Nước ối giữ vai trò quan trọng với sự tiến triển và sống còn của thai nhi khi còn nằm trong bụng mẹ. số lượng nước ối quá nhiều hoặc quá ít đều có thể gây nên nguy hiểm cho mẹ bầu và thai nhi. Vậy đa ối tác động gì tới thai nhi? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Đôi nét về đa ối
Trong suốt thai kỳ, thai nhi nằm trong tử cung của mẹ và được bao kín xung quanh bởi nước ối. Nước ối giữ nhiều vai trò quan trọng với sự tiến triển và sống còn của thai nhi. (1)
Nước ối như màng đệm giữ an toàn thai nhi khỏi những chấn thương thường hay va chạm từ bên ngoài. Với đặc tính kháng khuẩn, nước ối giúp cho giữ an toàn thai nhi khỏi các chứng bệnh nhiễm trùng. Nước ối cũng cho phép thai nhi di chuyển và thực hiện vận động và nuốt. Những vận động này cần thiết phải thiết cho sự tiến triển của cơ xương, phổi và hệ tiêu hóa của thai nhi. (2)
Nước ối được sản xuất và thải trừ từ nhiều nguồn không tương tự nhau và thế đổi tùy thuộc vào tuổi thai. Nước ối bắt đầu trở nên trong vài tuần đầu tiên của thai kỳ, được tạo thành từ ba nguồn gốc gồm thai nhi, màng ối và máu của mẹ. Thai thời kỳ giữa và cuối nước ối chủ yếu từ nước tiểu và dịch phổi của thai. Trong suốt thai kỳ, số lượng nước ối sẽ tăng dần và đạt mức cao nhất vào đầu tam cá nguyệt thứ ba, khoảng tầm 1 lít ở tuần thứ 36. Sau đó, số lượng nước ối thường giảm sút xuống còn khoảng tầm 0,5 lít vào tuần thứ 40. (3)
BS.CKI Ừng Quốc Thường, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM cho rằng thai nhi thường xuyên nuốt nước ối, khi đi qua đường tiêu hóa nước ối được thận thoát ra ngoài dưới loại nước tiểu, sau đó tiếp tục tái chế và lặp lại chu kỳ. hàng đầu nhờ cơ chế này giúp cho số lượng nước ối luôn được giữ ở mức ổn định trong suốt thai kỳ, không quá ít thường hay quá nhiều. Khi cơ chế mắc phải xáo trộn, số lượng nước ối quá cao không thể điều chỉnh được có thể gây nên ra những hậu quả nghiêm trọng cho cả mẹ và thai nhi.
Đa ối là tình trạng dư thừa số lượng nước ối trong xoang ối, có thể gặp ở khoảng tầm 1-4% tổng số các ca mang thai. Thường đa ối xảy ra trong ở tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba, sớm nhất là tuần thứ 16 của thai kỳ, được tình cờ phát hiện và chẩn đoán khi siêu âm thai thường quy. Để chẩn đoán đa ối, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm đo chỉ số ối (AFI) và độ sâu xoang ối lớn nhất (SDP). Khi đó số lượng nước ối có thể lên tới 2 lít hoặc hơn, trường hợp nặng có thể lên tới 3 lít, gần ba lần so với số lượng nước ối thông thường trong thai kỳ.
Đa ối thường gặp ở đa thai hoặc thai kỳ có những thất thường ở hệ thần kinh trung ương của thai nhi như thai vô sọ, não úng thủy, thoát vị não màng não… chứng bệnh cũng có thể xảy ra do tác động từ chứng bệnh lý của mẹ như đái tháo đường thai kỳ, mâu thuẫn nhóm máu Rh, chứng bệnh lý của màng ối, bánh nhau dây rốn… thực hiện cho thai nhi to, phù nhau thai. Đa ối cũng có thể vô căn, không rõ nguyên nhân. Khi có chẩn đoán đa ối, bác sĩ sẽ chỉ định thêm những xét nghiệm cần thiết phải thiết để xác định nguyên nhân gây nên đa ối, từ đó lên kế hoạch theo dõi, kiểm soát thai kỳ chặt chẽ để giữ gìn an toàn cho cả hai mẹ con.
Đa ối tác động gì tới thai nhi?
