Ung thư kiêng ăn gì là thắc mắc chung của nhiều người căn bệnh trong quá trình điều trị, kiểm soát căn bệnh. Một chế độ ăn khoa học thường hạn chế đồ nướng, chiên rán, nhiều đường, cay nóng… vì không tốt cho sức khỏe.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Th.BS Nguyễn Anh Duy Tùng – Trung tâm Thông tin Y khoa, khu vực y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM
Tại sao người gặp phải ung thư nên kiêng một vài món?
Người căn bệnh ung thư nên biết gặp phải ung thư kiêng ăn gì để xây dựng thực đơn khoa học, khoa học, tốt cho sức khỏe và hỗ trợ điều trị, kiểm soát căn bệnh. một vài thực phẩm nên tránh bởi có tác động trực tiếp tới triệu chứng, hệ lụy, tốt nhất điều trị cũng như tác dụng phụ của phương pháp điều trị. Nhiều người căn bệnh ung thư gặp phải các phản ứng không dễ chịu do ăn thực phẩm không phù hợp, gồm có:
- Buồn nôn
- Lở miệng
- thế đổi có cảm giác mùi vị
Ngoài ra, một vài loại thực phẩm còn có thể khiến cho người căn bệnh ung thư tăng nguy cơ mắc căn bệnh mối liên quan tới hệ thống miễn dịch. thỉnh thoảng, ngộ độc thực phẩm nhẹ cũng có thể tác động nghiêm trọng tới sức khỏe người căn bệnh ung thư, dẫn tới nhập viện hoặc thậm chí tử vong.
Ung thư kiêng ăn gì?
Dưới đây là một vài lời lưu ý mối liên quan tới việc ung thư kiêng ăn gì, người căn bệnh nên tham khảo:
1. Kiêng theo loại căn bệnh ung thư
Mỗi loại căn bệnh ung thư có triệu chứng lâm sàng, cơ chế gây nên tổn thương, diễn tiến… không không khác nhau. Vì vậy, người căn bệnh nên xây dựng thực đơn theo hướng dẫn của bác sĩ để giữ gìn cơ thể phục hồi tốt, ví dụ như:
- Ung thư tuyến tiền liệt: nên tránh các nguồn mỡ động vật như các sản phẩm từ sữa chưa tách béo, thịt mỡ…
- Ung thư ruột: nên tránh ăn thịt đỏ, thịt nấu sẵn…
2. Kiêng theo thể trạng người căn bệnh
Ung thư kiêng ăn gì? Thực phẩm kiêng khem còn tùy thuộc vào thể trạng người căn bệnh, cụ thể:
- Người thể hư: Kiêng ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, không dễ tiêu, nhiều gia vị… để tránh ứ đờm, tăng độc nhiệt…
- Người thể nhiệt: Kiêng ăn cay, thực phẩm ngậy béo, thịt xông khói…
- Người thể hàn: Kiêng ăn đồ sống, hải sản tính lạnh…
- Người thể thực: Kiêng ăn quá nhiều một loại thực phẩm nhất định như vịt, gà, cá, thuốc lá, rượu bia, thực phẩm dầu mỡ…
3. Kiêng theo thời kỳ căn bệnh
Mỗi thời kỳ căn bệnh ung thư đều nên chế độ dinh dưỡng riêng, giữ gìn phù hợp với tình trạng sức khỏe tại thời điểm đó, ví dụ như:
- Điều trị bằng phóng xạ: nên kiêng rượu bia, thuốc lá, thức ăn cay, nhiều dầu mỡ vì đây là thời điểm xuất hiện phản ứng suy yếu bạch cầu, tác dụng tiêu hóa suy suy yếu.
- Sau khi điều trị bằng phóng xạ: Kiêng ăn các thực phẩm có tính nhiệt cao.
- Sau khi tiểu phẫu điều trị ung thư: Kiêng ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, vị đậm, hải sản tanh, thực phẩm cay, nóng.
Người căn bệnh ung thư không nên ăn gì?
