người chứng bệnh ung thư vòm họng nên ăn gì, kiêng gì?

người chứng bệnh ung thư vòm họng nên ăn đa loại, cân đối các thành phần dinh dưỡng cơ bản, hạn chế trái cây họ cam, quýt, thực phẩm nấu sẵn, bia, rượu.

Ba tôi năm nay (54) tuổi, mắc phải ung thư vòm họng. Xin bác sĩ tư vấn giúp cho tôi người mắc phải ung thư vòm họng được ăn những thực phẩm nào và có phải kiêng gì không? (Tấn Hùng, quận 8, TPHCM).

Trả lời:

Chế độ dinh dưỡng cho người chứng bệnh ung thư được gọi là cân bằng khi có thể đem tới đầy đủ các nhóm thực phẩm, giữ gìn đủ năng số lượng cho cơ thể, vào đúng thời điểm và đúng tần suất. Những thành phần chúng ta cần phải đem tới đủ gồm có:

• Tinh bột (Carbohydrate): Bánh mì, khoai tây, cơm, mì, bún,… là những thực phẩm thuộc nhóm tinh bột; đem tới năng số lượng cho cơ bắp và trí não.
• Đạm (Protein): Có nhiều trong cá và các loại hải sản, thịt nạc, thịt gia cầm, trứng, các loại đậu, các loại hạt,…; đem tới các acid amin, xây dựng và tiến triển tế bào cơ bắp, tế bào da và tóc, tế bào thần kinh, tế bào máu,…
• Béo (Lipid): Có nhiều trong bơ thực vật, dầu, đậu nành, đậu phộng, mè, hạt hướng dương, trứng, thịt, cá, hải sản,…; là thành phần không thể thiếu với việc cấu trúc các tổ chức như màng tế bào, mô thần kinh, tủy sống, não và nhiều cơ quan không không khác, giúp cho giữ thân nhiệt, giữ an toàn cơ thể, thúc đẩy hấp thu các vitamin tan trong dinh dưỡng béo.
• Trái cây và rau củ: đem tới dinh dưỡng xơ, vitamin, khoáng dinh dưỡng, dinh dưỡng chống oxy hóa.
• Sữa và các chế phẩm từ sữa (phô mai, bơ, váng sữa,…): Được xem là một hỗn hợp của protein dinh dưỡng béo và carbohydrate; nên chọn lựa loại sữa ít béo hoặc tách béo, không/ít đường.
• Nước: đi kèm việc dung nạp các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, người chứng bệnh ung thư cần phải bổ sung đủ số lượng nước mỗi ngày (tùy theo chiều cao, cân nặng, thời tiết, nhiệt độ môi trường sống và lao động); thành phần nước chủ yếu nên là nước lọc, ngoài ra có thể phối hợp tỷ lệ nhỏ nước ép trái cây, sinh tố…

người chứng bệnh ung thư vòm họng thường gặp phải các tác động trước điều trị (do căn chứng bệnh gây ra ra), trong quá trình điều trị (do tác dụng phụ tức thì của phương pháp hóa trị – xạ trị lên vùng miệng, họng, thực quản, dạ dày, tuyến nước bọt…) và sau khi ngừng điều trị (do tác dụng phụ lâu dần). Chế độ dinh dưỡng tốt nhất sẽ giúp cho người chứng bệnh có được sức khỏe tốt để vượt qua thời gian điều trị, cũng như nhanh chóng phục hồi sau điều trị. những tác dụng phụ thường gặp là khô miệng (do giảm sút tiết nước bọt), thế đổi vị giác hoặc khó khăn nhai nuốt. 

Đặc biệt lưu ý, trong quá trình xạ trị, do tổn thương viêm gây ra đau đớn vùng miệng- họng, do khô miệng vì giảm sút vận động của tuyến nước bọt, nên có thể cần phải hạn chế những loại thực phẩm sau:  

• Các dinh dưỡng chứa nhiều acid (như cam, chanh tươi, bưởi, quýt, tắc,…), các loại trái cây có vị chua không không khác như dâu tây, dứa, xoài xanh,… có thể gây ra đau đớn rát vòm họng.
• Các thực phẩm gây ra khó khăn nuốt vì quá khô hoặc vì kích thước lớn (như xôi, quả hạch, ngũ cốc nguyên cám,…) vì sẽ gây ra khó khăn khăn cho quá trình nuốt và tiêu hóa thức ăn.

Chế độ dinh dưỡng cân bằng giúp cho tăng cường đề kháng cho người chứng bệnh ung thư.

• Thực phẩm nấu sẵn, đồ nướng, đồ chiên rán, các loại thịt/cá xông khói,…
• Thực phẩm quá nóng hoặc quá lạnh vì sẽ tác động trực tiếp tới vùng họng, tiến hành cho người chứng bệnh không dễ chịu, đau đớn rát.
• Bia, rượu và các thức uống có cồn.

người chứng bệnh ung thư vòm họng, trong và sau khi xạ trị, nên lấy một vài quy chuẩn sau trong ăn uống:

• Dùng thực phẩm ở loại lỏng, nấu thành miếng nhỏ để dễ nhai và dễ nuốt.
• Chế độ ăn cần phải đa loại, đầy đủ và cân đối các thành phần dinh dưỡng cơ bản, có thể chia thành nhiều bữa nhỏ để giữ gìn đủ tổng năng số lượng trong ngày.
• Bổ sung nước liên tục bằng cách uống vài ngụm nhỏ mỗi 30-45’, trước và trong khi ăn, hoặc khi cảm xuất hiện khô miệng.

người chứng bệnh và thân nhân có thể trao đổi với bác sĩ ung bướu và bác sĩ dinh dưỡng để được hướng dẫn menu uống. Bởi vì lượng dinh dưỡng đúng và đủ của từng người tùy thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi, giới tính, cân nặng, chiều cao, chứng bệnh lý nội ngoại khoa đi kèm, thời kỳ bệnh ung thư và phương pháp điều trị. Chế độ dinh dưỡng cần phải được cá thể hóa với sự hỗ trợ về chuyên môn từ bác sĩ ung bướu và bác sĩ dinh dưỡng, để đem lại tốt nhất tốt nhất.