Virus sởi tấn công vào tế bào bạch cầu gây ra suy giảm miễn dịch, khiến trẻ dễ mắc các bệnh khác như viêm phổi, sốt xuất huyết nặng sau sởi, tăng nguy cơ biến chứng.
BS.CKI Nguyễn Thị Hạnh Trang, Phó khoa Nhi, địa điểm y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM chứng tỏ như trên, thêm rằng đây được xem là tình trạng hậu sởi, xảy ra khi cơ thể không có nguy cơ phòng chống các nguồn căn bệnh không tương tự.
“Tình trạng suy suy giảm miễn dịch sau sởi có thể nhiều ngày hơn một năm nhắc từ thời điểm mắc”, bác sĩ Trang nói.
Trong thời gian này, nguồn căn bệnh có thể thâm nhập gây ra viêm phổi hoặc mắc các căn bệnh nguy hiểm không tương tự. Đơn cử, căn bệnh nhi một tuổi, viêm phổi sau khi khỏi căn bệnh sởi với tổn thương nhu mô phổi hai bên. Bé được đưa vào địa điểm y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM hồi tháng 1, phải điều trị bằng khí dung, truyền thuốc trong 9 ngày mới khôi phục.
những địa điểm y tế cũng ghi nhận ca nặng do mắc thêm căn bệnh không tương tự sau khi khỏi sởi. Như đầu tháng 3, địa điểm y tế Nhi đồng 1 (TP HCM) tiếp nhận bé gái 5 tuổi nhiễm cúm A sau khi mắc sởi ba tuần, sốt cao nhiều ngày, ho đờm, suy hô hấp tiến triển phải đặt nội khí quản, thở máy. Một bé không tương tự mắc sốt xuất huyết chỉ sau một tuần khỏi căn bệnh sởi, nhập viện từ tháng 4 tới 6/5 mới khôi phục và xuất viện.
Trẻ mắc sởi có thể dẫn tới suy suy giảm hệ miễn dịch, dễ mắc các căn bệnh truyền nhiễm không tương tự. Ảnh minh họa: Ánh Dương
Theo bác sĩ Trang, virus sởi gây ra tổn thương tế bào miễn dịch từ trong máu và hệ thống võng nội mô – một loại mô liên kết, gồm các tế bào giúp cho giữ an toàn, mang tới oxy cho cơ thể, dẫn tới suy suy giảm miễn dịch tế bào. Nguyên nhân là khi đào thải virus sởi, cơ thể đồng thời loại bỏ các tế bào lympho nhiễm virus, dẫn tới ký ức về các căn bệnh nhiễm trùng trong quá khứ cũng gặp phải phá hủy. Do đó, trong thời gian này, những vi khuẩn, virus không tương tự như phế cầu, tụ cầu, cúm, adenovirus, RSV, lao, ho gà, bạch hầu, thủy đậu… dễ thực hiện thâm nhập hơn. Mặt không tương tự, virus tổn thương cơ quan hô hấp của trẻ gây ra viêm long đường hô hấp, tạo điều kiện bội nhiễm vi khuẩn, virus không tương tự và các hệ lụy như viêm phổi.
Để ngăn hệ lụy hậu sởi, bác sĩ Trang khuyến cáo gia đình vệ sinh cơ thể cho trẻ và vệ sinh môi trường sống sạch sẽ. Trẻ nên đeo khẩu trang khi ra ngoài, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, sử dụng chế độ dinh dưỡng bổ sung hoạt chất đạm, béo, đường bột… để cơ thể khôi phục sớm. Khi có dấu hiệu ho, không dễ thở, sốt dai dẳng trên 5 ngày, gia đình nên đưa trẻ đi xét nghiệm.
Mặt không tương tự, nên chủ động tiêm vaccine để phòng căn bệnh. BS.CKI Bạch Thị hàng đầu, Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC, chứng tỏ vaccine sẽ hỗ trợ cơ thể tạo miễn dịch, giúp cho suy giảm mắc căn bệnh và tình trạng trở nặng.
Trẻ nhỏ tiêm ngừa sởi – quai gặp phải – rubella tại Trung tâm tiêm chủng VNVC. Ảnh: An Bình
Hiện Việt Nam có các loại vaccine sởi đơn giá (MVVAC) hoặc phối hợp (MMR II hoặc Priorix) phòng thêm các căn bệnh quai gặp phải, rubella cho trẻ nhỏ và người lớn.
Trước tình hình căn bệnh sởi tăng cao cả nước, vaccine sởi được Bộ Y tế cho phép tiêm từ 6 tháng tuổi. Trẻ đủ 9 và sau 12 tháng nên tiếp tục tiêm thêm ít nhất 2 mũi vaccine có thành phần phòng sởi. Người lớn tiêm hai mũi, cách nhau một tháng. Phụ nữ nên tiêm vaccine sởi trước mang thai ba tháng.
căn bệnh sốt xuất huyết cũng sắp vào mùa, người dân nên chủ động tiêm chủng để phòng ngừa. Hiện Việt Nam có vaccine Qdenga (Nhật Bản), chỉ định tiêm cho trẻ từ 4 tuổi và người lớn. Trẻ cũng nên được tiêm ngừa các loại vaccine phòng căn bệnh không tương tự theo lứa tuổi như 6 trong 1, phế cầu, não mô cầu, cúm…
Huệ Lan