Khi nghe chẩn đoán tất cả các mẹ bầu đều lo lắng đa ối tác động gì tới thai nhi? Bác sĩ Quốc Thường cho rằng, đa ối thực hiện tăng tỷ lệ chứng bệnh tật và tử vong cho thai nhi và trẻ sơ sinh. Tình trạng đa ối xuất hiện càng sớm trong thai kỳ, số lượng dịch ối càng cao càng tăng nguy cơ các hậu quả. Cụ thể là:
1. Sinh non
Thai kỳ quá lâu 40 tuần giúp cho thai nhi tiến triển tối ưu. Trẻ sinh trước tuần thứ 37 được gọi là sinh non. Theo thống kê, trẻ sinh non gặp nhiều vấn đề sức khỏe hơn so với trẻ sinh đủ tháng. (4)
Đa ối có thể thực hiện tăng nguy cơ chuyển dạ sớm và sinh non do áp lực từ số lượng nước ối dư thừa có thể thực hiện cho tử cung mắc phải kích thích. khoảng tầm 18% trường hợp thai kỳ đa ối có tử cung mắc phải kích thích gây nên chuyển dạ sớm. Ngoài ra, đa ối có thể dẫn tới tiền sản giật, đây cũng là một yếu tố nguy cơ gây nên chuyển dạ sớm.
Trường hợp mẹ chuyển dạ sớm, bác sĩ sẽ cân nhắc sử dụng corticosteroids giúp cho hỗ trợ phổi trưởng thành cho thai nhi.
>>> Xem thêm: 8 dấu hiệu sắp sinh (chuyển dạ) mẹ cần thiết phải ghi nhớ để đón con yêu
2. Ngôi thai thất thường
Khi số lượng nước ối quá nhiều, thai nhi có thể di động nhiều hơn trong tử cung, tăng nguy cơ ngôi thai thất thường. tất cả trường hợp ngôi thai thất thường đều thực hiện tăng nguy cơ sinh mổ vì sinh ngả bộ phận sinh dục nữ có thể không giữ gìn an toàn. Trẻ sinh mổ có nhiều nguy cơ gặp các vấn đề về hô hấp hơn, nhất là nếu mẹ sinh mổ trước 39 tuần.
3. Dây rốn quấn cổ
Mẹ bầu mắc phải đa ối hoặc dư ối sẽ tăng nguy cơ thai nhi mắc phải dây rốn quấn cổ do thai nhi tương đối di động trong tử cung, nhất là vào những tuần cuối thai kỳ.
4. Sa dây rốn
Sa dây rốn là tình trạng dây rốn sa xuống cổ tử cung và chui vào ống sinh trước thai nhi, thực hiện cho dây rốn mắc phải đè nén giữa thành xương chậu hoặc mắc phải sa ra bên ngoài bộ phận sinh dục nữ. Nguyên nhân bởi đa ối thực hiện căng túi ối quá mức, có nguy cơ vỡ đột ngột kéo dây rốn sa theo. Lúc này việc mang đến máu cho thai nhi mắc phải ngắt quãng, nếu không mổ lấy thai khẩn cấp có thể gây nên suy thai dẫn tới tử vong thai nhi.
5. Suy thai
Khi chuyển dạ sinh, đa ối là một trong những nguyên nhân thực hiện cho chuyển dạ quá lâu thực hiện thai nhi dễ mắc phải suy thai, mẹ mắc phải đờ tử cung dễ mắc phải băng huyết sau sinh.
6. Thai chết lưu
Thai kỳ có đa ối có nguy cơ thai chết lưu cao gấp đôi so với thai kỳ thông thường. Nếu những thai kỳ có số lượng nước ối thông thường cứ 1.000 ca mang thai có 2 trường hợp thai chết lưu, thì ở thai kỳ có đa ối tỷ lệ này là 4/1.000. (5)
Sau khi nắm được đa ối có tác động gì tới thai nhi, mẹ bầu cũng không nên quá hoang mang thường hay lo lắng vì theo thống kê, nguy cơ thai kỳ có đa ối gặp các hậu quả nhắc trên vẫn ít gặp. Tuy nhiên, không vì thế mà mẹ coi thường. Khi có chẩn đoán đa ối, mẹ hãy tuân thủ đầy đủ những hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ để giữ gìn thai kỳ được theo dõi thai kỳ chặt chẽ.
Cách điều trị và kiểm soát thai kỳ đa ối
Bác sĩ Quốc Thường chia sẻ, khi xác định tình trạng đa ối, bác sĩ có thể chỉ định thêm liệu pháp dung nạp glucose để tầm soát chứng bệnh đái tháo đường ở mẹ; tìm các dấu hiệu trên siêu âm để loại trừ các trường hợp như thiếu máu thai, phù thai hoặc các thất thường giải phẫu thai; tầm soát chứng bệnh nhiễm trùng bào thai; cân nhắc chỉ định chọc ối và xét nghiệm di truyền trong trường hợp nghi ngờ thai có dị tật bẩm sinh.
