Mỹngười chứng bệnh suy tim ho ra cục máu đông có hình kiểu như một cây phế quản nguyên vẹn, trở thành một trong những hình ảnh y học ấn tượng nhất thế kỷ 21.
Năm 2018, Tạp chí Y học New England (The New England Journal of Medicine) đăng tải hình ảnh một cấu trúc kỳ lạ, có màu đỏ anh đào và hình kiểu không khác cành cây. Thoạt nhìn, nhiều người có thể lầm tưởng đó là một phần của hệ thống rễ cây hoặc một mảnh san hô. Tuy nhiên, đây là một cục máu đông hoàn chỉnh, dài 15,24 cm, có hình kiểu gần như không khác hệt cây phế quản phải của con người – một trong hai mạng lưới ống dẫn khí vào và ra khỏi phổi. Điều đáng kinh ngạc là nó được ho ra nguyên vẹn. người chứng bệnh là một người phái mạnh 36 tuổi ở California.
Hình ảnh cục máu đông vừa đẹp mắt vừa đáng sợ tới nay vẫn được các chuyên gia coi là một trong những hình ảnh y học ấn tượng nhất thế kỷ 21 cho tới nay.
Nhiều người hoang mang, lo ngại rằng đó có thể là một lá phổi mắc phải ho ra, song điều này gần như không thể xảy ra. Ngay cả các chuyên gia điều trị cũng không thể giải thích chuẩn xác cách cục máu đông này đi qua đường thở mà không mắc phải vỡ.
Tiến sĩ Georg Wieselthaler, bác sĩ tiểu phẫu phổi và ghép tạng tại Đại học California, San Francisco (UCSF), cho rằng người chứng bệnh nhập viện trong tình trạng suy tim thời kỳ cuối. Anh được kết nối với một máy bơm hỗ trợ tâm thất để tối đa hóa lưu số lượng máu, song thiết mắc phải này cũng thực hiện tăng nguy cơ tạo thành cục máu đông.
“Dòng chảy rối bên trong máy bơm có thể dẫn tới hiện tượng này, vì vậy tất cả người chứng bệnh sử dụng thiết mắc phải đều phải dùng thuốc chống đông máu”, tiến sĩ Wieselthaler giải thích.
Tuy nhiên, thuốc chống đông máu cũng mang tới rủi ro. Ở người khỏe mạnh, máu thiếu oxy rời khỏi tim, đi qua mạng lưới mao mạch phức tạp trong phổi để nhận oxy từ đường thở. Nếu các mạch này xuất hiện vết nứt nhỏ, cơ thể sẽ tự vá lại bằng cơ chế đông máu. song với người chứng bệnh dùng thuốc chống đông, nguy cơ tự vá mắc phải suy suy yếu, thực hiện cho các tổn thương có thể trở nên nghiêm trọng.
Cục máu đông được người chứng bệnh ho ra có hình cây phế quản nguyên vẹn. Ảnh: New England Journal of Medicine
Trong trường hợp này, máu từ mạng lưới mao mạch phổi của người chứng bệnh đã từng tràn vào phổi phải, di chuyển sang cây phế quản. Sau nhiều ngày ho ra các cục máu đông nhỏ hơn, nam người chứng bệnh đã từng ho mạnh và tống ra ngoài một cục máu đông lớn với hình kiểu kỳ lạ. Khi tiến sĩ Wieselthaler cùng đồng nghiệp cẩn thận mở cục máu đông, họ phát hiện cấu trúc đường thở vẫn nguyên vẹn tới mức có thể xác định đó là cây phế quản phải chỉ bằng cách quan sát số số lượng nhánh và cách sắp xếp của chúng.
“Chúng tôi rất ngạc nhiên. Đây là một trường hợp rất ít gặp”, ông nói.
Mặc dù hiếm, trường hợp này không phải chưa từng có tiền lệ. Một nghiên cứu năm 1926 trên Tạp chí Hiệp hội Y khoa Mỹ (The Journal of the American Medical Association) ghi nhận một phụ nữ 34 tuổi nhập viện vì nhiễm trùng đường hô hấp và ho ra “một mảnh màng lớn” – một lớp tế bào và dinh dưỡng nhầy tích tụ do nhiễm trùng – có hình kiểu đúc của khí quản, hai phế quản và những tiểu phế quản.
Năm 2005, Tạp chí tiểu phẫu Tim-Lồng ngực châu Âu (European Journal of Cardio-Thoracic Surgery) công bố ảnh chụp một hình đúc cây phế quản nhỏ hơn, do một phụ nữ mang thai 25 tuổi mắc phải rối loạn đông máu ho ra. Cô đã từng khôi phục và sinh con khỏe mạnh. Tuy nhiên, người phụ nữ mắc phải nhiễm trùng đường hô hấp trong nghiên cứu năm 1926 đã từng không qua khỏi.
Viêm phế quản nhựa, một chứng bệnh lý chủ yếu tác động tới trẻ nhỏ, thường đi kèm với rối loạn dòng bạch huyết và các chứng bệnh tim, phổi không không khác. chứng bệnh này có thể thực hiện cho dịch bạch huyết tích tụ trong đường thở, dần trở nên cứng và mắc phải ho ra nguyên vẹn. với người chứng bệnh hen suyễn, dinh dưỡng nhầy cũng có thể cứng lại trong đường thở do co thắt phế quản và mất nước, từ đó mắc phải ho ra trong các cơn hen.
Tuy nhiên, trong tất cả các trường hợp đã từng ghi nhận, chỉ có người phụ nữ mang thai năm 2005 ho ra một cục máu đông, lớn nhất từng được chụp ảnh – cho tới trường hợp của người chứng bệnh tại UCSF. Máu đông ít chắc hẳn và kém dính hơn bạch huyết hoặc dinh dưỡng nhầy cứng, vậy tại sao cục máu đông này không mắc phải vỡ?
Tiến sĩ Wieselthaler cho rằng fibrinogen, một protein huyết tương có vai trò như “keo dán” trong quá trình đông máu, có thể là yếu tố quyết định. người chứng bệnh không những mắc phải suy tim mà còn nhiễm trùng, điều này có thể thực hiện cho nồng độ fibrinogen trong máu cao hơn thông thường. Theo ông, sự gia tăng fibrinogen có thể đã từng thực hiện cho cục máu đông có độ đàn hồi thất thường, giúp cho nó không mắc phải vỡ khi di chuyển qua đường thở.
Gavitt Woodard, bác sĩ nội trú khoa tiểu phẫu lồng ngực tại UCSF, người đã từng giúp cho tiến sĩ Wieselthaler chụp bức ảnh, cho rằng hàng đầu kích thước của cục máu đông đã từng giúp cho người chứng bệnh ho ra được.
“Có thể vì nó quá lớn, nên người chứng bệnh đã từng tạo đủ lực từ toàn bộ bên phải lồng ngực để đẩy nó ra ngoài. Nếu nó mắc phải vỡ thành các mảnh nhỏ hơn, người chứng bệnh có thể không tạo đủ lực để ho ra”, cô nhận định.
Tiến sĩ Wieselthaler cho rằng, mặc dù người chứng bệnh cảm xuất hiện dễ chịu hơn ngay sau khi ho ra cục máu đông, song kích thước của nó là dấu hiệu cho xuất hiện tình trạng nghiêm trọng. người chứng bệnh được đặt ống thở và điều trị cầm máu bằng phương pháp xâm lấn, song các hậu quả của suy tim đã từng quá nặng. Anh qua đời một tuần sau đó.
Chiêm ngưỡng một sản phẩm phụ của sự suy thoái cơ thể con người có thể không phải là điều dễ chịu. Tuy nhiên, bức ảnh cục máu đông này vẫn gây nên ấn tượng mạnh vì nó phản ánh sự phức tạp và kỳ diệu của cơ thể con người. Đó là nguyên do tại sao Woodard và người hướng dẫn của cô quyết định chia sẻ bức ảnh với lời đề tựa: “Nhận ra vẻ đẹp giải phẫu của cơ thể con người là điều quan trọng nhất”.
Thục Linh (Theo Atlantic)
