căn bệnh giời leo (thường zona) là căn bệnh nhiễm trùng do virus gây nên ra, thường dấu hiệu qua các mụn nước trên da. Tuy nhiên đáng lo ngại hơn là những hậu quả tiềm ẩn mà căn bệnh có thể gây nên ra. Những hậu quả này không những gây nên đau đớn đớn mà còn tác động nghiêm trọng tới sức khỏe và cuộc sống của người căn bệnh. Việc tìm hiểu về nguyên nhân, dấu hiệu căn bệnh sẽ giúp cho bạn có phương án phòng ngừa và điều trị tốt nhất.
Giời leo là như nào?
Giời leo là một căn bệnh lý nhiễm trùng da do virus Varicella-Zoster gây nên ra. Đây chủ yếu là loại vi-rút gây nên căn bệnh thủy đậu. Sau khi mắc phải thủy đậu, virus này không tan biến hoàn toàn mà “ngủ yên” trong các hạch thần kinh. Khi hệ miễn dịch suy yếu hoặc cơ thể gặp hoang mang, virus có thể tái vận động và gây nên căn bệnh giời leo.
căn bệnh giời leo điển hình bởi sự xuất hiện của nhiều nốt phát ban đỏ, nổi mụn nước thành từng mảng, thường phân bổ dọc theo đường đi các dây thần kinh ngoại biên tập trung ở 1 bên cơ thể. Người căn bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng ngứa ngáy ran hoặc đau đớn tức trên da, cơn đau đớn thường thuyên suy giảm khi phát ban tan biến. Tuy nhiên, tình trạng này có thể lâu dần trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm, được gọi là đau đớn thần kinh sau zona.
Nguyên nhân mắc phải giời leo
căn bệnh giời leo xảy ra khi vi-rút thủy đậu tái vận động. Sau khi mắc phải thủy đậu, vi-rút sẽ tồn tại tiềm ẩn ở rễ thần kinh cảm giác cạnh cột sống và tái vận động khi có các yếu tố kích thích. căn bệnh thường thấy hơn ở những người có hệ miễn dịch suy yếu (người đang sử dụng thuốc điều trị, hóa trị ung thư,…) và ở người trên 50 tuổi. Nguy cơ mắc căn bệnh tăng dần lên theo thời gian.
Dấu hiệu mắc phải giời leo
Khi mới xuất hiện giời leo, các triệu chứng thường mơ hồ nên thường dễ nhầm lẫn với những căn bệnh không tương tự và tiến hành cho việc nhận biết căn bệnh trở nên không dễ khăn. Dưới đây là một vài dấu hiệu rõ ràng mà bạn cần thiết phải lưu ý: (1)
1. Dấu hiệu giời leo ở thời kỳ đầu
căn bệnh dấu hiệu ở thời kỳ đầu là các nốt phát ban đỏ, sau đó chuyển thành từng chùm mụn nước. Đầu tiên, mụn nước chứa đầy dịch trong, sau vài ngày dần chuyển sang màu trắng đục và có thể tiến triển thành mụn mủ, cuối cùng dập vỡ, đóng mài.
2. dấu hiệu giời leo ở thời kỳ sau
- đau đớn rát, ngứa ngáy ngáy hoặc tê bì: Cơn đau đớn do giời leo trở nên dữ dội hơn, nhất là khi mụn nước vỡ ra. Cảm giác đau đớn sẽ lâu dần ngay cả sau khi mụn nước đã từng lành, gây nên ra tình trạng đau đớn dây thần kinh sau zona.
- Mệt mỏi, sốt nhẹ: 1 tỷ lệ sẽ cảm xuất hiện mệt mỏi, nhức đầu hoặc sốt nhẹ trước khi nổi phát ban. Đây là phản ứng thường thì của cơ thể để phòng tránh sự xâm nhập của virus.
- Nổi hạch: Các hạch bạch huyết ở vùng da mắc phải tác động có thể sưng đau đớn. Đây chủ yếu là dấu hiệu cho xuất hiện hệ miễn dịch của cơ thể đang vận động để phòng tránh virus gây nên căn bệnh.
