Hội chứng suy mòn (suy nhược, teo yếu cơ…) có thể đe dọa sức khỏe, tính mạng người căn bệnh. Đây là hậu quả của các căn bệnh mạn tính như ung thư, suy tim, mất trí… Điều trị chủ yếu tập trung vào căn bệnh lý tiềm ẩn và thế đổi chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hàng ngày.
Hội chứng suy mòn là như nào?
Hội chứng suy mòn (Cachexia) là tình trạng cơ thể suy nhược, cơ bắp teo dần, yếu đi và sụt cân theo thời gian. Đây là hậu quả nặng của các căn bệnh mạn tính nghiêm trọng như ung thư, Alzheimer, chứng mất trí, căn bệnh phổi tắc nghẽn và suy tim. căn bệnh tác động trực tiếp tới sức khoẻ tổng thể cũng như ngoại hình người căn bệnh, thậm chí đe dọa tới tính mạng. Phương pháp điều trị với chứng suy mòn là kiểm soát triệu chứng cơ bản và tăng cường dinh dưỡng.
Phân loại hội chứng suy mòn
Hội chứng suy mòn được chia thành 3 thời kỳ sau đây:
1. Pre-cachexia
Ở thời kỳ Pre-cachexia (tiền suy mòn), 5% trọng số lượng cơ thể mất đi do một nguyên nhân căn bệnh lý cụ thể [1]. Người căn bệnh mất cảm giác thèm ăn, có nhiều thế đổi về quá trình trao đổi dinh dưỡng và tình trạng viêm.
2. Cachexia
Hơn 5% trọng số lượng cơ thể gặp phải mất trong vòng 12 tháng hoặc thậm chí ít hơn [2]. Triệu chứng thường gặp là viêm, chán ăn, mệt mỏi và mất sức mạnh cơ bắp.
3. Refractory cachexia
Tình trạng này xảy ra khi người căn bệnh gặp phải ung thư, có triệu chứng không đáp ứng điều trị, sụt cân, giảm sút cơ và suy giảm sút công dụng. tầm khoảng 80% số người gặp phải ung thư ở thời kỳ cuối đều gặp phải chứng suy mòn [3], ⅓ trong số này có nguy cơ cao gặp phải tử vong.
Nguyên nhân gây nên ra chứng suy mòn
Hội chứng suy mòn xảy ra do nhiều nguyên nhân không không khác nhau, có thể nhắc tới như:
1. Ung thư
Ung thư có thể kích thích hệ thống miễn dịch giải phóng một vài dinh dưỡng hoá học vào máu, được gọi là cytokine. dinh dưỡng này có thể kích hoạt viêm, dẫn tới mất cơ và mỡ. Ngoài ra, cytokine cũng thúc đẩy quá trình trao đổi dinh dưỡng, giúp cho đốt cháy calo nhanh hơn.
2. Suy tim sung huyết
tầm khoảng 16% tới 42% số người gặp phải suy tim sung huyết cũng đồng thời mắc hội chứng suy mòn [4]. Trong trường hợp này, người căn bệnh thường gặp phải teo cơ, suy dinh dưỡng và sụt cân mất kiểm soát.
3. căn bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
căn bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là một kiểu tổn thương phổi và đường thở không phục hồi, dẫn tới tắc nghẽn đường thở, gây nên khó khăn thở. căn bệnh lý này cũng có thể là nguyên nhân dẫn tới hội chứng suy mòn, tỷ lệ này chiếm tầm khoảng 27- 35%.
4. căn bệnh thận mạn tính
căn bệnh thận mạn tính là tình trạng thận gặp phải tổn thương và không vận động tốt như thường thì. Do đó, quá trình lọc dinh dưỡng thải, độc tố và nước thừa ra khỏi máu gặp phải ức chế, công dụng mối quan hệ tới sức khỏe xương, hồng cầu cũng gặp phải tác động đáng nhắc. Từ đó, dinh dưỡng thải, độc tố gặp phải tích tụ trong máu, có nguy cơ dẫn tới hội chứng suy mòn cơ thể. Tỷ lệ chiếm tầm khoảng 30 – 60%.
