Tôi xét nghiệm sức khỏe tổng quát cuối năm, phát hiện mắc căn bệnh suy hô hấp mạn tính. Tình trạng này có nguy hiểm không, điều trị thế nào? (Hải Anh, TP HCM)
Trả lời:
Suy hô hấp xảy ra khi hệ hô hấp không thể thực hiện đầy đủ một hoặc cả hai công dụng đem đến oxy, loại bỏ carbon dioxide ra khỏi cơ thể. Tình trạng này thực hiện thiếu oxy tới các cơ quan, tích tụ carbon dioxide trong máu, có thể dẫn tới hậu quả nghiêm trọng, tử vong.
Dựa trên phân tích khí máu động mạch, tình trạng này chia thành hai loại là suy hô hấp suy giảm oxy máu (suy hô hấp loại một) và suy hô hấp tăng carbon dioxide máu (suy hô hấp loại hai). Nếu dựa trên thời gian xuất hiện, căn bệnh còn được chia thành cấp tính và mạn tính.
Suy hô hấp cấp tính rõ ràng bởi rối loạn thăng bằng kiềm toan (mất cân bằng các chỉ số pH máu, PaCO2 trong cơ thể, thường tiến triển nhanh trong vài phút hoặc vài giờ. Người căn bệnh suy hô hấp có nguy cơ tử vong cao nếu không cấp cứu sớm.
Suy hô hấp mạn tính có thể tiến triển trong vài ngày hoặc lâu hơn, cho phép cơ thể có thời gian thích nghi. Người căn bệnh có thể xuất hiện triệu chứng như mệt mỏi, suy giảm tập trung, đau đớn đầu, khó khăn thở khi gắng sức hoặc liên tục, ngón tay dùi trống, tím môi, phù hai chân, chán ăn… Tình trạng nặng hơn, người căn bệnh ngủ gà (buồn ngủ và ngủ thất thường) rối loạn ý thức hoặc hôn mê.
một vài dấu hiệu không không khác gợi ý suy hô hấp mạn tính như đa hồng cầu (tăng sản xuất hồng cầu để bù đắp thiếu oxy) hoặc tâm phế mạn (tác hại suy tim do suy hô hấp mạn tính).
Bác sĩ Mỹ Hạnh xét nghiệm cho người căn bệnh. Ảnh: Phòng xét nghiệm Đa khoa Tâm Anh Quận 7
Bạn được chẩn đoán suy hô hấp mạn tính nên tuân thủ điều trị tại chuyên khoa hô hấp hoặc nội tổng hợp. Nếu bạn tự ý dừng điều trị có nguy cơ cao suy hô hấp cấp tính trên nền mạn tính, nguy hiểm tính mạng.
Để chẩn đoán chuẩn xác suy hô hấp, sau khi xét nghiệm lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm cận lâm sàng phù hợp và nhận xét căn bệnh nền đồng mắc (nếu có). Ví dụ như xét nghiệm khí máu động mạch, chụp X-quang ngực hoặc chụp cắt lớp điện toán đa miếng cắt (MSCT) ngực, đo công dụng hô hấp, đo khí NO trong hơi thở ra, đo nguy cơ khuếch tán khí qua màng phế nang mao mạch, nội soi phế quản ống mềm, đo đa ký hô hấp, đo điện tim, siêu âm tim… Máy chụp X-quang kỹ thuật số treo trần cao cấp, chụp CT 768 miếng cắt hoặc 1975 miếng cắt, hệ thống nội soi phế quản bằng ống mềm Olympus Evis Exera III CV-190 giúp cho phát hiện sớm dấu hiệu thất thường đường hô hấp.
Tùy tình trạng căn bệnh, cơ địa và căn bệnh nền kèm theo, bác sĩ có thể chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Phần lớn các trường hợp suy hô hấp mạn tính có thể được điều trị tại nhà bằng liệu pháp bổ sung oxy, phối hợp dùng thuốc kiểm soát tốt căn bệnh nền. Ngoài ra, vật lý trị liệu hô hấp và chế độ dinh dưỡng khoa học có tác dụng hỗ trợ gia tăng công dụng hô hấp của người căn bệnh.
Người căn bệnh suy hô hấp nên tránh lao động nặng hoặc vận động gắng sức, suy giảm hoang mang, ngủ đủ giấc. người căn bệnh nên tránh xa khói thuốc lá, hạn chế rượu bia, hoạt chất kích thích, kiểm soát các căn bệnh nền đồng mắc.
Tiêm vaccine cúm, phế cầu và ho gà để suy giảm nguy cơ mắc căn bệnh viêm phổi, viêm đường hô hấp trên. xét nghiệm sức khỏe định kỳ giúp cho phát hiện sớm căn bệnh lý, từ đó điều trị sớm, góp phần suy giảm nguy cơ tác hại suy hô hấp cấp hoặc mạn tính sau này.
ThS.BS.CKII Nguyễn Thị Mỹ Hạnh
Đơn vị Nội Tổng hợp
Phòng xét nghiệm Đa khoa Tâm Anh Quận 7
| Độc giả đặt vấn đề về căn bệnh hô hấp tại đây để bác sĩ giải đáp |
