Tầm soát ung thư buồng trứng là cách phát hiện sớm ung thư khi chưa có triệu chứng điển hình, giúp cho tăng nguy cơ điều trị thành quả, giữ an toàn sức khỏe sinh sản, ít để lại di chứng nhất cho người căn bệnh.
Tầm soát ung thư buồng trứng là sao?
Tầm soát ung thư buồng trứng là quá trình sàng lọc tìm kiếm bằng chứng, nguy cơ mắc ung thư ngay cả khi người đó không có bất kỳ dấu hiệu, triệu chứng nào. Đây là cách giúp cho các chuyên gia chẩn đoán ung thư buồng trứng thời kỳ sớm, khi các tế bào mô tiến triển thất thường khu vực buồng trứng. Nhờ vậy giúp cho tăng hữu hiệu điều trị, hạn chế các hậu quả, di căn, đau đớn đớn cho người căn bệnh so với việc phát hiện và điều trị muộn (khi ung thư từng xâm lấn rộng vùng mô xung quanh). (1)
Ung thư buồng trứng là căn bệnh lý phụ khoa ác tính thường gặp thứ hai (sau ung thư tử cung) và là nguyên nhân thường gặp nhất gây nên tử vong do ung thư phụ khoa ở Hoa Kỳ và các quốc gia tiến triển không tương tự. Tại các quốc gia đang tiến triển, đây cũng là nguyên nhân gây nên tử vong đứng thứ 3 với các căn bệnh lý ung thư phụ khoa ở nữ giới.
Việc thực hiện các xét nghiệm tầm soát ung thư buồng trứng có ý nghĩa quan trọng với hữu hiệu điều trị ung thư. Khi các chỉ số sau sàng lọc có những thất thường, bác sĩ sẽ chỉ định các kiểm tra cận lâm sàng tiếp theo.
Tầm soát ung thư buồng trứng bằng cách nào?
Trước thắc mắc tầm soát ung thư buồng trứng bằng cách nào? những chỉ định tầm soát, sàng lọc ung thư buồng trứng gồm: (2)
1. Thăm thăm khám lâm sàng
Trước khi thực hiện các xét nghiệm tầm soát, bác sĩ sẽ tiến hành hỏi căn bệnh sử mình, gia đình và các yếu tố nguy cơ. Đồng thời, bác sĩ sẽ hỏi thăm các dấu hiệu thất thường, thời gian và tần suất. Sau đó, bác sĩ tiến hành thăm khám, sờ vùng bụng chậu nhằm xác định có tràn dịch trong bụng thường không (cổ trướng) và kiểm tra tổng thể buồng trứng.
Nếu có những dấu hiệu nghi ngờ căn bệnh ung thư buồng trứng, bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm cận lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh và y học hạt nhân nhằm xác định chuẩn xác liệu bạn có mắc phải ung thư buồng trứng thường không.
2. Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu để giữ gìn bạn có đủ tế bào hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. những xét nghiệm nhận xét chứng năng thận, gan và chỉ điểm u bướu CA-125. Nếu mức CA-125 cao, các chuyên gia sẽ chỉ định người căn bệnh tới chuyên khoa ung thư phụ khoa. (3)
những căn bệnh ung thư tế bào mầm có thể thực hiện tăng nồng độ các dưỡng chất cảnh báo u bướu trong máu như HCG (Human Chorionic Gonadotropin), Alpha-fetoprotein (AFP) và/hoặc Lactate Dehydrogenase (LDH). Phương pháp này có thể được chỉ định nếu bác sĩ nghi ngờ u bướu buồng trứng thuộc loại u tế bào mầm. những u đệm buồng trứng có thể thực hiện tăng estrogen và testosterone.
3. Siêu âm tầm soát ung thư buồng trứng
Siêu âm ung thư buồng trứng thường được chỉ định đầu tiên nếu bác sĩ nghi ngờ có vấn đề thất thường ở cơ quan này. Siêu âm buồng trứng dùng để tìm u bướu và kiểm tra tính dưỡng chất u bướu (là u bướu rắn thường u nang chứa dịch). Phương pháp này cũng giúp cho bác sĩ nhìn rõ hơn hình ảnh buồng trứng để xem gia tăng kích thước ra sao, bên trong như thế nào. Từ đó giúp cho xác định u bướu/u nang nào đáng lo ngại. (4)
4. Chụp cắt lớp vi tính (CT)
Chụp cắt lớp vi tính (CT) được chỉ định nhằm xác định tình trạng xâm lấn, di căn của ung thư tới các cơ quan không tương tự thường chưa.
