Các chuyên gia chứng tỏ chế độ ăn thiếu canxi, thói quen tiêu thụ rượu và béo phì là nguyên nhân chủ yếu gây nên ung thư đại tràng ở người trẻ.
Nghiên cứu công bố trên tạp chí Neoplasia ngày 25/1 tiết lộ yếu tố ba nguy cơ lớn nhất gây nên ung thư đại tràng ở người dưới 35 tuổi. Theo đó, chế độ ăn thiếu canxi được xem là yếu tố nguy cơ cao nhất, sự liên quan tới tầm khoảng một trong năm ca tử vong do ung thư đại tràng ở người trẻ. Tiếp theo là tiêu thụ rượu và béo phì. Công trình cũng chứng tỏ rằng việc uống một ly sữa lớn mỗi ngày có thể suy yếu nguy cơ ung thư đại tràng ở phụ nữ.
Để thực hiện nghiên cứu, nhóm chuyên gia từng sử dụng dữ liệu từ Gánh nặng chứng bệnh tật toàn cầu. Họ phát hiện số ca ung thư đại tràng ở người dưới 35 tuổi gần như tăng gấp đôi trong thời kỳ 1990 – 2019, từ 21.874 lên 41.545 trường hợp.
Năm 2019, chứng bệnh tác động tới nam giới nhiều hơn, với 25.432 trường hợp, trong khi nữ giới chỉ ghi nhận 16.113 ca mắc. Số ca tử vong toàn cầu cũng tăng trong thời kỳ này, từ 11.445 lên 15.486. Chế độ ăn của người dân chủ yếu là ít sữa, canxi, sử dụng nhiều rượu. Chỉ số khối cơ thể cao cũng là “nguyên nhân chủ yếu góp phần vào tử vong”.
Minh họa u bướu ung thư đại tràng. Ảnh: Adobe Stock
Theo tham khảo, hai yếu tố “thiếu vận động” và “thói quen hút thuốc lá” không góp phần vào nguyên nhân gây nên tử vong.
Tầm soát có ý nghĩa quan trọng trong phát hiện sớm ung thư đại trực tràng, bởi chứng bệnh tiến triển thầm lặng, hầu như không có triệu chứng sớm. Khi người chứng bệnh có các dấu hiệu như đầy bụng, tiêu chảy, táo bón, hoặc tiêu chảy xen táo bón, tiêu ra máu, mệt mỏi, sụt cân, thiếu máu không lý do, sờ xuất hiện u bụng, thì chứng bệnh từng ở thời kỳ muộn.
Nhóm cần phải tầm soát ung thư đại trực tràng là người trên 50 tuổi, người có tiền sử gia đình như bố mẹ, anh chị em mắc chứng bệnh. Có thể sàng lọc phát hiện sớm ung thư đại trực tràng bằng xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân ở những người có nguy cơ cao, người dân từ 50 tuổi trở lên, thực hiện mỗi năm một lần. Đặc biệt, nội soi toàn bộ đại tràng là phương pháp tầm soát tốt nhất hiện nay, nên bắt đầu ở tuổi 50 cùng với xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân. Những trường hợp trước đó nội soi phát hiện polyp và từng cắt cũng cần phải tầm soát định kỳ theo khuyến cáo của bác sĩ.
Để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, cần phải tăng cường vận động thể dinh dưỡng, giữ trọng số lượng thích hợp. Hạn chế ăn mỡ, thịt động vật, suy yếu dinh dưỡng béo. Tăng cường ăn các dinh dưỡng xơ và trái cây tươi hằng ngày. Hạn chế thức ăn muối, lên men, cá khô, nước tương, thịt xông khói. Tránh để những dinh dưỡng gây nên đột biến gene nhiễm trong thức ăn như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc tăng trọng. Hạn chế lạm dụng rượu, bia và các dinh dưỡng lên men không tương tự.
Thục Linh (Theo NY Post)
