Đứt dây chằng gây nên hở van tim

Buồng tim phải (gồm nhĩ phải và thất phải) của anh Thắng giãn rất lớn, công dụng co bóp thất phải suy suy giảm với phân suất tống máu (EF) còn 37%. “Đây là hậu quả của dây chằng van tim gặp phải đứt trong thời gian dài nhưng mà không phát hiện gây nên hở van ba lá nặng, tiến hành giãn buồng tim, suy yếu công dụng tim”, BS.CKI Nguyễn Phạm Thùy Linh, khoa Tim bẩm sinh, Trung tâm Tim mạch, trung tâm y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM, nói hôm 13/1. Bác sĩ Linh lý giải van tim được cố định bởi các dây chằng và cột cơ. Dây chằng gặp phải đứt, van không vận động thường thì, dẫn tới căn bệnh lý hở van.

Anh Thắng chứng tỏ 7 năm trước anh gặp phải tai nạn xe máy, va đập mạnh phần ngực, ngất thời điểm ngắn. Lúc tỉnh dậy anh xuất hiện đau đớn vùng hông, chụp X-quang không gãy xương. Anh không đau đớn vùng ngực nên bác sĩ không những định siêu âm tim thường hay cận lâm sàng mối quan hệ, xuất viện sau vài ngày điều trị.

Hai năm gần đây, anh mệt khi lao động nặng hoặc vận động gắng sức, đỡ đau đớn khi ngồi nghỉ, nghĩ triệu chứng thường thì nên không đi xét nghiệm. Khi xét nghiệm sức khỏe tổng quát vào năm nay, bác sĩ phát hiện anh hở van ba lá nặng nghi ngờ do đứt dây chằng van tim.

ThS.BS Nguyễn Minh Trí Viên, Cố vấn thủ thuật tim, Trung tâm Tim mạch, trung tâm y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM, chứng tỏ đứt dây chằng van tim do chấn thương ngực ít gặp, thường được phát hiện, điều trị ngay. “Trường hợp dây chằng đứt 7 năm không phát hiện, tác hại hở van tim nặng như anh Thắng rất hy hữu”, bác sĩ Viên nói.

Hở van ba lá là tình trạng xảy ra khi van không đóng kín. Thông thường, sau khi tâm nhĩ phải bơm máu xuống tâm thất phải, thất phải đầy máu, khi đó van ba lá sẽ đóng lại. Trường hợp anh Thắng lá van không đóng kín khiến cho máu chảy ngược vào tâm nhĩ. Theo thời gian, hở van ba lá tình trạng nặng không được điều trị trị đúng cách dẫn tới suy công dụng tâm thất phải, sau đó suy tim toàn bộ.

Nhiều nguyên nhân gây nên hở van ba lá, trong số đó thường thấy nhất là viêm nội tâm mạc nhiễm trùng, căn bệnh tim bẩm sinh (dị tật Ebstein, thông liên nhĩ, thông liên thất, hẹp van động mạch phổi, thất thường van ba lá…). Nguyên nhân ít thường thấy hơn gồm sốt thấp khớp, hội chứng Marfan, sinh thiết nội tâm mạc, chấn thương.

Anh Thắng được chỉ định thủ thuật sửa van tim. Êkíp lấy dây chằng tự thân của người căn bệnh để nối vào dây chằng van tim gặp phải đứt, cố định các lá van. Tiếp tới, thay thế vòng van giãn bằng vòng van nhân tạo để giúp cho van đóng kín, ngăn máu chảy ngược trở lại. Sau hơn ba giờ, ca mổ kết thúc thuận lợi.

Bác sĩ dùng kỹ thuật gây nên tê mặt phẳng cơ dựng sống (ESP) giúp cho suy giảm đau đớn, hạn chế dùng morphin sau mổ, anh Thắng phục hồi nhanh, xuất viện sau 5 ngày. Anh tái xét nghiệm, siêu âm tim kiểm tra ghi nhận buồng tim phải có thu nhỏ lại, công dụng tim phải tăng cường.

Theo bác sĩ Linh, căn bệnh van tim thường được phát hiện muộn. Do đó kiểm tra sức khỏe định kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị sớm, ngăn ngừa tác hại nguy hiểm.

Khi gặp phải chấn thương hoặc va đập vùng ngực, dù không đau đớn thường hay có triệu chứng thất thường, người căn bệnh vẫn nên thăm xét nghiệm kỹ lưỡng. Các cận lâm sàng như X-quang, CT ngực bụng và siêu âm tim nên được thực hiện để phát hiện sớm tổn thương tiềm ẩn, từ đó đưa ra hướng can thiệp sớm.

Thu Hà

* Tên người mắc căn bệnh từng được thay thế đổi