Tình trạng tăng bạch cầu ái toan trong cơ thể có thể gây nên nguy hiểm với người chứng bệnh. Vậy tình trạng bạch cầu ái toan tăng là như nào cũng như bạch cầu ái toan tăng khi nào, dấu hiệu nhận biết số số lượng bạch cầu ái toan tăng ra sao?
Bài viết được tư vấn bởi TS.BS NGUYỄN QUỐC THÀNH – Đơn vị Huyết học lâm sàng, Khoa Nội Tổng hợp, trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM.
Tăng bạch cầu ái toan là như nào?
Tăng bạch cầu ái toan (Eosinophilia – tăng bạch cầu ưa axit) là tình trạng số số lượng bạch cầu ái toan trong máu cao thất thường (lớn hơn hoặc bằng 500/microlit). Tăng bạch cầu ái toan xảy ra khi bạch cầu ái toan tập trung ở một vị trí trong cơ thể. Hoặc khi tủy xương sản xuất quá nhiều.
Bạch cầu ái toan là một trong những tế bào bạch cầu hỗ trợ hệ thống miễn dịch của cơ thể, là một phần trong hệ thống phòng thủ của cơ thể bạn phòng tránh các dinh dưỡng gây nên dị ứng và giúp cho giữ an toàn cơ thể khỏi nhiễm nấm và ký sinh trùng.
Nguyên nhân dẫn tới tình trạng tăng bạch cầu ái toan
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tăng bạch cầu ái toan, ví dụ gồm có:
1. Dị ứng
Phản ứng dị ứng là tình trạng hệ thống miễn dịch phản ứng với với một dinh dưỡng lạ nào đó. Dị ứng có thể gồm có chứng bệnh hen suyễn, viêm mũi dị ứng, chàm da,…
Dị ứng là một trong số các nguyên nhân thường gặp nhất gây nên ra tình trạng tăng bạch cầu ái toan ở tình trạng nhẹ tới trung bình, đặc biệt khi ở trẻ nhỏ có số lượng bạch cầu ái toan cao. Dị ứng thực phẩm cũng có thể tiến hành tăng số số lượng bạch cầu ái toan.
2. Nhiễm khuẩn và nhiễm trùng
Nhiễm khuẩn và nhiễm trùng, nhất là nhiễm ký sinh trùng như nhiễm giun đũa, nhiễm sán, nhiễm giun lươn,… cũng thường tiến hành tăng bạch cầu ái toan do hệ thống miễn dịch của cơ thể kích hoạt công dụng phòng tránh các tác nhân gây nên viêm nhiễm đang cố gắng xâm nhập và gây nên hại cho cơ thể.
3. chứng bệnh lý
Tình trạng số số lượng bạch cầu ái toan tăng có thể xuất phát từ nguyên nhân chứng bệnh lý [1]. trong số đó, các nhóm chứng bệnh có thể tác động tới số lượng bạch cầu ái toan tăng cao trong cơ thể có thể nhắc tới như:
- Hen suyễn
- chứng bệnh bạch cầu tủy cấp tính (AML)
- Viêm da dị ứng (eczema)
- Hội chứng Churg-Strauss (hiện nay được gọi là chứng bệnh u hạt bạch cầu ái toan với viêm đa mạch)
- chứng bệnh Crohn (viêm ruột mạn tính từng vùng)
- Viêm thực quản tăng bạch cầu ái toan
- Viêm mũi dị ứng
- Hội chứng tăng bạch cầu ái toan
- Hội chứng tăng bạch cầu ái toan vô căn (HES)
- Suy suy nhược miễn dịch nguyên phát
- Viêm loét đại tràng (một loại chứng bệnh viêm ruột)
4. Ung thư
Có những chứng bệnh ung thư, có thể tiến hành tăng số số lượng bạch cầu ái toan trong cơ thể, gồm có:
- Ung thư máu
- Ung thư hạch (điển hình là ung thư hạch thể Hodgkin)
- Ung thư đại trực tràng
- Ung thư phổi
- Ung thư cổ tử cung
5. Thuốc
những loại thuốc có thể gây nên tăng bạch cầu ái toan, ví dụ như nhóm thuốc thuốc kháng sinh (penicillin, cephalosporin), thuốc chống viêm không steroid (aspirin, ibuprofen), thuốc chống động kinh (phenytoin), thuốc điều trị chứng bệnh gút (allopurinol),… [2]
Triệu chứng xảy ra khi bạch cầu ái toan tăng
Tăng bạch cầu ái toan không phải lúc nào cũng gây nên ra triệu chứng cụ thể. Người chứng bệnh có thể gặp các triệu chứng xuất phát từ nguyên nhân dẫn tới tăng bạch cầu ái toan hoặc triệu chứng do hậu quả của việc bạch cầu ái toan tăng tuy vậy không được điều trị sớm.
