Ợ nóng, ợ chua, đau đớn ngực, không dễ nuốt, ho khan, khàn tiếng, viêm họng mạn tính… là những dấu hiệu nhận biết tình trạng trào ngược dạ dày thực quản.
Theo PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, Chủ nhiệm Khoa tiểu phẫu ống tiêu hóa, phòng kiểm tra Trung ương Quân đội 108, chứng bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là một chứng bệnh lý tiêu hóa tương đối thường gặp, thường tiến triển âm thầm và có thể dẫn tới nhiều hậu quả nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị sớm.
Những triệu chứng của GERD có thể dễ nhầm lẫn với các chứng bệnh lý không tương tự. Do đó, nhận biết sớm triệu chứng là yếu tố quan trọng để kiểm soát chứng bệnh. Dưới đây là những dấu hiệu và triệu chứng thường gặp của GERD:
Ợ nóng
Ợ nóng là triệu chứng nổi bật nhất của chứng bệnh trào ngược dạ dày. Đây là cảm giác nóng rát ở phần trên của bụng, lâu dần từ dạ dày lên thực quản và thậm chí tới vùng họng. Triệu chứng này thường xuất hiện sau khi ăn, nhất là sau khi ăn những thực phẩm có tính axit cao hoặc thức ăn cay, chiên xào, nhiều dầu mỡ. Nằm ngay sau khi ăn cũng tiến hành tăng nguy cơ mắc phải ợ nóng.
Ợ nóng thường xuất hiện rõ nhất vào buổi tối, khi cơ thể nằm nghiêng hoặc nằm ngang. Nó có thể lâu dần từ vài phút tới vài giờ, gây nên ra cảm giác rất không dễ chịu, đôi lúc dẫn tới mất ngủ. Đặc biệt, ợ nóng có thể tác động tới công việc và sinh hoạt hàng ngày của người chứng bệnh.
Ợ chua
Ợ chua là một triệu chứng không tương tự của GERD, xuất hiện khi dịch vị axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, sau đó lên tới họng và miệng, tạo cảm giác chua hoặc đắng trong miệng. Triệu chứng này có thể xuất hiện ngay cả khi không ăn uống và thường tệ hơn khi người chứng bệnh cúi xuống, nâng đồ vật nặng hoặc nằm ngủ.
Việc nhận biết vị chua hoặc đắng này không những gây nên không dễ chịu mà còn có thể tiến hành hỏng men răng nếu tình trạng lâu dần, dẫn tới các vấn đề về sức khỏe răng miệng.
đau đớn ngực
Nhiều người chứng bệnh GERD thường cảm xuất hiện đau đớn ngực, đặc biệt ở vùng giữa ngực, có thể nhầm lẫn với triệu chứng của chứng bệnh tim. đau đớn này thường mối liên quan tới việc axit từ dạ dày trào ngược và gây nên kích thích niêm mạc thực quản. Cảm giác đau đớn có thể lâu dần, gây nên lo lắng cho người chứng bệnh. Điều quan trọng là đau đớn ngực do GERD thường xuất hiện sau khi ăn hoặc khi nằm, không tương tự với cơn đau đớn tim điển hình.
không dễ nuốt
không dễ nuốt là một triệu chứng nghiêm trọng hơn của GERD, thường xuất hiện khi chứng bệnh từng tiến triển trong thời gian dài mà không được điều trị. Tình trạng này xảy ra do thực quản mắc phải viêm nhiễm, hẹp lại hoặc có vết loét, khiến cho việc nuốt thức ăn trở nên không dễ khăn và đau đớn đớn.
Cảm giác đau đớn hoặc vướng ở họng khi nuốt có thể là dấu hiệu của tổn thương thực quản cần phải được kiểm tra kỹ lưỡng.
Ho khan, khàn tiếng và viêm họng mạn tính
Khi axit từ dạ dày trào ngược lên, nó không những tác động tới thực quản mà còn có thể gây nên kích thích họng và dây thanh quản. Điều này có thể dẫn tới ho khan dai dẳng, khàn tiếng hoặc viêm họng mạn tính.
Ho do GERD thường xuất hiện nhiều vào ban tối và gây nên không dễ chịu, tác động tới giấc ngủ của người chứng bệnh. Ngoài ra, người chứng bệnh có thể cảm xuất hiện họng như có vật cản, gây nên ra cảm giác khạc nhổ thường xuyên.

Khi axit từ dạ dày trào ngược lên, nó không những tác động tới thực quản mà còn có thể gây nên kích thích họng và dây thanh quản, gây nên ho. Ảnh minh họa: Pexels
Buồn nôn và nôn mửa
Buồn nôn và nôn là các triệu chứng ít thường gặp hơn song có thể xảy ra trong các trường hợp GERD nặng. Khi axit trào ngược lên nhiều lần, dạ dày có thể phản ứng bằng cách co bóp, gây nên ra cảm giác buồn nôn.
Trong những trường hợp nghiêm trọng, người chứng bệnh có thể nôn ra dưỡng chất lỏng có vị chua hoặc đắng.
Hôi miệng
Hôi miệng cũng là một triệu chứng tiềm tàng của GERD. Axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản có thể khiến cho hơi thở có mùi không dễ chịu, mặc dù người chứng bệnh từng vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng. Đây có thể là dấu hiệu cần phải được để ý, đặc biệt khi phối hợp với các triệu chứng không tương tự.
Cảm giác đầy bụng và không dễ tiêu
Ngoài các triệu chứng trên, những người mắc GERD có thể cảm xuất hiện đầy bụng, không dễ tiêu, hoặc chướng bụng ngay cả khi họ không ăn quá nhiều. Triệu chứng này có thể gây nên ra cảm giác chán ăn và tác động tới quá trình tiêu hóa.
Nếu bạn nhận xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào nhắc trên xuất hiện thường xuyên (hơn 2 lần/tuần) hoặc triệu chứng tiến hành tác động tới sinh hoạt và giấc ngủ, hãy tới gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị. Việc điều trị sớm có thể ngăn ngừa các hậu quả nghiêm trọng như viêm thực quản, loét thực quản, và nguy cơ tiến triển thành Barrett thực quản – một tình trạng tiền ung thư.
Việc phát hiện sớm triệu chứng GERD có thể giúp cho ngăn ngừa các tổn thương vĩnh viễn ở thực quản và tăng lên tin cậy cuộc sống của người chứng bệnh. Điều trị thường gồm thế đổi thói quen sinh hoạt, sử dụng thuốc và trong một tỷ lệ nghiêm trọng, có thể yêu cầu can thiệp tiểu phẫu.
Mỹ Ý