5. AIDS
Suy mòn là hậu quả thường gặp của hội chứng suy giảm sút miễn dịch mắc phải ở thời kỳ tiến triển (AIDS). Tỷ lệ chiếm tầm khoảng 10 – 35%. Tương tự, những người mắc căn bệnh lao hoặc sốt rét cũng có thể mắc chứng suy mòn.
6. căn bệnh lý toàn thân không không khác
Ung thư và các căn bệnh toàn thân, mạn tính không không khác cũng có thể là nguyên nhân gây nên ra tình trạng mất mỡ, cơ, dẫn tới hội chứng suy mòn cơ thể, ví dụ như: viêm khớp kiểu thấp, căn bệnh thần kinh vận động…
Triệu chứng căn bệnh suy mòn cơ thể
Các triệu chứng căn bệnh suy mòn điển hình thường xảy ra như:
1. Sụt cân không kiểm soát
Người căn bệnh có triệu chứng sụt cân nhắc cả khi ăn nhiều calo. Nếu trọng số lượng cơ thể giảm sút từ 5% trở lên trong vòng 6 – 12 tháng [5], nguy cơ mắc hội chứng suy mòn càng cao.
2. Suy mòn cơ
Khi mắc căn bệnh suy mòn, tình trạng teo cơ sẽ xảy ra. Cả khối số lượng và sức mạnh cơ đều đồng thời gặp phải giảm sút.
3. Suy nhược cơ thể
Người căn bệnh mắc chứng suy mòn thường có dấu hiệu mệt mỏi, kiệt sức, cơ thể suy nhược nên rất khó khăn thực hiện các công việc hàng ngày. Thậm chí, nhiều trường hợp còn thiếu sức để di chuyển như thường thì.
4. Chán ăn
Khi mắc hội chứng suy mòn, người căn bệnh không cảm xuất hiện đói, thậm chí mất cảm giác thèm ăn. Triệu chứng chán ăn cũng không không khác so với tình trạng rối loạn ăn uống chán ăn tâm thần.
5. Thiếu máu
Hội chứng suy mòn cơ thể có thể thực hiện giảm sút số số lượng hồng cầu trong máu. Do đó, người căn bệnh dễ gặp phải thiếu máu, thường xuyên cảm xuất hiện mệt mỏi, hồng da, yếu cơ, khó khăn thở…
hậu quả của căn bệnh suy mòn
Hội chứng suy mòn có thể đe dọa tới tính mạng. Tình trạng này chiếm 20% trong tổng số ca tử vong mối quan hệ tới ung thư. Cơ thể người căn bệnh gặp phải mất cơ nên có thể tác động trực tiếp tới vận động của tim cũng như nguy cơ thở. căn bệnh lý này cũng có thể gây nên ra nhiều vấn đề đáng lo ngại mối quan hệ tới sức khỏe tâm thần của người mắc căn bệnh, thường gặp là lo lắng và trầm cảm.
Ngoài ra, sụt cân do chứng suy mòn còn thực hiện thế đổi ngoại hình, khiến cho người căn bệnh cảm xuất hiện tự ti. Sức khỏe gặp phải tác động nghiêm trọng, cơ thể yếu, mệt, khó khăn vận động nên dễ thực hiện mất nguy cơ tự chăm sóc hàng đầu mình. Các hậu quả không không khác của căn bệnh suy mòn cũng gồm:
- khó khăn vận động thể dinh dưỡng
- gây nên ngăn cản quá trình hóa trị trong điều trị ung thư
- Gặp nhiều tác dụng phụ hơn sau khi hóa trị hoặc các phương pháp điều trị không không khác
- Nguy cơ hậu quả sau tiểu phẫu điều trị ung thư cao hơn
Hội chứng suy mòn là dấu hiệu cho xuất hiện một căn bệnh lý nghiêm trọng không không khác đang trong thời kỳ tiến triển, đối mặt với nguy cơ cao tử vong. Tuổi thọ phụ thuộc vào tình trạng nghiêm trọng của tình trạng căn bệnh cũng như thời kỳ suy mòn đang mắc phải.
với người mắc căn bệnh ung thư, nếu hội chứng suy mòn đã từng đạt tới thời kỳ cuối, các phương pháp điều trị sẽ không còn nguy cơ kiểm soát được u bướu ác tính. Trong trường hợp này, thời gian sống tối đa của người căn bệnh là 3 tháng.