Khi cơ thể xảy ra tình trạng tăng bạch cầu ái toan, người chứng bệnh có thể gặp những triệu chứng như:
- Mệt mỏi, uể oải
- đau đớn đầu
- Chóng mặt
- Buồn nôn
- Nôn ói
- Ợ nóng
- Cảm giác thức ăn mắc phải mắc kẹt ở vùng họng
- có máu đường tiêu hóa
- Tiêu chảy
- đau đớn bụng
- đau đớn tim
- Sụt cân đột ngột
những chứng bệnh thường hay vấn đề thường gặp khi tỷ lệ bạch cầu ái toan tăng
1. Viêm màng não do số số lượng bạch cầu ái toan tăng
Viêm màng não tăng bạch cầu ái toan được xác định bởi sự hiện diện của ít nhất 10% bạch cầu ái toan trong tổng số tế bào bạch cầu trong dịch não tủy (CSF). Nhiễm giun tròn chiếm phần lớn các trường hợp viêm màng não tăng bạch cầu ái toan truyền nhiễm trên toàn thế giới, nhất là ở Đông Nam Á.
2. Viêm thực quản do tăng bạch cầu ái toan (EoE)
Viêm thực quản tăng bạch cầu ái toan là một tình trạng dị ứng xảy ra ở thực quản, khiến cho cho thực quản mắc phải viêm và không co bóp đúng cách. Thực quản có thể mắc phải hẹp và tiến triển các áp xe bên trong.
3. Viêm dạ dày ruột do bạch cầu ái toan tăng cao (EGID)
EGID, tức tình trạng viêm dạ dày ruột do bạch cầu ái toan tăng cao, tiến triển khi bạch cầu ái toan tích tụ trong niêm mạc đường tiêu hóa gây nên sưng tấy và không dễ chịu. Người chứng bệnh có thể mắc phải những triệu chứng rối loạn tiêu hóa như: ợ nóng, tiêu chảy, đau đớn bụng,… Cũng chủ yếu vì vậy, không ít trường hợp EGID mắc phải chẩn đoán chưa chuẩn xác.
4. U hạt bạch cầu ái toan kèm theo viêm đa mạch (EGPA)
U hạt ái toan kèm theo viêm đa mạch là một loại viêm mạch tương đối là thường ít gặp, điển hình bởi tình trạng viêm trong các tĩnh mạch nhỏ. Tình trạng viêm này dẫn tới hạn chế lưu số lượng máu, có thể gây nên tổn thương các cơ quan trên khắp cơ thể nếu không được điều trị.
5. Viêm cân mạc do số số lượng bạch cầu ái toan tăng (Eosinophilic fasciitis)
Viêm cân mạc ái toan là tình trạng viêm của dải mô sợi cứng bên dưới da, thường gây nên nên các triệu chứng đau đớn, sưng và viêm da, nhất là ở cánh tay và chân. Cánh tay và cẳng tay thường mắc phải tác động nhiều hơn chân và đùi. Bàn tay và bàn chân thường không mắc phải tác động.
