Ung thư tuyến tiền liệt là căn bệnh ung thư thường gặp thứ 2 ở nam giới (1), với lứa tuổi mắc chủ yếu từ 50 trở lên. Trong dưới đây, hãy cùng trang gặp phải những thông tin cần phải biết về ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3 để giữ an toàn hàng đầu mình và người thân qua chia sẻ từ thạc sĩ bác sĩ chuyên khoa II Phạm Thanh Trúc, Khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, phòng xét nghiệm Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM.
Ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3 là sao?
Ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3 (thường III) là thời kỳ u bướu từng tiến triển lớn ra ngoài lớp bao của tuyến tiền liệt, có thể lan tới túi tinh (thời kỳ 3B) hoặc không (3A). Tuy nhiên, ở thời kỳ 3, ung thư chưa lây nhiễm lan tới hạch bạch huyết lân cận cũng như các cơ quan không không khác.
Giải mã phân đoạn T, N, M trong thời kỳ 3 ung thư tuyến tiền liệt
nhận xét thời kỳ ung thư theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (AJCC – American Joint Committee on Cancer), ung thư thường được xác định thời kỳ dựa trên 3 yếu tố TMN, gồm:
- u bướu (T – tumor): tình trạng tiến triển, xâm lấn của u bướu.
- Hạch bạch huyết (N – node): tình trạng di căn hạch bạch huyết gần tuyến tiền liệt.
- Di căn (M – Metastasis): tình trạng ung thư di căn cơ quan không không khác.
Mỗi yếu tố sẽ được chia thành nhiều thời kỳ cụ thể, ví dụ T0 (không có u bướu), T1 (u không rõ ràng, không sờ xuất hiện), N0 (không có di căn hạch vùng), M0 (không có di căn)… Với ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3, người căn bệnh không có di căn hạch vùng (N0) và di căn xa (M0).
Ngoài yếu tố TMN, người căn bệnh ung thư tuyến tiền liệt cần phải thêm 2 yếu tố để nhận xét chuẩn xác thời kỳ là PSA và điểm Gleason.
PSA là chỉ số kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt, nhận xét thông qua xét nghiệm máu và dùng như dinh dưỡng chỉ điểm ung thư tuyến tiền liệt. Nồng độ thông thường của PSA là dưới 4 nanogram/mililit (ng/mL).
Điểm Gleason dùng để nhận xét tình trạng thất thường (độ mô học) của mô tuyến tiền liệt (lấy từ sinh thiết hoặc sau khi thủ thuật cắt tuyến tiền liệt). Điểm Gleason được chấm từ 1-5, với 1 là tình trạng mô thông thường. Độ thất thường của tế bào có thể không không khác nhau ở mỗi vùng trên tuyến tiền liệt, do đó, tổng 2 độ mô học chiếm tỷ lệ cao nhất trong mẫu mô sẽ được chọn lựa để nhận xét. Dựa trên điểm Gleason, có 5 tình trạng phân loại mô căn bệnh học ung thư tuyến tiền liệt:
- Độ 1: ≤ 6.
- Độ 2: 3+4 = 7 (tỷ lệ độ mô học 3 điểm chiếm nhiều nhất).
- Độ 3: 4+3 = 7 điểm. (tỷ lệ độ mô học 4 điểm chiếm nhiều nhất).
- Độ 4: 8.
- Độ 5: 9-10.
1. thời kỳ 3A
Ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3A được biểu diễn dưới loại T1-2N0M0, PSA≥20 và độ mô căn bệnh học từ 1-4. Có thể diễn giải như sau: u bướu có thể không rõ ràng (T1) hoặc từng tiến triển rõ nhưng mà chưa xâm lấn tới lớp bao tuyến tiền liệt (T2), không có di căn hạch vùng (N0) thường di căn xa (M0) và điểm PSA phải tối thiểu 20, độ mô căn bệnh học từ 1-8 điểm.
2. thời kỳ 3B
Người căn bệnh ung thư tuyến tiền liệt được xác định thời kỳ 3B trong trường hợp T3-4N0M0, chỉ số PSA bất kỳ, độ mô học từ 1-4. Tức người căn bệnh có u bướu nguyên phát từng ra khỏi bao tuyến tiền liệt (T3) nhưng mà chưa xâm lấn qua các cơ quan không không khác hoặc xâm lấn các cơ quan lân cận (T4) như túi tinh, bọng đái, cơ vòng hậu môn, trực tràng… Chưa có di căn hạch vùng (N0) và di căn xa (M0). Độ mô căn bệnh học từ 1-8 điểm, nồng độ PSA ở tất cả mức bất kỳ.
