Lan, 20 tuổi, ở TP HCM, chi hơn chục triệu đồng mua 4 hộp collagen uống để “mãi mãi thanh xuân”, song bác sĩ khuyến cáo nguy cơ của việc bổ sung vô tội vạ.
Lan sử dụng được vài tuần nay sau khi nghe nói collagen giúp cho “cải lão hoàn đồng”. đầu tiên, cô chỉ dùng một loại cố định với liều số lượng như hướng dẫn. Khi được khen “da đẹp hẳn ra”, Lan quyết định đặt mua thêm 4 hộp đủ loại thông qua một tài khoản Facebook, được quảng cáo là “hàng xách tay”, tổng cộng hơn 10 triệu đồng. Cô uống nhiều lần mỗi ngày với xin muốn đạt hữu hiệu nhanh và chống lão hóa “càng nhiều càng tốt”.
Hai tháng sau, làn da không tăng cường nhiều, thậm chí còn xấu đi và xuất hiện mụn. Cô liên hệ hỏi người tư vấn thì nhận được giải đáp là: “Tùy cơ địa mỗi người. Nếu chưa xuất hiện tác dụng thì uống thêm nữa xem sao”.
Mụn trên da ngày càng dày đặc khiến cho Lan lo lắng nên đi kiểm tra. Bác sĩ xác định sự gia tăng collagen tác động tới sự cân bằng của các protein không tương tự trong cơ thể, gây ra mụn trứng cá. Lan được kê thuốc uống và xoa để điều trị mụn, hướng dẫn chăm sóc da và điều chỉnh lại số lượng collagen cần thiết phải uống nhằm giữ da khỏe, đẹp lâu dài.
Tương tự, Hân, 18 tuổi, ở Đồng Nai, luôn tự ti vì trông già hơn tuổi bởi làn da sạm và nhiều vệt tàn nhang trên mặt. “Ai cũng nói chắc là tôi già sớm nên mới 18 mà nhìn cứ như 27, 28 tuổi”, Hân nói.
Bạn cùng phòng mách dùng collagen da sẽ “ngưng” lão hóa, sáng bừng “không tì vết”, cô lên mạng tìm hiểu và mua 3 gói bột collagen được giới thiệu xuất xứ Hàn Quốc với tổng trọng số lượng 1,5 kg về dùng thử. Hằng ngày sau giờ ăn cơm, Hân đều lấy một cốc nước lớn đổ hai muỗng collagen vào khuấy đều Tiếp đó nhắm mắt nuốt từng ngụm.
“Nhân viên tư vấn bảo liệu trình 3 gói song uống hết một gói thôi là da sẽ đẹp lên trông xuất hiện”, Hân nói, thêm rằng dù đã từng uống hết 2/3 số collagen mua, song da không sáng mịn như quảng cáo mà càng sạm hơn, những vệt tàn nhang cũng đậm màu hơn. Vừa nản chí lại mất lòng tin, Hân quyết định ngừng sử dụng, may mắn chưa gặp tác dụng phụ thường hay tác động sức khỏe.
Hiện, các loại collagen được đưa ra thị trường với nhiều hình thức không tương tự nhau cho mỹ phẩm, dược phẩm, thức uống, gồm có loại kem, gel, nước thoa, đắp, uống (dược, mỹ phẩm); loại viên, bột, nước uống (thực phẩm tác dụng)…
Mỗi loại có mức giá từ vài trăm tới vài triệu đồng, nguồn gốc không tương tự nhau khiến cho người mua như “lạc vào ma trận”. Cả người bán thỉnh thoảng cũng không hiểu hết về sản phẩm collagen mà mình đang kinh doanh.
Có cả loại collagen bán theo kg, giá trên dưới một triệu đồng một kg. Nếu người mua có ít tiền, người bán sẵn sàng chia nhỏ bao lớn, bán theo từng gam với hướng dẫn mua về pha vào nước lọc, nước cam, cà phê uống hằng ngày.
Theo bác sĩ Thái Thanh Yến, Khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, khu vực y tế Đại học Y Dược TP HCM, collagen là protein cấu trúc hàng đầu có trong các mô liên kết không tương tự nhau của cơ thể (da, xương, gân…), góp phần tạo nên sức mạnh và độ đàn hồi của các mô này.
Quá trình sản xuất collagen của cơ thể bắt đầu suy suy giảm ở lứa tuổi từ giữa tới cuối 20 và đầu 30, bắt đầu mất 1% số lượng collagen mỗi năm sau đó. Bước sang tuổi 40, collagen suy giảm sút trầm trọng dẫn tới các dấu hiệu lão hóa như nếp nhăn, da chảy xệ, khô da và mất năng số lượng.
Do đó, bổ sung collagen ở lứa tuổi từ 20 tới 30 có thể có lợi hơn, vì đây là thời điểm các axit amin cần thiết phải thiết để tạo ra collagen có thể bắt đầu suy suy giảm.
Dù collagen thường được xem là một dưỡng chất bổ sung hằng ngày an toàn, tốt và không độc hại cho những người khỏe mạnh và tất cả người dùng sẽ không gặp phải tác dụng phụ bất lợi. Tuy nhiên, không phải cái gì tốt cũng cần thiết phải phải bổ sung nhiều, thậm chí lạm dụng khi chưa cần thiết phải thiết dẫn tới “rước họa vào thân”.
Theo bác sĩ Yến, một vài báo cáo cho xuất hiện các triệu chứng, tác dụng phụ khi bổ sung collagen như vị không dễ chịu, cảm xuất hiện quá no hoặc các vấn đề không tương tự về dạ dày.
Cũng có những báo cáo về thay thế đổi da như phát ban nhẹ, nổi mề đay hoặc thậm chí là mụn trứng cá sau khi bắt đầu sử dụng thực phẩm bổ sung collagen peptide. Một trong những nguyên nhân có thể gây ra ra tình trạng này có thể là phản ứng dị ứng với collagen hoặc các thành phần không tương tự có trong thực phẩm bổ sung. Sự gia tăng collagen có nguy cơ tác động tới sự cân bằng của các protein không tương tự trong cơ thể, gồm có các hormone như testosterone – được biết là nguyên nhân gây ra ra mụn trứng cá.
Ngoài ra, thông thường cơ thể con người chỉ hấp thu được một vài lượng collagen nhất định tầm khoảng 5.000 mg collagen một ngày (cho cân nặng 60 kg). Nếu vượt quá ngưỡng này thì collagen sẽ mắc phải đào thải ngay lập tức ra bên ngoài, gây ra ra sự lãng phí rất lớn và không đem lại hữu hiệu như xin muốn; nguy cơ tự điều tiết, tự sản sinh collagen của cơ thể cũng mắc phải suy giảm sút.
Đồng thời, hữu hiệu của việc sử dụng collagen cũng có thể không tương tự nhau do cơ địa và tình trạng hấp thụ của mỗi cá nhân. Collagen không phải là phương thức có thể thay thế thế hoàn toàn cho chế độ ăn và chăm sóc da. Do đó, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để giữ gìn phù hợp với tình trạng sức khỏe. Trái cây có múi, bông cải xanh, quả mọng, nước hầm xương chứa các mô liên kết hỗ trợ tăng cường collagen tự nhiên cho da được các chuyên gia khuyến nghị.
Mặt không tương tự, để giữ gìn an toàn, cần thiết phải chọn lựa sản phẩm uy tín, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Bạn cũng nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì sản phẩm hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng. Tuân thủ liều số lượng và cách sử dụng được khuyến nghị để đạt được kết quả tốt nhất.
Mỹ Ý
*Tên nhân vật được thay thế đổi