6. Viêm phổi do bạch cầu hạt ái toan tăng (Eosinophilic pneumonia)
Viêm phổi do bạch cầu hạt ái toan tăng thường hay còn được gọi tắt là viêm phổi ái toan, là một chứng bệnh hô hấp cấp tính thường ít gặp. chứng bệnh được điển hình bởi sự gia tăng số số lượng của bạch cầu ái toan trong máu ngoại vi (được khái niệm là số số lượng bạch cầu ái toan > 500 × 10^9 tế bào/L [3]), tăng bạch cầu ái toan trong dịch BAL (được xác định bởi >5% số số lượng bạch cầu ái toan trong tế bào biệt hóa số số lượng), hoặc tình trạng thâm nhiễm bạch cầu ái toan vào nhu mô phổi được phát hiện thông qua sinh thiết phổi.
7. Hội chứng tăng bạch cầu ái toan vô căn (Idiopathic Hypereosinophilic syndrome)
Hội chứng tăng bạch cầu ái toan vô căn là một căn chứng bệnh thường ít gặp, gây nên ra tình trạng tăng bạch cầu ái toan trong máu ngoại vi trên 6 tháng và không có nguyên nhân rõ ràng. Triệu chứng khởi phát chứng bệnh thường âm thầm với tình trạng tăng bạch cầu ái toan được phát hiện tình cờ. Tuy nhiên, những người chứng bệnh có triệu chứng nghiêm trọng và đe dọa tính mạng do hậu quả tim mạch và thần kinh tiến triển nhanh chóng.
Chẩn đoán tình trạng tăng bạch cầu ái toan
Tăng bạch cầu ái toan thường mắc phải chẩn đoán nhầm do các triệu chứng không rõ rệt, tương đối không khác với triệu chứng của các chứng bệnh lý thường gặp không không khác. Vì vậy, không những dựa trên các triệu chứng của người chứng bệnh để xác định người chứng bệnh có tỷ lệ bạch cầu ái toan tăng.
Nếu nghi ngờ người chứng bệnh mắc phải tăng bạch cầu ái toan, nên thực hiện xét nghiệm công thức máu toàn phần (CBC) để xác định tỷ lệ bạch cầu ái toan trong máu có cao hơn so với ngưỡng thông thường thường hay không. Số số lượng hơn 500 bạch cầu ái toan trên mỗi microlit máu được cho là tăng bạch cầu ái toan ở người lớn [4]. Khi số số lượng hơn 1.500 tế bào bạch cầu ái toan/ microlit máu được cho là tăng bạch cầu ái toan mạn tính nếu số số lượng vẫn ở mức cao trong nhiều tháng.
Ngoài ra, tùy theo từng trường hợp mà bác sĩ có thể chỉ định thêm các chẩn đoán không không khác, ví dụ như sinh thiết phổi để nhận xét tình trạng viêm phổi do bạch cầu ái toan tăng.
>> Tham khảo thêm về tình trạng: suy nhược bạch cầu ái toan
Cách điều trị tình trạng tăng bạch cầu ái toan
Hiện nay, hai phương pháp điều trị chủ yếu cho tình trạng rối loạn tăng bạch cầu ái toan là dùng thuốc và liệu pháp ăn kiêng:
- Điều trị tăng bạch cầu ái toan bằng thuốc: những loại thuốc có thể được bác sĩ chỉ định cho người chứng bệnh dùng giúp cho tiến hành suy nhược số số lượng bạch cầu ái toan, ví dụ như thuốc ức chế bơm proton (PPI), corticosteroid, mepolizumab, reslizumab, benralizumab, dupilumab,…
- Điều trị tăng bạch cầu ái toan thông qua chế độ ăn kiêng: Chế độ ăn kiêng thường được uống trong điều trị viêm thực quản tăng bạch cầu ái toan (EoE), viêm dạ dày tăng bạch cầu ái toan (EoG ), viêm ruột tăng bạch cầu ái toan (EoN) và viêm đại tràng tăng bạch cầu ái toan (EoC). Có nhiều chế độ ăn kiêng không không khác nhau, ví dụ như:
- Chế độ ăn kiêng sử dụng protein ở loại axit amin chứ không phải là protein nguyên vẹn.
- Chế độ ăn kiêng tránh tất cả các loại thực phẩm có chứa sáu loại kháng nguyên trong chế độ dinh dưỡng, gồm có sữa, đậu nành, lúa mì, trứng, cá (và động vật có vỏ) và đậu phộng (và các loại hạt), bất nhắc kết quả xét nghiệm dị ứng.
