Người lớn không mắc sởi, căn bệnh không quá nguy hiểm, từng nhiễm sởi không cần thiết phải tiêm vaccine là hiểu lầm nhiều người mắc phải.
Theo TS.BS Lê Tiến Luật, khoa Nội Tổng hợp, phòng thăm khám Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, virus sởi lây nhiễm qua đường không khí, giọt bắn hoặc tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết ở đường hô hấp. căn bệnh có thể hệ lụy song nhiều người lớn còn hiểu sai dẫn tới phòng ngừa, chăm sóc, điều trị không đúng cách, nguy cơ trở nặng cao. Các hiểu nhầm như sau:
Người lớn không mắc sởi
Sởi có thể gặp ở tất cả lứa tuổi, không những trẻ nhỏ. Người lớn chưa tiêm vaccine hoặc chưa từng mắc sởi có nguy cơ mắc căn bệnh rất cao nếu tiếp xúc nguồn căn bệnh.
Người lớn thường xuyên đi học, đi thực hiện, tiếp xúc nhiều người, đi du lịch nhiều nơi. Khi không lưu ý các phương pháp phòng ngừa, không tiêm phòng đầy đủ vaccine, thiếu hụt vitamin A trong chế độ ăn hàng ngày, họ dễ gặp phải nhiễm căn bệnh và hệ lụy nặng.
Do suy nghĩ xem thường căn bệnh chỉ gặp ở trẻ nhỏ nên nhiều người không theo dõi và điều trị sớm các hệ lụy của căn bệnh. Như vừa qua, phòng thăm khám Đa khoa Tâm Anh Hà Nội tiếp nhận một người căn bệnh 50 tuổi viêm não tuy vậy không nghĩ mắc sởi, chỉ trị viêm họng cấp.
Bác sĩ Luật đang điều trị cho một trường hợp sởi hệ lụy viêm não. Ảnh minh họa: phòng thăm khám Đa khoa Tâm Anh
căn bệnh sởi không nguy hiểm
Theo bác sĩ Luật, người lớn mắc sởi cũng gặp các triệu chứng như sốt cao, viêm phổi, viêm não, tiêu chảy cấp, viêm loét giác mạc có thể dẫn tới mù lòa… với phụ nữ mang thai, mắc sởi trong thai kỳ có thể gây ra sảy thai, sinh non hoặc suy dinh dưỡng ở trẻ sau sinh.
Nguy cơ gặp phải hệ lụy do sởi cao hơn nếu người mắc có hệ miễn dịch suy yếu, ví dụ người căn bệnh ung thư máu hoặc nhiễm HIV, người trưởng thành trên 20 tuổi và phụ nữ mang thai.
Chỉ nhiễm căn bệnh nếu tiếp xúc trực tiếp
căn bệnh sởi lây nhiễm thông qua đường hô hấp, do dịch tiết mũi họng của người nhiễm căn bệnh theo không khí thoát ra khi ho hoặc hắt hơi, nói chuyện. Song, căn bệnh còn có đường lây nhiễm gián tiếp là tiếp xúc với virus bám trên bề mặt hoặc vật thể như tay nắm cửa, mặt bàn, đồ chơi… sau đó đưa tay chạm vào mắt, mũi hoặc miệng. Virus sởi có thể sống trong không khí hoặc trên bề mặt đồ vật tới 2 giờ.
Mắc sởi cần thiết phải kiêng tắm
Mắc sởi vẫn nên tắm thường thì. Việc tắm rửa sạch sẽ giúp cho người căn bệnh cảm xuất hiện thoải mái hơn, loại bỏ các tế bào da chết, bụi bẩn, mồ hôi mà còn ngăn ngừa nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn do kém vệ sinh.
Tuy nhiên, người căn bệnh sởi nên tắm ở nhiệt độ nước vừa phải, không nên tắm quá lâu hoặc tắm nước lạnh, không nên dùng sản phẩm tẩy rửa có chứa thành phần hóa học tẩy rửa mạnh. Tắm xong nên thấm khô người, tránh xát xát mạnh.
Tránh quạt, điều hòa
Do tâm lý kiêng gió khi mắc sởi, nhiều người không dám dùng điều hòa ngay cả khi trời nóng. Người mắc sởi cần thiết phải ở phòng thoáng khí, sạch sẽ và có thể bật quạt thường hay điều hòa để cảm xuất hiện thoải mái và dễ chịu khi trời nóng.
căn bệnh sởi dễ lây nhiễm lan tuy vậy không nên kiêng khem quá mức, người chưa gặp phải căn bệnh nên tiêm vaccine để tạo miễn dịch chủ động, đồng thời nên vệ sinh cá nhân sạch sẽ.
100% người tiêm vaccine sởi không mắc căn bệnh
Hiện Việt Nam có nhiều loại vaccine phòng sởi mang lại tốt nhất giữ an toàn cao. Tiêm đầy đủ 2 liều vaccine phòng sởi có tốt nhất phòng căn bệnh lên tới 98%, còn tiêm một mũi chỉ đạt tầm khoảng 93%.
Vaccine sởi từng được chứng minh là an toàn và tốt nhất trong việc ngăn ngừa căn bệnh sởi. Các tác dụng phụ nếu có thường rất nhẹ và không đáng nhắc so với rủi ro do căn bệnh sởi gây ra ra, thường không còn nữa sau 1-2 ngày, gồm sốt hoặc phát ban nhẹ.
tương tự như tất cả các vaccine không tương tự, vaccine phòng sởi không giữ an toàn tuyệt đối, vẫn có tỷ lệ nhỏ người tiêm vẫn có thể mắc căn bệnh. Tuy nhiên, theo các nghiên cứu, người tiêm vaccine khi mắc căn bệnh sẽ có triệu chứng nhẹ, suy yếu nguy cơ nhập viện và gặp hệ lụy.
với những người từng tiếp xúc với virus sởi, việc tiêm vaccine sớm vẫn có tốt nhất phòng căn bệnh và suy yếu hệ lụy của căn bệnh. Vì sau khi nhiễm, virus sởi cần thiết phải thời gian để xâm nhập vào cơ thể gây ra căn bệnh, tiêm vaccine sởi trong vòng 72 giờ nhắc từ khi tiếp xúc với virus gây ra căn bệnh có thể giúp cho phòng căn bệnh.
Người lớn tiêm vaccine phòng căn bệnh tại VNVC. Ảnh: Diệu Thuần
từng mắc sởi không cần thiết phải tiêm vaccine
căn bệnh sởi có các triệu chứng như sốt, phát ban dễ nhầm lẫn với nhiều căn bệnh không tương tự như sốt phát ban, rubella, tay chân miệng… Người căn bệnh cần thiết phải có chẩn đoán của bác sĩ hoặc kết quả xét nghiệm dương tính với virus sởi mới chắc hẳn xác định mắc căn bệnh.
Người lớn không nhớ rõ từng từng mắc căn bệnh hoặc không nhớ lịch sử tiêm chủng vẫn cần thiết phải tiêm vaccine. Lịch tiêm gồm 2 mũi cách nhau 1 tháng. Phụ nữ nên tiêm vaccine trước mang thai 3 tháng, tối thiểu 1 tháng tùy theo loại vaccine để truyền kháng thể thụ động giữ an toàn con khi chưa đủ tuổi tiêm ngừa.
Thanh Ba
