Phụ nữ từ 21-65 tuổi có nhu cầu, người có yếu tố nguy cơ cao, người chưa từng tầm soát hoặc bỏ lỡ xét nghiệm trong thời gian dài nên tầm soát ung thư cổ tử cung sớm.
Theo Bác sĩ Nguyễn Phối Hiền, Phòng xét nghiệm Phụ khoa Y học cổ truyền, phòng xét nghiệm Đại học Y Dược TP HCM – khu vực 3, ung thư cổ tử cung là một trong những căn bệnh lý ác tính thường gặp nhất ở phụ nữ, song có thể phòng ngừa hữu hiệu nếu được phát hiện sớm thông qua tầm soát định kỳ.
Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp cho phát hiện các tổn thương tiền ung thư, từ đó can thiệp sớm nhằm tránh nguy cơ tiến triển thành ung thư, nâng cao tỷ lệ chữa trị khỏi và giảm sút tử vong.
Ai cần thiết phải tầm soát ung thư cổ tử cung?
– Phụ nữ từ 21-65 tuổi có nhu cầu tầm soát.
– Phụ nữ có quan hệ tình dục: Nguy cơ nhiễm virus HPV – nguyên nhân chủ yếu gây nên ung thư cổ tử cung – tăng cao ngay khi bắt đầu quan hệ tình dục.
– Người có yếu tố nguy cơ cao: gồm có phụ nữ nhiễm HPV, có hệ miễn dịch suy giảm sút (HIV/AIDS, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch), hoặc có tiền sử gia đình mắc ung thư cổ tử cung.
– Người chưa từng tầm soát hoặc bỏ lỡ xét nghiệm trong thời gian dài: Nếu chưa từng thực hiện xét nghiệm hoặc đã từng lâu không kiểm tra, cần thiết phải nhanh chóng thực hiện tầm soát để giữ gìn sức khỏe.
Khi nào có thể ngừng tầm soát?
Tầm soát có thể dừng lại trong các trường hợp sau:
– Phụ nữ từ 65 tuổi trở lên nếu đã từng có kết quả xét nghiệm Pap smear hoặc HPV âm tính trong 10 năm liên tục và không có tiền sử căn bệnh lý cổ tử cung.
– Phụ nữ đã từng cắt đi tử cung hoàn toàn và không có tiền sử ung thư hoặc tổn thương tiền ung thư cổ tử cung.
Các phương pháp tầm soát ung thư cổ tử cung
Hiện nay, có nhiều phương pháp giúp cho phát hiện sớm tổn thương tiền ung thư:
– Xét nghiệm Pap smear (phết tế bào cổ tử cung): Nhận diện tế bào thất thường trong cổ tử cung, thực hiện mỗi 3 năm/lần với phụ nữ từ 21-29 tuổi.
– Xét nghiệm HPV: Kiểm tra sự hiện diện của virus HPV – tác nhân gây nên ung thư. Thường phối hợp với Pap smear ở phụ nữ từ 30 tuổi trở lên.
– Phết tế bào cổ tử cung và xét nghiệm HPV đồng thời (co-testing): Gia tăng hữu hiệu phát hiện ung thư cổ tử cung. Được khuyến nghị thực hiện mỗi 5 năm/lần với phụ nữ từ 30-65 tuổi.
– Quan sát cổ tử cung với acid acetic hoặc Lugol: giúp cho phát hiện thất thường bằng cách quan sát trực tiếp dưới ánh sáng chuyên dụng, phù hợp với phụ nữ 30-49 tuổi.
Lưu ý với phụ nữ mang thai
Phụ nữ mang thai mắc phải nhiễm HPV hoặc có xét nghiệm Pap thất thường cần thiết phải tuân thủ hướng dẫn từ bác sĩ. Lưu ý:
– Không thực hiện nạo kênh cổ tử cung trong thai kỳ.
– Nếu cần thiết phải soi cổ tử cung, có thể trì hoãn tới 6 tuần sau sinh.
Mô phỏng u bướu ung thư cổ tử cung. Ảnh: MedTour
Những điều cần thiết phải lưu ý trước khi xét nghiệm tầm soát
Để giữ gìn kết quả chuẩn xác, phụ nữ cần thiết phải lưu ý:
– Thời điểm xét nghiệm: Không thực hiện trong kỳ kinh nguyệt, nên thực hiện sau khi sạch kinh 3-5 ngày.
– Tránh dùng các sản phẩm vệ sinh bộ phận sinh dục nữ (thuốc đặt, kem, dung dịch vệ sinh) trong 2-3 ngày trước xét nghiệm.
– Kiêng quan hệ tình dục ít nhất một ngày trước khi thực hiện xét nghiệm.
– Không thụt rửa bộ phận sinh dục nữ trong vòng 24-hai ngày trước khi xét nghiệm.
– Thông báo tiền sử căn bệnh lý với bác sĩ, đặc biệt nếu có viêm nhiễm bộ phận sinh dục nữ cần thiết phải điều trị trước khi tầm soát.
– Không cần thiết phải nhịn ăn trước khi xét nghiệm.
– Giữ tâm lý thoải mái để quá trình kiểm tra xảy ra thuận lợi.
Phòng ngừa ung thư cổ tử cung như thế nào?
kèm theo việc tầm soát định kỳ, chị em phụ nữ cần thiết phải thực hiện các cách phòng ngừa chủ động:
– Tiêm vaccine HPV: Là cách hữu hiệu nhất, giúp cho phòng tránh nhiều chủng HPV nguy hiểm.
– Thực hành quan hệ tình dục an toàn: Không quan hệ tình dục sớm, hạn chế số số lượng bạn tình, sử dụng bao cao su để giảm sút nguy cơ lây truyền nhiễm HPV.
– Chăm sóc vệ sinh cá nhân: Giữ vùng kín sạch sẽ, đặc biệt trong kỳ kinh nguyệt và sau quan hệ tình dục.
– Dinh dưỡng lành mạnh: Bổ sung rau xanh, trái cây, vitamin và khoáng dinh dưỡng giúp cho nâng cao hệ miễn dịch.
– giữ thói quen sinh hoạt lành mạnh: Tập thể dục thể thao, ngủ đủ giấc, tránh lo lắng quá lâu.
– Không hút thuốc lá: Thuốc lá thực hiện tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung và nhiều căn bệnh lý nguy hiểm không tương tự.
– xét nghiệm phụ khoa định kỳ: giúp cho phát hiện sớm các vấn đề thất thường và có hướng điều trị sớm.
Tầm soát ung thư cổ tử cung là cách quan trọng giúp cho giữ an toàn sức khỏe phụ nữ, phát hiện sớm căn bệnh và ngăn ngừa hệ lụy nguy hiểm. Việc phối hợp giữa tầm soát định kỳ, tiêm vaccine HPV và giữ thói quen sinh hoạt lành mạnh sẽ giúp cho giảm sút nguy cơ mắc căn bệnh, mang lại cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc hơn.
Mỹ Ý
