Thế giới có hơn 3.000 loại ve sầu không tương tự nhau.Ve sầu được xem là thực phẩm chứa protein song ít hoạt chất béo, dồi dào dinh dưỡng. Thế song vì sao trong Trong những năm gần đây liên tiếp xuất hiện các vụ ngộ độc ve sầu? Chúng có thực sự an toàn? Bài viết sau đây chia sẻ về triệu chứng, nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị ngộ độc ve sầu.
Ngộ độc ve sầu là như thế nào?
Ngộ độc ve sầu là tình trạng cơ thể xuất hiện những dấu hiệu không thường thì như chóng mặt, nôn mửa, tiêu chảy, hôn mê… sau khi ăn ấu trùng ve sầu gặp phải nhiễm nấm hoặc ký sinh trùng có trong ve sầu sống.
Triệu chứng ngộ độc ve sầu
Các triệu chứng thường khởi phát trong vòng 60 phút nhắc từ sau khi ăn, như: (1)
- Chóng mặt
- Nôn mửa
- Tăng tiết nước bọt
- Giãn đồng tử
- Cứng hàm
- Bí tiểu
- Co giật
- Mê sảng kích động
- Ảo giác
- Buồn ngủ
- Hôn mê
Hiện y văn chưa ghi nhận về ca chứng bệnh gặp phải tổn thương gan hoặc thận, tuy nhiên vẫn có trường hợp tử vong do ngộ độc ve sầu.
Cách xử trí khi có dấu hiệu ngộ độc ve sầu
Ngay khi bắt đầu xuất hiện các triệu chứng ngộ độc, người chứng bệnh nên được đưa tới khoa Cấp cứu ở trung tâm y tế gần nhất để nhận hỗ trợ sớm, tránh để tình trạng ngộ độc trở nặng, việc điều trị không dễ khăn, phức tạp hơn.
Nguyên nhân gây nên ngộ độc ve sầu
Vòng đời của ve sầu gồm 3 thời kỳ: trứng, ấu trùng và trưởng thành. Ve sầu cái có thể đẻ tới 400 trứng ở nhiều địa điểm không tương tự nhau, đa số ở cành cây. Sau 6 – 10 tuần, ấu trùng ve sầu nở ra từ trứng và chui xuống đất để hút nước từ rễ cây. Chúng dành toàn bộ thời gian tiến triển ở trong hang dưới lòng đất trước khi lột xác. Ve sầu trưởng thành chui lên khỏi mặt đất để phối tương tự và đẻ trứng. Con trưởng thành chết trong tầm 4 – 6 tuần sau khi xuất hiện trên mặt đất.
Nguyên nhân khiến cho người dân gặp phải ngộ độc khi ăn ve sầu và nhộng ve sầu là do ve sầu chui dưới lòng đất nên dễ mang nhiều nguồn chứng bệnh nguy hiểm. Khi gặp nhiệt độ, độ ẩm và môi trường sinh trưởng thích hợp, các bào tử nấm lây lan nhiễm và ấu trùng sẽ sinh sôi nảy nở dữ dội, biến cơ thể của côn trùng và ấu trùng thành ổ chứa đầy sợi nấm độc. Ấu trùng gặp phải các bào tử nấm độc này giết chết song vẫn giữ nguyên hình dáng bên ngoài nên nhiều người không nhận ra.
Ngộ độc ve sầu có nguy hiểm không? hậu quả
Dù tất cả côn trùng ăn được thường vô hại, tuy nhiên những người dị ứng động vật có vỏ nên tránh ăn côn trùng do có nguy cơ xảy ra phản ứng chéo. những protein trong động vật có vỏ và côn trùng có thể gây nên ra phản ứng dị ứng ở những người nhạy cảm. (2)
Phản ứng dị ứng sẽ tùy thuộc vào tình trạng thể hoạt chất của người chứng bệnh mà tiến triển nhẹ hoặc nặng, nghiêm trọng nhất là phản vệ độ 3, 4, đơn giản đe dọa tới tính mạng người chứng bệnh. Các triệu chứng của phản vệ gồm có nổi mẩn ngứa ngáy , mày đay không dễ thở, thở khò khè, cảm xuất hiện muốn ngất, sưng họng hoặc mặt, da ẩm và nhịp tim nhanh. Nếu không được cấp cứu sớm sẽ đe dọa tới tính mạng nạn nhân.
