Nhịp tim thay thế đổi nhanh trễ theo cảm xúc, vận động, song tình trạng thất thường lâu ngày hoặc kèm triệu chứng không dễ chịu có thể cảnh báo rối loạn nhịp tim và nhiều vấn đề sức khỏe không tương tự.
Nhịp tim người thường thì trong khoảng tầm 60-100 chu kỳ mỗi phút. Nếu dưới 60 là nhịp trễ, trên 100 là nhịp nhanh. Nhịp tim cũng thay thế đổi theo lứa tuổi, tăng hoặc suy yếu phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
ThS.BS Ân Tuấn Đạt, khoa Tim mạch, khu vực y tế Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, chứng tỏ nhịp tim của một vài người khỏe mạnh có tập luyện thể dục thể thao thường hay vận động viên thể thao khoảng tầm 40-50 nhịp mỗi phút là điều thường thì. Nhịp tim trễ hơn cũng có thể xảy ra trong khi ngủ say hoặc ở người già. Tập thể dục thể thao cường độ cao, hoang mang, thiếu máu, sốt, hút thuốc lá, uống nhiều rượu, lạm dụng caffein, tác dụng phụ của thuốc điều trị huyết áp, suy tim, mất cân bằng điện giải, vấn đề nội tiết (cường giáp)… có thể thực hiện cho nhịp tim cơ bản tăng lên.
Nhịp tim tăng hoặc suy yếu nhất thời là thường thì song nếu lâu ngày, có kèm triệu chứng như tức ngực, hụt hơi, khó khăn thở, chóng mặt, ngất xỉu… thì người căn bệnh cần phải đi kiểm tra.
Tim đập nhanh lâu ngày không rõ nguyên nhân
Nếu nhịp tim vượt quá 100 lần một phút khi nghỉ ngơi, kèm theo hồi hộp, khó khăn thở, mệt mỏi hoặc đau đớn ngực có thể là triệu chứng của các căn bệnh lý như cường giáp, thiếu máu, nhiễm trùng, rối loạn nhịp (nhịp nhanh xoang, nhịp nhanh trên thất, nhịp nhanh thất)… Nếu triệu chứng lâu ngày hoặc lặp lại, người căn bệnh nên đi kiểm tra để xác định nguyên nhân, điều trị sớm.
Tim đập trễ kèm triệu chứng
So với nhịp tim nhanh, tim đập trễ (nhịp tim thấp) ít khi xảy ra hơn nhưng mà dẫn tới nhiều hệ lụy nguy hiểm như ngất xỉu, gây nên tăng huyết áp hoặc hạ huyết áp, suy tim, nhồi máu cơ tim, ngừng tim.
Nhịp tim trễ thường gặp ở người chơi thể thao chuyên nghiệp. Người thường thì có nhịp tim trễ dưới 60 lần một phút kèm chóng mặt, hoa mắt, mệt mỏi, thậm chí ngất, có thể do rối loạn dẫn truyền điện tim, vấn đề về nút xoang nhĩ, block nhĩ thất… Người căn bệnh cần phải được bác sĩ phản hồi sớm để tránh hệ lụy nguy hiểm.
Tim đập bỏ nhịp, ngắt quãng thất thường
Cảm giác tim đập hụt một nhịp, sau đó đập mạnh trở lại hoặc tim rung nhẹ trong lồng ngực, lặp lại nhiều lần là dấu hiệu điển hình của rối loạn nhịp tim được gọi là ngoại tâm thu. Đây là tình trạng lành tính tương đối thường thấy, nhưng mà nếu xuất hiện dày đặc hoặc kèm hồi hộp, choáng váng, khó khăn thở, đau đớn ngực…, cần phải kiểm tra tim mạch sớm để loại trừ căn bệnh lý tiềm ẩn như căn bệnh mạch vành, suy tim, căn bệnh cơ tim…
Đánh trống ngực đột ngột
Cảm giác tim đập thình thịch, gấp gáp, mạnh thất thường mà không rõ nguyên nhân, nhất là khi nghỉ ngơi hoặc nửa đêm tỉnh giấc sự liên quan tới rối loạn nhịp nhanh kịch phát hoặc rung nhĩ. Điều này tăng nguy cơ đột quỵ nếu không kiểm soát sớm.
Nhịp tim không đều
Khi kiểm tra nhịp tim lúc nhanh, lúc trễ, không đều nhau, người căn bệnh nên tới khu vực y tế kiểm tra điện tim và siêu âm tim để phản hồi nguyên nhân. Tình trạng này có thể sự liên quan tới một vài thất thường nhịp tim như rối loạn nhịp nhĩ, ngoại tâm thu, rung nhĩ, block nhĩ thất…
Nhịp tim thất thường kèm triệu chứng nguy hiểm
Nếu nhịp tim thất thường kèm đau đớn thắt ngực dữ dội, khó khăn thở nặng, chóng mặt, choáng váng, vã mồ hôi lạnh, cảm giác sắp ngất, người căn bệnh cần phải được cấp cứu ngay. Bởi đây có thể là dấu hiệu của cơn nhịp nhanh nguy hiểm (như rung thất, nhịp nhanh thất) hoặc nhịp tim trễ tình trạng nặng (block nhĩ thất hoàn toàn). Những tình trạng này có nguy cơ cao dẫn tới ngừng tim đột ngột, đe dọa tính mạng trong vài phút tới vài giờ nếu không xử trí sớm.
Bác sĩ Đạt khuyến cáo người căn bệnh xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nói trên, tác động tới sinh hoạt nên đi kiểm tra tim mạch sớm. Bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm cần phải thiết như điện tâm đồ, điện tâm đồ gắng sức, siêu âm tim, theo dõi nhịp tim một ngày (Holter điện tâm đồ) để chẩn đoán nguyên nhân, đưa ra kỹ thuật phù hợp kiểm soát rối loạn nhịp. Để phòng ngừa vấn đề về rối loạn nhịp tim, tất cả người nên giữ chế độ dinh dưỡng lành mạnh, ngủ đủ giấc, hạn chế caffein và rượu bia, bỏ thuốc lá, kiểm soát hoang mang. Tập thể dục thể thao hàng ngày với cường độ phù hợp giúp cho tim vận động ổn định, khỏe mạnh. Người căn bệnh nên giữ các bộ môn nhẹ nhàng như đi bộ, chạy bộ trễ, bơi lội để từ từ điều hòa nhịp tim.
Ly Nguyễn
Độc giả gửi vấn đề về căn bệnh tim mạch tại đây để bác sĩ giải đáp |