Đốt sóng cao tần RFA là phương pháp mới trong điều trị các u bướu lành tính, ác tính từ u gan, u thận, u xơ tử cung, u tuyến giáp… thường hay các chứng bệnh lý về mao mạch như suy giãn tĩnh mạch. Phương pháp điều trị bằng sóng cao tần là kỹ thuật xâm lấn tối thiểu không cần thiết phải thủ thuật mà vẫn đạt được hữu hiệu điều trị cao tương đương với một vài phương pháp thủ thuật, Mặt không tương tự còn có ưu điểm vượt trội: không để lại sẹo, giữ gìn tính thẩm mỹ, bảo toàn được tác dụng của cơ quan được điều trị.
Đốt sóng cao tần (RFA) là như nào?
Đốt sóng cao tần (RFA) thường hay còn được gọi là loại bỏ tần số vô tuyến, là một kỹ thuật xâm lấn tối thiểu qua da, sử dụng năng số lượng nhiệt để tiêu diệt các u bướu, bướu. Đây là phương pháp điều trị y khoa tiên tiến được sử dụng thường gặp hiện nay giúp cho tránh nguy cơ hậu quả đặc biệt với các ca thủ thuật mổ mở, giữ gìn tính thẩm mỹ trong điều trị. (1)
Cơ chế vận động của phương pháp này là do sự ma sát của các icon trong mô mắc phải tiêu hủy dưới dòng điện xoay chiều có tần số cao, nằm trong tầm khoảng sóng âm thanh. Nhiệt độ dòng điện giữ trong trung tâm u bướu ở mức 60-100 độ C. Dòng điện được truyền vào u bướu thông qua một điện cực loại kim, sóng radio được truyền qua đầu kim và sinh nhiệt. Dòng năng số lượng nhiệt này thực hiện tăng ma sát trong mô u bướu, thực hiện các tế bào mất nước, dẫn tới hoại tử đông u bướu.
Nhằm tăng tình trạng chuẩn xác và hữu hiệu điều trị, với một vài u bướu ở vị trí không dễ, các chuyên gia sẽ phối hợp đốt các u bướu dưới siêu âm phối hợp với hình ảnh cắt lớp vi tính (CT) hoặc cộng hưởng từ (MRI) bằng công nghệ US/MRI Fusion hoặc US/CT Fusion để bác sĩ đưa kim chuẩn xác vào trung tâm u bướu, bướu. Một ca điều trị sóng cao tần lâu ngày tầm khoảng 60 phút, trong số đó thời gian đốt tầm khoảng 12-15 phút.
Mục tiêu của đốt sóng cao tần
Mục tiêu điều trị bằng sóng cao tần giúp cho hạn chế tối thiểu nguy cơ hậu quả thủ thuật do phương pháp gây nên mê trong thủ thuật mở truyền thống. Đầu dò kim của phương pháp điều trị sóng cao tần giúp cho đi sâu vào trung tâm cấu trúc u bướu, nhờ năng số lượng dòng điện giúp cho tiêu diệt các tế bào u từ lành tính tới ác tính. Ngoài ra với các chứng bệnh lý giãn tĩnh mạch cộng với đốt laser thường hay bơm keo sinh học, phương pháp sóng cao tần RFA cũng được chỉ định để gây nên tắc các nhánh tĩnh mạch chứng bệnh lý. (2)
Ứng dụng của đốt sóng cao tần
1. Điều trị u tuyến giáp
Đốt sóng cao tần thường được chỉ định trong điều trị u tuyến giáp. Với phương pháp này, người chứng bệnh sẽ được gây nên tê tại chỗ, vô khuẩn vùng cổ và tiến hành đốt sóng. Trong khi thực hiện thủ thuật, người chứng bệnh tỉnh táo hoàn toàn, có thể trò chuyện với bác sĩ. Quá trình đốt sóng u tuyến giáp được thực hiện qua đầu kim nhỏ, hoàn toàn không để lại sẹo lớn như phương pháp mổ thường. Sau đốt sóng, người chứng bệnh chỉ cần thiết phải nằm nghỉ 30-60 phút và có thể ra về.
Thể tích khối bướu giáp sau đốt sóng sẽ suy yếu dần qua thời gian. Sau 3 tháng đốt sóng, kích thước u bướu có thể suy yếu từ 40-70%, sau một năm có thể chỉ còn mô sẹo.
Phương pháp đốt sóng cao tần cho người chứng bệnh ung thư tuyến giáp có thể điều trị triệt căn với các trường hợp ung thư tuyến giáp thể nhú ở thời kỳ sớm, và giúp cho bảo tồn tối đa các mô lành. Sau điều trị đốt sóng, người chứng bệnh không cần thiết phải uống thuốc bổ sung hormone tuyến giáp (vượt trội so với phương pháp loại bỏ toàn bộ truyền thống, người chứng bệnh phải uống thuốc cả đời).
