Tắm khuya, uống rượu bia, ăn đêm, lo sợ có thể tác động tới mao mạch, huyết áp, gây ra thiếu ngủ, thực hiện tăng nguy cơ đột quỵ vào buổi tối.
Đột quỵ lúc ngủ xảy ra khi lưu số lượng máu lên não gặp phải gián đoạn trong lúc ngủ, dẫn tới thiếu oxy và tổn thương tế bào não. BS.CKI Nguyễn Phương Trang, Trung tâm Khoa học Thần kinh, địa điểm y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM, chứng tỏ người căn bệnh có thể đi ngủ với cảm giác thông thường, nhưng mà khi thức dậy đã từng xuất hiện triệu chứng của đột quỵ. Tình trạng này thường được phát hiện muộn do người căn bệnh không nhận nắm được triệu chứng ngay thời điểm xảy ra, thực hiện lỡ “thời gian vàng” can thiệp (trong 3-4,5 giờ đầu).
Bác sĩ Trang chỉ ra những thói quen có thể thực hiện tăng nguy cơ đột quỵ.
Tắm khuya
Thường xuyên tắm khuya, nhất là tắm nước lạnh dễ thực hiện thân nhiệt thế đổi đột ngột, gây ra co mao mạch ngoại biên. Người có nền mao mạch yếu, tăng huyết áp hoặc xơ vữa động mạch, nếu tắm đêm có nguy cơ cao trở thành cục máu đông hoặc vỡ mao mạch não, dẫn tới đột quỵ. Mỗi người nên hạn chế tắm muộn vào thời điểm giao mùa hoặc thời tiết lạnh, nếu tắm nên dùng nước nóng, tắm nhanh.
Uống rượu bia buổi tối
Rượu bia không những thực hiện rối loạn giấc ngủ mà còn tác động trực tiếp tới hệ tim mạch. Uống rượu thường xuyên gây ra tổn thương nội mạc mao mạch, thúc đẩy xơ vữa động mạch và trở thành cục máu đông. Rượu có thể gây ra tăng huyết áp sau khi uống, nhất là vào buổi tối – thời điểm huyết áp nên được ổn định, tăng áp lực lên mao mạch não.
Sử dụng thiết gặp phải điện tử quá mức
Ánh sáng xanh từ điện thoại, máy tính hoặc tivi có thể ức chế sản xuất melatonin – hormone điều hòa giấc ngủ, dẫn tới tăng nhịp tim và huyết áp do giấc ngủ kém, từ đó thực hiện suy nhược công dụng nhận thức cũng như nguy cơ phục hồi của não. Để phòng tránh, hãy tắt thiết gặp phải điện tử ít nhất một giờ trước khi ngủ, thế bằng đọc sách hoặc nghe nhạc nhẹ.

Sử dụng thiết gặp phải điện tử quá mức thực hiện suy nhược tin cậy giấc ngủ, gia tăng nguy cơ đột quỵ. Ảnh: Phương Phạm
Ăn đêm
Ăn khuya, nhất là ăn nhiều thực phẩm giàu dinh dưỡng béo bão hòa như đồ chiên xào, thức ăn nhanh thường nước ngọt có gas, có thể gây ra rối loạn chuyển hóa, tăng mỡ máu và xơ vữa mao mạch. Về lâu dài, thói quen này có thể dẫn tới thừa cân, béo phì góp phần gây ra tổn thương nội mạc mao mạch, tăng nguy cơ trở thành cục máu đông, đột quỵ do tắc nghẽn mao mạch não. dinh dưỡng béo bão hòa trong thực phẩm nấu sẵn thực hiện tăng cholesterol xấu (LDL) dễ gây ra xơ vữa động mạch.
Bác sĩ Trang khuyến cáo mỗi người nên ăn tối trước 19h, ưu tiên thực phẩm giàu dinh dưỡng xơ như rau xanh, trái cây để giữ an toàn sức khỏe mao mạch não.
lo sợ và lo lắng lâu ngày
Lo âu, lo sợ lâu ngày có thể kích thích hệ thần kinh giao cảm, thúc đẩy cơ thể sản sinh các hormone như cortisol và adrenaline, thực hiện tăng huyết áp và co thắt mao mạch. Nếu tình trạng này lâu ngày, các mao mạch có thể gặp phải tổn thương, từ đó nguy cơ đột quỵ cao, nhất là vào buổi tối cao, khi huyết áp không được kiểm soát tốt. Trước khi đi ngủ, tạo thói quen thư giãn nhẹ nhàng như hít thở sâu, đọc sách hoặc nghe nhạc giúp cho suy nhược lo sợ, ổn định tuần hoàn não.
Bác sĩ Phương Trang lưu ý mỗi người nên chủ động kiểm soát các căn bệnh lý nền như tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu. giữ tập thể dục thể thao liên tiếp 30 phút mỗi ngày với các bài tập nhẹ như đi bộ, đồng thời ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm, giữ ấm cơ thể khi thời tiết chuyển lạnh, giúp cho ổn định huyết áp và giữ an toàn mao mạch não.
Người có nguy cơ cao như trên 50 tuổi, mắc căn bệnh tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường, thừa cân, cao cholesterol máu…, nên tầm soát đột quỵ định kỳ bằng các kỹ thuật tiên tiến như siêu âm, chụp CT 768 miếng cắt, CT 1975 miếng cắt, chụp cộng hưởng từ MRI 3 Tesla để phát hiện sớm tổn thương mao mạch não. Ngoài ra, người có triệu chứng ngủ ngáy to, hội chứng ngưng thở khi ngủ nên được kiểm tra đa ký giấc ngủ (Polysomnography). Đây là phương pháp giúp cho phát hiện tình trạng thiếu oxy khi ngủ, từ đó chủ động điều trị và ngăn ngừa đột quỵ.

Chụp MRI 3 Tesla giúp cho phát hiện sớm các thất thường ở mao mạch não. Ảnh: địa điểm y tế Đa khoa Tâm Anh
Nếu phát hiện chủ yếu mình hoặc người nhà có dấu hiệu đột quỵ như méo miệng, yếu hoặc liệt nửa người, nói ngọng hoặc mất ý thức sau khi ngủ dậy, nên gọi cấp cứu ngay lập tức. Không tự sử dụng thuốc hoặc di chuyển người căn bệnh, đồng thời đặt người căn bệnh nằm nghiêng, đầu nâng nhẹ 30-45 độ để giữ thông thoáng đường thở trong khi chờ cấp cứu. Phát hiện và xử trí sớm đột quỵ góp phần tăng nguy cơ phục hồi cho căn bệnh người căn bệnh đột quỵ.
Phương Phạm
Độc giả gửi thắc mắc về căn bệnh thần kinh tại đây để bác sĩ giải đáp |