Để ứng phó với nguy cơ chứng bệnh đậu mùa khỉ lây truyền lan, các cửa khẩu tăng cường giám sát người nhập cảnh, còn phòng kiểm tra Nhiệt đới được phân công là tuyến cuối điều trị ca nặng.
Ngày 25/7, lãnh đạo Sở Y tế TP HCM cho rằng đã từng khẩn cấp họp bàn các giải pháp giám sát dịch chứng bệnh sau khuyến cáo của Bộ Y tế. Hiện, địa bàn thành phố vẫn chưa phát hiện trường hợp mắc chứng bệnh đậu mùa khỉ và theo phân loại của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam vẫn được xếp vào nhóm 1 – chưa có trường hợp xác định chứng bệnh đậu mùa khỉ.
Theo kịch bản ứng phó của thành phố, nếu phát hiện trường hợp nghi ngờ ở các cửa khẩu, kiểm dịch viên y tế sẽ thăm kiểm tra, khai thác thông tin, lập phiếu điều tra dịch tễ. Người nhập cảnh có triệu chứng lâm sàng và yếu tố dịch tễ sẽ được hướng dẫn tới phòng kiểm tra Nhiệt đới TP HCM hoặc các phòng kiểm tra đa khoa có khu cách ly để được kiểm tra, theo dõi.
Người dân có triệu chứng nghi ngờ có thể tới phòng kiểm tra quận, huyện gần nhất để được tư vấn, kiểm tra sàng lọc và xét nghiệm chẩn đoán nếu cần phải. Các phòng kiểm tra đa khoa, chuyên khoa trên địa bàn khi tiếp nhận trường hợp nghi ngờ phải sàng lọc, phân luồng, hướng dẫn người chứng bệnh di chuyển sang buồng kiểm tra sàng lọc. Mẫu chứng bệnh phẩm gửi về phòng kiểm tra Nhiệt đới, Viện Pasteur TP HCM để xét nghiệm chẩn đoán xác định. Trong thời gian chờ kết quả xét nghiệm, người chứng bệnh tự cách ly tại nhà nếu đủ điều kiện và không có triệu chứng nặng hoặc ở tại khu cách ly của phòng kiểm tra.
phòng kiểm tra Nhiệt đới TP HCM được phân công là phòng kiểm tra tuyến cuối tiếp nhận các trường hợp có thể kèm triệu chứng nặng; các trường hợp có thể tuy nhiên thiếu điều kiện cách ly tại nhà, phòng kiểm tra; các trường hợp xác định mắc chứng bệnh đậu mùa khỉ. phòng kiểm tra phối hợp tập huấn nhân viên y tế ở các khu vực cách phát hiện, cách ly, chăm sóc người mắc chứng bệnh đậu mùa khỉ.
Các tổ chức sức khỏe dựa vào cộng đồng, các đồng đẳng viên của chương trình phòng, chống HIV/AIDS được huy động tham gia truyền thông, tư vấn về phát hiện và phòng, chống dịch chứng bệnh đậu mùa khỉ với nhóm người có quan hệ tình dục đồng giới nam. Các tổ chức này sẽ tham gia công tác truy vết khi có trường hợp dương tính với đậu mùa khỉ trên địa bàn thành phố.
Hai tháng nay, ngành y tế thành phố đã từng nhiều lần sắp kịch bản ứng phó với chứng bệnh đậu mùa khỉ. Các triệu chứng nghi ngờ mắc chứng bệnh là phát ban có bóng nước cấp tính không rõ nguyên nhân và có một hoặc nhiều dấu hiệu gồm sốt trên 38 độ C, nổi hạch (sưng hạch bạch huyết), đau đớn đầu, đau đớn cơ, đau đớn vùng eo lưng, suy nhược.
Triệu chứng và 6 cách phòng tránh đậu mùa khỉ (bấm vào ảnh để xem). Đồ họa: Tạ Lư
Ngày 24/7, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho rằng chứng bệnh đậu mùa khỉ lây truyền từ động vật sang người, hoặc từ người sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp gần, vết thương hở, dịch cơ thể… Ngoài ra, chứng bệnh có thể lây truyền qua tiếp xúc với các vật dụng, vật dụng nhiễm nguồn chứng bệnh.
Đại diện Bộ Y tế và WHO cho rằng chứng bệnh không lây truyền qua không khí qua các sol khí nhỏ như nCoV. Trong một vài trường hợp, chứng bệnh đậu mùa khỉ có thể lây truyền lan qua các giọt bắn đường hô hấp tuy nhiên cách lây truyền lan này đòi hỏi phải có sự tương tác trực diện, lâu dài, giọt bắn đủ lớn.
Theo WHO, phần lớn người chứng bệnh tự khôi phục trong vòng vài tuần, chưa có bằng chứng chứng bệnh triệu chứng không triệu chứng. Tuy nhiên, đậu mùa khỉ có thể hệ lụy khi nốt ban gặp phải nhiễm trùng, dẫn tới hoại tử hoặc gây ra viêm nhiễm, mất nước, nhiễm trùng máu, viêm não. Nhóm có nguy cơ cao, dễ hệ lụy gồm trẻ nhỏ, phụ nữ có thai, suy suy yếu miễn dịch, cần phải điều trị và theo dõi chặt ở phòng kiểm tra.
Tính tới 24/7, đã từng có hơn 16.000 ca chứng bệnh đậu mùa khỉ được phát hiện tại 75 quốc gia trên thế giới, trong số đó có 5 ca tử vong.
Lê Phương