3. những triệu chứng các của căn bệnh giời leo
căn bệnh giời leo có thể gây nên ra các hậu quả nghiêm trọng như:
- Nhiễm trùng da: Vùng mắc phải tác động thường xuất hiện cảm giác đau đớn và ngứa ngáy rát lâu dần, tiến hành cho người căn bệnh gãi, tiến hành cho mụn nước vỡ ra tạo thành các vết loét có thể nhiễm trùng, gây nên sưng đỏ, đau đớn tức và chảy mủ.
- Tổn thương thần kinh: Virus giời leo có thể gây nên tổn thương dây thần kinh, dẫn tới đau đớn mạn tính, tê bì hoặc yếu cơ.
- Suy suy giảm thị lực: Nếu giời leo xuất hiện gần mắt, căn bệnh có thể gây nên viêm giác mạc, tổn thương thị lực, thậm chí dẫn tới mù lòa.
- Các vấn đề không tương tự: Giời leo cũng có thể gây nên ra các vấn đề không tương tự như viêm màng não, liệt mặt, mất thính lực hoặc các vấn đề về thăng bằng.
Các triệu chứng ở mỗi người sẽ không tương tự nhau, tùy vào tình trạng căn bệnh và vị trí mắc phải tác động. Nếu phát hiện hoặc nghi ngờ chủ yếu mình mắc phải giời leo, bạn cần thiết phải tới gặp bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị sớm, tránh các hậu quả nguy hiểm.
Các vị trí (thể căn bệnh) giời leo thường gặp
Giời leo có thể xuất hiện dọc theo vị trí dây thần kinh mắc phải tác động. Dưới đây là các vị trí giời leo thường gặp:
- Giời leo trên mặt: tương đối thường thấy, thường xuất hiện trên trán, xung quanh môi hoặc má. Mặt chứa nhiều cơ quan nhạy cảm, thêm vào đó là vùng da mỏng dễ mắc phải tổn thương, vậy nên việc chăm sóc vùng da mắc phải tác động cần thiết phải hết sức cẩn thận. Mặt không tương tự, giời leo trên mặt có thể gây nên ra các hậu quả lâu dần nên cần thiết phải điều trị liên tục và thăm kiểm tra kiểm tra thường xuyên.
- Giời leo ở mắt: gây nên tác động dây thần kinh sinh ba, phát ban quanh mắt, trán và da đầu. Giời leo ở mắt có nguy cơ dẫn tới viêm giác mạc, tổn thương thị lực, thậm chí gây nên mù lòa.
- Giời leo ở tai: Khi virus chạm tới dây thần kinh mặt, phát ban sẽ trở thành ở tai, mặt, vùng da cổ và da đầu. Giời leo trên tai dễ gây nên ra các hậu quả nghiêm trọng, vì vậy cần thiết phải được điều trị tích cực từ khi căn bệnh mới xuất hiện triệu chứng.
- Giời leo trong miệng: Giời leo có thể tiến triển trong miệng hoặc niêm mạc vòm họng. Điều này tiến hành người căn bệnh vô cùng đau đớn đớn, không dễ chịu và tác động tới ăn uống, giao tiếp. Các triệu chứng giời leo trong miệng tương đối tương tự với nhiệt miệng, tuy nhiên thời gian sẽ lâu dần hơn và cũng đau đớn đớn nhiều hơn nhiệt miệng.
- Giời leo trên tay chân: Giời leo có thể xuất hiện ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể, nói cả tay chân, dọc theo đường đi của dây thần kinh mắc phải tác động.
- Giời leo ở bụng: Phát ban thường xuất hiện ở một bên ngực hoặc bụng, dọc theo đường đi của dây thần kinh liên sườn.
- Giời leo sinh dục: Mặc dù tương đối hiếm tuy vậy giời leo cũng có thể tác động tới vùng sinh dục, gây nên phát ban và đau đớn ở cơ quan sinh dục và vùng da xung quanh.
người tăng nguy cơ mắc căn bệnh giời leo
Người từng mắc phải thủy đậu có nguy cơ cao mắc căn bệnh giời leo. Ngoài ra nhóm sau cũng có nguy cơ mắc phải giời leo: (2)
- Người có hệ thống miễn dịch suy yếu (người mắc phải ung thư, HIV, người được ghép tạng hoặc những người đang hóa trị).