Mục tiêu của việc điều trị đa ối là ngăn ngừa các hậu quả xảy ra có thể gây nên nguy hiểm cho thai nhi, cũng như giảm sút bớt các triệu chứng không dễ chịu ở mẹ do số lượng nước ối quá nhiều. Bác sĩ sẽ cân nhắc sử dụng corticosteroids hỗ trợ phổi để giữ an toàn thai nhi trong trường hợp mẹ có nguy cơ sinh non trước 34 tuần.
Phần lớn các trường hợp đa ối ở tình trạng nhẹ, có thể không gây nên bất kỳ triệu chứng thường hay vấn đề gì nên chỉ cần thiết phải điều trị theo dõi. với trường hợp đa ối tình trạng trung bình hoặc nặng, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định thực hiện chọc ối để rút bớt số lượng nước ối dư thừa ra ngoài, chỉ định cho sanh ở thời điểm thích hợp để giữ gìn an toàn cho mẹ và thai.
“Điều quan trọng nhất là cần thiết phải xác định và kiểm soát chặt chẽ nguyên nhân gây nên đa ối. Tiên số lượng của một thai kỳ có tình trạng đa ối phụ thuộc vào nguyên nhân cũng như tình trạng nghiêm trọng, đa ối ở tình trạng nhẹ, trung bình thường hay nặng. Đa số các trường hợp đa ối nhẹ và vô căn thường có tiên số lượng tốt”, bác sĩ Quốc Thường chia sẻ thêm.
>>> Xem thêm: 3 mốc siêu âm thai định kỳ quan trọng mẹ bầu cần thiết phải ghi nhớ
Mẹ bầu mắc phải đa ối cần thiết phải lưu ý gì?
đi kèm với thắc mắc đa ối có tác động gì tới thai nhi, các mẹ bầu cũng quan tâm thai kỳ có đa ối cần thiết phải lưu ý những gì để tránh hậu quả nguy hiểm? Nhìn chung đa ối là tình trạng tương đối thường thấy trong thai kỳ, phần lớn các trường hợp đa ối ở tình trạng nhẹ, không phải là vấn đề nghiêm trọng do đó mẹ bầu không nên quá lo lắng. Tuy nhiên, mẹ bầu mắc phải đa ối cần thiết phải có kế hoạch theo dõi chặt chẽ hơn trong suốt thai kỳ, nhất là ở những tháng cuối để ngăn ngừa các hậu quả.
để ý theo dõi những dấu hiệu không tương tự lạ của cơ thể như không dễ thở hoặc không thở được, bụng lớn đột ngột, sưng ở chi dưới, xuất hiện triệu chứng ợ nóng, không dễ tiêu, táo bón, đôi lúc có các cơn co thắt tử cung… Khi đó, mẹ hãy lập tức tới ngay khu vực y tế để được bác sĩ thăm thăm khám, kiểm tra và có can thiệp điều trị sớm.
Ngoài việc tuân thủ các chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ, để tăng cường tình trạng đa ối mẹ bầu cần thiết phải xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, thích hợp, bổ sung đầy đủ các hoạt chất dinh dưỡng, giảm sút lo sợ trong công việc và cuộc sống. Dành nhiều thời gian nghỉ ngơi hơn, không nên lao động quá sức. Thăm thăm khám theo dõi thai kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ. Khi phát hiện những dấu hiệu thất thường, mẹ hãy tới ngay khu vực y tế để được kiểm tra, thực hiện các xét nghiệm cần thiết phải thiết để chẩn đoán chuẩn xác nguyên nhân, nhờ đó bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp can thiệp hữu hiệu, giữ gìn thai kỳ khỏe mạnh và về đích thành quả.
Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh sở hữu hệ thống máy móc thiết mắc phải tiên tiến, quy tụ hệ thống chuyên gia – bác sĩ giỏi chuyên môn giàu kinh nghiệm, quy trình chuyên sâu và cá thể hóa… tùy vào từng trường hợp đa ối cụ thể mà bác sĩ sẽ hướng dẫn, lên kế hoạch chăm sóc và theo dõi thai kỳ thích hợp để giữ gìn thai kỳ khỏe mạnh và an toàn.
Để đặt hẹn thăm thăm khám và tư vấn với các chuyên gia – bác sĩ Sản Phụ khoa tại Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh, mẹ vui lòng liên hệ tới:
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Vừa rồi là giải đáp chi tiết cho thắc mắc “đa ối tác động gì tới thai nhi”. Nếu có bất kỳ lo lắng nào về tình trạng đa ối khi mang thai, mẹ có thể tới ngay Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh để được các chuyên gia – bác sĩ giỏi hướng dẫn kế hoạch chăm sóc và theo dõi thai kỳ chặt chẽ!