2. Điều trị u gan
Kỹ thuật đốt sóng cao tần cũng được chỉ định với người chứng bệnh mắc ung thư gan nguyên phát cũng như các trường hợp ung thư thứ phát tại gan. Sau khi người chứng bệnh được thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán xác định và chẩn đoán thời kỳ của chứng bệnh lý và hội chẩn đa chuyên khoa, với các người chứng bệnh phù hợp với chỉ định đốt RFA sẽ được tiến hành can thiệp có sắp sau đó. (3)
Đốt RFA u gan có một vài kỹ thuật để tiếp cận: có thể đốt một kim với u nhỏ thường hay đốt kim chùm với u bướu lớn, về cách tiếp cận u có thể sử dụng định vị trực tiếp vào u bướu để đốt và giữ gìn diện đốt bao trùm toàn bộ u và đặt được vùng an toàn cần thiết phải thiết “ safe margin” hoặc kỹ thuật mới trong Những năm trở lại đây là kỹ thuật đốt không chạm u “No touch” nhằm mục tiêu không phá vỡ vỏ u. Về cơ chế cũng như các kỹ thuật đốt cho tạng không tương tự nhiệt số lượng tỏa ra từ đầu đốt sóng có thể tiêu diệt các tế bào ung thư, có thể hạn chế tác động tới các tế bào gan lành và mô xung quanh không mắc phải tác động.
Về chỉ định điều trị ung thư gan bằng phương pháp sóng cao tần thường được thực hiện với các khối ung thư biểu mô tế bào gan nguyên phát có kích thước dưới 30mm, có một khối hoặc tối đa dưới 3 khối, gần đây có thể sử dụng mở rộng ra với các u bướu gan kích thước lớn hơn, ngoài ra có thể sử dụng cho các nhóm người chứng bệnh có u bướu di căn tại gan. Đặc biệt ưu tiên cho nhóm các người chứng bệnh có chống chỉ định với thủ thuật, các người chứng bệnh có các chứng bệnh lý nền phức tạp, hoặc với các người chứng bệnh sợ thủ thuật. (4)
Thời gian đốt sóng u gan có thể lâu ngày phù thuộc vào số số lượng cũng như kích thước u bướu, thường với những ca u kích thước nhỏ thời gian đốt thường dưới 1 giờ. Trong quá trình đốt u người chứng bệnh sẽ được gây nên tê và có thể dùng các thuốc suy yếu đau đớn trong quá trình can thiệp để giữ gìn cho người chứng bệnh không còn cảm giác đau đớn, và vẫn nói chuyện được với bác sĩ. Thường người chứng bệnh có thể chỉ cần thiết phải nằm viện 1-3 ngày, và có thể nhanh chóng xuất hiện trở lại cuộc sống sinh hoạt thường thì.
3. Đốt sóng cao tần u xơ tử cung
Đốt sóng cao tần mới được ứng dụng để điều trị u xơ tử cung trong vài năm gần đây. Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp, BVĐK Hưng Thịnh Hà Nội là một trong những đơn vị đầu tiên sử dụng phương pháp này trong điều trị u xơ tử cung.
Đốt sóng cao tần giúp cho thực hiện hoại tử u bướu có chủ đích bằng nhiệt. Bác sĩ sẽ dùng kim đốt tiếp cận u bướu dưới sự dẫn đường của siêu âm. Dòng điện từ máy được truyền vào mô cơ thể qua một điện cực loại kim, dòng điện xoay chiều sẽ tạo thành các sóng cao tần được truyền vào đầu kim và sinh nhiệt. Nhiệt tiêu diệt u trực tiếp bằng cách phá vỡ vỏ tế bào ở nhiệt độ cao, hoặc do ma sát thực hiện khô mô xung quanh, dẫn tới thực hiện mất nước trong tế bào và hoại tử, đông phần mô cần thiết phải hủy.
Phương pháp này là can thiệp xâm lấn tối thiểu, do đó người chứng bệnh không phải gây nên mê, không thiếu máu, xuất viện sau 1-2 ngày. Vết can thiệp đi qua lỗ trong cổ tử cung dưới hướng dẫn siêu âm nên gần như không để lại sẹo, giữ gìn thẩm mỹ cho người chứng bệnh.
4. Điều trị u sợi tuyến vú
Phương pháp đốt sóng cao tần được nhiều chị em lựa chọn lựa trong điều trị u sợi tuyến vú nhờ ưu điểm ít đau đớn, không để lại sẹo, giúp cho phụ nữ tự tin hơn trong đời sống vợ ông xã.
