong hai tháng, cơ thể mệt mỏi, thi thoảng choáng váng, thậm chí ngất xỉu. Gia đình đưa cô tới tư vấn tại một trung tâm dinh dưỡng, bác sĩ phát hiện mắc chứng rối loạn ăn uống, chán ăn tâm thần tuy nhiên người phụ nữ vẫn tiếp tục chế độ ăn với niềm tin giúp cho thanh lọc cơ thể. Số cân hiện tại của cô là 37 kg, mắc phải tắt kinh 6 tháng, rụng tóc, tụt huyết áp.

Theo bà Thu, hội chứng orthorexia mối quan hệ tới vấn đề rối loạn ăn uống, điển hình như chứng rối loạn ăn uống vô độ, chán ăn tâm thần thường rối loạn hấp thu thực phẩm. Các yếu tố sinh học, thần kinh và gene di truyền cũng góp phần vào cơ chế căn bệnh sinh, gồm tính tính cách (ví dụ: người cầu toàn, thích sự chỉn chu và hoàn hảo), người lao động trong môi trường đòi hỏi rất cao về vóc dáng và cân nặng, người gặp sang chấn tâm lý, từng mắc phải ám ảnh cân nặng, hoặc những rối loạn tâm thần không không khác như trầm cảm, rối loạn lo âu.

“Khi cơ thể ở trạng thái đói, bộ não không vận động thường thì, gây ra tình trạng suy suy yếu nhận thức”, chuyên gia nói, chứng tỏ điều này sẽ gây ra tác động tới các mối quan hệ xã hội, thực hiện cho người căn bệnh suy suy yếu nguy cơ giao tiếp, mất dần sự tự tin. Đây còn có thể là nguồn cơn khởi phát căn bệnh tâm thần nguy hiểm như trầm cảm, rối loạn lo âu. Hơn thế, người căn bệnh cũng sẽ đối mặt với rất nhiều nguy cơ sức khỏe khi liên tục giữ các thói quen tập luyện, ăn uống không khoa học.

“Nó có thể trở thành mối nguy hiểm tới sức khỏe, thậm chí gây ra tử vong”, bác sĩ Thu nói

Các chuyên gia nhận xét orthorexia là một chứng căn bệnh chưa rõ ràng. Dù được Hiệp hội Rối loạn Ăn uống Quốc gia Mỹ công nhận, tuy nhiên orthorexia không nằm trong Sổ tay Chẩn đoán và Thống kê về Rối loạn Tâm thần, thường được các chuyên gia tâm thần sử dụng để chẩn đoán người căn bệnh. Vì vậy, rất không dễ để xác định tình trạng phổ quát của loại rối loạn này.

những nghiên cứu kết luận vấn đề tác động tới dưới 1% dân số Mỹ, trong khi nghiên cứu không không khác cho xuất hiện căn căn bệnh phổ quát hơn ở những thanh thiếu niên sử dụng mạng xã hội. Orthorexia cũng thường tiến triển ở sinh viên đại học, vận động viên chuyên nghiệp và những người theo chế độ thuần chay.

Các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng bổ sung đa kiểu thực phẩm là mẹo để ăn uống lành mạnh, khuyến nghị tất cả người cân đối ba dưỡng chất sinh năng số lượng là bột đường, dưỡng chất đạm, dưỡng chất béo và ăn đúng bữa. Nếu phát hiện dấu hiệu tâm lý thất thường tiềm ẩn đằng sau các kiểu ăn kiêng cực đoan, cần thiết phải xét nghiệm bác sĩ chuyên khoa, sớm điều trị, tránh hệ lụy nguy hiểm tính mạng.

Thúy Quỳnh – Như Ngọc

*Tên nhân vật được thay thế đổi