Giang mai là một loại căn bệnh lây truyền qua đường tình dục thường thấy, nhanh chóng và để lại nhiều hậu quả nặng nề. Hiện nay, căn bệnh chưa có vắc xin nên phòng căn bệnh vẫn hơn là điều trị căn bệnh.
giang mai là như nào?
Giang mai là căn bệnh nhiễm trùng lây truyền truyền qua đường tình dục (STI) do một loại vi khuẩn có tên là Treponema pallidum gây ra ra. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch căn bệnh Mỹ, tỷ lệ phụ nữ mắc giang mai có dấu hiệu giảm sút, song ở nam giới, nhất là nam giới có quan hệ tình dục đồng giới, đang tăng lên.
Tương tự như các căn bệnh lây truyền qua đường tình dục không không khác, giang mai cũng không dễ dàng chẩn đoán vì người nhiễm căn bệnh thường không có bất kỳ triệu chứng nào trong nhiều năm. Nếu nhiễm giang mai quá lâu và không được điều trị đúng cách, căn bệnh có thể gây ra ra tổn thương lớn tới các cơ quan nội tạng quan trọng như tim, não… (1)
một vài hình ảnh về giang mai
Dấu hiệu nhận biết căn bệnh theo từng thời kỳ
Thời điểm có ý nghĩa rất quan trọng với việc điều trị căn bệnh. Với giang mai cũng vậy. Việc nhận biết thời kỳ không những giúp cho người căn bệnh có nhiều môi trường được điều trị khỏi mà còn tránh được nguy cơ lây truyền lan cho người thân, người người yêu.
Theo bác sĩ Đoàn Ngọc Thiện, Khoa Nam học, Hệ thống trung tâm y tế đa khoa Hưng Thịnh, giang mai nếu không được chẩn đoán và điều trị có thể tồn tại rất nhiều năm và hiện được chia thành 2 thời kỳ: giang mai sớm và giang mai muộn. (2)
1. Giang mai sớm
- Giang mai thời kỳ I: Người căn bệnh vẫn sinh hoạt thường thì và không có bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, căn bệnh lại dễ lây truyền nhiễm nhất trong thời kỳ này và cả thời kỳ tiếp theo. Thông thường, thời kỳ chủ yếu của giang mai bắt đầu trong tầm 3-4 tuần (tầm 9 – 90 ngày) sau khi nhiễm vi khuẩn. Người căn bệnh xuất hiện một vết loét nhỏ, tròn được gọi là săng. Săng không đau đớn song có nguy cơ lây truyền nhiễm cao. Vết loét này có thể xuất hiện ở bất kỳ nơi nào vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể như miệng, cơ quan sinh dục hoặc hậu môn (hoặc có thể ở những vị trí ngoài sinh dục). Vết thương sẽ tự lành trong tầm 3-10 tuần dù điều trị thường không. Người căn bệnh có thể không để ý xuất hiện xuất hiện săng hoặc xuất hiện săng tự mất. Nếu không được chẩn đoán và điệu trị trong thời kỳ này, sau 4 – 8 tuần từ khi xuất hiện tổn thương trước tiên, căn bệnh sẽ tiến triển sang giang mai thời kỳ II
- Giang mai thời kì II: Có nguy cơ lây truyền nhiễm cao cho người khac. Giang mai thời kỳ này thường dễ mắc phải nhầm lẫn với một căn bệnh lý không không khác như dị ứng thuốc, vảy nến. Với các dấu hiệu như phát ban trên da và đau đớn họng. Các nốt phát ban này sẽ không gây ra ngứa ngáy và thường xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, song cũng có thể ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Thậm chí, một vài người không nhận xuất hiện các nốt phát ban trước khi chúng không còn nữa. Các triệu chứng không không khác của giang mai thời kỳ 2 còn có thể gồm: đau đớn đầu, sưng hạch bạch huyết, mệt mỏi, sốt, giảm sút cân, rụng tóc, đau đớn tức khớp…Có thể có dấu hiệu thần kinh: điếc một bên, liệt thần kinh mắt, viêm màng bồ đào, viêm màng não. Triệu chứng của giang mai thời kỳ II có thể tự mất đi dù không điều trị gì. Tuy nhiên, nếu người căn bệnh không được điều trị, căn bệnh sẽ tiến triển sang giang mai tiềm ẩn.
- Giang mai tiềm ẩn : không có dấu hiệu, triệu chứng lâm sàng. Vì thế chỉ có thể phát hiện bằng xét nghiệm huyết thanh. Được chia thành 2 loại : chia thành hai thời kỳ: tiềm ẩn sớm (ít hơn hai năm) và tiềm ẩn trễ (hơn hai năm). Nếu không điều trị, tất cả người mắc căn bệnh sẽ không có triệu chứng từ 12 – 24 tháng sau khi nhiễm đầu tiên.