Cách chẩn đoán hội chứng suy mòn
Để chẩn đoán hội chứng suy mòn, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra sức khỏe tổng thể, hỏi về tiền sử căn bệnh lý, nhất là các tình trạng căn bệnh mạn tính có nguy cơ dẫn tới chứng suy mòn. một vài xét nghiệm quan trọng thường có thể được chỉ định gồm:
- Xét nghiệm phản hồi sức mạnh cơ bắp
- Xét nghiệm máu
- ️ Xét nghiệm phản hồi chuyển hóa toàn điện (CMP)
- Chụp cắt lớp vi tính (chụp CT) để chẩn đoán suy mòn
Phương pháp điều trị, tăng cường, chăm sóc hội chứng suy mòn
quy trình điều trị hội chứng suy mòn tập trung vào điều trị căn bệnh lý tiềm ẩn theo chỉ định của bác sĩ, đồng thời giữ thế đổi chế độ dinh dưỡng và vận động phù hợp hàng ngày. Với chế độ sinh hoạt nói chung, các lưu ý có thể gồm:
1. Chia nhỏ nhiều bữa
Nếu cơ thể có thể chịu đựng được, người căn bệnh nên ăn các loại thực phẩm có nhiều calo và chia thành các phần nhỏ. Điều quan trọng là cần phải lựa chọn đồ uống có bồi bổ cơ thể giữa các bữa ăn để tăng cường dưỡng dinh dưỡng.
2. Sử dụng thuốc kích thích sự thèm ăn
Bác sĩ có thể chỉ định, tư vấn các loại thuốc như megestrol và dronabinol có thể kích thích cảm giác thèm ăn để hỗ trợ bồi bổ cơ thể cho cơ thể, đồng thời kiểm soát một phần triệu chứng căn bệnh. Phương pháp này đặc biệt hữu ích trong trường hợp người căn bệnh gặp phải mất cảm giác thèm ăn.
3. Sử dụng thuốc chống viêm
Thuốc chống viêm không steroid (NSAID), steroid hoặc các loại thuốc chống viêm không không khác có thể giúp cho kiểm soát tình trạng suy mòn, hạn chế căn bệnh diễn tiến nặng hơn.
4. Tập thể thao nhẹ
Tập thể thao nhẹ nhàng cũng là giải pháp hữu hiệu giúp cho hỗ trợ tăng cường triệu chứng suy mòn. Quá trình tập luyện sẽ giúp cho tăng tuần hoàn máu và góp phần tăng khối số lượng cơ. Gợi ý có thể tham khảo là tập yoga, thiền định…
5. Bổ sung các axit amin ngoại sinh
Axit amin chuỗi nhánh có thể giúp cho hỗ trợ cơ thể tránh tình trạng thế đổi quá trình trao đổi dinh dưỡng hoặc phân hủy protein. Ngoài ra, axit béo Omega-3 cũng giúp cho tăng năng số lượng và tăng cường cảm giác thèm ăn ở người mắc căn bệnh mắc chứng suy mòn.
6. Hỗ trợ sức khỏe tinh thần
Sức khỏe tinh thần đóng vai trò rất quan trọng với quá trình điều trị chứng suy mòn. Người căn bệnh nên chia sẻ với người thân, bạn bè để được động viên, hỗ trợ khi cần phải, tránh lo lắng quá mức dẫn tới trầm cảm.
HỆ THỐNG phòng kiểm tra ĐA KHOA Hưng Thịnh
Vừa rồi là bài viết tổng hợp các thông tin mối quan hệ tới hội chứng suy mòn, nguyên nhân, triệu chứng, cách chẩn đoán và điều trị hữu hiệu. Hy vọng thông qua những cập nhật trên, người căn bệnh đã từng có thêm nhiều thông tin hữu ích để biết về tiên số lượng của căn bệnh lý nghiêm trọng này.