- Người trên 50 tuổi.
- Người có căn bệnh nền kèm theo như: đái tháo đường.
- Nhgười đã từng trải qua chấn thương.
nói cả khi đã từng hết thủy đậu, virus vẫn ở trong 1 phần của rễ thần kinh cột sống – hạch rễ vùng thắt lưng. với phần lớn tất cả người, virus vẫn lặng lẽ tồn tại và không gây nên ra vấn đề gì. Hiện các nhà nghiên cứu vẫn đang tìm hiểu nguyên nhân vì sao virus tái vận động, tuy nhiên đa số ca căn bệnh tái phát vì người căn bệnh chịu nhiều hoang mang.
căn bệnh giời leo có lây truyền không?
Giời leo là căn bệnh có thể lây truyền truyền, virus Varicella Zoster có nguy cơ lây truyền nhiễm nếu người lành tiếp xúc với bọng nước từ người căn bệnh. Nếu bọng nước được che chắn và vệ sinh đúng cách sẽ không lây truyền cho những người xung quanh. Quá trình lây truyền nhiễm chỉ xảy ra từ khi trở thành bọng nước cho tới khi chúng đóng mài, vì vi-rút tồn tại trong sau khi vết thương khô và tróc vảy
hậu quả có thể gặp của giời leo
Khi mắc phải giời leo, 1 tỷ lệ sẽ xuất hiện các hậu quả như:
- đau đớn thần kinh sau zona: hậu quả thường thấy nhất của căn bệnh giời leo là đau đớn thần kinh sau zona, là cơn đau đớn thần kinh lâu dần sau khi sang thương đã từng lành. đau đớn thần kinh sau zona thường xảy ra 3 – 6 tháng sau khi khỏi căn bệnh, tuy vậy cũng có thể lâu dần hơn. căn bệnh có thể thường thấy và nghiêm trọng hơn ở người lớn tuổi so với người trẻ tuổi. Sau 50 tuổi, trong vòng 20% người mắc căn bệnh mắc căn bệnh giời leo sẽ tiến triển chứng đau đớn thần kinh sau zona.
- thay thế đổi sắc tố da: Những thay thế đổi về da như sẹo và thay thế đổi sắc tố có thể xảy ra sau khi sang thương giời leo đã từng lành.
- Các vấn đề về thần kinh và tim mạch: Các hậu quả về thần kinh như viêm não (phù nề não) và các hậu quả về tim như đột quỵ và bệnhảnh hưởng tới mao mạch rất ít gặp tuy vậy vẫn có nguy cơ xảy ra.
- Các vấn đề về thị lực và thính lực: Trong 1 tỷ lệ, virus có thể tác động tới các dây thần kinh ở mặt và quanh mắt. Điều này có thể dẫn tới các vấn đề về thính lực và thị lực, nếu không được điều trị, thậm chí có thể dẫn tới mù lòa.
Phương pháp chẩn đoán căn bệnh giời leo
Bác sĩ có thể chẩn đoán căn bệnh giời leo dựa trên các triệu chứng và tình trạng phát ban, cũng như các vị trí mụn nước nổi trên da của người mắc căn bệnh. Sau đó bác sĩ sẽ đặt những thắc mắc về tiền sử căn bệnh, các loại thuốc người căn bệnh đang dùng để loại trừ nguyên nhân không tương tự gây nên ra những triệu chứng tương tự và đưa ra chẩn đoán phù hợp nhất.
Cách điều trị giời leo tốt nhất
Thuốc kháng vi-rút có thể giúp cho tiến hành suy giảm các triệu chứng của căn bệnh, rút ngắn quá trình điều trị và suy giảm nguy cơ tổn thương thần kinh và đau đớn thần kinh sau zona. Các phương pháp điều trị không tương tự tập trung vào việc suy giảm đau đớn và ngăn ngừa nhiễm trùng gồm 1 số loại thuốc như:
- Kem hoặc thuốc xoa giúp cho suy giảm ngứa ngáy.