Ung thư không nên ăn gì? Dưới đây là danh sách các loại thực phẩm nên tránh để hỗ trợ điều trị, kiểm soát căn bệnh thuận lợi, giữ sức khỏe ổn định, hạn chế gây nên ra tác dụng phụ nguy hiểm:
1. Đồ nướng, đồ cháy không tốt cho người căn bệnh ung thư
Đứng đầu danh sách ung thư kiêng ăn gì là các thực phẩm nướng cháy. Thực phẩm được nấu ở nhiệt độ cao, gặp phải cháy xém có thể tạo ra các hóa dưỡng chất gây nên ung thư hoặc tiến hành trầm trọng thêm các triệu chứng ung thư (gọi là HCA và PAH), nhất là các loại thịt (protein động vật). Do đó, phương pháp nấu thế thế nên ưu tiên là sử dụng nhiệt ẩm như om, hầm, hấp, luộc…
2. Thực phẩm hun khói
Thịt từng qua nấu, ví dụ như thịt xông khói, thịt muối, thịt sấy khô, xúc xích, giăm bông… không nên thêm vào thực đơn người căn bệnh ung thư. Loại thực phẩm này có chứa hàm số lượng lớn dưỡng chất bảo quản như nitrat, nitrit, phối hợp đun nóng ở nhiệt độ cao tạo ra rất nhiều hợp dưỡng chất gây nên hại sức khỏe. Người khỏe mạnh ăn thịt xông khói cũng có thể tăng nguy cơ mắc ung thư, nhất là ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng… (1)
3. Ung thư nên hạn chế ăn thực phẩm chiên, rán
Nhóm thực phẩm này được nấu ở nhiệt độ cao, có thể tạo ra các hợp dưỡng chất gây nên hại cho sức khỏe, điển hình là acrylamide. Thành phần này có nguy cơ phá hủy tế bào, tiến hành tăng nguy cơ ung thư hoặc khiến cho tình trạng ung thư diễn tiến nghiêm trọng hơn.
Ngoài ra, chiên rán có thể tạo thành dưỡng chất béo chuyển hóa, tiến hành tăng mức cholesterol và tăng nguy cơ mắc căn bệnh tim mạch. người căn bệnh ung thư nên tuyệt đối tránh ăn đồ chiên, rán, nướng, thế vào đó nên ưu tiên trái cây, rau quả tươi, thực phẩm không qua nấu sẵn để tăng cường hệ thống miễn dịch và suy yếu viêm.
4. Tránh ăn thực phẩm gặp phải nấm mốc
Ăn thực phẩm gặp phải nấm mốc trong thời gian dài có thể gây nên ức chế hệ thống miễn dịch, dẫn tới ung thư hoặc tiến hành trầm trọng thêm căn bệnh ung thư đang mắc phải. Do đó, người căn bệnh ung thư nên tuyệt đối tránh ăn phải các thực phẩm nghi gặp phải nhiễm nấm mốc.
5. Nói không với rượu bia
Rượu bia có thể tiến hành tăng huyết áp, tăng nguy cơ đau đớn tim, đột quỵ, tiến hành suy yếu tim, tác động đồng thời tới tác dụng não bộ, gan, phổi và nhiều cơ quan không không khác trong cơ thể. Ngoài ra, rượu bia cũng gây nên ra hiện tượng mất nước, tiến hành tăng tác dụng phụ từ các phương pháp điều trị. Trong khi đó, người căn bệnh ung thư đang có thể trạng rất yếu, nên tuyệt đối bỏ rượu để tránh tình trạng sức khỏe trở nên nghiêm trọng hơn.
6. Hạn chế thực phẩm, đồ uống chứa nhiều đường
Ung thư không nên ăn gì? Thức ăn, đồ uống nhiều đường là nhóm thực phẩm hàng đầu mà người căn bệnh ung thư nên tránh. Đường góp phần tăng cân, kháng insulin, tăng viêm, nhiều calo, ít giá trị dinh dưỡng… Những yếu tố này đều có thể khiến cho tình trạng căn bệnh lý diễn tiến nghiêm trọng hơn, khiến cho cơ thể thiếu hụt dinh dưỡng và suy suy yếu miễn dịch. Lời lưu ý hữu ích cho người căn bệnh là nên uống nhiều nước lọc để thúc đẩy thải độc tố và tăng giữ nước cho cơ thể.
7. suy yếu các thực phẩm chứa nhiều muối
Giữ nước trong cơ thể là yếu tố quan trọng trong quá trình điều trị ung thư. Việc ăn thực phẩm nhiều muối sẽ tiến hành tăng nguy cơ mất nước trong tế bào, khiến cho cho các tác dụng phụ càng trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, điều quan trọng là nên tránh nhóm thức ăn này, tránh rượu bia, caffeine vì tác động cũng tương tự.