Chụp CT không hiển thị rõ các u bướu nhỏ tuy nhiên thể hiện được các u bướu có kích thước lớn và tình trạng tiến triển tế bào ung thư sang các cấu trúc lân cận. Chụp CT cũng giúp cho phát hiện các hạch bạch huyết thất thường, dấu hiệu cho xuất hiện ung thư buồng trứng tác động tới thận, gan, bọng đái…
Chụp CT không được sử dụng để sinh thiết u bướu buồng trứng tuy nhiên có thể được dùng để sinh thiết các u bướu nghi ngờ di căn. Quy trình này được gọi là sinh thiết kim. người căn bệnh nằm trên bàn chụp CT, trong khi bác sĩ di chuyển kim sinh thiết về phía u bướu. Chụp CT lặp lại cho tới khi các chuyên gia chắc hẳn rằng kim từng nằm trong khối. Một mảnh mô nhỏ hoặc mẫu sinh thiết kim lõi sẽ được lấy ra và xét nghiệm mô căn bệnh học.
5. Chụp cộng hưởng từ (MRI)
Chụp cộng hưởng từ (MRI) thường không được dùng trong tầm soát buồng trứng, tuy nhiên được chỉ định khi muốn xác định tình trạng di căn của ung thư buồng trứng tới các cơ quan không tương tự như phổi, não, tủy sống… Trước khi chụp chụp cộng hưởng từ, người căn bệnh có thể được tiêm dưỡng chất phản quang gadolinium vào tĩnh mạch để quét hình ảnh hiển thị chi tiết hơn.
6. Xét nghiệm mô căn bệnh học
Cách duy nhất để xác định u bướu có phải là ung thư thường không là xét nghiệm mô căn bệnh học. Đây được gọi là phương pháp sinh thiết tầm soát ung thư buồng trứng.
Sau khi loại bỏ u bướu sau quá trình tiểu phẫu, một phần của u bướu được gửi tới phòng thí nghiệm để tiến hành xét nghiệm mô căn bệnh học. Trong một tỷ lệ, sinh thiết có thể được thực hiện ngay trong lúc siêu âm hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT). Trường hợp này chỉ được thực hiện nếu người căn bệnh được chẩn đoán mắc ung thư buồng trứng thời kỳ muộn hoặc mắc đồng thời các căn bệnh lý nghiêm trọng không tương tự (bởi có lo ngại sinh thiết ung thư buồng trứng có thể thực hiện ung thư lan rộng).
Nếu mắc phải cổ chướng, các mẫu dưỡng chất dịch trong ổ bụng cũng có thể được sử dụng thực hiện căn cứ xét nghiệm, chẩn đoán ung thư. Đây được gọi là chọc dịch ổ bụng. Phương pháp siêu âm có thể phối hợp đồng thời để hướng dẫn kim. dưỡng chất lỏng khoang bụng sau đó được gửi đi phân tích xét nghiệm để xác định xem có chứa tế bào ung thư thường không.
7. Chụp cắt lớp phát xạ Positron (PET)
Hình ảnh chụp PET thường không chi tiết như chụp CT và MRI, tuy nhiên PET cũng đóng vai trò đưa đến các dữ liệu về các vùng thất thường, u bướu là ung thư thường không…
Nếu người căn bệnh từng được chẩn đoán mắc căn bệnh ung thư buồng trứng, bác sĩ có thể sử dụng xét nghiệm PET để xem liệu ung thư từng lan tới các hạch bạch huyết hoặc các cơ quan không tương tự của cơ thể thường chưa. Xét nghiệm này phù hợp với những chỉ định thăm thăm khám tình trạng di căn của ung thư khi bác sĩ chưa xác định được cơ quan nào mắc phải tác động. Chụp PET thường không được sử dụng thường quy để tìm ung thư buồng trứng.
Vì sao nên sàng lọc ung thư buồng trứng sớm?
Theo số liệu Thống kê Ung thư toàn cầu (GLOBOCAN), ung thư buồng trứng là căn căn bệnh ung thư nữ giới thường gặp thứ 2 ở các quốc gia tiến triển (sau ung thư tử cung) và đứng thứ 3 ở các nước đang tiến triển (ung thư cổ tử cung đứng đầu). 95% u bướu ác tính buồng trứng xuất hiện ở tế bào biểu mô, phần còn lại phát sinh từ các tế bào buồng trứng không tương tự như u tế bào mầm, u mô đệm – dây sinh dục…
Ung thư buồng trứng là căn bệnh lý ác tính nguy hiểm, tiên số lượng xấu do thường được phát hiện muộn khi các tế bào ung thư xâm lấn cấu trúc mô xung quanh, hoặc di căn tới các tế bào xa. Việc tầm soát chẩn đoán ung thư buồng trứng ở những người có nguy cơ cao (tiền sử gia đình, xuất hiện các triệu chứng thất thường…) giúp cho tăng tỷ lệ điều trị thành quả lên tới 90% nếu phát hiện ung thư buồng trứng thời kỳ sớm. Tuy nhiên với vị trí nằm sâu trong ổ bụng, có nhiều dấu hiệu ung thư tương tự các cơn đau đớn vùng bụng của các căn bệnh lý tiêu hóa không tương tự, nhiều người thường bỏ qua những xét nghiệm tầm soát ung thư buồng trứng. Điều này thực hiện giảm sút nguy cơ điều trị hữu hiệu. Nếu không được điều trị sớm, ung thư buồng trứng có thể di căn, tác động khắp vùng bụng và vùng chậu, nguy cơ tái phát cao trong vòng 2 năm.
