thủ thuật cắt đi u bướu phổi là 1 trong những phương pháp điều trị triệt căn quan trọng với ung thư phổi, giúp cho loại bỏ u bướu nguyên phát, hạch di căn và tăng cường đáng nhắc tỷ lệ sống của người chứng bệnh. dưới đây của bác sĩ CKI Trần Quốc Hoài, Khoa Ngoại Lồng ngực – tĩnh mạch, trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM sẽ mang lại thông tin chi tiết về các phương pháp thủ thuật ung thư phổi tiên tiến, chỉ định, chống chỉ định, hệ lụy có thể xảy ra và các cách chăm sóc hậu phẫu.
Mục tiêu của thủ thuật ung thư phổi
Mục tiêu hàng đầu của thủ thuật trong điều trị ung thư phổi là cắt đi hoàn toàn u bướu nguyên phát và các hạch bạch huyết di căn tại vùng trung thất (mediastinum) và rốn phổi (hilum). thủ thuật giúp cho loại bỏ tận gốc chứng bệnh, ngăn sự tiến triển và lây nhiễm lan của các tế bào ác tính, từ đó tăng cường tỷ lệ sống và suy giảm tái phát chứng bệnh về lâu dài.
Các phương pháp điều trị đa mô thức (multimodality treatment) như thủ thuật ung thư phổi phối hợp với hóa trị (chemotherapy) và xạ trị (radiotherapy) được sử dụng để hữu hiệu điều trị tối ưu. Trong trường hợp ung thư phổi thời kỳ tiến triển hoặc tái phát, các liệu pháp nhắm trúng đích (targeted therapy) và liệu pháp miễn dịch (immunotherapy) cũng có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát chứng bệnh và tăng cường tin cậy sống. (1)

Khi nào nên thủ thuật ung thư phổi?
thủ thuật cắt u phổi thường được chỉ định cho:
- Ung thư phổi không tế bào nhỏ (Non-Small Cell Lung Cancer – NSCLC): thời kỳ I, II và một tỷ lệ thời kỳ IIIA, khi chứng bệnh chưa di căn xa (M0).
- Ung thư phổi tế bào nhỏ (Small Cell Lung Cancer – SCLC): Rất hiếm khi chỉ định thủ thuật, chỉ khi u bướu còn khu trú ở phổi và chưa có dấu hiệu di căn hạch hoặc di căn xa.
Chống chỉ định với:
- Người chứng bệnh có chứng bệnh toàn thân nặng, thiếu sức khỏe để trải qua thủ thuật
- Ung thư từng di căn xa (thời kỳ IV), có tràn dịch màng phổi ác tính hoặc xâm lấn các cơ quan ở ngực không tương tự.
- Người chứng bệnh mắc các chứng bệnh tim mạch hoặc hô hấp nặng, không thể gây nên mê.
Các phương pháp thủ thuật ung thư phổi phổ quát
một vài kỹ thuật thủ thuật ung thư phổi phổ quát như: (2)
1. thủ thuật cắt phổi hình chêm (Wedge Resection)
- khái niệm: thủ thuật cắt đi 1 phần nhỏ của nhu mô phổi, gồm có cả u bướu và 1 rìa mô phổi lành xung quanh.
- Chỉ định: tổn thương nhỏ (≤2cm) ở ngoại vi phổi, ung thư biểu mô tại chỗ (carcinoma in situ) hoặc ung thư xâm lấn tối thiểu, không có di căn hạch.
- Ưu điểm: ít xâm lấn, bảo tồn được nhiều mô phổi lành.
- Nhược điểm: có nguy cơ tái phát tại chỗ cao hơn so với các phương pháp không tương tự nếu diện cắt không âm tính (R0 – không còn tế bào u ở diện cắt).

2. thủ thuật cắt phân thùy phổi (Segmentectomy)
- khái niệm: thủ thuật cắt đi 1 hoặc nhiều phân thùy phổi dựa theo cấu trúc giải phẫu tĩnh mạch và phế quản.
- Chỉ định: u bướu nhỏ ở ngoại vi (≤2cm), giới hạn trong 1 phân thùy, không di căn hạch, ở người chứng bệnh có công dụng hô hấp kém hoặc có các chứng bệnh đi kèm.
- Ưu điểm: bảo tồn được nhiều mô phổi hơn so với cắt thùy, suy giảm nguy cơ suy hô hấp sau mổ.
