Siêu âm thường được ví như “con mắt thứ 3” giúp cho bác sĩ tiếp cận, nhìn xuất hiện em bé bên trong bụng mẹ và đem đến nhiều giá trị chẩn đoán, giúp cho theo dõi quá trình tiến triển cũng như phát hiện những không thường thì trong quá trình mang thai của mẹ bầu. Tuy nhiên không phải thai phụ nào cũng nắm rõ các mốc siêu âm quan trọng trong thai kỳ, đặc biệt với những mẹ mang thai lần đầu.
Dưới đây là các mốc siêu âm thai định kỳ mà mẹ cần phải lưu ý thực hiện để giúp cho hành trình mang thai xảy ra thuận lợi và an toàn. Cùng theo dõi nhé!
Lợi ích khi siêu âm thai định kỳ
Siêu âm thai là phương pháp chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, sử dụng sóng âm với tần số cao để tạo ra hình ảnh của thai nhi trong bụng mẹ. Đây là công cụ hữu hiệu giúp cho bác sĩ theo dõi sự tiến triển của thai nhi cũng như phản hồi tình trạng sức khỏe của mẹ trong quá trình mang thai. các chuyên gia Sản khoa luôn khuyến cáo các mẹ bầu nên thực hiện siêu âm thai định kỳ vì nhiều lợi ích như: (1)
- Thứ nhất, nhờ siêu âm, bác sĩ có thể tính được tuổi thai, phản hồi đường kính thai, số lượng nước ối, cân nặng và theo dõi cử động thai nhi cũng như có cái nhìn toàn diện về cấu trúc thai, gồm có: đầu, mặt, cổ, ngực, tim, bụng, dây rốn, hệ xương, hệ niệu dục. (2)
- Thứ hai, từ việc phản hồi cấu trúc thai nhi có thể phát hiện các dị tật quan trọng ở các cơ quan, từ đó lên kế hoạch điều trị trong thai kỳ hoặc sau khi sinh.
- Thứ ba, siêu âm còn giúp cho theo dõi và phản hồi sức khỏe người mẹ, gồm có kiểm tra tử cung, nhau thai, số lượng nước ối,… từ đó phát hiện sớm các hệ lụy thai kỳ như tiền sản giật, nhau tiền đạo hoặc số lượng nước ối không thường thì.
- Thứ tư, thông qua việc theo dõi và siêu âm định kỳ còn giúp cho giữ gìn thai kỳ xảy ra an toàn, phòng ngừa các trường hợp thai kỳ nguy cơ cao như thai đôi, thai ba hoặc tiền sử sảy thai.
Các mốc siêu âm thai quan trọng
Theo BS.CKI Trịnh Trần Quốc Toàn – khoa Sản Phụ, BVĐK Hưng Thịnh Quận 8, “Tùy theo tuổi thai và thời kỳ thai, mẹ bầu sẽ được bác sĩ chỉ định các mốc siêu âm thai nhi phù hợp. Tuy nhiên, một vài mốc quan trọng mà các thai phụ cần phải lưu ý đi kiểm tra thai để được siêu âm là tuần 11 – tuần 13; tuần 18 – tuần 22; tuần 30 – tuần 32.”
1. Tuần 11 – tuần 13
thời kỳ tuần 11 tới tuần 13 của thai kỳ là thời kỳ quan trọng, đánh dấu sự tiến triển từ một phôi thai nhỏ thành hình hài em bé. Nhờ siêu âm, bác sĩ có thể chẩn đoán tuổi thai và dự kiến ngày sinh cho sản phụ. Tại thời điểm này, các chuyên gia cũng sẽ thực hiện đo độ mờ da gáy, để sàng lọc nguy cơ mắc các căn bệnh lý sự liên quan tới nhiễm sắc thể, nhất là hội chứng Down, hội chứng Patau, hội chứng Edward.