Theo thống kê, nếu phát hiện và điều trị ung thư buồng trứng thời kỳ muộn, khi các tế bào xâm lấn các hạch bạch huyết, di căn tới các tế bào xa, chỉ 20% người căn bệnh có tiên số lượng điều trị tốt. Do đó, việc tầm soát ung thư buồng trứng giúp cho sớm phát hiện căn bệnh hoặc nguy cơ, tăng nguy cơ điều trị thành quả, giảm sút nguy cơ tử vong.
Ai nên tầm soát ung thư buồng trứng?
những người nên thực hiện tầm soát ung thư buồng trứng định kỳ, gồm:
- Tiền sử căn bệnh lý gia đình: nếu gia đình có người thân mắc các căn bệnh ung thư buồng trứng, ung thư vú…
- Yếu tố di truyền: người đột biến gen BRCA1 hoặc BRCA2 trong di truyền học, truyền từ mẹ sang con hoặc các gen sự liên quan ung thư trực tràng không đa polyp di truyền (hội chứng Lynch). Tuy nhiên nếu người thăm khám có các đột biến gen này không đồng nghĩa với việc mắc ung thư. các chuyên gia sẽ tiến hành thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng không tương tự để phát hiện các tế bào thất thường không tương tự.
- Yếu tố nguy cơ: người trên 50 tuổi, có thể trạng thừa cân, béo phì; người chưa từng mang thai; người có các dấu hiệu như đau đớn bụng dưới, sụt cân nhanh không rõ tại vì sao, chướng bụng, chán ăn, buồn nôn… nên thực hiện tầm soát chẩn đoán ung thư buồng trứng sớm.
- Yếu tố không tương tự: phụ nữ kinh nguyệt không đều, có máu bộ phận sinh dục nữ thất thường, đau đớn khi quan hệ; sử dụng thuốc trứng rụng, các liệu pháp thay thế thế hormone sau mãn kinh…
Khi nào nên tầm soát ung thư buồng trứng?
- Phụ nữ thời kỳ mãn kinh, sau 50 tuổi nên tầm soát ung thư buồng trứng định kỳ hàng năm.
- Thực hiện các xét nghiệm tầm soát trong trong vòng 2 tuần sau khi kết thúc kỳ kinh gần nhất.
- Không sử dụng các thuốc đặt điều trị viêm nhiễm phụ khoa trước khi xét nghiệm.
- Không quan hệ tình dục ít nhất 24-48 tiếng trước khi thăm thăm khám sàng lọc.
- Không dùng kem thoa trơn bộ phận sinh dục nữ vì có thể bỏ sót các tế bào thất thường.
Tầm soát ung thư buồng trứng tại BVĐK Hưng Thịnh
Gói tầm soát ung thư buồng trứng tại BVĐK Hưng Thịnh được thiết kế khoa học, toàn diện, chuyên nghiệp giúp cho mang tới sự thoải mái cho người thăm thăm khám. Quy trình chuyên sâu, thăm thăm khám nhanh chóng, kết quả chuẩn xác, tỷ lệ dương/âm tính giả thấp.
Gói thăm khám tầm soát ung thư buồng trứng tại BVĐK Hưng Thịnh gồm:
- Bác sĩ sản phụ khoa, bác sĩ chuyên khoa ung bướu trực tiếp thăm thăm khám và tư vấn.
- Quy trình thăm thăm khám tinh gọn, nhanh chóng, hữu hiệu tối ưu, tiết kiệm thời gian chờ đợi của người thăm thăm khám.
- Hệ thống trang thiết mắc phải máy móc hỗ trợ điều trị tiên tiến, nhập khẩu trực tiếp từ các quốc gia tiên tiến trên thế giới như: máy siêu âm, máy nội soi, CT scan, PET-CT scan, MRI, chẩn đoán mô căn bệnh học, xét nghiệm gen – tế bào…
- Phối hợp chặt chẽ và nhanh chóng với các chuyên khoa Vú, Tiêu hóa, Nội tiết… giúp cho người căn bệnh được chăm sóc toàn diện.
Để tìm hiểu gói dịch vụ thăm thăm khám và tầm soát ung thư buồng trứng tại khu vực y tế Đa khoa Hưng Thịnh, bạn có thể liên hệ:
HỆ THỐNG khu vực y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Ung thư buồng trứng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu người căn bệnh được phát hiện và tiếp cận điều trị từ sớm. Tầm soát ung thư buồng trứng có ý nghĩa quan trọng để kiểm soát căn bệnh sớm. Phụ nữ cần thiết phải chủ động thăm thăm khám, nâng cao ý thức tự giữ an toàn sức khỏe mình ngay từ hôm nay.
