Béo phì do cơ ít, mỡ nhiều

Linh nặng hơn 90 kg, cao 1,76 m, chỉ số BMI 29.9, ăn kiêng phối hợp vận động vẫn không thể suy nhược cân. Đo InBody tại Trung tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì, trung tâm y tế Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, số lượng mỡ cơ thể của Linh là 37,8 kg, gấp 3-4 lần thông thường, diện tích mỡ nội tạng 187,5 (an toàn là dưới 100 cm2), trong khi khối số lượng cơ bắp thông thường.

Ngày 5/4, tiến sĩ, bác sĩ Lê Bá Ngọc, Phó giám đốc Trung tâm, cho rằng Linh béo phì tình trạng một, thuộc nhóm béo phì do tích mỡ, không phải thừa cân do cơ bắp tiến triển. Tỷ lệ chuyển hóa cơ bản (Basal Metabolic Rate – BMR) của Linh là 1.522 kcal/ngày.

Tỷ lệ chuyển hóa cơ bản là số lượng calo mà cơ thể nên để giữ các tác dụng sống cơ bản như hô hấp, tuần hoàn, điều hòa thân nhiệt khi nghỉ ngơi hoàn toàn. Bác sĩ Ngọc nhận xét so với chiều cao và lứa tuổi của anh Linh, tỷ lệ này thấp hơn mức trung bình (1.800-2.100 kcal một ngày).

“Chỉ số BMR thấp cho xuất hiện tốc độ trao đổi hoạt chất muộn”, bác sĩ Ngọc giải thích. Cơ bắp tiêu hao nhiều năng số lượng hơn mỡ, nhưng mà khối số lượng cơ của người căn bệnh chỉ ở mức trung bình (29,9 kg) còn số lượng mỡ gấp 2-3 lần thông thường. Sự chênh lệch này thực hiện suy nhược hiệu suất đốt năng số lượng của cơ thể. Cơ thể đốt cháy ít calo hơn khiến cho người căn bệnh rất không dễ suy nhược cân.

Anh Linh gặp nhiều vấn đề sức khỏe do béo phì như ngủ ngáy, đau đớn khớp, đau đớn vùng eo lưng khi vận động. Mỡ thừa khiến cho anh có nguy cơ mắc các căn bệnh nguy hiểm như đái tháo đường type 2, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, xơ vữa động mạch.

Bác sĩ Ngọc xây dựng quy trình điều trị béo phì cá thể hóa cho anh Linh. quy trình điều trị gồm sử dụng thuốc suy nhược cân và chế độ dinh dưỡng nhằm tạo thâm hụt calo, kiểm soát cân nặng, cân bằng nội tiết, thúc đẩy quá trình đốt mỡ, tăng cơ, tăng lên tỷ lệ chuyển hóa cơ bản.

Mỡ trong cơ thể được dự trữ chủ yếu dưới loại triglyceride trong các tế bào mỡ. Để suy nhược mỡ, cơ thể phải huy động và đốt cháy chúng để tạo năng số lượng thông qua quá trình phá hủy mỡ dự trữ và đốt cháy axit béo. Trong khi đó, quá trình tăng cơ tiếp diễn thông qua việc tổng hợp protein. Cụ thể, khi tập luyện (nhất là tập kháng lực), cơ bắp chịu lực tác động, gây ra ra tổn thương cơ ở tình trạng vi mô. Cơ thể phản ứng bằng cách huy động axit amin từ protein để sửa trị và tái tạo sợi cơ lớn hơn, khỏe hơn.

Anh Linh được điều chỉnh cân bằng nội tiết bởi một vài hormone quan trọng tham gia vào quá trình tăng cơ là insulin (giúp cho tổng hợp protein, chống mất cơ), testosterone và IGF-1 (hỗ trợ tiến triển cơ bắp), hormone HGH thúc đẩy tăng cơ, phân giải mỡ.

Theo bác sĩ Ngọc, khi suy nhược mỡ, cơ thể có thể lấy năng số lượng từ cả mỡ lẫn cơ nếu không được bổ sung đủ protein và tập luyện đúng cách. Do đó, chuyên viên vận động chú trọng các bài tập luyện kháng lực và thiết kế theo cường độ tăng dần nhằm kích thích quá trình tăng cơ. Người căn bệnh nên giữ gìn uy tín giấc ngủ (7-9 tiếng mỗi đêm) giúp cho cơ bắp phục hồi, kiểm soát tình trạng stress do hormone cortisol tăng cao khi hoang mang thực hiện suy nhược đốt mỡ, tăng tích mỡ, phá hủy cơ.

Sau một tháng điều trị, anh Linh suy nhược 4 kg mỡ, tăng 1 kg cơ. Tái kiểm tra sau hai tháng, anh suy nhược tổng cộng 6 kg mỡ, còn 31,8 kg, giữ nguyên khối cơ, đồng thời tỷ lệ chuyển hóa cơ bản tăng lên. Tỷ lệ nước trong cơ thể người căn bệnh ổn định, không mắc phải mất nước khi suy nhược cân.

Anh tiếp tục giữ điều trị theo quy trình, sử dụng thuốc, bổ sung protein trong chế độ ăn và tăng cường bài tập cường độ cao, kháng lực để xây dựng cơ bắp, đốt mỡ tốt nhất hơn.

Minh Đức

* Tên người căn bệnh từng thay thế đổi