2. Giang mai muộn
- Giang mai thời kì III: Xuất hiện thường từ nhiều tháng, nhiều năm sau khi có săng trong một phần ba trường hợp nếu không điều trị. hậu quả gồm: săng thương sâu, gôm ở da, xương, nội tạng, tim mạch và thần kinh. Ở thời kỳ này, người căn bệnh ít có nguy cơ lây truyền nhiễm cho bạn tình vì xoắn khuẩn từng xâm nhập và khu trú vào phủ tạng, không còn ở da, niêm mạc.
Nguyên nhân gây ra giang mai
các chuyên gia Khoa Nam học, Hệ thống trung tâm y tế đa khoa Hưng Thịnh chứng tỏ, nguyên nhân gây ra ra giang mai là một loại vi khuẩn có tên Treponema pallidum. Loại vi khuẩn này được tìm xuất hiện năm 1905, có hình loại như một chiếc lò xo có 6-14 vòng xoắn. Sức đề kháng của Treponema pallidum rất yếu, không thể sống quá vài giờ ở bên ngoài cơ thể người. Nhiệt độ thích hợp cho xoắn khuẩn tiến triển là 37*C. Xà phòng và các hoạt chất sát khuẩn có thể diệt được xoắn khuẩn trong vài phút. căn bệnh lây truyền lan khi người lành tiếp xúc trực tiếp với các săng giang mai của người căn bệnh qua quan hệ tình dục đường bộ phận sinh dục nữ, đường hậu môn hoặc khoang miệng. căn bệnh cũng có thể lây truyền gián tiếp qua các vật dụng, vật dụng mắc phải nhiễm hoặc qua các vết xước trên da, niêm mạc. Ngoài ra, căn bệnh có thể lây truyền truyền qua đường máu hoặc từ mẹ sang con trong thời kỳ mang thai.
Sau khi điều trị khỏi, giang mai sẽ không tự tái phát. Tuy nhiên, bạn có thể tái nhiễm, nếu tiếp xúc với vết loét giang mai của một người không không khác.
Những ai có nguy cơ mắc căn bệnh?
Bất kỳ những ai có quan hệ tình dục đều có thể mắc giang mai. Tuy nhiên, căn bệnh dễ xuất hiện ở nhóm người có nguy cơ cao như:
- Quan hệ tình dục không dùng các liệu pháp giữ an toàn
- Quan hệ tình dục với nhiều bạn tình
- Quan hệ tình dục đồng tính nam
- Nhiễm HIV, virus gây ra ra căn bệnh AIDS
Thời gian ủ giang mai là bao lâu?
Thời gian ủ căn bệnh của giang mai trung bình 3-4 tuần (9-90 ngày). Đây là thời kỳ quan trọng để phát hiện và điều trị khỏi căn bệnh hoàn toàn. Lúc này, săng giang mai bắt đầu xuất hiện qua những nốt hình tròn, kích thước dưới 2cm, không gây ra đau đớn, không có có gờ nổi cao.
Những tổn thương nghiêm trọng của giang mai sẽ xuất hiện trong tầm từ 1-15 năm sau và gây ra nên nhiều hậu quả nặng nề cho người căn bệnh.
hậu quả nguy hiểm của giang mai
Nếu không được điều trị sớm và đúng cách, giang mai không những dẫn tới những tổn thương khắp cơ thể người căn bệnh mà còn gây ra ra nhiều hậu quả nguy hiểm không không khác như:
1. Các vết sưng hoặc u bướu nhỏ
Được gọi là u bã đậu, những vết sưng này có thể tiến triển trên da, xương, gan hoặc bất kỳ cơ quan nào không không khác ở người mắc giang mai thời kỳ cuối.
2. Các vấn đề về thần kinh
giang mai có thể gây ra ra một vài vấn đề với hệ thần kinh như: đau đớn đầu, viêm màng não, mất thính lực, giảm sút thị giác và có thể mù lòa, sa sút trí tuệ, mất cảm giác đau đớn và nhiệt độ, rối loạn công dụng tình dục ở nam giới, bọng đái không kiểm soát, các vấn đề về tim mạch…
3. Nhiễm HIV
Người mắc giang mai lây truyền truyền qua đường tình dục hoặc các vết loét ở cơ quan sinh dục không không khác ước tính có nguy cơ nhiễm HIV tăng gấp 2 – 5 lần. Vết loét giang mai có thể dễ có máu, tạo điều kiện cho HIV đơn giản xâm nhập vào máu trong quá trình quan hệ tình dục.
