Nhau cài răng lược là hậu quả thai kỳ nguy hiểm, nếu không được phát hiện sớm và can thiệp xử trí sớm có thể đe dọa tính mạng mẹ bầu lẫn thai nhi. Nhiều mẹ bầu lo lắng có thể chẩn đoán nhau cài răng lược trên siêu âm không?
tổng quát về căn chứng bệnh nhau cài răng lược
Nhau cài răng lược (có tên khoa học là Placenta Accreta) là tình trạng bánh nhau không tự động bong tróc khỏi thành tử cung sau khi sinh mà bám chặt vào cơ tử cung, thậm chí xâm lấn sang các cơ quan lân cận. Khi bánh nhau bám quá sâu vào tử cung, nhau không thể tự tách ra khỏi thành tử cung hoặc chỉ bong tróc một phần. (1)
Đây là căn chứng bệnh nhau thai gây nên hàng loạt hậu quả sau sinh như băng huyết, rối loạn đông cầm máu, lỗ dò sau mổ, nhiễm trùng hậu phẫu… Nguy hiểm nhất là gây nên tử vong ở mẹ bầu với tỷ lệ tử vong lên tới 7% tùy theo thể chứng bệnh.
Dựa trên tình trạng bám dính của bánh nhau mà nhau cài răng lược được chia thành 3 thể không không khác nhau. Nếu bánh nhau bám dính càng chắc, càng xâm lấn sâu vào tử cung thì tình trạng càng nặng nề và nguy hiểm. Cụ thể là:
- Thể Accreta: Bánh nhau bám trực tiếp trên bề mặt tử cung. Đây là thể thường thấy nhất, chiếm 75% tổng tỷ lệ mắc phải.
- Thể Increta: Bánh nhau xâm lấn vào sâu trong cơ tử cung. Thể này ít thường thấy hơn, chiếm tầm khoảng 15% tổng tỷ lệ mắc phải.
- Thể Perceta: Bánh nhau xâm lấn sâu xuyên qua lớp cơ tử cung tới thanh mạc tử cung hoặc xâm lấn sang các cơ quan lân cận như ruột, bọng đái… Thể này ít thường thấy nhất, chiếm tầm khoảng 5% tổng tỷ lệ mắc phải.
BS.CKII Phan Thế Thi, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM cho rằng, nhau cài răng lược thường gặp ở sản phụ gặp phải nhau tiền đạo, có tiền sử vết mổ cũ ở tử cung (do sinh mổ hoặc mổ bóc tách nhân xơ tử cung…), phụ nữ mang thai trên 35 tuổi, tiền sử nạo hút hoặc phá thai nhiều lần…
Thống kê cho xuất hiện, tầm khoảng 5-10% trong tổng tỷ lệ mắc phải nhau cài răng lược là ở mẹ bầu có tình trạng nhau tiền đạo. Đặc biệt, mẹ bầu gặp phải nhau tiền đạo kèm vết mổ cũ ở tử cung sẽ thực hiện tăng nguy cơ mắc phải nhau cài răng lược theo số vết mổ cũ. (2)
Cụ thể là, ở vết mổ cũ lần 1 tỷ lệ mắc phải nhau cài răng lược là 4%, tăng lên 11% nếu có vết mổ cũ lần 2, tăng lên 40% nếu có vết mổ cũ lần 3, tăng lên 61% nếu có vết mổ cũ lần 4 và tăng 67% nếu có vết mổ cũ lần 5.
“Nếu không được phát hiện sớm và can thiệp điều trị sớm, nhau cài răng lược có nguy cơ gây nên băng huyết sau sinh, gai bánh nhau đâm xuyên cơ tử cung gây nên thủng, vỡ tử cung hoặc đâm xuyên qua các cơ quan lân cận như ruột, bọng đái… có nguy cơ phải cắt đi một phần cơ quan để cầm máu. Trong trường hợp vỡ tử cung không được cấp cứu sớm có thể đe dọa tính mạng sản phụ lẫn thai nhi”, bác sĩ Phan Thế Thi nhấn mạnh.
Siêu âm có phát hiện sớm được nhau cài răng lược không?