- Đắp gạc mát lên vùng da mắc phải tác động.
- Thuốc thuốc cho da (dùng ngoài da) hoặc uống hoặc tiêm tĩnh mạch nếu có dấu hiệu nhiễm trùng do vi khuẩn ở vùng mắc phải tác động.
- Steroid.
- Thuốc suy giảm đau đớn thần kinh.
- Thuốc chống co giật cho chứng đau đớn thần kinh.
liệu pháp phòng ngừa căn bệnh giời leo
liệu pháp tốt nhất nhất để phòng ngừa căn bệnh giời leo hiện nay chủ yếu là tiêm vắc-xin phòng căn bệnh. căn bệnh thủy đậu là nguồn gốc dẫn tới căn bệnh giời leo. chủ yếu vì vậy tiêm vắc xin phòng ngừa căn bệnh thủy đậu sớm sẽ giúp cho ngăn ngừa virus Varicella Zoster thâm nhập cơ thể, ngăn chặn và tiến hành suy giảm nguy cơ mắc giời leo. Tuy nhiên vắc xin thủy đậu chỉ có thể phòng thủy đậu mà không thể phòng căn bệnh giời leo.
những thắc mắc mối quan hệ
1. Giời leo có phải zona thần kinh không?
Đúng. Giời leo còn có tên gọi không tương tự là zona thần kinh.
2. Giời leo có kỵ nước không?
Không. Người mắc giời leo hoàn toàn có thể tắm, vệ sinh hàng ngày như thường thì. Ở những vùng tổn thương người căn bệnh không nhất thiết phải sát trùng thường xuyên mà có thể sử dụng nước muối sinh lý. Sau đó sử dụng kem xoa được bác sĩ chỉ định để xoa lên vết thương.
Trường hợp các bọng nước mắc phải vỡ ra, người căn bệnh cần thiết phải phải xoa thuốc sát trùng để tránh bội nhiễm hoặc lở loét.
3. Giời leo có để lại sẹo không?
Tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người cũng như tình trạng căn bệnh mà nguy cơ để lại sẹo trên da cũng không tương tự nhau. Với người chỉ mắc phải căn bệnh nhẹ thì nhiều nguy cơ các vết phát ban sẽ tự động tan biến mà không để lại sẹo. Tuy nhiên nếu giời leo không được điều trị đúng cách thì nguy cơ để lại sẹo tương đối cao.
Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, BVĐK Hưng Thịnh TP.HCM là 1 trong những địa chỉ uy tín hàng đầu trong lĩnh vực thẩm mỹ da và điều trị các vấn đề về da tại khu vực miền Nam. Với hệ thống bác sĩ giàu kinh nghiệm, tận tâm với khách hàng và được đào tạo chuyên môn sâu các kỹ thuật điều trị da tiên tiến, chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da của địa điểm y tế đã từng giúp cho hàng ngàn người mắc căn bệnh khắc phục các vấn đề về thẩm mỹ và sức khỏe da.
Mỗi người căn bệnh sẽ được điều trị cá thể hóa, ứng dụng liệu pháp điều trị phù hợp nhất. Ngoài ra, địa điểm y tế còn sở hữu nhiều thiết mắc phải, máy móc tiên tiến, địa điểm vật hoạt chất tiên tiến cùng quy trình kiểm tra chữa trị căn bệnh tối ưu giúp cho mang lại trải nghiệm điều trị và kết quả tốt nhất cho khách hàng.
HỆ THỐNG địa điểm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
căn bệnh giời leo không đơn giản chỉ là căn bệnh ngoài da mà còn tiềm ẩn nhiều hậu quả nguy hiểm tác động tới sức khỏe và uy tín cuộc sống người căn bệnh. Việc nhận biết các dấu hiệu ngay từ khi căn bệnh đang còn ở thời kỳ sớm là “chìa khóa” đề điều trị sớm và ngăn ngừa các hậu quả nguy hiểm.