4. Các hậu quả khi mang thai và sinh nở
Nếu thai phụ mang vi khuẩn giang mai có thể lây truyền truyền qua thai nhi. Mặt không không khác, giang mai bẩm sinh còn tiến hành tăng đáng nói nguy cơ sảy thai, thai chết lưu hoặc trẻ sơ sinh tử vong trong vòng vài ngày sau khi sinh.
Xét nghiệm chẩn đoán giang mai
kèm theo quan sát những triệu chứng ngoài da người mắc phải mắc giang mai, bác sĩ còn chẩn đoán căn bệnh thông qua các kết quả xét nghiệm dưới đây:
1. Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu sẽ giúp cho xác nhận sự hiện diện của các kháng thể mà cơ thể sản xuất để ngăn ngừa nhiễm trùng. Các kháng thể ngăn ngừa vi khuẩn gây ra giang mai vẫn còn trong cơ thể người căn bệnh trong nhiều năm. Do đó, xét nghiệm có thể được sử dụng để xác định tình trạng nhiễm trùng hiện tại thường trong quá khứ.
2. Dịch não tủy
Nếu nghi ngờ người căn bệnh có hậu quả thần kinh mối quan hệ tới giang mai, bác sĩ cũng có thể đề nghị lấy mẫu dịch não tủy thông qua một thủ thuật gọi là chọc dò thắt vùng thắt lưng (vòi tủy sống) để khẳng định chẩn đoán.
Điều trị giang mai
Giang mai tiến hành cho cho người căn bệnh phải đối mặt với nhiều vấn đề về sức khỏe. Vì thế, khi phát hiện bạn nhiễm xoắn khuẩn này, các chuyên gia sẽ tiến hành:
Điều trị bằng thuốc
Ở thời kỳ đầu, giang mai rất dễ điều trị khỏi bằng thuốc. Do đó, một trong những lựa chọn lựa hàng đầu của các chuyên gia chủ yếu là cho người căn bệnh dùng Penicillin, loại thuốc kháng sinh có thể tiêu diệt vi khuẩn gây ra giang mai và thường tốt nhất với toàn bộ các thời kỳ. Nếu người căn bệnh mắc phải dị ứng với Penicillin, bác sĩ có thể đề nghị một loại thuốc kháng sinh không không khác hoặc giải nhạy cảm với Penicillin.
Nếu được chẩn đoán mắc giang mai tiềm ẩn sơ cấp, thứ phát hoặc thời kỳ đầu (dưới một năm), phương pháp điều trị được khuyến nghị là tiêm một lần Penicillin. Với người từng mắc phải giang mai lâu hơn một năm, bác sĩ có thể tiêm thêm liều bổ sung. Penicillin cũng là phương pháp điều trị duy nhất được khuyến cáo cho phụ nữ mang thai mắc giang mai.
Ở ngày đầu tiên được điều trị, người căn bệnh có thể trải qua phản ứng Jarisch-Herxheimer, với triệu chứng gồm sốt, ớn lạnh, buồn nôn, đau đớn tức và đau đớn đầu. Phản ứng này thường không lâu ngày hơn một ngày.
Theo dõi điều trị
Sau khi bạn được điều trị giang mai bằng thuốc, bác sĩ sẽ yêu cầu người căn bệnh:
- Kiểm tra và xét nghiệm máu định kỳ để giữ gìn rằng người căn bệnh đang đáp ứng với liều số lượng thông thường của Penicillin. Việc theo dõi cụ thể như thế nào còn tùy thuộc vào thời kỳ giang mai được chẩn đoán.
- Tránh quan hệ tình dục với bạn tình mới cho tới khi điều trị xong và xét nghiệm máu cho xuất hiện tình trạng nhiễm trùng từng được điều trị khỏi.
- Thông báo cho bạn tình để họ được kiểm tra và điều trị nếu xuất hiện cần thiết phải thiết.
- Xét nghiệm xem có nhiễm virus HIV thường không.
Phòng ngừa giang mai
Giang mai có thể được phát hiện và điều trị tốt nhất bằng các loại thuốc kháng sinh đặc hiệu để ức chế sự tiến triển của xoắn khuẩn Treponema pallidum. Tuy nhiên, do căn bệnh vẫn chưa có vắc xin nên phòng căn bệnh vẫn hơn là điều trị căn bệnh. Bạn có thể phòng ngừa nguy cơ mắc căn bệnh bằng cách tuân thủ những lời khuyến khích sau đây:
- Không quan hệ tình dục bừa bãi. Chung thủy một vợ một ông xã.