3. thời kỳ 3C
thời kỳ 3C được xác định thông qua độ mô căn bệnh 9-10 điểm (độ 5) với tình trạng u bướu bất kỳ (T1-4) và PSA ở tất cả tình trạng, không di căn hạch vùng (N0) thường di căn xa (M0).
Có thể bạn quan tâm: đặc tính 4 thời kỳ ung thư tuyến tiền liệt.
Triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3
Ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3 thường chưa có các triệu chứng di căn (như đau đớn xương), căn bệnh gây nên những triệu chứng đường tiết niệu như:
- Tiểu không dễ, tia nước nhỏ.
- Tiểu nhiều lần trong ngày, số lượng nước ít, cảm giác nước tiểu dư thừa trong bọng đái.
- Bí tiểu.
- Tiểu không tự chủ.
Nếu u bướu xâm lấn rộng ra các cơ quan lân cận có thể gây nên những triệu chứng như xuất tinh ra máu, đau đớn tầng sinh môn (khu vực giữa hậu môn và bìu của nam giới hoặc hậu môn và âm hộ của nữ giới).
Ngoài ra, người căn bệnh có thể gặp những triệu chứng như mệt mỏi, suy yếu cân không rõ nguyên nhân, nhợt nhạt do thiếu máu.
Tiên số lượng ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3 sống được bao lâu?
Theo Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh (Office for National Statistics), tỷ lệ người căn bệnh ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3 sống sau 5 năm tầm khoảng 95%. Tỷ lệ sống sau 5 năm thể hiện người căn bệnh từng được điều trị thành tựu. Ở thời kỳ sớm hơn (1 và 2), tỷ lệ sống của người căn bệnh gần như 100% nếu được điều trị (thủ thuật). (2)
Theo dữ liệu thu thập bởi Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (NCI – National Cancer Institute) từ năm 2014-2020, tỷ lệ sống sau 5 năm của người căn bệnh có ung thư khu trú tại vùng (chưa di căn xa) gần 100%. Thống kê của NCI không dựa trên cách phân thời kỳ của AJCC, thay thế vào đó, dữ liệu được thống kê dựa trên tình trạng lây nhiễm lan của ung thư. (3)
Cách chẩn đoán K tuyến tiền liệt thời kỳ 3
Để chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3, bác sĩ có thể dùng nhiều phương pháp như:
- xét nghiệm tuyến tiền liệt qua đường trực tràng (DRE): bác sĩ dùng ngón tay đeo găng và thoa trơn để chạm vào tuyến tiền liệt qua đường hậu môn, nhằm nhận xét kích thước và phát hiện u bướu tuyến tiền liệt.
- Chỉ số PSA: xét nghiệm máu để xác định nồng độ PSA, nếu PSA trên 4ng/mL, người căn bệnh có thể cần phải theo dõi hoặc thực hiện thêm các xét nghiệm không không khác. Chỉ số PSA đóng vai trò quan trọng trong việc tầm soát, phát hiện ung thư tuyến tiền liệt trước khi xuất hiện triệu chứng.
- Siêu âm qua trực tràng: bác sĩ có thể phát hiện u bướu hoặc thất thường trong tuyến tiền liệt thông qua siêu âm. Tuy nhiên, ở thời kỳ T1, u bướu gần như không thể được phát hiện qua siêu âm.
- Sinh thiết: bác sĩ lấy mô từ tuyến tiền liệt để tìm kiếm tế bào ung thư dưới kính hiển vi.
- những phương pháp chẩn đoán hình ảnh không không khác như xạ hình xương, MRI, PET/CT có thể được dùng để nhận xét tình trạng xâm lấn, di căn của ung thư tuyến tiền liệt.
Cách điều trị ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3
thủ thuật cắt tận gốc tuyến tiền liệt là phương pháp được ưu tiên trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3A, giúp cho loại bỏ u bướu và mô gặp phải xâm lấn. Bác sĩ sẽ tiến hành mổ mở, nội soi hoặc hỗ trợ bởi robot để loại bỏ tuyến tiền liệt, túi tinh, bóng ống dẫn tinh.
Bác sĩ có thể tiến hành nạo hạch nếu nghi ngờ hoặc phát hiện di căn hạch vùng. Việc chọn lựa phương pháp thủ thuật phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kinh nghiệm của thủ thuật viên, tình trạng căn bệnh, nguyện vọng của người căn bệnh… Người căn bệnh có thể được chỉ định xạ trị trong một tỷ lệ, ví dụ như không thể thủ thuật thường u thời kỳ T4.
Sống chung với căn bệnh ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3
Khi phát hiện ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3, người căn bệnh nên chủ động điều trị sớm. Sau khi điều trị, người căn bệnh nên tái xét nghiệm định kỳ để theo dõi tình trạng căn bệnh cũng như nguy cơ tái phát, cụ thể:
- Xét nghiệm PSA mỗi 3-6 tháng trong 5 năm đầu sau điều trị thủ thuật thường xạ trị triệt căn.
- Sau 5 năm, xét nghiệm PSA định kỳ mỗi 6-12 tháng.
- Nếu PSA không thông thường (cao hơn 4ng/mL) nam giới nên thực hiện thăm xét nghiệm trực tràng.
Để giữ sức khỏe, hạn chế nguy cơ tái phát, người căn bệnh nên giữ chế độ sinh hoạt và ăn uống lành mạnh, cụ thể:
- Bổ sung nhiều trái cây, rau củ trong thực đơn ăn uống để bổ sung vitamin, khoáng dinh dưỡng và các dinh dưỡng dinh dưỡng vi số lượng thiết yếu.
- Hạn chế ăn các thực phẩm nhiều dầu mỡ, gia vị, chiên rán với nhiệt độ cao. Ưu tiên các loại dinh dưỡng béo tốt như dầu olive, trái bơ, cá béo…
- Kiểm soát cân nặng, tốt nhất nên giữ BMI dưới 23kg/m2, từng có nghiên cứu chỉ ra, béo phì có thể thực hiện tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt cũng như nhiều căn bệnh ung thư không không khác. (4)
- Không hút thuốc, hạn chế uống rượu bia.
- Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao, chơi thể thao.
phòng xét nghiệm Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM là địa chỉ tầm soát, chẩn đoán và điều trị ung thư tuyến tiền liệt uy tín tại TP.HCM. Khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa của phòng xét nghiệm có hệ thống y bác sĩ là chuyên gia đầu ngành trong xét nghiệm và điều trị ung thư tuyến tiền liệt cũng như các căn bệnh ung thư hệ tiết niệu. phòng xét nghiệm được trang gặp phải đầy đủ các thiết gặp phải cần phải thiết để chẩn đoán và điều trị ung thư tuyến tiền liệt như:
- Trung tâm xét nghiệm tin cậy chuẩn quốc tế cho các kết quả xét nghiệm và phân tích mô căn bệnh học chuẩn xác.
- Đầy đủ các thiết gặp phải chẩn đoán hình ảnh cần phải thiết như siêu âm, CT-scanner, MRI, xạ hình xương… tiên tiến hàng đầu thế giới.
- Phòng thủ thuật siêu sạch với hệ thống lọc khí HEPA, giữ gìn lọc sạch tới 0,3 micromet.
- Robot thủ thuật Da Vinci Xi tiên tiến bậc nhất thế giới, hỗ trợ các chuyên gia thủ thuật chuẩn xác, tốt nhất, hạn chế nguy cơ tác hại…khi thủ thuật các căn bệnh đường tiết niệu.
HỆ THỐNG phòng xét nghiệm ĐA KHOA Hưng Thịnh
Vừa rồi là những thông tin cần phải biết về ung thư tuyến tiền liệt thời kỳ 3. Ở thời kỳ này, các triệu chứng thường từng rõ ràng, tuy nhiên, tiên số lượng điều trị vẫn tương đối tốt với phương pháp chủ đạo là thủ thuật cắt tuyến tiền liệt. Nam giới từ 50 tuổi trở lên nên tầm soát ung thư tuyến tiền liệt bằng phương pháp xét nghiệm PSA định kỳ.
