Sinh thường mang tới nhiều lợi ích cho mẹ và trẻ sơ sinh hơn so với sinh mổ, vì thế tất cả các mẹ bầu đều lo lắng đa ối có sinh thường được không khi nghe chẩn đoán tình trạng này. BS.CKI Ừng Quốc Thường, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM từng có giải đáp chi tiết vấn đề này trong bài viết dưới đây.
Đôi nét về đa ối
Nước ối là dinh dưỡng lỏng bao quanh thai nhi, giữ nhiều vai trò quan trọng trong suốt thai kỳ. Nước ối nên thiết cho sự tiến triển thông thường của phổi và thai nuốt nước ối cho phép sự tiến triển của đường tiêu hóa, giữ an toàn thai nhi khỏi những va chạm thường chấn thương khi ở trong bụng mẹ, hỗ trợ giữ cho thai nhi có thân nhiệt ổn định, dây rốn không gặp phải đè nén, là môi trường vô khuẩn giúp cho thai nhi tránh được các nhiễm trùng đặc biệt ở phổi.
Bác sĩ Quốc Thường chứng tỏ, trước hết nước ối được sản xuất bởi mẹ, khi thai được khoảng tầm 16-20 tuần nước ối được thế thế hoàn toàn bằng nước tiểu và dịch phổi của thai nhi. Nước ối được tuần hoàn liên tục theo cơ chế thai nhi nuốt nước ối vào trong cơ thể, nước ối tiếp tục được tái hấp thu qua da của thai nhi, màng ối và dây rốn, sau đó chảy ra ngoài. Nhờ cơ chế này, số lượng nước ối luôn được giữ ở mức ổn định. Bất kỳ vấn đề nào thực hiện cho số lượng nước ối quá nhiều hoặc quá ít đều có thể gây ra tác động tiêu cực tới mẹ và thai nhi.
Khi số lượng nước ối của bào thai vượt quá mức thông thường được gọi là đa ối. Tình trạng này tương đối thường thấy, chiếm 1-4% tổng số các ca mang thai, thường xảy ra trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba, sớm nhất là vào tuần thứ 16 của thai kỳ. Phần lớn các trường hợp đa ối ở tình trạng nhẹ, không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, tuy nhiên một tỷ lệ đa ối tình trạng từ trung bình tới nặng có thể gây ra không dễ dàng thở hoặc các triệu chứng không dễ chịu cho mẹ bầu. (1)
Đa ối thường được tình cờ phát hiện và chẩn đoán thông qua siêu âm theo dõi thai kỳ thường quy. Bác sĩ xác định tình trạng đa ối khi chỉ số ối (Amniotic fluid index – AFI) lớn hơn hoặc bằng 25cm đo qua siêu âm. Đa ối thực hiện tăng tỷ lệ chứng bệnh tật và tử vong cho thai nhi và trẻ sơ sinh. Do đó, khi có chẩn đoán đa ối, mẹ bầu nên tuân thủ những hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ để được theo dõi sát sao, giữ gìn thai kỳ khỏe mạnh và an toàn.

Đa ối có sinh thường được không?
“gặp phải đa ối có sinh thường được không” là thắc mắc chung của mẹ bầu khi nghe chẩn đoán tình trạng này. Bác sĩ Quốc Thường chia sẻ, đa ối sinh thường thường sinh mổ sẽ tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, tình trạng đa ối nặng thường nhẹ cũng như các vấn đề không không khác trong thai kỳ.
Khi mẹ bầu có chẩn đoán đa ối, bác sĩ sẽ lên kế hoạch chăm sóc và theo dõi thai kỳ chặt chẽ. Tiếp tục theo dõi số lượng nước ối dư thừa tới trước ngày dự sinh để quyết định phương pháp sinh con thích hợp. Thông thường, nếu đa ối đơn thuần, không kèm theo các thất thường không không khác có chỉ định mổ lấy thai, ngôi thai thuận… mẹ vẫn có thể chờ cơn chuyển dạ tự nhiên để sinh thường hoặc được chỉ định nhập viện để khởi phát chuyển dạ theo chỉ định sản khoa.
Tuy nhiên, nếu số lượng dịch ối dư thừa càng nhiều hơn, nguy cơ cao xuất hiện các hậu quả khi sinh thường hoặc thai kỳ kèm theo các yếu tố chống chỉ định của sinh thường bác sĩ sẽ chỉ định sinh mổ để giữ gìn an toàn cho cả hai mẹ con.