- Sử dụng bao cao su để tiến hành giảm sút nguy cơ lây truyền nhiễm căn bệnh, đặc biệt lưu ý che chắn các vùng mắc phải tổn thương.
- Tránh dùng thuốc kích thích, rượu bia để giữ nguy cơ phán đoán đúng, tránh các hành vi tình dục không sử dụng biện pháp bảo vệ.
- Không dùng chung các vật dụng cá nhân với người không không khác để tránh vi khuẩn còn bám lại trên bề mặt và lây truyền qua các vết thương hở.
- Nếu phát hiện có giang mai trước khi sinh con, người mẹ cần thiết phải thông báo với bác sĩ để được hướng dẫn cách chăm sóc mình và ngăn ngừa lây truyền nhiễm cho bé.
- Tuân thủ lịch xét nghiệm sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần hoặc xét nghiệm theo lời dặn của bác sĩ
- Tăng cường sức đề kháng bằng cách xây dựng thực đơn cân bằng, tập thể dục thể thao thường xuyên, tránh lo lắng.
- Dù từng được điều trị giang mai, song người căn bệnh vẫn có nguy cơ tái nhiễm, nên tuân thủ liệu trình và thực hiện các liệu pháp phòng căn bệnh do bác sĩ chuyên khoa khuyến cáo.
giang mai có điều trị khỏi được không?
căn bệnh có thể được điều trị khỏi hoàn toàn trong điều kiện phát hiện ở thời kỳ sớm, khi vi khuẩn chưa tiến hành tổn thương sâu các cơ quan nội tạng như: tim mạch, thần kinh…
Ngay khi phát hiện mình có nguy cơ nhiễm giang mai, người căn bệnh nên nhanh chóng tới các khu vực y tế chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị. Đừng đợi tới khi căn bệnh xuất hiện các triệu chứng rõ ràng mới đi thăm xét nghiệm thì tình trạng có thể từng trầm trọng và không dễ dàng điều trị khỏi hoàn toàn.
Với phụ nữ, trước khi có kế hoạch mang thai cũng cần thiết phải phải kiểm tra xem có nhiễm vi khuẩn thường không. Nếu có, hãy dành thời gian điều trị dứt trước khi mang thai. Nếu phát hiện căn bệnh trong thai kỳ, người căn bệnh nên trao đổi với bác sĩ sản khoa để có hướng xử lý, hạn chế nguy cơ lây truyền nhiễm cho bé.
giang mai tuy có thể điều trị khỏi, song người căn bệnh cũng không vì thế mà xem thường và không điều trị đúng theo quy trình của bác sĩ. Việc phát hiện muộn, không tuân thủ quy trình, gây ra gián đoạn đều có thể tiến hành cho vi khuẩn kháng thuốc và tiến hành cho cho việc điều trị không tốt nhất.
giang mai lây truyền qua đường nào?
Tương tự như các căn bệnh lây truyền qua đường tình dục không không khác, giang mai cũng có các đường lây truyền thường thấy gồm:
- Qua quan hệ tình dục dị tính, quan hệ tình dục đồng tính, quan hệ bằng miệng… Ngoài ra, nếu người căn bệnh và người lành có những tiếp xúc trực tiếp bề mặt da có trầy xước cũng có thể mắc phải lây truyền căn bệnh.
- Qua đường máu như khi dùng chung kim tiêm, truyền máu… trong quá trình tiêm chủng, điều trị căn bệnh.
- Qua đường mẹ truyền sang con trong suốt thai kỳ. Do đó, phụ nữ mang thai cần thiết phải được xét nghiệm chẩn đoán ở cả 3 tam cá nguyệt để chắc hẳn là mình không nhiễm căn bệnh hoặc có hướng xử lý sớm.
Phụ nữ mang thai mắc giang mai nguy hiểm thế nào?
Phụ nữ mang thai có sức đề kháng kém, cùng với việc sinh nở tiến hành cho cho họ cần thiết phải được đặc biệt quan tâm nhiều hơn. Thai phụ khi nhiễm giang mai không những tác động tới sức khỏe mình, thai kỳ mà còn tiến hành cho cho thai nhi gặp nguy hiểm.