Cách chẩn đoán chứng bệnh ngộ độc ve sầu
Theo các chuyên gia y tế, có một loại nấm với tên khoa học Gyrommitrin thường ký sinh trên ve sầu và cực độc, rất tương tự nấm độc vì Mặc dù nấu kỹ trong thời gian dài thì độc tố của chúng cũng không gặp phải nhiệt độ cao phân hủy. Nếu ăn trúng một con nhộng ve chưa lột xác và có loại nấm đó ký sinh trên cơ thể, hậu quả sẽ rất tai hại và vô cùng không dễ lường.
Ấu trùng ve sầu nhiễm nấm có hình loại không tương tự thường: đầu nhỏ với đuôi hơi phình ra ở cuối. Nếu ăn phải loại thực phẩm này nhất định sẽ gặp phải ngộ độc, tùy theo số lượng ăn và độc tố của loại nấm trong nhộng mà tình trạng ngộ độc sẽ nặng nhẹ không tương tự nhau. Từng có trường hợp chỉ ăn một con ve sầu cũng gặp phải ngộ độc. Ngộ độc cấp tính có triệu chứng buồn nôn, ói mửa, co giật, hôn mê sâu, và khi uống cùng với rượu, bia thì tình trạng càng dễ nghiêm trọng hơn nữa. Nếu không được sơ cứu và điều trị sớm, tỷ lệ tử vong rất cao.
các chuyên gia sẽ chẩn đoán chủ yếu dựa vào tiền sử chứng bệnh án, triệu chứng lâm sàng, cũng như tùy vào tình trạng phát tác các triệu chứng ngộ độc.
Cách điều trị ngộ độc ve sầu như thế nào?
Hiện vẫn chưa tìm được thuốc giải đặc trị cho ngộ độc ve sầu, tuy nhiên các chuyên gia sẽ lên quy trình điều trị tiến hành thuyên suy yếu các triệu chứng ngộ độc, nhanh chóng đưa người chứng bệnh trở lại cuộc sống thường nhật. Trường hợp người chứng bệnh phản vệ sẽ được xử trí theo quy trình và cuối cùng các chuyên gia tiến hành rửa dạ dày.
Cách phòng ngừa ngộ độc ve sầu
Ve sầu ở rất lâu trong lòng đất, vì vậy chúng có thể hấp thụ thuốc trừ sâu, phân bón hóa học và bất kỳ hóa hoạt chất nào không tương tự ở mặt đất.
Người dân nên trang gặp phải kiến thức cho chủ yếu mình và gia đình, chủ động phòng chống ngộ độc thực phẩm bằng cách nấu kỹ trước khi sử dụng. Tốt nhất không dùng nhộng côn trùng tiến hành thức ăn để tránh ngộ độc. Có nhiều loại nhộng như nhộng bọ cạp, đuông dừa, dế, ve sầu,… Tất cả đều có thể dùng tiến hành thực phẩm có giá trị dinh dưỡng, tuy nhiên nguy cơ ngộ độc cũng rất lớn.
Sau đây là những người nên tránh tiêu thụ ve sầu:
- Người gặp phải dị ứng động vật có vỏ: Ve sầu cũng là động vật có vỏ, vì vậy tuyệt đối không ăn nếu dị ứng với động vật có vỏ.
- Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú: động vật có vỏ tích tụ thủy ngân sinh học, do vậy có thể gây nên hại cho não bộ của em bé. Mặc dù bạn có thể không ăn đủ ve sầu để hấp thụ số lượng thủy ngân có hại, song tốt nhất nên tránh chúng hoàn toàn.
- trẻ nhỏ: thủy ngân tác động tiêu cực tới sự tiến triển hệ thần kinh của trẻ, vì vậy không nên để trẻ ăn ve sầu dưới tất cả hình thức.
- Người có nguy cơ mắc chứng bệnh gút: ve sầu có thể là căn nguyên khiến cho chứng bệnh gút tái phát.
Khoa Cấp cứu, BVĐK Hưng Thịnh TPHCM với hệ thống bác sĩ tận tụy, luôn túc trực 24/7 để sẵn sàng hỗ trợ các trường hợp khẩn cấp, ứng cứu sớm giúp cho người chứng bệnh vượt qua tình trạng nguy kịch, nhanh chóng lấy lại sức khỏe.
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Người dân cần phải hạn chế ăn các món ăn từ côn trùng, đặc biệt ve sầu. Nếu sau khi ăn xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ ngộ độc ve sầu như chóng mặt, nôn mửa, co giật chân tay, cứng hàm, lú lẫn… cần phải nhanh chóng đưa nạn nhân tới địa điểm y tế gần nhất để được hỗ trợ sớm.