8. Ung thư không nên ăn nhiều thịt đỏ
Thịt đỏ là một trong những thực phẩm người căn bệnh ung thư không nên ăn quá nhiều. Loại thịt này chứa các hợp dưỡng chất có thể tiến hành tăng tình trạng viêm và thúc đẩy tạo thành tế bào ung thư. Người căn bệnh nên giới hạn dưới 500g thịt đỏ một tuần (trong vòng 70g mỗi ngày) và hạn chế thịt nấu sẵn. người căn bệnh nên dùng thêm protein từ thực vật như các loại đậu, hạt…
9. Thức ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp
Thức ăn nhanh, thực phẩm vặt đóng hộp phần lớn không cân bằng dinh dưỡng, chỉ tiến hành no tạm thời. Nhóm thực phẩm này chứa nhiều muối, dưỡng chất bảo quản, gây nên mất nước và không tốt cho sức khỏe người căn bệnh.
10. Kiêng ăn thực phẩm tái, sống
Thịt, hải sản, trứng tái, sống thường chứa rất nhiều vi khuẩn, virus, khiến cho cho căn bệnh ung thư diễn tiến nặng, người căn bệnh nên tuyệt đối tránh (2). Nhiệt độ nấu tối thiểu với thịt bò, thịt lợn, thịt bê, thịt cừu, cá, động vật có vỏ là trong vòng 63 độ C, thịt bò xay là 71 độ, gia cầm là 74 độ.
11. Thức ăn cay nóng
Người mắc căn bệnh ung thư nên tránh ăn đồ cay nóng. Nguyên nhân do thức ăn cay gây nên kích ứng hệ tiêu hóa, dễ gây nên buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy và đau đớn bụng, đặc biệt nguy hiểm với tình trạng ung thư dạ dày, thực quản… Lời lưu ý hữu ích là nên lựa chọn thực phẩm dễ tiêu hóa, ít gia vị… để hỗ trợ tiêu hóa thuận lợi. (3)
Những điều nên tránh trong quá trình điều trị ung thư
Sau khi biết ung thư kiêng ăn gì, người căn bệnh cũng nên cân nhắc một vài lưu ý nên tránh sau đây:
1. Nhịn ăn, bỏ đói u bướu
Nhịn ăn khi gặp phải ung thư sẽ tiến hành tăng nguy cơ gặp phải suy dinh dưỡng, dẫn tới sụt cân mất kiểm soát, gây nên mệt mỏi và tiến hành muộn quá trình chữa trị căn bệnh. Ngoài ra, điều này còn gây nên không dễ khăn với việc hấp thụ dưỡng chất dinh dưỡng, nhất là khi người căn bệnh đang gặp các tác dụng phụ như buồn nôn, nôn mửa, chán ăn…
2. Stress, hoang mang
Người căn bệnh gặp phải ung thư rất dễ rơi vào trạng thái stress. Tuy nhiên, hoang mang, áp lực tinh thần sẽ tác động tiêu cực tới sức khỏe tổng thể, tác động trực tiếp tới tốt nhất điều trị. Người căn bệnh nên giữ tâm lý thư giãn, thoải mái tối đa bằng cách vận động nhẹ nhàng, trò chuyện, nghe nhạc, thiền, tập yoga…
3. Hút thuốc
Người căn bệnh ung thư nên từ bỏ thói quen hút thuốc lá để hỗ trợ đạt tốt nhất điều trị cao, suy yếu hệ lụy và nguy cơ tái phát căn bệnh. Đây là yếu tố vô cùng quan trọng, nhất định phải cân nhắc thực hiện.
4. Thức khuya không tốt cho người căn bệnh ung thư
Trong quá trình điều trị ung thư, người căn bệnh thường không dễ ngủ do trầm cảm, lo lắng, mệt mỏi, gặp các vấn đề về tiêu hóa, không dễ thở, bốc hỏa, toát mồ hôi đêm… Tuy nhiên, người căn bệnh nên cố gắng không nên ngủ muộn để tránh sức khỏe suy yếu sút nghiêm trọng hơn. Việc thiếu ngủ có thể ức chế vận động của các cơ quan trong cơ thể, tăng stress, trầm cảm và nhiều vấn đề đáng lo ngại không không khác. Lời lưu ý quan trọng là nên giữ chu kỳ ngủ khoa học, ngủ sớm, ngủ ít nhất 8 tiếng/ ngày và có thể ngủ ngắn vào buổi trưa để giữ sức khỏe ổn định.