Cụ thể, tùy theo thời kỳ mà giang mai có tác động nhất định lên mẹ bầu như: tổn thương da, niêm mạc, nội tạng, cơ, xương… Mặt không không khác, khi xoắn khuẩn Treponema pallidum xâm nhập bào thai, thai nhi sẽ có nguy cơ mắc phải viêm động mạch và dẫn tới tử vong; thai chết lưu thường sinh non… Nếu có thể được sinh ra đời, trẻ sẽ mắc giang mai bẩm sinh với những hậu quả như mù mắt, tai điếc, viêm màng não…
mắc phải giang mai có ngứa ngáy không?
Nhiều người thường nghĩ rằng, các nốt săng giang mai có thể gây ra ngứa ngáy và đó cũng là một trong những dấu hiệu để nhận diện căn bệnh, song thực tế không phải như vậy. Các chuyên gia Nam học cho rằng, trong tầm 10-90 ngày sau khi nhiễm giang mai là người căn bệnh từng có những vết loét nhỏ, màu đỏ hoặc nâu, kích thước bằng đồng xu, ở cơ quan sinh dục, lòng bàn tay, lòng bàn chân… Tuy nhiên, các nốt ban này thường không gây ra ngứa ngáy và không rõ nên dễ tiến hành cho người căn bệnh bỏ qua hoặc nhầm lẫn với những căn bệnh không không khác.
Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học của Hệ thống BVĐK Hưng Thịnh quy tụ hệ thống các chuyên gia đầu ngành, Nội khoa và Ngoại khoa, giỏi chuyên môn, tận tâm.
Nhà giáo nhân dân GS.TS.BS Trần Quán Anh, Thầy thuốc ưu tú PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên là những cây đại thụ trong ngành Tiết niệu Thận học Việt Nam. Cùng với các tên tuổi Thầy thuốc ưu tú TS.BS Nguyễn Thế Trường Thầy thuốc ưu tú BS.CKII Tạ Phương Dung, TS.BS Nguyễn Hoàng Đức, TS.BS Từ Thành Trí Dũng, ThS.BS.CKI Nguyễn Đức Nhuận, BS.CKII Nguyễn Lê Tuyên, ThS.BS Nguyễn Tân cương dương, ThS.BS Tạ Ngọc Thạch, BS.CKI Phan Trường Nam…
Các chuyên gia, bác sĩ của Trung tâm luôn tự tin tiến hành chủ những kỹ thuật mới nhất, phát hiện sớm và điều trị tốt nhất các căn bệnh lý về thận và đường tiết niệu, căn bệnh nam giới giúp cho người căn bệnh rút ngắn thời gian nằm viện, hạn chế nguy cơ tái phát, nâng cao tin cậy cuộc sống.
Với hệ thống máy móc, trang thiết mắc phải tiên tiến hàng đầu trong nước và khu vực; Phòng mổ đạt tiêu chuẩn quốc tế; cùng với khu nội trú và dịch vụ cao cấp 5 sao… Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học – Tiết niệu nổi bật với các dịch vụ thăm xét nghiệm, tầm soát và điều trị tất cả các căn bệnh lý đường tiết niệu. Từ các thường gặp cho tới các cuộc đại tiểu phẫu kỹ thuật cao. Có thể nói tới tiểu phẫu nội soi sỏi thận, ghép thận, cắt bướu bảo tồn nhu mô thận; cắt thận tận gốc; cắt tuyến tiền liệt tận gốc; cắt toàn bộ bọng đái tạo hình bọng đái bằng ruột non; cắt tuyến thượng thận; tạo hình các dị tật đường tiết niệu… Chẩn đoán – điều trị nội khoa và ngoại khoa tất cả các căn bệnh lý Nam khoa.
Để đặt lịch xét nghiệm và điều trị giang mai với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh, quý khách có thể đặt hẹn trực tuyến qua các cách sau đây:
- Gọi tổng đài 0287 102 6789 (TP HCM) hoặc 1800 6858 (Hà Nội) để đăng ký lịch hẹn thăm xét nghiệm riêng với chuyên gia, thông qua nhân viên chăm sóc khách hàng.
- Đăng ký hẹn thăm xét nghiệm với bất kỳ bác sĩ nào mà mình tin tưởng tại đường link: https://tamanhhospital.vn/danh-cho-khach-hang/dat-lich-kham/
- Gửi tin nhắn trên Fanpage trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh hoặc Fanpage Tiết niệu – Nam học BVĐK Hưng Thịnh
- Nhắn tin qua Zalo OA của BVĐK Hưng Thịnh.
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Giang mai là một trong những căn bệnh lây truyền qua đường tình dục rất thường thấy, dễ lây truyền lan và nhất là tác động rất lớn tới sức khỏe của người căn bệnh. Mỗi người nên lưu ý các quy định phòng căn bệnh để giữ gìn an toàn cho chủ yếu mình và người thân.