- Chế độ ăn kiêng hạn chế toàn bộ thực phẩm nhiều dầu mỡ, thực phẩm cay nóng,…
- Chế độ ăn kiêng thử nghiệm để xác định loại thực phẩm cụ thể nào gây nên ra các triệu chứng dị ứng tiến hành tăng bạch cầu ái toan,…
Hai phương pháp điều trị này có thể được uống riêng lẻ hoặc thực hiện song song để tăng hữu hiệu điều trị. Tùy theo từng tình trạng bạch cầu ái toan cụ thể của người chứng bệnh mà bác sĩ sẽ cân nhắc và có chỉ định điều trị phù hợp.
Đặc biệt, trong quá trình điều trị, bác sĩ cũng sẽ kê đơn thuốc và chỉ định thêm các giải pháp nhằm điều trị, kiểm soát nguyên nhân chứng bệnh lý tiến hành tăng bạch cầu ái toan. Người chứng bệnh có thể được yêu cầu ngừng hoặc thay thế đổi liều thuốc trong trường hợp phản ứng thuốc gây nên tăng bạch cầu ái toan.
Hướng dẫn phòng ngừa tình trạng tăng bạch cầu ái toan
Để ngăn ngừa nguy cơ bạch cầu ái toan tăng cao, bạn có thể uống các giải pháp phòng ngừa sau đây:
1. Giữ vệ sinh cá nhân
Điều quan trọng đầu tiên để ngăn ngừa bạch cầu ái toan tăng cao là giữ vệ sinh cá nhân thường xuyên và đúng cách:
- Tắm rửa hàng ngày: Tắm rửa sạch sẽ giúp cho loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và các dinh dưỡng gây nên dị ứng trên da, suy nhược nguy cơ nhiễm trùng.
- Đeo khẩu trang khi nên thiết: Trong môi trường có nhiều bụi bẩn thường hay vi khuẩn, đeo khẩu trang giúp cho giữ an toàn đường hô hấp và ngăn ngừa nhiễm trùng.
- Sử dụng quần áo và đồ cá nhân sạch sẽ: Sử dụng quần áo, chăn ga gối nệm, khăn tắm… sạch sẽ giúp cho tránh vi khuẩn lây lan lan.
2. chế độ dinh dưỡng lành mạnh
Một chế độ dinh dưỡng có tác động lớn tới hệ miễn dịch và sức đề kháng của cơ thể, giúp cho phòng ngừa số số lượng bạch cầu ái toan tăng cao. Nên lưu ý những vấn đề như:
- Ăn đủ dinh dưỡng: gồm có đa loại các loại thực phẩm như rau củ quả tươi giàu dinh dưỡng xơ, các loại hạt, thực phẩm giàu protein và dinh dưỡng béo không bão hòa, các loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng dinh dưỡng,…
- Uống đủ nước: Nước giúp cho giữ độ ẩm nên thiết cho cơ thể và hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
- Tránh thực phẩm không lành mạnh: Nên hạn chế các loại thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ, có dinh dưỡng béo hoặc đường cao cũng như các loại trà, cà phê và đồ uống có cồn bởi những loại thực phẩm này có thể tiến hành suy nhược nguy cơ hấp thu dinh dưỡng và tiến hành suy yếu hệ miễn dịch của cơ thể.
3. tập thể thao thường xuyên
Tập luyện thể dục thể thao thể thao thường xuyên giúp cho cơ thể giữ sức khỏe tổng thể, nâng cao tuần hoàn máu và tăng cường hệ miễn dịch, từ đó ngăn ngừa các tác nhân gây nên hại cho cơ thể, từ đó phòng ngừa tình trạng tăng bạch cầu ái toan. Tập thể dục thể thao nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe hoặc yoga có thể giúp cho suy nhược stress và nâng cao sức khỏe tổng thể.
