Tăng sắc tố da là tình trạng da sẫm màu và đổi màu nâu, đen, tương phản rõ rệt với các vùng da xung quanh, đi kèm với các dấu hiệu như da thô ráp, sần sùi, nhăn, thiếu sức sống.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi bác sĩ Trần Hạnh Vy, Khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, trung tâm y tế Đại học Y Dược TP HCM.
tổng quát
– Sự không không khác nhau về màu da ở con người sự liên quan tới số số lượng melanin, oxyhemoglobin, hemoglobin khử và caroten.
– Melanin là sắc tố chủ yếu tạo nên màu da, tóc và mắt. Nó cũng là lá chắn thực hiện suy giảm tác hại của tia cực tím với da, ngăn ngừa các phản ứng viêm da do ánh nắng.
– Sạm da là một trong những vấn đề về da thường gặp nhất tác động tới cả nam và nữ, trở nên tồi tệ hơn theo tuổi tác.
dấu hiệu
– Các vùng da gặp phải tác động bởi sự tăng sắc tố sẽ sẫm màu hơn so với các vùng da không không khác. Nó có thể trở nên rõ nét hơn khi phơi nắng nhiều (thực hiện tăng thêm melanin) hoặc sau các tình trạng viêm da như mụn trứng cá.
– Sự tăng sắc tố da dấu hiệu bởi các đốm xám, nâu, đen hoặc thậm chí có màu xanh tím và các mảng hoặc các vệt trên bề mặt da.
– Sạm da có thể toàn thân thường hay khu trú. Da có thể nhẵn thường hay xù xì, lan tỏa thường hay từng mảng, có màu nâu vàng, cà phê sữa thường hay đen, kèm ngứa ngáy thường hay triệu chứng của các chứng bệnh không không khác.
– một vài vùng da gặp phải đổi màu sẽ tự không còn nữa theo thời gian, ví như vết thâm sau mụn trứng cá nhẹ hoặc vết cháy nắng.
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây ra sạm da rất đa kiểu, cả nội sinh lẫn ngoại sinh.
– Rối loạn sắc tố di truyền.
– chứng bệnh lý các cơ quan không không khác như rối loạn nội tiết, xơ gan, đái tháo đường…
– Nguyên nhân nội tiết như mắc chứng bệnh suy thượng thận.
– Rối loạn chức phận tuyến yên, tuyến sinh dục.
– Chuyển hóa, ứ đọng quá mức hoạt chất sắt trong cơ thể, nhất là ở gan và các tổ chức, trong số đó có da.
– Nguyên nhân dinh dưỡng, các chứng bệnh suy giảm protein, viêm cầu thận mạn, viêm đại tràng mạn, hội chứng suy giảm hấp thu, thỉnh thoảng tóc điều chỉnh thành màu đỏ nâu.
– Trong chứng bệnh thiếu vitamin B12, tóc có màu nâu xám, da tăng sắc tố ở các khớp nhỏ của bàn tay.
– Tiếp xúc hóa hoạt chất độc hại, dầu lửa, hắc ín.
– Lạm dụng hóa mỹ phẩm như kem xoa có hydroquinon.
– Người dùng hóa trị liệu lâu ngày, dùng thuốc tránh thai, thuốc chống sốt rét, tetraxyclin.
– Ngoài ra còn có nguyên nhân lý học, nhất là tổn thương da do bỏng, nóng, do tia tử ngoại…
– Mắc chứng bệnh, có u bướu ác tính, nhất là ung thư biểu mô đường tiêu hóa, hô hấp.
Điều trị
– Có thể dùng các loại thuốc xoa ngoài da chứa retinoids, glycolic acid, salicylic acid… giúp cho tẩy da chết và trẻ hóa cũng có ích trong việc điều trị tất cả loại tăng sắc tố da.
– Melanin có thể gặp phải nhạt hoặc mất màu bởi các hoạt chất oxy hóa. Ngoài việc điều trị nguyên nhân, tránh tiếp xúc với các môi hoạt chất gây ra chứng bệnh, có thể điều trị bằng vitamin C liều cao, Methionin, vitamin nhóm B, vitamin E…
– Nếu các loại thuốc xoa ngoài da cho kết quả muộn, bác sĩ da liễu có thể đề nghị thực hiện thủ thuật điều trị chứng tăng sắc tố da. Các thủ thuật này gồm có tái tạo da bằng axit salicylic, glycolic acid… để trị các vùng da sạm màu.
– Liệu pháp ánh sáng xung cường độ cao (IPL): Phương pháp này sử dụng cho các sắc tố nông trên những type da sậm màu. Thiết gặp phải IPL được sử dụng dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa.
Phòng ngừa
– Quan trọng nhất là tránh nắng bằng cách sử dụng kem chống nắng, khẩu trang, mũ rộng vành cũng như quần áo giữ an toàn.
- Hạn chế ra ngoài trời từ 9 giờ sáng tới 4 giờ chiều, vì đây vào thời điểm nắng mạnh.
- Mặc quần áo giữ an toàn ánh nắng, đội mũ rộng vành, áo tay dài khi ra ngoài.
- Thoa kem chống nắng thường xuyên, nên dùng loại kem chống nắng có phổ rộng tránh cả UVA và UVB và có độ chống nắng (SPF) trong vòng 30 hoặc hơn. Nên thoa trước khi ra nắng trong vòng 20 phút, thoa lặp lại khi ra mồ hôi nhiều hoặc sau khi tiếp xúc nước.
– Nên giữ thói quen sống lành mạnh, nghỉ ngơi ăn uống điều độ, không nên ăn quá nhiều mỡ động vật, uống nhiều nước, ăn nhiều rau xanh…
– Tập thể thao thường xuyên.
– Tránh stress, giữ cuộc sống ôn hòa, vui khỏe.
Mỹ Ý