Tôi đang mắc phải zona thần kinh thì có tiêm vaccine zona thần kinh được không? giải pháp giúp cho hạn nấu chứng do zona thần kinh? (Hồng Mai, 30 tuổi, Hà Nam).
Trả lời:
Người đang mắc zona thần kinh vẫn có thể tiêm chủng vaccine. vì sao là vaccine giúp cho ngăn ngừa tới 90% nguy cơ mắc và hậu quả của căn bệnh, tiếp tục ngăn căn bệnh tái phát sau khi từng mắc.
căn bệnh zona thần kinh do virus varicella zoster virus (VZV) gây ra nên, cũng là virus gây ra căn bệnh thủy đậu. Những người nhiễm virus thủy đậu lúc nhỏ, khi hết căn bệnh, virus này vẫn “ngủ lại” suốt đời trong các tế bào, hạch thần kinh dưới kiểu bất hoạt. Sau một thời gian, khi gặp điều kiện thuận lợi như hệ miễn dịch suy yếu, tinh thần chấn động, cơ thể suy nhược, mắc căn bệnh mạn tính… virus varicella zoster sẽ có môi trường tái phát thành zona.
Khi mắc căn bệnh, các sợi thần kinh mắc phải tổn thương không thể gửi tin nhắn từ da tới não, tín hiệu thần kinh nhiễu loạn và phóng đại, tạo ra cơn đau đớn dù vết thương trên da từng khỏi. Triệu chứng của căn bệnh rất điển hình như: cảm giác đau đớn buốt, rát bỏng, châm chích tại một vùng da giới hạn, không đối xứng. khoảng tầm 1-3 ngày sau sẽ xuất hiện mụn nước và cảm giác đau đớn buốt vẫn có thể diễn tiến và nếu để lâu sau khi điều trị khỏi sang thương mụn nước từ vài tháng tới vài năm.
Ngoài gây ra đau đớn đớn, zona thần kinh có thể gây ra ra các hậu quả không tương tự gây ra tốn kém phí điều trị và tác động sức khỏe như: tổn thương dây thần kinh ở mặt; viêm kết mạc hoặc viêm loét giác mạc thậm chí mù lòa nếu vị trí zona ở hốc mắt; đau đớn tai trong, cảm giác trên mặt tê liệt, vị giác suy nhược, mắt mờ, mỏi; tác động tới tuần hoàn máu, tổn thương phủ tạng như: não bộ, gan, phổi…
Hiện, vẫn chưa tìm ra thuốc đặc hiệu trị đau đớn sau zona. Bác sĩ có thể kê thuốc chống động kinh, thuốc chống trầm cảm, thuốc suy nhược đau đớn có tác dụng mạnh để thực hiện nhẹ triệu chứng.
Theo thống kê, hàng năm thế giới có 1,2 triệu ca zona thần kinh nhiễm mới, trong số đó 20% trường hợp mắc phải zona thần kinh ở mắt. Theo các nghiên cứu, khoảng tầm 15% người mắc thủy đậu sẽ mắc phải zona thần kinh (thường hay còn gọi giời leo – Herpes zoster) sau này.
Do đó, ngoài tác dụng phòng căn bệnh, vaccine cũng giúp cho hạn chế các hậu quả của zona. tất cả người còn có thể tiêm chủng vaccine thủy đậu để ngừa căn bệnh sau này.
Hiện nay, Hệ thống tiêm chủng VNVC đang có 3 loại vaccine phòng thủy đậu, hữu hiệu lên tới 89-98%, gồm: Varilrix (Bỉ) tiêm chủng cho trẻ từ 9 tháng tuổi và người lớn, vaccine Varivax (Mỹ) và Varicella (Hàn Quốc) chỉ định tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên và người lớn. Cả 3 loại vaccine được chứng minh an toàn, hữu hiệu phòng căn bệnh cao cho trẻ nhỏ và người lớn.
BS Lê Thị Trúc Phương
Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC