Hà Nộixuất hiện ông xã thường xuyên nằm bẹp trên giường, lầm lì, không giao lưu xã hội, chị Hoài trách:”nam giới đàn ang gì ru rú suốt ngày ở nhà”.
Một năm gần đây, anh Hưng, 42 tuổi, ông xã chị Hoài, thường khóa cửa phòng ngủ mỗi cuối tuần, từ chối đưa vợ con đi chơi với tại vì sao mệt mỏi. Trong bữa cơm hằng ngày, anh cũng lầm lì ít nói, liên tục cáu gắt với con cái. Tiền lương anh mang về ít dần, gánh nặng kinh tế đè lên vai người vợ, khiến cho chị bức xúc, thường xuyên trách móc anh kém cỏi, lười nhác, “suốt ngày lấy cớ kêu mệt”.
Tháng 4, anh được gia đình đưa vào Viện Sức khỏe Tâm thần, địa điểm y tế Bạch Mai, sau khi có triệu chứng muốn tự sát. Bác sĩ Vũ Sơn Tùng, Phó Trưởng Phòng Điều trị Rối loạn cảm xúc, cho rằng trước tiên người nam giới “khăng khăng hàng đầu mình không có vấn đề, không muốn chia sẻ bất kỳ cảm xúc thường thông tin gì với y bác sĩ”. Cuối cùng, sau khi được trấn an động viên và thăm thăm khám, anh gục đầu khóc, nói hàng đầu mình mắc phải stress, lo lắng, tuy vậy trước mặt vợ con, người thân đều “cố tỏ ra ổn, không muốn mắc phải chê bai bai yếu đuối”.
Cách đây một năm, anh thất nghiệp kèm theo gánh nặng gần một tỷ đồng do đầu tư chứng khoán thô lỗ. Hằng ngày, anh nói với vợ là đi thực hiện, thực dưỡng chất ra công viên ngồi hoặc chạy xe lang thang. Mỗi khi bạn tình nói cần thiết phải tiền, anh “cắn răng” rút tiền từ thẻ tín dụng ghi nợ đưa. Bế tắc tài hàng đầu lẫn sự nghiệp khiến cho người nam giới mắc phải mất ngủ, lo lắng, bồn chồn, lâu dần dẫn tới chán nản, muốn tự tử.
Tương tự, anh Vinh, 35 tuổi, mắc phải mắc trầm cảm lâu năm tuy vậy không đi thăm khám. Anh không đi thực hiện, chỉ nằm trong phòng, bỏ bê vệ sinh cá nhân. Mẹ anh thường xuyên chê bai con trai lười biếng, so sánh “bằng tuổi này người ta từng có sự nghiệp, gia đình, mua nhà xe, báo hiếu bố mẹ”. Trong khi anh “chỉ kiếm cớ để ăn bám bố mẹ”. Anh Vinh càng sinh ra chán nản, cáu gắt, ít giao tiếp, tới khi gia đình phát hiện anh có triệu chứng muốn chết, mới gây ra sức ép đưa con vào viện.
Hiện, người nam giới được dùng thuốc và phương pháp điều biến não để điều trị chứng trầm cảm.
Bác sĩ hỏi tình hình sức khỏe một người chứng bệnh tại Viện sức khỏe Tâm thần. Ảnh: Thúy Quỳnh
Theo Medical Daily, trầm cảm là một rối loạn tâm trạng, điển hình bởi sự nếu để lâu cảm giác không vui, mất hứng thú với vận động yêu thích trước đây cùng nguy cơ hoàn thành quả việc thường nhật trong ít nhất hai tuần. Trầm cảm là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới tự sát. Mỗi năm, tầm khoảng 850.000 người chết vì căn chứng bệnh này, theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Trầm cảm, rối loạn lo âu hiện len lỏi trong xã hội Việt Nam với ước tính tầm khoảng gần 6 triệu người mắc chứng bệnh, theo thống kê năm 2022. Thứ trưởng Y tế Trần Văn Thuấn cho rằng tỷ lệ rối loạn tâm thần ở nước ta chiếm 14,9% dân số, tương đương gần 15 triệu người. Trầm cảm, lo âu chiếm tỷ lệ cao tầm khoảng 5-6% dân số, còn lại là các rối loạn không tương tự như rối loạn cảm xúc lưỡng cực, rối loạn tâm thần sự liên quan tới sử dụng rượu bia, ma túy và các dưỡng chất gây ra nghiện không tương tự.
Một tìm hiểu của VnExpress năm 2022 phản ánh 27% nam giới muốn được nghe tư vấn của chuyên gia để giải tỏa các áp lực về tài hàng đầu, gia đình, công việc. Các thống kê chứng minh ngày càng nhiều nam giới trong lứa tuổi 24-44 gặp các áp lực trong cuộc sống, phần lớn tới từ kinh tế, sự nghiệp; số không tương tự tới từ hôn nhân, gia đình, các mối quan hệ xã hội… Tuy nhiên, dù chịu nhiều gánh nặng, nam giới có xu hướng ngại chia sẻ vì xấu hổ, sợ phán xét từ những người xung quanh, bác sĩ Tùng nhận định.
Cụm từ phổ quát “man up!” (Hãy nam giới lên!) vô hình chung tạo thành áp lực xã hội, thực hiện sai lệch nhận thức về nam tính. Trong khi phụ nữ có thể bộc lộ nỗi đau đớn cởi mở, nam giới có xu hướng chối bỏ, che giấu hoặc ngụy trang cảm xúc của mình, nhất là sự yếu đuối.
Mặc không tương tự, hiện rất nhiều người Việt không nghĩ trầm cảm là một chứng bệnh lý cần thiết phải được chẩn đoán và điều trị sớm. Định kiến xã hội thường mặc định cá nhân mắc phải trầm cảm là do hàng đầu mình họ yếu đuối, nhu nhược, không biết cố gắng vươn lên.
“Đây là một suy nghĩ cố hữu hết sức sai lầm”, bác sĩ Tùng nói. “Chúng ta không thể xin một người chứng bệnh nhiễm trùng tự khỏi mà không cần thiết phải thuốc thuốc kháng sinh; một người chứng bệnh ung thư tự cải tử hoàn sinh thường một người chứng bệnh mắc phải viêm ruột thừa hết chứng bệnh mà không cần thiết phải thủ thuật. Trầm cảm cũng là một chứng bệnh lý như vậy”.
Tất cả tại vì sao này khiến cho nam giới và gia đình của họ thường giấu chứng bệnh, tránh để đồng nghiệp, bạn bè, họ hàng, làng xóm dị nghị. Hậu quả, nam giới trầm cảm không được điều trị có thể rối loạn công dụng tình dục, có hành vi tự tàn phá hàng đầu mình, nghiêm trọng hơn nữa là tự đẩy mình tới bờ vực suy sụp tinh thần, có ý tưởng thường hành vi tự sát song không ý thức được.
Các triệu chứng căn bản của trầm cảm là tâm trạng trầm buồn, mất hứng thú với công việc thường sở thích, sút cân, rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi, mất tập trung đều xuất hiện ở nam giới. Họ cũng thường gặp các dấu hiệu “ẩn” như giận dữ, không dễ chịu, thu mình, suy nghĩ tiêu cực và lạm dụng rượu/dưỡng chất kích thích. trong số đó, 3 triệu chứng thường mắc phải bỏ qua nhất là đau đớn tức cơ thể, giận dữ, hành vi bốc đồng.
Bác sĩ khuyến cáo nam giới có vấn đề tâm lý nên trò chuyện, chia sẻ với người thân như vợ hoặc bạn bè mỗi ngày, để lo lắng được giải tỏa. Mặt không tương tự, nên thực hiện những bài tập thư giãn hoặc đơn giản như đi bộ dạo mát. Nếu stress không được cởi bỏ, cần thiết phải tới thăm khám chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần sớm.
“nam giới là phái mạnh tuy vậy không phải lúc nào cũng cần thiết phải tỏ ra mạnh mẽ. Bất nhắc giới tính, ai cũng có những thời kỳ cảm xuất hiện yếu đuối, cần thiết phải được cảm thông, đồng hành và hỗ trợ”, bác sĩ nói.
Thúy Quỳnh