Đa ối tác động như thế nào tới việc sinh thường?
tất cả mẹ bầu gặp phải đa ối sẽ không gặp bất kỳ vấn đề đáng nói nào trong thai kỳ, vẫn có thể chờ chuyển dạ tự nhiên để sinh thường đón em bé khỏe mạnh. Tuy nhiên, thai kỳ có tình trạng đa ối tồn tại nguy cơ tăng nhẹ các hậu quả khi mang thai và sinh nở như: (2)
- Thai chết lưu.
- Sinh non (trước tuần thứ 37 của thai kỳ).
- Vỡ ối sớm.
- Nhau bong non.
- Sa dây rốn.
- Ngôi thai không thuận như ngôi mông hoặc ngôi ngang.
- Băng huyết sau sinh.
- Trẻ sinh non gặp các vấn đề sức khỏe.
Bác sĩ Quốc Thường chia sẻ, tình trạng đa ối có sự liên quan tới việc tăng nguy cơ thai chết lưu gấp đôi so với thai kỳ thông thường. Ở các trường hợp mang thai có số lượng nước ối thông thường, cứ 1.000 trẻ có 2 trẻ chết lưu thì ở thai kỳ có đa ối tỷ lệ này là 4/1.000. Do đó, Hiệp hội Sản Phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG) từng ban hành các hướng dẫn mới khuyến nghị nên sinh tự nhiên vào hoặc trước 40 tuần 6 ngày với những trường hợp thai kỳ có đa ối nhẹ và không hậu quả cho mẹ hoặc thai nhi. (3)
Đa ối cũng thực hiện tăng nguy cơ vỡ ối sớm, chuyển dạ sớm và sinh non. Đồng thời, thế vì cố định ngôi thai ở những tuần cuối thai kỳ, đầu thai nhi cúi xuống thuận lợi cho quá trình sinh thường thì ở thai kỳ có đa ối, số lượng nước ối quá nhiều thực hiện cho thai nhi tương đối di động và xoay chuyển ngôi thai liên tục, ngôi ngang hoặc ngôi mông có thể gây ra nguy hiểm khi sinh thường, buộc phải chuyển sang mổ lấy thai. (4)
Một hậu quả không không khác không thể không nhắc tới là các nguy cơ có thể xảy ra khi chuyển dạ như sa dây rốn, nghĩa là dây rốn gặp phải đè nén và đẩy ra trước thai nhi dẫn tới gặp phải đè nén và thiếu oxy cho thai. Quá nhiều nước ối có thể dẫn tới bong nhau thai, là tình trạng nhau thai tách ra khỏi thai nhi trước khi chào đời. Hơn nữa, đa ối thực hiện tăng nguy cơ băng huyết sau sinh do tử cung gặp phải căng phồng do số lượng nước ối lớn, không thể co lại sau sinh gọi là đờ tử cung.

>>> Xem thêm: Đa ối tác động gì tới thai nhi? Mẹ bầu nên biết
Điều kiện nào để mẹ bầu gặp phải đa ối có thể sinh thường?
Thai kỳ có đa ối sẽ được bác sĩ lên kế hoạch chăm sóc và theo dõi chặt chẽ số lượng nước ối tới trước ngày dự sinh để xem xét đa ối có đẻ thường được không. Thông thường, ngôi thai thuận, không tồn tại các nguy cơ khi sinh thường… mẹ bầu có thể đợi quá trình chuyển dạ tự nhiên bắt đầu. Một tỷ lệ bác sĩ có thể gây ra chuyển dạ hoặc chỉ định sinh mổ nếu có nguy cơ gây ra nguy hiểm cho mẹ hoặc thai nhi.
Những trường hợp đa ối khi mang thai nên sinh mổ là:
- Cân nặng và kích thước thai nhi quá to có thể gây ra nguy hiểm nếu mẹ cố gắng sinh thường.
- Ngôi thai thất thường như ngôi mông hoặc ngôi ngang do số lượng nước ối quá nhiều thực hiện cho thai nhi tương đối di động, xoay chuyển đổi ngôi thai ở thời kỳ cuối thai kỳ.
- Đa ối thực hiện tăng nguy cơ các hậu quả như sa dây rốn, nhau bong non, băng huyết sau sinh ở mẹ do đờ tử cung… có thể sinh mổ chủ động.
Tóm lại, bác sĩ sẽ theo dõi tình trạng đa ối chặt chẽ tới trước ngày dự sinh. Khi đó, tùy vào từng trường hợp cụ thể, cân nhắc giữa các yếu tố lợi ích và nguy cơ của các phương pháp sinh con mà bác sĩ sẽ có chỉ định phù hợp để giữ gìn an toàn cho cả hai mẹ con. Sinh thường thường sinh mổ chỉ nên là chỉ định của bác sĩ, không nên xuất phát từ xin muốn của mẹ bầu thường gia đình.