5. Uống thuốc, thực phẩm tác dụng không được bác sĩ kê đơn
người căn bệnh ung thư nên điều trị theo đúng quy trình của bác sĩ chuyên khoa, tuyệt đối không tự ý uống thuốc, thực phẩm tác dụng, thuốc nam. Việc dùng thuốc không theo hướng dẫn chỉ định tiềm ẩn rất nhiều vấn đề nguy hiểm.
6. Tập luyện, lao động nặng
Tùy thuộc vào tình trạng nghiêm trọng của căn bệnh, số chu kỳ hóa trị chỉ định cho mỗi người căn bệnh là không không khác nhau. Giữa các chu kỳ thường có trong vòng cách vài ngày, được dùng để người căn bệnh phục hồi và lấy lại năng số lượng.
Hóa trị khiến cho cơ thể vô cùng mệt mỏi. Vì vậy, người căn bệnh nên tránh tập luyện, vận động, lao động quá sức để sắp sức khỏe cho chu kỳ tiếp theo. Với các vận động hàng ngày, người căn bệnh có thể nhờ sự giúp cho đỡ từ các thành viên trong gia đình để tránh gắng sức.
một vài lưu ý cho người gặp phải ung thư
Dưới đây là một vài lưu ý quan trọng trong xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người căn bệnh ung thư:
1. Chế độ dinh dưỡng
Bổ sung đầy đủ các loại dưỡng dưỡng chất/ nhóm thực phẩm có lợi sau đây:
- Rau giàu vitamin, dưỡng chất xơ: Cà chua, cà rốt, đậu Hà Lan, bí ngô, củ cải, bông cải xanh, súp lơ, bắp cải, măng tây…
- Trái cây giàu vitamin, dưỡng chất xơ, dưỡng chất chống oxy hóa: Cam, chuối, kiwi, đào, xoài, lê, dâu tây, bơ, ổi, mơ, mận…
- Thực phẩm giàu protein lành mạnh: Thịt nạc, cá, thịt gia cầm, trứng, các sản phẩm từ sữa, các loại hạt, đậu xanh…
- Thực phẩm giàu carbohydrate lành mạnh: Cơm, mì, bánh mì nguyên hạt, bánh quy, yến mạch, ngô, khoai tây, đậu, các sản phẩm từ sữa, mật ong…
2. Xử lý thực phẩm
- Rửa tay bằng nước xà phòng trong 20 giây trước và sau khi nấu thức ăn/ trước khi ăn.
- Bảo quản thực phẩm ở nhiệt độ tối thiểu 4 độ C
- Rã đông thịt, cá hoặc gia cầm trong lò vi sóng hoặc tủ lạnh, không rã đông ở nhiệt độ phòng.
- Sử dụng thực phẩm ngay sau khi rã đông và không tiến hành đông trở lại
- Rửa sạch trái cây và rau quả dưới vòi nước chảy trước khi gọt vỏ hoặc cắt, không sử dụng xà phòng, dưỡng chất tẩy rửa, dung dịch tẩy clo hoặc nước rửa sản phẩm thương mại.
- Rửa sạch từng lá rau dưới vòi nước chảy
- Không ăn rau mầm sống, trái cây và rau củ gặp phải mốc
- Không mua sản phẩm từng được cắt sẵn ở cửa hàng
- Không ăn trứng có vỏ gặp phải nứt hoặc có mùi lạ
HỆ THỐNG khu vực y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Vừa rồi là những thông tin góp phần giải đáp thắc mắc ung thư kiêng ăn gì và các loại thực phẩm có lợi được khuyến khích thêm vào thực đơn hàng ngày dành cho người căn bệnh ung thư. Hy vọng thông qua những thông tin này, người căn bệnh có thêm nhiều cập nhật hữu ích để xây dựng thực đơn uống khoa học, giúp cho giữ an toàn sức khỏe, hỗ trợ điều trị và kiểm soát căn bệnh ung thư tốt nhất.