- Nhược điểm: phương pháp thủ thuật ung thư phổi này đòi hỏi thủ thuật viên có trình độ kỹ thuật cao, sau mổ có nguy cơ rò khí hoặc rò mỏm cắt. Số số lượng thiết gặp phải sử dụng nhiều hơn nên giá thành thủ thuật sẽ cao hơn cắt thùy phổi đơn thuần.
3. thủ thuật cắt thùy phổi (Lobectomy)
- khái niệm: thủ thuật cắt đi 1 thùy phổi, thường kèm theo nạo vét hạch trung thất.
- Chỉ định: đây là phương pháp thủ thuật tiêu chuẩn trong điều trị ung thư phổi, sử dụng cho toàn bộ các trường hợp NSCLC thời kỳ I-IIIA.
- Ưu điểm: giữ gìn cắt đi hoàn toàn u bướu và hạch di căn, suy giảm đáng nhắc nguy cơ tái phát.
- Nhược điểm: mất đi 1 phần lớn nhu mô phổi, có thể gây nên suy suy giảm công dụng hô hấp sau mổ.

4. thủ thuật cắt phổi (Pneumonectomy)
- khái niệm: thủ thuật cắt đi toàn bộ 1 bên phổi, thường kèm theo nạo vét hạch trung thất.
- Chỉ định: u bướu lớn xâm lấn toàn bộ 1 thường hay 2 bên phổi hoặc không thể loại bỏ hết bằng các phương pháp cắt 1 phần phổi nhỏ không tương tự.
- Ưu điểm: phương pháp này có thể cắt đi triệt để u bướu trong các trường hợp ung thư lan rộng.
- Nhược điểm: mất toàn bộ công dụng của 1 bên phổi, nguy cơ suy hô hấp và nhiều hệ lụy không tương tự như nhiễm trùng trung thất…
thủ thuật ung thư phổi được thực hiện như thế nào?
Có nhiều kỹ thuật thủ thuật ung thư phổi, gồm có mổ mở thông thường, xâm lấn tối thiểu bằng nội soi hoặc có robot hỗ trợ. (3)
1. thủ thuật mở ngực (Thoracotomy)
thủ thuật sử dụng đường rạch lớn ở thành ngực để tiếp cận khoang màng phổi và cắt đi u bướu.
- Ưu điểm: cho phép thủ thuật viên có thể quan sát và thao tác trực tiếp vào khu vực thủ thuật.
- Nhược điểm: xâm lấn nhiều, đau đớn nhiều sau mổ, thời gian khôi phục lâu hơn.
2. thủ thuật nội soi lồng ngực có hỗ trợ video (Video-Assisted Thoracoscopic Surgery – VATS):
thủ thuật sử dụng các vết rạch nhỏ, phối hợp với camera và thiết gặp phải nội soi để thực hiện thủ thuật.
- Ưu điểm: ít xâm lấn, suy giảm đau đớn sau mổ, thời gian khôi phục nhanh hơn, sẹo mổ nhỏ hơn.
- Nhược điểm: đòi hỏi thủ thuật viên có kinh nghiệm và kỹ năng nội soi tốt.
3. thủ thuật nội soi robot (Robotic-Assisted Thoracic Surgery – RATS):
thủ thuật sử dụng hệ thống robot hỗ trợ thủ thuật viên, giúp cho thực hiện các thao tác chuẩn xác và tinh tế hơn.
- Ưu điểm: thủ thuật có hình ảnh 3D rõ nét, độ chuẩn xác cao, ít xâm lấn, suy giảm đau đớn, suy giảm hệ lụy, có thể đơn giản tiếp cận các vùng mổ không dễ dàng.
- Nhược điểm: giá thành cao, yêu cầu trang thiết gặp phải tiên tiến và thủ thuật viên được đào tạo chuyên sâu.
thủ thuật ung thư phổi có nguy hiểm không?
thủ thuật ung thư phổi là 1 trong những phương pháp điều trị quan trọng, tuy vậy bất kỳ loại thủ thuật lớn nào cũng tiềm ẩn một vài rủi ro. thủ thuật ung thư phổi có nguy hiểm không phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại thủ thuật, tình trạng sức khỏe của người chứng bệnh và thời kỳ ung thư.
thủ thuật có thể gây nên một vài hệ lụy sau: (4)
hệ lụy sớm:
- ra máu, nhiễm trùng vết mổ.
- Rò khí, rò mỏm cắt.
- Suy hô hấp cấp, viêm phổi, xẹp phổi.
- Rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim.
- Thuyên tắc phổi, huyết khối tĩnh mạch sâu.
- đau đớn sau mổ, tràn dịch màng phổi…
hệ lụy muộn:
- Suy hô hấp mạn tính.
- Tái phát ung thư.
- đau đớn mạn tính.
- Biến kiểu lồng ngực.
Theo dõi và chăm sóc người chứng bệnh sau mổ ung thư phổi
Chăm sóc và theo dõi sau thủ thuật ung thư phổi đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cho người chứng bệnh phục hồi nhanh chóng, suy giảm nguy cơ hệ lụy và tăng cường tin cậy cuộc sống.
1. Kiểm tra định kỳ
Tái thăm khám thường xuyên để nhận xét quá trình phục hồi và phát hiện sớm hệ lụy cũng như nguy cơ tái phát. Nội dung kiểm tra gồm có:
- Thời gian: thường từ 1-2 tuần sau mổ và sau đó theo lịch hàng tháng, hàng quý hoặc hàng năm tùy tình trạng.
- Nội dung tái thăm khám thường gồm có:
- thăm khám lâm sàng.
- Chụp X-quang ngực, CT scan.
- Xét nghiệm máu.
- nhận xét công dụng hô hấp.

2. Theo dõi các triệu chứng thất thường
- không dễ dàng thở lâu ngày hoặc ngày càng nặng.
- đau đớn ngực không suy giảm.
- Sốt, ho ra máu hoặc sưng ở chân (dấu hiệu cục máu đông).
3. Quản lý đau đớn
- Bác sĩ sẽ kê thuốc suy giảm đau đớn như opioid hoặc NSAIDs để kiểm soát cơn đau đớn do vết mổ và tổn thương mô.
4. Ngăn ngừa nhiễm trùng
- thế băng vết mổ đúng cách, giữ gìn vô trùng.
- Sử dụng thuốc nếu cần phải.
5. Hỗ trợ hô hấp
- Hỗ trợ hô hấp bằng các bài tập thở và phục hồi công dụng phổi.
- Khuyến khích bài tập hít thở sâu hoặc sử dụng thiết gặp phải phục hồi công dụng phổi (spirometer).
6. Dinh dưỡng phù hợp
- Ăn uống cân đối, thực phẩm giàu protein, vitamin, và khoáng dưỡng chất để thúc đẩy lành vết thương sau thủ thuật ung thư phổi.
- Uống đủ nước, trừ khi có chỉ định hạn chế dịch nhập vào.
- Tránh các dưỡng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá.
7. vận động thể dưỡng chất
- Tập thể thao nhẹ nhàng, như đi bộ hoặc yoga, để tăng cường công dụng phổi và suy giảm nguy cơ cục máu đông.
- Tránh các vận động nặng hoặc gắng sức trong thời kỳ đầu.
- Tham gia các chương trình phục hồi công dụng phổi.
- suy giảm stress và tham gia các hội nhóm cùng mắc chứng bệnh nếu có thể.
8. tới địa điểm y tế ngay khi có dấu hiệu thất thường
- đau đớn ngực đột ngột hoặc không dễ dàng thở nhiều.
- Sốt cao hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng vết mổ.
- Ho ra máu nhiều hoặc phù chân.
Chăm sóc đúng cách sau thủ thuật ung thư phổi không những giúp cho người chứng bệnh khôi phục nhanh mà còn nâng cao hữu hiệu điều trị, lâu ngày thời gian và tăng cường tin cậy cuộc sống.
Dinh dưỡng cho cho người chứng bệnh sau mổ ung thư phổi
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng giúp cho người chứng bệnh phục hồi nhanh, tăng cường sức đề kháng và suy giảm nguy cơ hệ lụy.
quy tắc dinh dưỡng cơ bản:
- giữ gìn đủ calo và protein để hỗ trợ quá trình khôi phục.
- Cân đối các nhóm dưỡng chất: bổ sung protein, carbohydrate, dưỡng chất béo lành mạnh, vitamin và khoáng dưỡng chất.
- Ăn thành nhiều bữa nhỏ để dễ tiêu hóa.
- Uống đủ nước, trừ khi bác sĩ chỉ định hạn chế.
Nên bổ sung:
- Thực phẩm giàu protein: thịt gà, cá, trứng, đậu nành, sữa ít béo.
- Rau củ quả tươi: cam, bưởi, cà rốt, rau lá xanh đậm.