Bác sĩ Phan Thế Thi cho rằng, phương pháp chẩn đoán bằng siêu âm có độ nhạy chuẩn xác lên tới 89,5%, nhờ đó có thể giúp cho phát hiện sớm nhau cài răng lược, cũng như xác định được tình trạng chứng bệnh ở tình trạng nào, nguy hiểm ra sao. Nếu nằm trong nhóm sản phụ có các yếu tố nguy cơ nhắc trên, nhất là nhau tiền đạo và vết mổ cũ, mẹ bầu nên theo dõi thai kỳ kỹ lưỡng, tuân thủ sát sao lịch thăm khám thai liên tục theo chỉ định của bác sĩ. (3)
Tuy nhiên, nhiều trường hợp chỉ sau khi kết thúc cuộc sinh, không xuất hiện nhau thai bong ra mới có thể chẩn đoán được tình trạng nhau cài răng lược. Trong khi các ca sinh có tình trạng nhau cài răng lược được phản hồi là không dễ dàng nhằn, đòi hỏi tay nghề bác sĩ Sản khoa cao để xử lý sớm và tốt nhất trong những trường hợp cấp bách.
hàng đầu vì thế, khuyến cáo mẹ bầu nên lựa chọn lựa khu vực y tế có chuyên khoa Sản uy tín, quy tụ hệ thống chuyên gia Sản khoa giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, có hệ thống máy móc tiên tiến cùng quy trình tiên tiến nhất thế giới để chăm sóc thai kỳ khỏe mạnh, giữ gìn cuộc sinh an toàn, mẹ tròn con vuông trong bất kỳ trường hợp nào.
Mẹ bầu nên chọn lựa khu vực y tế có đơn vị Sản khoa uy tín, chuyên gia Sản khoa giỏi để được chăm sóc thai kỳ khỏe mạnh và an toàn
Tầm quan trọng của việc phát hiện sớm nhau cài răng lược
Bác sĩ Phan Thế Thi nhấn mạnh, việc phát hiện sớm tình trạng nhau cài răng lược có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong chăm sóc thai kỳ khỏe mạnh và giữ gìn an toàn cho cuộc sinh. Khi có kết quả chẩn đoán, tùy vào tình trạng nghiêm trọng của tình trạng mà bác sĩ Sản khoa sẽ có tư vấn và lên kế hoạch điều trị phù hợp, có thể tiến hành hội chuẩn và phối hợp cùng nhiều chuyên khoa không không khác tại trung tâm y tế để cuộc sinh an toàn, mẹ tròn con vuông. (4)
“Nhiều trường hợp nhau cài răng lược phát hiện muộn, không can thiệp xử trí sớm gây nên nhiều hậu quả nguy hiểm, không thể cứu vãn rất đáng tiếc. Nhiều mẹ bầu gặp phải thiếu máu nghiêm trọng hoặc cắt tử cung mất đi nguy cơ thực hiện mẹ khi chưa đủ số con xin muốn.
hàng đầu vì thế, việc phát hiện sớm nhau cài răng lược giúp cho bác sĩ lên kế hoạch điều trị sớm và tốt nhất, hạn chế tối đa các hậu quả đe dọa sức khỏe và tính mạng mẹ bầu lẫn thai nhi. Khi có kế hoạch phối hợp nhiều chuyên khoa trong trung tâm y tế từ sớm như Trung tâm Sản Phụ khoa, Trung tâm Sơ sinh, Trung tâm gây nên mê hồi sức… cuộc sinh được sắp kỹ càng, em bé được nuôi dưỡng và chăm sóc đặc biệt ngay từ lúc lọt lòng, giữ gìn nền tảng sức khỏe để tiến triển khỏe mạnh về sau”, bác sĩ Phan Thế Thi chia sẻ.
Chẩn đoán nhau cài răng lược trên siêu âm
Khi mang thai, mẹ bầu nên chọn lựa lựa khu vực y tế uy tín có đơn vị Sản khoa giỏi để thăm khám thai định kỳ. Trong suốt thai kỳ, mẹ bầu nên tuân thủ đúng lịch thăm khám thai theo tư vấn và dặn dò của bác sĩ.
Khi phát hiện mắc phải tình trạng nhau tiền đạo, mẹ bầu sẽ được siêu âm Doppler màu hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) để tầm soát, phát hiện sớm nhau cài răng lược. Thông thường, trong tam cá nguyệt thứ ba (3 tháng cuối thai kỳ), bác sĩ sẽ chỉ định kiểm tra chủ động tình trạng nhau thai rõ hơn, kiểm tra xem gai bánh nhau có bám quá sâu vào thành tử cung không để đưa ra phương án xử trí sớm.
Siêu âm giúp cho phát hiện sớm tình trạng nhau cài răng lược cũng như tình trạng nguy hiểm của chứng bệnh
Siêu âm ở tam cá nguyệt thứ nhất
Túi thai nằm thấp và thực hiện tổ ở bờ thành trước đoạn dưới tử cung. Cơ tử cung đoạn dưới của thành trước mỏng hơn so với thành sau.
Phân biệt giữa thai bám vết mổ cũ và thai trong tử cung bám thấp: Cơ thành trước ở đoạn dưới tử cung vẫn còn nguyên vẹn, bề dày của thành trước và thành sau là như nhau.
