MỹCác nhà khoa học kỳ vọng nhiều vào nghiên cứu về thuốc tránh thai dành cho nam giới, song các công trình hầu như chỉ dừng lại ở quy mô phòng thí nghiệm.
Trong một nghiên cứu trên động vật tại Đại học Minnesota xuất bản gần đây, các nhà khoa học tạo ra một loại thuốc tránh thai dành cho chuột đực, tốt nhất 99%. Thuốc nhắm vào hormone nam giới, cụ thể là một loại protein sự liên quan tới quá trình sản xuất tinh trùng và nguy cơ sinh sản.
Các nhà khoa học gọi hợp dưỡng chất là YCT529. Họ cho chuột sử dụng thuốc trong vòng 4 tuần. Kết quả, số lượng tinh trùng của chúng suy giảm đi đáng nhắc. 4 tới 6 tuần sau khi ngừng uống thuốc, nguy cơ sinh sản trở lại thông thường. Nghiên cứu này hâm nóng cuộc đua điều chế thuốc tránh thai dành cho nam giới, vốn bắt đầu từ những năm 1970.
Hiện có hai hình thức kiểm soát sinh sản được nam giới sử dụng: dùng bao cao su và thắt ống dẫn tinh. Bobby Najari, giáo sư trợ lý khoa tiết niệu, Giám đốc Chương trình Điều trị vô sinh nam ở Trung tâm Y tế Langone Health, Đại học New York, không khuyến nghị nam giới thắt ống dẫn tinh nếu vẫn xin muốn có con sau này. Quá trình khôi phục công dụng sinh sản sau thủ thuật thường lâu ngày, không phải lúc nào cũng thành quả. Thắt ống dẫn tinh cũng dễ gây ra ra hệ lụy nhiễm trùng, đau đớn ngắn hạn và mạn tính.
Bao cao su ít tác động lâu dài tới sức khỏe, giữ an toàn người dùng trước các căn bệnh lây nhiễm nhiễm qua đường tình dục, song chúng “không được ưa chuộng”. Nhiều người sử dụng bao cao su vẫn có thai ngoài ý muốn. Tỷ lệ người Mỹ không sử dụng bao cao su là 13%, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch căn bệnh (CDC).
Nghiên cứu mới từ Đại học Minnesota được cho là rất hứa hẹn. Tuy nhiên, một vài nhà khoa học nghi ngờ về tính khả thi của nó, đặt thắc mắc liệu thuốc có thực sự xuất hiện trên thị trường, thường chỉ dừng lại ở phòng thí nghiệm như những sản phẩm tiền nhiệm.
“Tôi sẽ tiếp tục hoài nghi cho tới khi xuất hiện được dữ liệu từ thử nghiệm lâm sàng”, tiến sĩ Amin Herati, Giám đốc chương trình vô sinh nam và sức khỏe nam giới thuộc Viện Tiết niệu Brady tại Johns Hopkins, chứng tỏ. Ông giải thích gene thuộc hệ thống sinh sản của người và chuột có nhiều điểm không tương tự nhau.
Tiến sĩ Christina Wang, chuyên gia về các phương pháp tránh thai tại Viện Lundquist, Trung tâm Y tế Harbour-UCLA, nhận định: “Đây là những hợp dưỡng chất mới. Bạn không biết chúng là sao trừ khi thực hiện nghiên cứu độc học”.
Các chuyên gia tại Đại học Minnesota đã từng nghiên cứu trên động vật, song ông Wang cho rằng cần thiết phải thử nghiệm trên người để phản hồi độ an toàn của thuốc.
Tuy nhiên, ngay cả khi thuốc không thành quả trong tương lai, các nhà khoa học vẫn lạc quan vì đã từng phát hiện ra loại hợp dưỡng chất mới, có thể trở thành lựa chọn lựa dự phòng điều chế các loại thuốc không tương tự.
Giáo sư Gunda Georg, khoa y tế Đại học Minnesota, người đứng đầu nghiên cứu, chỉ ra điểm không tương tự biệt của thuốc mới so với các sản phẩm trước đây. Hợp dưỡng chất không gây ra tác dụng phụ rõ rệt ở chuột, ngay cả khi thử nghiệm liều cao.
“Chúng ăn uống, quan hệ tình dục ngay cả khi không có tinh trùng”, giáo sư Georg nói.