Để thực hiện đốt sóng điều trị u sợi tuyến vú, bác sĩ sử dụng đầu dò siêu âm để xác định vị trí chuẩn xác của u bướu. Tiếp theo dẫn nhiệt độ cao vào trực tiếp u bướu qua kim để tiêu hủy tế bào u bướu sợi.
Phương pháp này chỉ cần thiết phải gây nên tê tại chỗ, người chứng bệnh có thể nhanh chóng xuất viện và theo dõi tại nhà.
5. Điều trị thoát vị đĩa đệm
Các chuyên gia đang thử nghiệm đốt sóng cao tần trong điều trị thoát vị đĩa đệm. Tuy nhiên, các chỉ số hữu hiệu còn hạn chế và chưa đồng nhất. Vì vậy hiện tại chưa được sử dụng rộng rãi, các kỹ thuật không tương tự đạt kết quả tốt trong điều trị đau đớn do thoát vị gây nên ra như đốt RFA nhánh cảm giác trong điều trị đau đớn thường hay phương pháp phong bế thần kinh vẫn được ưu tiên sử dụng.
Ưu và nhược điểm của đốt sóng cao tần
1. Ưu điểm
Phương pháp đốt sóng cao tần là kỹ thuật cao trong điều trị y khoa, không rạch da, ít xâm lấn. Kỹ thuật RFA do không cần thiết phải phải thủ thuật mở nên có thể khắc phục được các nhược điểm của thủ thuật mở với nhiều nhiều ưu điểm nổi trội gồm:
- Không để lại sẹo: Do quá trình đốt chỉ cần thiết phải thực hiện thông qua một đầu kim rất nhỏ, tránh xâm lấn. Đặc biệt ở những người chứng bệnh nữ quan tâm nhiều tới vấn đề thẩm mỹ.
- Tính an toàn cao: Để thực hiện phương pháp đốt sóng cao tần, bác sĩ chỉ cần thiết phải tiến hành gây nên tê tại chỗ thay thế vì gây nên mê toàn thân so với phương pháp mổ truyền thống. Điều này hạn chế nguy cơ rủi ro trong ca mổ như sốc phản vệ, hậu quả thủ thuật…
- Thời gian thực hiện ngắn: Mỗi ca đốt sóng cao tần dao động 30-60 phút. người chứng bệnh không cần thiết phải nhập viện theo dõi, có thể xuất viện và khôi phục sớm.
- Không cần thiết phải uống thuốc: Đốt sóng cao tần chỉ chọn lựa lọc đốt bướu, u bướu, hạn chế tác động tới khu vực tế bào lành nên không cần thiết phải uống thuốc.
2. Nhược điểm
Tuy là phương pháp điều trị y khoa tiên tiến, ít để lại hậu quả nhất, song kỹ thuật đốt sóng cao tần thường chỉ có tại các phòng xét nghiệm lớn được trang mắc phải máy móc tiên tiến. Ngoài ra mức phí đốt sóng cao tần tương đối cao, vượt quá nguy cơ chi tiêu của một vài người chứng bệnh.
Tác dụng phụ của phương pháp đốt sóng cao tần
người chứng bệnh sau quá trình đốt sóng cao tần có thể gặp phải một vài tác dụng phụ như sau: (5)
- đau đớn nhẹ hoặc không dễ chịu.
- Cảm giác mệt mỏi, tương tự như mắc cúm, nóng sốt trong vài ngày.
- Nhiễm trùng, ra máu.
- Hơi đau đớn tức khi kim đâm vào da và rút kim.
với người chứng bệnh ung thư gan điều trị đốt sóng cao tần, một tỷ lệ ghi nhận đau đớn phần vai do cơn đau đớn dịch chuyển dọc theo dây thần kinh gần gan. Đây được gọi là cơn đau đớn quy chiếu.
Bác sĩ có thể chỉ định một vài loại thuốc để suy yếu cơn đau đớn tức. Tuy nhiên, tất cả người chứng bệnh không cần thiết phải sử dụng thuốc suy yếu đau đớn. Thông thường cơn đau đớn sẽ hết sau vài ngày. Nếu trình trạng này lâu ngày 1-2 tuần, tình trạng đau đớn tức nghiêm trọng hơn, bạn có thể liên hệ bác sĩ để được tư vấn.
một vài ít người chứng bệnh có thể gặp tình trạng ra máu ở khu vực kim đâm. Tuy nhiên trường hợp này tương đối hiếm. Nếu hiện tượng ra máu nghiêm trọng, bác sĩ có thể chụp động mạch và truyền máu.
Sau điều trị đốt sóng cao tần, ung thư có thể tái phát. Người chứng bệnh có thể tiếp tục tham gia đốt sóng. Thời gian cách lần đốt đầu tiên tầm khoảng vài tuần.
