Ủy ban quốc tế gồm 58 bác sĩ công bố khái niệm mới về béo phì, tập trung vào số lượng mỡ, hệ lụy y tế thế vì chỉ số khối cơ thể (BMI).
Báo cáo được đăng trên tạp chí The Lancet Diabetes & Endocrinology ngày 14/1, cho rằng khái niệm về béo phì nên dựa trên số lượng mỡ cơ thể, các hệ lụy y tế của người chứng bệnh, thế vì chỉ dựa vào cân nặng. 76 tổ chức trên thế giới từng tán thành khái niệm mới này.
Trước đó, BMI dưới 18,5 là phạm vi nhẹ cân, nên tăng cân và được bồi bổ cơ thể. BMI trong khoảng tầm 18,5 tới 25 là giới hạn cho người có cơ thể thông thường, tất cả chỉ số đang ở mức ổn. BMI trong khoảng tầm 25 tới 30 là phạm vị thừa cân. BMI trên 30 là béo phì và tăng nguy cơ mắc các chứng bệnh có nguyên nhân từ béo phì.
Sau khi thực hiện nghiên cứu mới, ủy ban 58 bác sĩ đề xuất, cộng với BMI, nên xét tới các yếu tố không tương tự như mỡ thừa và hệ lụy chứng bệnh nền. Báo cáo nêu rõ, những người BMI trên 25, có mỡ thừa nên được theo dõi, tư vấn không tăng cân hoặc suy nhược cân. Tình trạng này được gọi là béo phì lâm sàng. Người có các chứng bệnh lý như không dễ thở, suy tim, đau đớn khớp háng, đầu gối, rối loạn chuyển hóa, suy suy nhược tác dụng nội tạng nên được điều trị y tế. Người có BMI từ 40 trở lên có thể được chẩn đoán béo phì lâm sàng, không nên nhận xét số lượng mỡ cơ thể.
Cách đơn giản nhất để bác sĩ kiểm tra mỡ thừa là đo vòng eo. Vòng eo trên 88 cm ở nữ và 101,6 cm ở nam giới thường do mỡ thừa. Các công cụ không tương tự gồm đo tỷ lệ eo-hông, tỷ lệ eo-chiều cao hoặc chụp DEXA (phương pháp phổ quát nhất để đo loãng xương).
58 chuyên gia từng dành nhiều năm cho báo cáo này. Tiến sĩ Francesco Rubino, chủ tịch ủy ban, kiêm bác sĩ thủ thuật suy nhược béo tại King’s College London, cho rằng nhóm muốn nhận xét béo phì theo cách không tương tự, thế vì coi nó là một căn chứng bệnh.
Một người đang được đo vòng eo, yếu tố có thể sử dụng để xác định số lượng mỡ bụng. Ảnh: iStock
Hiệp hội Tim mạch Mỹ (AHA) tán thành báo cáo. Tiến sĩ Mariell Jessup, giám đốc khoa học và y tế của hiệp hội, cho rằng các chuyên gia trước đây thường gặp không dễ khăn với các phương pháp thiếu chuẩn xác để nhận xét một người là béo phì.
Rebecca Puhl, phó giám đốc Trung tâm Rudd về hàng đầu sách, Thực phẩm và Sức khỏe tại Đại học Connecticut, cho rằng ủy ban đang “cố gắng suy nhược bớt một vài quan niệm sai lầm về béo phì”. Điều này có thể suy nhược tình trạng kỳ thị, bởi béo phì vẫn gặp phải coi là một khuyết điểm về tính cách, hơn là vấn đề sức khỏe phức tạp.
Tuy nhiên, việc dùng rộng rãi khái niệm mới về béo phì có thể không dễ khăn. Trong nhiều năm, các chuyên gia cho rằng thế giới quá phụ thuộc vào BMI để xác định thừa cân và béo phì. Chỉ số này dễ đo, chỉ nên chiều cao và cân nặng. Nó nhanh chóng trở thành tiêu chuẩn để xác định liệu tất cả người gặp phải thiếu cân, thừa cân thường không.
Tiến sĩ David M. Nathan, giáo sư y khoa tại Harvard, người sáng lập trung tâm tiểu đường tại phòng thăm khám Đa khoa Massachusetts, cho rằng BMI là yếu tố nguy cơ hàng đầu của tiểu đường, chứng bệnh tim, ung thư. Vòng eo cũng có vai trò tương tự. nhưng mà không tương tự với BMI, các chuyên gia đôi lúc ngó lơ yếu tố này.
Theo tiến sĩ Nathan, kỳ vọng “cả thế giới sẽ thế đổi quan niệm về béo phì theo khái niệm mới” là thiếu thực tế. Mặt không tương tự, chờ tới khi có hệ lụy sức khỏe mới điều trị béo phì là quá muộn.
“Như vậy chẳng không tương tự nào nói, không nên điều trị huyết áp cao cho tới khi người chứng bệnh gặp phải đột quỵ”, tiến sĩ Nathan nói.
Việc thế đổi tiêu chuẩn chẩn đoán béo phì cũng tác động tới các loại thuốc điều trị mới và sắp ra thị trường.