Một vỉ thuốc tránh thai sử dụng tại Mỹ. Ảnh: AP
Đây không phải nghiên cứu thuốc tránh thai đầu tiên với công thức nhắm vào hormone của nam giới. Những năm 1990, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nghiên cứu testosterone như hình thức tránh thai cho nam tiềm năng, nhận xuất hiện nó có tốt nhất cao trong việc suy giảm số số lượng tinh trùng. Tuy nhiên, tác dụng phụ của thuốc là tăng cân, mụn trứng cá, cáu kỉnh, thế đổi tâm trạng.
một vài loại thuốc không tương tự cho xuất hiện tác dụng phụ nghiêm trọng hơn. Năm 2012, các nhà nghiên cứu đã từng tạm dừng một thử nghiệm hormone progestogen và testosterone vì nam giới có dấu hiệu mụn trứng cá nghiêm trọng, trầm cảm và đau đớn sau tiêm.
đi kèm với phương pháp hormone, các nhà khoa học thử nghiệm hàng loạt công nghệ không tương tự để tạo ra thuốc tránh thai dành cho nam giới.
Chuyên gia Mỹ và Trung Quốc mới đây phát hiện một hợp dưỡng chất có tác dụng vô hiệu hóa công dụng của tinh trùng thế vì ức chế việc sản xuất chúng. Hợp dưỡng chất được gọi là triptonide, tinh chế từ loại thảo mộc Trung Quốc có tên Tripterygium Wilfordii Hook F, từng được chứng minh có thể gây ra vô sinh.
Theo nghiên cứu đăng trên Nature Communications, hôm 3/3, hợp dưỡng chất có thể tiến hành biến kiểu và mất công dụng tinh trùng ở chuột và khỉ. Nó phá vỡ công dụng tiến triển các tế bào tinh trùng, cuối cùng dẫn tới khiếm khuyết trong tế bào tinh trùng được sản xuất cuối cùng.
Tác dụng này giữ trong nhiều tháng mà không gây ra hại hoặc để lại tác dụng phụ trên động vật. Quan trọng hơn, khi động vật ngừng dùng thuốc, nguy cơ sinh sản của chúng được phục hồi sau vài tuần. Đặc tính của triptonide có thể đặt nền móng cho loại thuốc tránh thai tốt nhất dành cho nam.
Hợp dưỡng chất chưa được thử nghiệm trên người, song kết quả của nghiên cứu vẫn hữu ích, giúp cho xác định các phương pháp vô hiệu hóa thế vì ngăn chặn hoàn toàn quá trình sản xuất tinh trùng.
Viện Y tế Quốc gia Mỹ cũng tài trợ cho một thử nghiệm lâm sàng gel tránh thai nội tiết tố có tên NES/T. Gel chứa hợp dưỡng chất progestin segesterone acetate (tên thương hiệu Nestorone), phối hợp với testosterone, đơn giản hấp thụ qua da.
Progestin ngăn chặn sản xuất testosterone tự nhiên trong tinh hoàn, tiến hành suy giảm sản xuất tinh trùng xuống mức thấp nhất. Testosterone thế thế giữ ham muốn tình dục thông thường và các công dụng không tương tự. Nam giới sẽ thoa gel lên vai và cánh tay một lần mỗi ngày.
NES/T đang được thử nghiệm thời kỳ hai. Tiến sĩ Wang, cũng là nghiên cứu viên chủ yếu của công trình, chứng tỏ gel có thể ra mắt sau 5 năm nữa.
Các nhà nghiên cứu ở Ấn Độ đang thử nghiệm một thủ thuật thắt ống dẫn tinh không thủ thuật, gọi là RISUG (ức chế đảo ngược tinh trùng). Theo đó, bác sĩ sẽ tiêm một loại gel vào các thể hang trong dương vật để lưu trữ tinh trùng.
Tuy nhiên, những nghiên cứu này đang dừng lại ở quy mô phòng thí nghiệm. Hình thức tránh thai dành cho nam giới đơn giản như thuốc viên, miếng dán, thuốc tiêm hoặc đặt vòng tương tự phụ nữ vẫn là ý tưởng xa vời.
“Tôi rất hào hứng khi xuất hiện các thử nghiệm trên động vật cho kết quả hứa hẹn. Song sau mỗi lần như vậy, tôi lại thất vọng”, giáo sư Bobby Najari nói.
Thục Linh (Theo NY Times)