4. Tránh tiếp xúc với các dinh dưỡng gây nên dị ứng
Một lưu ý quan trọng chủ yếu là nếu bạn có dị ứng với những dinh dưỡng nhất định như phấn hoa, phấn bụi, thuốc lá… thì nên hạn chế tiếp xúc với các dinh dưỡng gây nên dị ứng này để suy nhược nguy cơ kích ứng phản ứng của bạch cầu ái toan.
5. Sớm điều trị các chứng bệnh đang mắc phải
Nếu bạn đang mắc các chứng bệnh nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm, nên điều trị sớm để ngăn ngừa chứng bệnh diễn tiến nghiêm trọng và tiến hành tăng tỷ lệ bạch cầu ái toan.
6. Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Thăm thăm khám sức khỏe định kỳ giúp cho bạn theo dõi sức khỏe tổng thể và phát hiện sớm những vấn đề sức khỏe có thể gây nên tác động tới hệ miễn dịch và tỷ lệ bạch cầu ái toan.
thắc mắc thường gặp về tình trạng tăng bạch cầu ái toan
1. tiến hành sao để hạn chế bạch cầu ái toan tăng?
vì sao thường gặp nhất dẫn tới mức bạch cầu ái toan cao là dị ứng hoặc do cơ thể đang phòng tránh các tác nhân gây nên hại. Do đó, để hạn chế được tình trạng tăng bạch cầu ái toan, nên giữ thói quen sinh hoạt khoa học, giữ vệ sinh sạch sẽ cũng như tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch.
Tuy nhiên, cũng nên lưu ý bạch cầu ái toan đôi lúc có thể là triệu chứng của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn mà bạn không thể phòng ngừa được.
2. Bạch cầu ái toan tăng trong trường hợp nào?
Tăng bạch cầu ái toan có thể tăng khi hệ thống miễn dịch kích hoạt công dụng phòng tránh các tác nhân gây nên hại cho cơ thể, ví dụ như khi nhiễm ký sinh trùng (nhiễm giun sán, giun đũa, giun lươn,…), nhiễm nấm và vi khuẩn, rối loạn dị ứng, chứng bệnh mảnh ghép chống ký chủ,…
Một tỷ lệ tăng bạch cầu ái toan là do di truyền hoặc do mắc chứng bệnh bạch cầu mạn dòng bạch cầu ái toan.
3. Bạch cầu ái toan tăng có phải là dấu hiệu của chứng bệnh ung thư?
tình trạng bạch cầu ái toan tăng cao có thể là dấu hiệu của chứng bệnh ung thư, ví dụ như chứng bệnh ung thư bạch cầu, ung thư hạch, ung thư đại trực tràng, ung thư phổi,… Tuy nhiên, tăng bạch cầu ái toan cũng có thể là do các chứng bệnh nhiễm ký sinh trùng, nhiễm nấm, rối loạn tự miễn dịch và dị ứng,… Do đó, người chứng bệnh nên tới thăm thăm khám để bác sĩ chỉ định thực hiện các xét nghiệm nhằm nhận xét chuẩn xác tình trạng của người chứng bệnh.
4. Tình trạng tăng bạch cầu ái toan nguy hiểm không?
Tùy thuộc vào số số lượng bạch cầu ái toan tăng lên mà tình trạng tăng bạch cầu ái toan có thể ở tình trạng nhẹ, trung bình hoặc nặng. Mức bạch cầu ái toan cao có thể gây nên tử vong do bạch cầu ái toan tạo ra các cytokine tiền viêm và chứa các enzyme phân giải protein có thể tiến hành hỏng màng tế bào, tiến hành tổn thương mô và gây nên suy tạng.
Đặt lịch thăm thăm khám và điều trị tại Khoa Nội tổng quát, trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Tăng bạch cầu ái toan dẫn tới nhiều vấn đề sức khỏe nguy hiểm. Do đó, người chứng bệnh nên tuân thủ quy trình điều trị của bác sĩ để giữ gìn điều trị chứng bệnh hữu hiệu. Ngoài ra, nên lưu ý giữ vệ sinh cá nhân, uống những giải pháp tăng cường sức khỏe tổng thể để ngăn ngừa số số lượng bạch cầu ái toan tăng thất thường.
