Người mắc các chứng bệnh nền tiểu đường, tăng huyết áp, tim mạch, hen phế quản… có hệ miễn dịch suy suy giảm, dễ mắc và tái phát zona thần kinh.
Theo bác sĩ Nguyễn Văn Quảng, Quản lý Y khoa Vùng 4 – miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC, chứng bệnh zona thần kinh là kết quả sự tái vận động của virus Varicella Zoster (VZV) sau thời gian “ngủ đông” tại các hạch thần kinh cảm giác ở người từng mắc và khỏi thủy đậu. Bác sĩ Quảng nêu các nhóm người mắc các chứng bệnh lý nền sau đây có nguy cơ mắc và tái phát zona thần kinh cao:
Tiểu đường
Tiểu đường là chứng bệnh thường gặp, hiện đang tăng nhanh số ca mắc và ngày càng trẻ hóa. Thống kê cho xuất hiện, nước ta có khoảng tầm 7 triệu người đang sống chung với căn chứng bệnh này. Theo bác sĩ Quảng, người mắc tiểu đường tăng nguy cơ mắc zona thần kinh từ 24-38%. nguyên do, người chứng bệnh cần phải phải dùng thuốc suốt đời để kiểm soát đường huyết và suy giảm nguy cơ tác hại. Điều này dễ gây ra ra trình trạng ức chế, hoặc tiến hành rối loạn điều hòa hệ miễn dịch, tạo điều kiện cho virus VZ tái vận động gây ra chứng bệnh. Một nghiên cứu đăng trên Thư viện Y khoa Mỹ (2018) ở trên hơn 39.000 ca mắc zona thần kinh tại Hàn Quốc, thời kỳ từ năm 2002 tới 2013, có 7.530 người có chứng bệnh nền tiểu đường, chiếm 19,1%.
Hơn nữa, khi tiểu đường gặp phải tác hại lên hệ thần kinh, sẽ khiến cho người chứng bệnh suy giảm hoặc mất nguy cơ cảm giác. trung tâm y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM từng tiếp nhận và điều trị cho người nam giới 60 tuổi (ở Kiên Giang) gặp phải tiểu đường 12 năm và thường xuyên phải chịu các cơn đau đớn. Khi mắc chứng bệnh zona, virus VZV thâm nhập gây ra loét mũi, phù mắt, rỉ dịch, song ông mất cảm giác đau đớn nên chỉ xuất hiện rát nhẹ, không biết hàng đầu mình mắc chứng bệnh.

Các bóng nước của người mắc zona thần kinh. Ảnh: Diệu Thuần
Tăng huyết áp
Cũng trong nghiên cứu tại Hàn Quốc nêu trên, có hơn 13.000 người có chứng bệnh nền tăng huyết áp, chiếm 33,5%; 2.100 người tái phát zona thần kinh. Từ đây, chuyên gia xác định tăng huyết áp là nguy cơ đáng nhắc gây ra ra tái phát zona.
Tăng huyết áp (huyết áp cao) là tình trạng áp lực dòng chảy của máu lên thành động mạch tăng cao. Đây là chứng bệnh được xem là “kẻ giết người thầm lặng”, gây ra ra căn chứng bệnh nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Khi gặp phải chứng bệnh, người mắc phải dùng thuốc thường xuyên để kiểm soát, khiến cho tình trạng miễn dịch dần suy suy giảm.
Rối loạn lipid máu (mỡ máu)
Rối loạn lipid máu cũng tiến hành tăng nguy cơ mắc và tái phát zona thần kinh. nguyên do, lipid máu sẽ có các triệu chứng tức ngực, tim đập nhanh, hít thở khó khăn khăn, dễ gây ra ra một vài chứng bệnh tim mạch, tác động tới các cơ quan như não, tim, thận… Người chứng bệnh phải sử dụng thuốc nhằm ức chế và tiến hành hạ mỡ máu. Khi dùng thuốc thường xuyên, tình trạng viêm xảy ra hoặc tế bào miễn dịch gặp phải ức chế, tạo điều kiện kích hoạt virus VZV gây ra ra chứng bệnh zona thần kinh.
chứng bệnh tim mạch
Các chứng bệnh tim mạch gồm chứng bệnh động mạch vành, chứng bệnh cơ tim, rối loạn nhịp tim, suy tim, có thể tiến hành tăng nguy cơ mắc zona lên tới 34%. Người mắc chứng bệnh tim mạch phải sử dụng thuốc, tim phải lao động nhiều hơn tiến hành tăng yếu tố viêm, rối loạn miễn dịch. Khi tim phải lao động tăng công suất trong thời gian dài sẽ tiến hành tăng tốc lão hóa miễn dịch, suy suy giảm miễn dịch, tạo điều kiện cho virus VZV “thức giấc”.
Cách phòng ngừa
Theo bác sĩ Quảng, zona thần kinh có thể tác động tới tất cả lứa tuổi, phổ quát ở người trên 50 tuổi và nhóm có hệ miễn dịch yếu. Khi mắc zona, người chứng bệnh gặp phải ngứa ngáy, rát hoặc đau đớn ở một vùng da ở một bên cơ thể, có kèm sốt, mệt mỏi hoặc đau đớn đầu. chứng bệnh nếu không được điều trị sớm có thể gây ra ra tác hại đau đớn thần kinh sau zona nếu để lâu, viêm phổi, viêm màng não, liệt mặt, tăng nguy cơ đột quỵ…

Người lớn tiêm vaccine zona thần kinh tại VNVC. Ảnh: Diệu Thuần
Để phòng nguy cơ mắc và tác hại do zona, người dân được khuyến cáo tiêm ngừa tiêm thủy đậu và zona thần kinh. Hiện vaccine thủy đậu có lịch tiêm từ 9 tháng tuổi và người lớn, hai mũi cách nhau 1-3 tháng tùy lứa tuổi. Còn zona thần kinh có chỉ định tiêm cho người từ 50 tuổi trở lên hoặc người từ 18 tuổi có nguy cơ cao mắc zona thần kinh do chứng bệnh lý hoặc sử dụng các thuốc, phương pháp ức chế hệ miễn dịch.
Vaccine do hãng dược GSK (Bỉ) sản xuất. tốt nhất ngăn chứng bệnh tới 97% ở người từ 50 tuổi, từ 70-87% ở người từ 18 tuổi gặp phải suy suy giảm miễn dịch do chứng bệnh lý đồng thời suy giảm các tác hại hơn 90%. Lịch tiêm hai mũi cách nhau từ 1-2 tháng.
Ngoài ra, người có chứng bệnh nền cần phải để ý sử dụng thuốc, khuyến cáo của bác sĩ để giữ gìn sức khỏe. Chế độ sinh hoạt và nghỉ ngơi cần phải phù hợp, ăn uống đủ dưỡng chất, tránh sử dụng các dưỡng chất kích thích. tất cả người tránh lo lắng, có thể tham gia các vận động xã hội, vận động thể dưỡng chất thường xuyên.
Khi mắc zona cần phải điều trị sớm, người dân giữ vùng da sạch sẽ, ngủ đủ giấc, không hút thuốc lá thường hay dùng dưỡng chất kích thích, không gãi hoặc khiến cho mụn nước vỡ ra để tránh nhiễm trùng da.
Linh San