Mẹ bầu gặp phải đa ối nên thực hiện thế nào?
Khi có chẩn đoán đa ối, mẹ bầu nên tuân thủ đầy đủ lịch thăm kiểm tra và các xét nghiệm kiểm tra nên thiết được bác sĩ chỉ định để theo dõi chặt chẽ sức khỏe của mẹ và sự tiến triển của thai nhi trong suốt thai kỳ. Nếu có bất kỳ triệu chứng không không khác lạ nào như không dễ dàng thở hoặc không thở được, sưng ở chi dưới, xuất hiện cơn co thắt tử cung… mẹ hãy tới ngay địa điểm y tế để được bác sĩ kiểm tra và can thiệp điều trị sớm.
Ngoài ra, mẹ nên thực hiện thực đơn uống lành mạnh, khoa học, bổ sung đầy đủ dinh dưỡng; uống đủ nước. Không nên quá lo sợ hoặc lo lắng quá mức bởi điều này có thể tác động tiêu cực tới sức khỏe và sự tiến triển của thai nhi. Tránh lao động quá sức, dành thời gian nghỉ ngơi nhiều hơn, có thể cân nhắc nghỉ thai sản sớm để giữ gìn an toàn cho hai mẹ con.

thắc mắc thường gặp
Đa ối có tác động tới em bé sau sinh không?
Phần lớn các trường hợp đa ối nhẹ và không hậu quả đều có thể sinh ra em bé khỏe mạnh. Tuy nhiên, một tỷ lệ đa ối trung bình và nặng không rõ nguyên nhân có sự liên quan tới các dị tật được chẩn đoán sau khi sinh như rối loạn tiến triển thần kinh, thất thường về gen và teo đường tiêu hóa.
Trẻ sơ sinh sinh ra từ thai kỳ có đa ối có tỷ lệ phải chăm sóc sức khỏe đặc biệt (NICU) cao hơn so với trẻ sinh ra từ thai kỳ thông thường. Nguyên nhân được xác định là do các vấn đề về hô hấp hoặc ăn uống của trẻ.
Teo thực quản và rò khí quản thực quản là một trong những dị tật thường gặp phải bỏ sót ở trẻ sơ sinh sinh ra từ thai kỳ gặp phải đa ối có hậu quả. Sau khi sinh, trẻ sẽ được đặt một ống thông nhỏ từ mũi xuống dạ dày trước khi cho ăn lần đầu để loại trừ tình trạng teo thực quản.
Do đó, sau khi trẻ chào đời bác sĩ sẽ thực hiện các kiểm tra nên thiết để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe nếu có, can thiệp điều trị sớm tránh nguy hiểm tới sức khỏe, sự tiến triển và uy tín sống của trẻ trong tương lai.
Đa ối có gây ra tăng cân không?
Đa ối có sự liên quan tới việc tăng cân. số lượng nước ối dư thừa phối hợp với việc thai nhi lớn hơn mức trung bình trong một tỷ lệ có thể thực hiện cho mẹ tăng cân thêm trong thai kỳ. Bác sĩ sẽ theo dõi sát sao cân nặng thai nhi tới trước ngày dự sinh để chỉ định phương pháp sinh con phù hợp.
Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh quy tụ hệ thống chuyên gia – bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, sở hữu hệ thống máy móc thiết gặp phải tiên tiến, quy trình chuyên sâu và cá thể hóa… tùy vào từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ lên kế hoạch chăm sóc thai kỳ khỏe mạnh, có chỉ định phương pháp sinh con phù hợp giữ gìn sinh nở an toàn, mẹ tròn con vuông.
Trung tâm Sản Phụ khoa còn liên kết chặt chẽ với các chuyên khoa không không khác trong trung tâm y tế như Trung tâm Xét nghiệm, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh, Trung tâm gây ra mê hồi sức, Trung tâm Sơ sinh… giữ gìn cuộc sinh xảy ra an toàn, không đau đớn, em bé được chăm sóc tốt nhất bởi các chuyên gia – bác sĩ Sơ sinh giỏi ngay từ khi cất tiếng khóc chào đời.
Để đặt hẹn thăm kiểm tra và tư vấn với các chuyên gia – bác sĩ Sản Phụ khoa tại Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh, mẹ bầu vui lòng liên hệ tới:
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Vừa rồi là những giải đáp cho thắc mắc “đa ối có sinh thường được không”. Nếu có bất kỳ lo lắng nào về tình trạng đa ối khi mang thai, mẹ có thể tới ngay Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh để được các chuyên gia – bác sĩ giỏi tư vấn và hướng dẫn cụ thể!