- Ngũ cốc nguyên hạt: gạo lứt, yến mạch.
- dưỡng chất béo lành mạnh: dầu ô liu, bơ, cá hồi.
Thực phẩm nên hạn chế hoặc tránh:
- thức ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ.
- Thực phẩm nấu sẵn như xúc xích, thịt nguội.
- Đồ ngọt, nước uống có gas.
- dưỡng chất kích thích: rượu, bia, thuốc lá.
Lưu ý:
- nấu thức ăn mềm, dễ tiêu: cháo, súp, hấp, luộc.
- Bổ sung thực phẩm chứa men vi sinh như sữa chua.
- Theo dõi cân nặng để tránh sụt cân quá mức.
vấn đề thường gặp
1. thủ thuật ung thư phổi bao lâu phục hồi?
Thời gian phục hồi sau thủ thuật ung thư phổi có thể không tương tự nhau tùy thuộc vào loại thủ thuật, tình trạng sức khỏe của người chứng bệnh và tình trạng phức tạp của ca mổ. Không có một mốc thời gian cố định cho tất cả người người chứng bệnh, tuy nhiên có thể chia thành các thời kỳ hàng đầu như sau:
- thời kỳ sớm (1-2 tuần đầu sau thủ thuật):
- Triệu chứng: người chứng bệnh thường cảm xuất hiện mệt mỏi, đau đớn tại vị trí thủ thuật (post-thoracotomy pain) và có thể gặp không dễ dàng khăn khi thở do suy giảm dung tích phổi sau thủ thuật , tác động của gây nên mê toàn thân và các ống dẫn lưu. Các triệu chứng này thường được bác sĩ kiểm soát bằng thuốc suy giảm đau đớn và liệu pháp hô hấp.
- Chăm sóc: kiểm soát đau đớn, theo dõi sát các dấu hiệu tồn tại, giữ gìn dẫn lưu dịch, khí hữu hiệu. Tập các bài tập thở sâu, ho có kiểm soát, và vận động sớm tại giường được khuyến khích sớm để tránh xẹp phổi (atelectasis) và các hệ lụy hô hấp không tương tự.
- thời kỳ khôi phục (1 tháng đầu sau thủ thuật):
- Người chứng bệnh bắt đầu cảm xuất hiện dễ chịu hơn, các triệu chứng đau đớn suy giảm dần. Tuy nhiên, vẫn có thể còn mệt mỏi và không dễ dàng thở khi gắng sức. Vết mổ đang trong quá trình lành, cần phải được chăm sóc và theo dõi để tránh nhiễm trùng.
- Chăm sóc: tiếp tục thực hiện các bài tập phục hồi công dụng hô hấp, vận động nhẹ nhàng và tăng dần tình trạng vận động. giữ chế độ dinh dưỡng cân bằng để hỗ trợ quá trình lành vết thương và phục hồi sức khỏe. Người chứng bệnh cần phải tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về việc sử dụng thuốc, theo dõi vết mổ và tái thăm khám định kỳ.
- thời kỳ phục hồi toàn diện (từ 2-3 tháng sau thủ thuật):
- Đa số người chứng bệnh sau thủ thuật ung thư phổi có thể trở lại các vận động sinh hoạt hàng ngày, tuy nhiên vẫn cần phải tránh các vận động gắng sức. Các triệu chứng mệt mỏi và không dễ dàng thở thuyên suy giảm dần tuy vậy có thể xuất hiện lại khi người chứng bệnh vận động quá sức.
- Chăm sóc: tiếp tục giữ các bài tập phục hồi công dụng hô hấp, vận động rất hay và giữ thói quen sinh hoạt lành mạnh. Người chứng bệnh cần phải theo dõi sát các dấu hiệu tái phát hoặc các hệ lụy muộn và tái thăm khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ. Tiếp tục chương trình phục hồi công dụng phổi (pulmonary rehabilitation) có thể giúp cho tăng cường công dụng hô hấp, suy giảm không dễ dàng thở và tăng cường tin cậy cuộc sống.
Ngoài ra, việc phục hồi cũng phụ thuộc vào loại thủ thuật, các yếu tố như tuổi tác, thể trạng, chứng bệnh nền đi kèm và tình trạng di căn của chứng bệnh. Việc tham gia các chương trình phục hồi công dụng phổi cũng có thể giúp cho quá trình khôi phục tiếp diễn nhanh chóng hơn.
