Dấu hiệu của ung thư đường tiêu hóa dễ nhầm lẫn với chứng bệnh tiêu hóa thông thường, song ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong nội soi giúp cho phát hiện tổn thương rất sớm.
PGS.TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc phòng xét nghiệm Bạch Mai, chứng tỏ thông tin trên tại Đại hội thành lập Hội nội soi tiêu hóa – can thiệp Việt Nam, ngày 4/1 ở Hà Nội. Đây là tổ chức xã hội nghề nghiệp kết nối nguồn lực và nâng cao chuyên môn nhằm thúc đẩy sự tiến triển lĩnh vực nội soi tiêu hóa can thiệp tại Việt Nam.
Ung thư đường tiêu hóa là một trong những chứng bệnh ung thư chiếm tỷ lệ cao nhất nước. Tại phòng xét nghiệm Bạch Mai, mỗi ngày các chuyên gia thực hiện nội soi tiêu hóa 800-1.000 ca. Trong số này, phát hiện nhiều người mắc chứng bệnh gặp phải ung thư (chiếm 1-2%), chủ yếu người trên 50 tuổi. Các tổn thương phát hiện nhiều nhất ở đại tràng, dạ dày, thực quản.
Theo Thống kê của Tổ chức Ung thư Thế giới (Globacan) 2020, Việt Nam mỗi năm ghi nhận hơn 17.000 người ung thư dạ dày, 14.000 ca ung thư đại tràng, 3.200 ca ung thư thực quản. Đây là ba loại ung thư đường tiêu hóa dễ gặp nhất.
Các dấu hiệu ung thư dễ nhầm lẫn với các chứng bệnh không tương tự về đường tiêu hóa. Do vậy, khi có những không ổn định, người chứng bệnh cần phải tới bác sĩ chuyên khoa ngay, hoặc tầm soát ung thư đường tiêu hóa ở thời kỳ sớm như xét nghiệm máu, siêu âm, chụp X-quang, nội soi, chụp PET/CT theo chỉ định của bác sĩ.
PGS Cơ chứng tỏ trước đây người mắc chứng bệnh ung thư đường tiêu hóa thường phát hiện muộn, thực hiện cho tỷ lệ sống thấp. Nay người dân lưu ý tới sức khỏe, xét nghiệm định kỳ nhiều hơn, nhất là kỹ thuật máy móc tiên tiến và giúp cho sức của AI từng giúp cho phát hiện chứng bệnh ở thời kỳ sớm hơn.
“Nhờ AI, các chuyên gia có thể phát hiện và chẩn đoán tổn thương dù nhỏ nhất, không dễ dàng xuất hiện bằng mắt thường. Hệ thống nội soi tiêu hóa ứng dụng AI là bước đột phá trong lĩnh vực này, giúp cho tối ưu kết quả chẩn đoán” PGS Cơ nói.
người mắc chứng bệnh nội soi dạ dày, đại tràng tại phòng xét nghiệm Bạch Mai. Ảnh:Lê Nga
Ung thư đường tiêu hóa ở thời kỳ sớm có thể điều trị khỏi bằng nhiều phương pháp tiên tiến, nhất là cắt hớp niêm mạc đường tiêu hóa mà không phải thủ thuật khử. Với các tổn thương nghi ngờ ác tính, bác sĩ sẽ tiến hành cắt tách niêm mạc nội soi (ESD), hoặc cắt hớt niêm mạc để loại bỏ u bướu, giúp cho triệt căn hoàn toàn, ngăn tổn thương tiến triển và xâm lấn các tổ chức xung quanh. Tỷ lệ sống ung thư đường tiêu hóa ở thời kỳ sớm ngày càng cao, như ung thư dạ dày tỷ lệ sống trên 5 năm có thể lên tới 99%.
PGS.TS Nguyễn Công Long, Chủ tịch Hội Nội soi tiêu hóa và can thiệp Việt Nam, Giám đốc Trung tâm Tiêu hóa – Gan mật, phòng xét nghiệm Bạch Mai, chứng tỏ những nhóm nguy cơ cao mắc chứng bệnh lý ống tiêu hóa là tuổi tác, nghiện thuốc lá, uống nhiều rượu bia, người có tiền sử gia đình mắc ung thư dạ dày, đại tràng…
Sàng lọc, phát hiện và chẩn đoán sớm cùng các quy trình điều trị sẽ giúp cho người mắc chứng bệnh có điều kiện quá lâu sự sống, nguy cơ khỏi chứng bệnh cao. Vì vậy, nhóm cần phải chủ động nội soi tầm soát chứng bệnh gồm người trên 50 tuổi; hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều; có tiền sử gia đình mắc ung thư dạ dày, đại tràng, kiểm tra hằng năm để phát hiện tổn thương tiền ung thư.
Lê Nga