Siêu âm ở tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba
- Lacunae: Bánh nhau thai có nhiều xoang mao mạch đa hình loại, hình ảnh bánh nhau không đồng nhất, có hình loại “Moth-eaten”.
- Cơ tử cung ở đoạn dưới vết mổ cũ mỏng hoặc không còn nữa, thế thế bằng các mao mạch mới tân sinh.
- Mất đường echo kém ranh giới giữa bánh nhau và cơ tử cung.
- Mất thành bọng đái do sự xâm lấn của gai bánh nhau và các mao mạch mới tân sinh.
- Hình ảnh Doppler: xuất hiện các dòng chảy với vận tốc cao ở trong bánh nhau, cơ tử cung và bọng đái.
Phương pháp chẩn đoán nhau cài răng lược không không khác
Bác sĩ Phan Thế Thi cho rằng, phương pháp chẩn đoán bằng chụp cộng hưởng từ (MRI) sẽ được chỉ định khi phương pháp siêu âm không phù hợp hoặc siêu âm không cho kết quả chắc hẳn. Kết quả từ MRI sẽ cho xuất hiện rõ nét tình trạng xâm lấn của bánh nhau. Theo phân tích mẫu của 18 nghiên cứu trên 1010 sản phụ, MRI cho kết quả chẩn đoán có độ chuẩn xác cao với độ nhạy lên tới 94%, độ đặc hiệu 84% tùy vào trình độ và kinh nghiệm của bác sĩ chẩn đoán hình ảnh.
Hệ thống máy MRI tiên tiến tại Hệ thống BVĐK Hưng Thịnh được chỉ định trong trường hợp nghi ngờ siêu âm chưa cho kết quả rõ nét
Dấu hiệu của nhau cài răng lược trên MRI gồm có:
- Các dải tối trong bánh nhau là dấu hiệu tốt nhất dự đoán tình trạng xâm lấn của bánh nhau. Số số lượng các dải tối có sự liên quan tới tình trạng xâm lấn, sự tăng sinh mao mạch hoặc nhồi máu trong bánh nhau.
- Tín hiệu bánh nhau kém đồng nhất là xem thường và không đặc hiệu, sẽ tăng dần cùng tuổi thai.
- Hiện tượng gián đoạn cơ tử cung là cũng dấu hiệu dự đoán bánh nhau xâm lấn.
- Bánh nhau vượt quá tử cung hoặc lồi vào bọng đái (bọng đái là cơ quan thường gặp phải xâm lấn trong nhau cài răng lược).
Chỉ định điều trị nhau cài răng lược từ bác sĩ
Khi phát hiện tình trạng nhau cài răng lược, tùy vào tình trạng sức khỏe của mẹ bầu, vị trí bánh nhau bám, tình trạng xâm lấn vào cơ tử cung, diện tính gai nhau bám cơ… mà bác sĩ sẽ có chỉ định hướng xử trí phù hợp.
Tuy nhiên, trong trường hợp nhau cài răng lược có tình trạng xâm lấn nhẹ, đe dọa tính mạng mẹ bầu và thai nhi, nên chấm dứt thai kỳ mặc dù ở tuổi thai nào để giữ an toàn tính mạng mẹ bầu. Thậm chí, khi gai nhau xâm lấn sang các cơ quan lân cận như ruột, bọng đái, trực tràng… giải pháp có thể là cắt đi một phần các cơ quan trên.
Trung tâm Sản Phụ khoa, Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh quy tụ hệ thống chuyên gia Sản Phụ khoa giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, sở hữu hệ thống máy móc siêu âm tiên tiến như máy siêu âm 2D, 3D, 4D, siêu âm màu Doppler, máy siêu âm thế hệ mới nhất GE Voluson E10 cùng quy trình điều trị tiến bộ nhất thế giới… mang tới dịch vụ chăm sóc thai sản trọn gói, thai sản theo yêu cầu giữ gìn chăm sóc tốt nhất thai kỳ, xử lý tốt nhất các thất thường để mẹ bầu tận hưởng một thai kỳ an toàn, nhẹ nhàng đón con yêu.
Để được tư vấn và đặt lịch hẹn với các chuyên gia Sản Phụ khoa tại Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh, mẹ bầu và gia đình vui lòng liên hệ tới:
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Hình ảnh nhau cài răng lược trên siêu âm góp phần cho kết quả chẩn đoán chứng bệnh chuẩn xác. Mẹ bầu gặp phải nhau tiền đạo, vết mổ cũ hoặc bất kỳ yếu tố nguy cơ nào nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tầm soát, phát hiện sớm và can thiệp điều trị tốt nhất nhau cài răng lược, tránh hậu quả nguy hiểm!