2. giá thành thủ thuật ung thư phổi giá bao nhiêu?
giá thành thủ thuật ung thư phổi rất đa kiểu, phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
- Loại thủ thuật là yếu tố hàng đầu: cắt thùy phổi thường ít tốn kém hơn so với cắt toàn bộ phổi hoặc cắt phân thùy phổi.
- địa điểm y tế thực hiện cũng tác động lớn tới giá thành thủ thuật. Tùy từng địa điểm y tế sẽ có giá thành không tương tự nhau.Các dịch vụ bổ sung như xét nghiệm trước mổ, thuốc gây nên mê, điều trị hậu phẫu (hóa trị, xạ trị) cũng được tính vào giá thành.
- Bảo hiểm y tế có thể giúp cho suy giảm giá thành đáng nhắc tùy thuộc vào mức hưởng của người chứng bệnh và loại thủ thuật.
Vì vậy, không có con số cụ thể và chung cho tất cả các trường hợp về giá thành thủ thuật ung thư phổi. Người chứng bệnh nên liên hệ trực tiếp với các trung tâm y tế để được tư vấn chi tiết về giá thành và các gói dịch vụ hỗ trợ đi kèm.
3. thủ thuật ung thư phổi ở đâu?
thủ thuật ung thư phổi đòi hỏi chuyên môn và sự chuẩn xác cao. Việc lựa lựa chọn địa điểm y tế uy tín là yếu tố then chốt để giữ gìn thành quả của ca thủ thuật và quá trình phục hồi của người chứng bệnh. Khoa Ngoại Lồng ngực – tĩnh mạch và khoa Ung bướu, trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM là 1 trong những lựa lựa chọn hàng đầu, nổi bật với:
- hệ thống chuyên gia đầu ngành:
-
- Bác sĩ chuyên khoa Ung bướu, thủ thuật Lồng ngực – tĩnh mạch có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm trong điều trị ung thư phổi.
- Luôn cập nhật các kỹ thuật thủ thuật và điều trị tiên tiến, giữ gìn kết quả điều trị tối ưu.
- Trang thiết gặp phải tiên tiến:
- Hệ thống trang thiết gặp phải y tế tiên tiến: CT, MRI, dàn máy thủ thuật nội soi 3D, thủ thuật robot.
- giúp cho chẩn đoán chuẩn xác, lên kế hoạch điều trị cá nhân hóa, bảo bảo thủ thuật thuận lợi và an toàn.
- Phương pháp điều trị toàn diện:
- quy trình điều trị đa mô thức và phối hợp nhiều chuyên khoa: thủ thuật phối hợp hóa trị, xạ trị, liệu pháp nhắm trúng đích, miễn dịch.
- giúp cho nâng cao hữu hiệu điều trị, kiểm soát chứng bệnh, tăng cường tin cậy sống lâu dài.
- Quy trình chăm sóc chuyên nghiệp:
- Theo dõi chặt chẽ trước, trong và sau thủ thuật bởi hệ thống y tá, điều dưỡng tận tâm.
- Sau thủ thuật, người chứng bệnh sẽ được theo dõi chặt chẽ và chăm sóc bởi hệ thống y bác sĩ, kỹ thuật viên phục hồi công dụng hô hấp… giúp cho làm suy giảm nguy cơ hệ lụy và hỗ trợ quá trình phục hồi nhanh chóng.
- địa điểm vật dưỡng chất tiên tiến:
- Môi trường thân thiện, phòng chứng bệnh tiện nghi, đạt chuẩn khách sạn 5 sao, vệ sinh và an toàn tối đa.
- giúp cho trải nghiệm thăm khám chữa trị chứng bệnh và khôi phục tốt nhất.
Để biết thông tin chi tiết và tư vấn về thủ thuật ung thư phổi tại trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM, bạn có thể liên hệ trực tiếp với trung tâm y tế hoặc tham khảo website hàng đầu thức của trung tâm y tế.
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
thủ thuật ung thư phổi là phương pháp điều trị quan trọng, giúp cho loại bỏ u bướu và tăng cường môi trường sống cho người chứng bệnh. Tuy nhiên, đây là can thiệp phức tạp đòi hỏi sự sắp kỹ lưỡng và theo dõi chặt chẽ trong suốt quá trình điều trị và phục hồi. Với sự tiến triển của y học và các công nghệ tiên tiến, các phương pháp thủ thuật ngày càng mang lại hữu hiệu cao hơn, giúp cho người chứng bệnh có thể sống khỏe mạnh và lâu ngày tuổi thọ.