Quy trình điều trị đốt sóng cao tần tại BVĐK Hưng Thịnh
Hiện nay BVĐK Hưng Thịnh từng trang mắc phải hệ thống máy móc kỹ thuật cao cùng hệ thống y bác sĩ, chuyên gia vững chuyên môn, giàu kinh nghiệm, thành thạo trong sử dụng phương pháp điều trị đốt sóng cao tần cho người chứng bệnh mắc các chứng bệnh lý u bướu tuyến giáp, giãn tĩnh mạch, u sợi tuyến vú… Thực hiện phương pháp đốt sóng cao tần RFA, người chứng bệnh không cần thiết phải nằm viện, không để lại sẹo và tránh nguy cơ mắc các hậu quả thủ thuật.
Khi lựa chọn lựa phương pháp điều trị đốt sóng cao tần, người chứng bệnh có thể tham khảo quy trình điều trị đốt sóng cao tần tại BVĐK Hưng Thịnh như sau.
- sắp trước khi đốt sóng: người chứng bệnh được tiến hành kiểm tra xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh, kết quả cận lâm sàng để xác định tình trạng chứng bệnh. Đồng thời tư vấn với người chứng bệnh lợi ích, hữu hiệu của phương pháp điều trị trước khi bước vào phòng thực hiện thủ thuật.
- Trong quá trình thực hiện đốt sóng:
- Tiến hành sát khuẩn và gây nên tê tại chỗ khu vực cần thiết phải thực hiện đốt sóng.
- Đưa kim vào khu vực có u bướu cần thiết phải phá hủy.
- Phát nhiệt sóng cao tần phá hủy tế bào u.
- Sau quá trình đốt sóng: người chứng bệnh được theo dõi 30-60 phút. Nếu không có không thường thì có thể ra về và sinh hoạt thường thì. Đồng thời cần thiết phải tái xét nghiệm theo đúng lịch hẹn.
vấn đề thường gặp
1. Đốt sóng cao tần có được xem là thủ thuật không?
Đốt sóng cao tần RFA là một thủ thuật đặc biệt, phương pháp điều trị tiên tiến xâm lấn tối thiểu, hữu hiệu cao, không được xem là phương pháp thủ thuật ngoại khoa.
2. Đốt sóng cao tần lâu ngày bao lâu?
Toàn bộ quá trình đốt sóng cao tần thường lâu ngày 30-60 phút. trong số đó mỗi lần đốt sóng tầm khoảng 10-12 phút.
loại bỏ u bướu, bướu bằng đốt sóng cao tần thường xảy ra trong ngày, người chứng bệnh không cần thiết phải nằm nội trú tại viện. Sau khi đốt bỏ u bướu bằng sóng cao tần, người chứng bệnh có thể nhanh chóng xuất viện và vận động thường thì trong vòng một ngày.
3. cần thiết phải lưu ý gì sau thủ thuật đốt sóng cao tần?
Phương pháp đốt sóng cao tần là thủ thuật ít xâm lấn, tương đối đơn giản, vì vậy người chứng bệnh chỉ cần thiết phải nằm lại 30-60 phút sau đốt sóng để theo dõi. Nếu không có dấu hiệu không thường thì, người chứng bệnh có thể ra về. Sau thực hiện đốt sóng cao tần, người chứng bệnh có thể lao động và sinh hoạt thường thì, không cần thiết phải kiêng khem, hạn chế gì.
BS.CKII Lê Văn Khánh, Trưởng khoa Điện quang can thiệp, BVĐK Hưng Thịnh Hà Nội là một trong những chuyên gia giàu kinh nghiệm về đốt sóng cao tần. Bác sĩ có nhiều năm công tác tại phòng xét nghiệm tuyến trung ương, có chứng chỉ đào tạo đốt sóng cao tần tại Hàn Quốc. Hàng trăm ca u tuyến giáp, u xơ tử cung, ung thư gan từng được bác sĩ Khánh điều trị thành quả, giữ gìn thẩm mỹ và tăng lên tin cậy sống cho người chứng bệnh.
Để tìm hiểu thông tin và mức phí đốt sóng cao tần (FRA) tại BVĐK Hưng Thịnh, quý khách có thể liên hệ theo thông tin:
HỆ THỐNG phòng xét nghiệm ĐA KHOA Hưng Thịnh
Hiện nay phương pháp đốt sóng cao tần điều trị các chứng bệnh lý nguy hiểm, ung bướu lành và ác tính được nhiều người chứng bệnh và bác sĩ lựa chọn lựa nhờ loạt ưu điểm an toàn cho sức khỏe người chứng bệnh.