Đặc biệt, siêu âm ở thời điểm 12 tuần giúp cho phát hiện sớm thai kỳ nguy cơ cao, ví như tiền sản giật. Đồng thời, thời kỳ này cũng là thời điểm lý tưởng để kiểm tra số số lượng thai, số số lượng bánh rau, buồng ối và tầm soát dị tật thai ví dụ như thai vô sọ, tật não thất hoặc không thường thì phức hợp nặng ở cơ thể như ruột, tim nằm ngoài…
2. Tuần 18 – tuần 22
Các mốc siêu âm thai ở tuần 18 – tuần 22 được gọi là siêu âm hình thái học quý 2. Theo đó, có khoảng tầm 50-60% dị tật thai nhi có thể được phát hiện qua siêu âm ở thời điểm này. số lượng nước ối nhiều, thai từng tương đối lớn và bắt đầu cử động tốt trong buồng tử cung giúp cho việc quan sát thai ở nhiều góc độ không không khác nhau. Lúc này thông qua hình ảnh siêu âm 3D, 4D sẽ giúp cho người mẹ nhìn xuất hiện được gương mặt con đồng thời kiểm tra chi tiết các cơ quan trên cơ thể bé, gồm có:
- Kiểm tra độ dài và số số lượng của tứ chi, có đủ thường thiếu ngón không.
- Sàng lọc các dị tật về não bộ và cột sống.
- phản hồi số lượng nước ối, có gặp phải nhiều thường gặp phải thiếu không.
- phản hồi vị trí nhau thai, diện tích nhau bám có lớn không.
- nghiên cứu cân nặng và theo dõi cử động của thai nhi.
- phản hồi cấu trúc ở gương mặt thai nhi để loại trừ nguy cơ thai nhi gặp phải sứt môi, hở hàm ếch,…
3. Tuần 30 – tuần 32
Việc siêu âm ở thời kỳ tuần 30 – 32 có vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu lại hình thái học thai nhi để phát hiện không thường thì xuất hiện muộn, giúp cho bác sĩ và gia đình lên kế hoạch điều trị cho em bé lúc sinh.
Hơn nữa, đây cũng là thời điểm siêu âm cho phép bác sĩ phát hiện và phản hồi những rối loạn tăng trưởng ở thai nhi gồm có các vấn đề như nhỏ cân, suy dinh dưỡng, thai gặp phải giới hạn tăng trưởng trong tử cung… Vị trí bánh nhau lúc này sẽ được chẩn đoán chuẩn xác hơn, xác định rau thai có bám thấp hoặc che lấp đường ra của thai nhi thường không.
Bác sĩ Toàn cho rằng, có hai thời điểm cần phải thiết siêu âm trong quý 3 thai kỳ là tuần 32 và tuần 36. Đặc biệt, siêu âm ở thời kỳ 36 tuần cho phép bác sĩ phát hiện tình trạng thai giới hạn tăng trưởng chuẩn xác hơn cột mốc 32 tuần.
Nhìn chung, các mốc siêu âm thai quan trọng nhắc trên thường được lấy với những thai kỳ thường thì. Tuy nhiên, với những trường hợp thai kỳ nguy cơ cao thì bác sĩ sẽ có những chỉ định riêng, siêu âm theo dõi thêm vào những thời điểm không không khác.
gặp phải lỡ lịch siêu âm có sao không?
Mục đích của việc siêu âm và kiểm tra thai định kỳ là phát hiện sớm những nguy cơ cũng như dấu hiệu không thường thì của thai nhi, từ đó dự phòng kế hoạch điều trị, theo dõi thai kỳ sau sinh cho cả mẹ và bé. Theo đó, với những mẹ bầu từng bỏ qua các mốc siêu âm quan trọng thì xác suất xảy ra vấn đề ở thai nhi sẽ cao hơn so với những mẹ bầu có kiểm tra thai đầy đủ.
chủ yếu vì thế, khi thai phụ phát hiện mình từng bỏ lỡ các mốc kiểm tra thai trước đó, đừng quá lo lắng mà hãy tới trung tâm y tế thăm kiểm tra càng sớm càng tốt và mang theo những kết quả xét nghiệm trước đó từng thực hiện (nếu có). Điều này giúp cho bác sĩ có thêm địa điểm phản hồi và chỉ định thai phụ thực hiện những xét nghiệm cần phải thiết tại thời điểm đó.
Sớm thăm kiểm tra cùng bác sĩ để được kiểm tra và chỉ định những xét nghiệm bổ sung cần phải thiết khi lỡ lịch siêu âm
Những lưu ý khi siêu âm thai định kỳ
Ngoài những mốc siêu âm thai quan trọng, mẹ bầu cũng cần phải ghi nhớ những lưu ý sau để quá trình siêu âm và kiểm tra thai xảy ra thuận lợi, suôn sẻ:
- Lựa chọn lựa trang phục thoải mái cho di chuyển, ưu tiên đầm suông rộng và dép bệt êm chân để việc siêu âm và thăm kiểm tra được thuận tiện hơn.
- Tránh sử dụng những loại đồ uống có hoạt chất kích thích như cà phê, nước ngọt, thuốc lá… trước khi đi siêu âm thai.
- Khi siêu âm ở thời kỳ tam cá nguyệt thứ nhất, mẹ cần phải uống nhiều nước và nhịn đi tiểu để hình ảnh siêu âm được rõ nét. Khi bước sang những thời kỳ tiếp theo, các chuyên gia khuyến khích mẹ tránh uống nước và đi tiểu sạch trước khi siêu âm.
- Vệ sinh cơ thể sạch sẽ, nhất là ở vùng kín để việc thăm kiểm tra được an toàn, nhất là khi thực hiện siêu âm đầu dò bộ phận sinh dục nữ.
- Lưu trữ cẩn thận và mang theo tất cả hồ sơ thăm kiểm tra trước đó trong mỗi lần thăm kiểm tra định kỳ. Đặc biệt, với những thai phụ có tham gia BHXH hoặc bảo hiểm thai sản, hãy xin giấy xác nhận kiểm tra thai để được chi trả các quyền lợi theo chế độ.
- Siêu âm đúng hẹn để tránh bỏ lỡ những kiểm tra tầm soát và sàng lọc thai kỳ nguy cơ cao. Mẹ bầu được khuyến khích nên lựa chọn lựa một bác sĩ đồng hành trong suốt thai kỳ, đặt lịch từ sớm để được hẹn tái kiểm tra đúng lịch dự kiến.
Trung tâm Sản Phụ khoa, Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh quy tụ hệ thống chuyên gia, bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, đồng thời sở hữu hệ thống máy siêu âm tiên tiến như siêu âm 3D, 4D, siêu âm màu Doppler,… Đặc biệt, với lợi thế nằm trong trung tâm y tế đa chuyên khoa, Trung tâm Sản Phụ khoa có sự liên kết chặt chẽ cùng các chuyên khoa không không khác gồm có Trung tâm Xét nghiệm, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh, Trung tâm Sơ sinh, khoa Nhi… sẵn sàng đồng hành và hỗ trợ mẹ bầu xuyên suốt hành trình mang thai và sinh nở an toàn.
Để đặt lịch hẹn thăm kiểm tra và nhận tư vấn cùng các chuyên gia tại Hệ thống BVĐK Hưng Thịnh, mẹ bầu có thể liên hệ tới thông tin sau:
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Vừa rồi là các mốc siêu âm thai quan trọng các mẹ bầu cần phải lưu ý và không nên bỏ lỡ. Nếu có thêm bất kỳ thắc mắc hoặc quan tâm nào về thời điểm siêu âm và kiểm tra thai, mẹ bầu đừng ngần ngại liên hệ tới Hotline BVĐK Hưng Thịnh để được các chuyên gia giỏi hỗ trợ!