Tình dục không lành mạnh, sử dụng chung vật dụng cá nhân, hút thuốc lá… khiến cho sùi mào gà dễ lây truyền truyền từ người sang người.
Bác sĩ Nguyễn Như Điền, Quản lý Y khoa Miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho thấy sùi mào gà do virus HPV gây ra nên. chứng bệnh dấu hiệu là các nốt sùi mọc ở vùng sinh dục, hậu môn, họng và miệng gây ra ngứa ngáy, không dễ chịu. Nếu không điều trị sớm, sùi mào gà có thể tiến triển gây ra mất thẩm mỹ, gây ra tắc nghẽn niệu đạo, ống dẫn tinh, ngăn cản việc thụ tinh và sinh nở. Theo bác sĩ, các thói quen dưới đây dễ tiến hành sùi mào gà lây truyền lan:
Tình dục không lành mạnh
Người có nhiều bạn tình, quan hệ với bạn tình lạ, không sử dụng bao cao su có nguy cơ lây truyền nhiễm cao. Trường hợp người mắc sùi mào gà sử dụng cách giữ an toàn, nguy cơ lây truyền nhiễm chứng bệnh vẫn cao do virus có thể tồn tại ở những vùng mà bao cao su không bao phủ tới.
Ngoáy mũi
Sùi mào gà thường tiến triển ở vùng niêm mạc và vùng da tiếp xúc với HPV. Thói quen không vệ sinh tay sạch, chạm vào nốt sùi mào gà sau đó đưa tay ngoáy mũi cũng có thể tiến hành lây truyền lan virus. Việt nam từng ghi nhận người phái mạnh 28 tuổi mắc sùi mào gà ở vùng kín khi có quan hệ ngoài luồng. Người này tiến triển sùi mào gà trong mũi do thường hay đưa tay chạm vào vùng kín, sau đó ngoáy mũi.
Ngoáy mũi là thói quen tiến hành tăng nguy cơ lây truyền nhiễm virus HPV, mắc sùi mào gà. Ảnh: Vecteezy
Sử dụng chung đồ cá nhân
Dịch tiết sùi mào gà có thể tồn tại trên các vật dụng cá nhân như khăn tắm, đồ lót, quần áo, giấy vệ sinh, dao cạo râu, nhíp… Một nghiên cứu đăng tải trên Thư viện Y khoa Mỹ (2020) của nhóm chuyên gia Romania, cho xuất hiện virus HPV có thể sống trong nhiều ngày trên bề mặt, quần áo, băng vệ sinh và có thể lây truyền nhiễm cho người lành sau 7 ngày, với tỷ lệ 30% nhắc cả khi từng mất nước. Nếu người lành sử dụng chung các vật dụng này với người chứng bệnh sẽ có nguy cơ mắc sùi mào gà khi virus xâm nhập vào cơ thể qua vết thương hở, vùng da gặp phải tổn thương hoặc niêm mạc.
Hút thuốc lá
Theo bác sĩ Điền, hút thuốc lá gây ra suy suy nhược hệ miễn dịch, tăng nguy cơ mắc các chứng bệnh truyền nhiễm, trong số đó có sùi mào gà. Một nghiên cứu trên 157 người chứng bệnh nam tới kiểm tra tại trung tâm y tế Đại học Y Hà Nội các tháng 4-6/2023, có 38 người mắc sùi mào gà từ 20-42 tuổi, cho xuất hiện hút thuốc lá có sự liên quan tới tỷ lệ mắc sùi mào gà ở nam giới.
Nghiên cứu về lây truyền truyền virus HPV của nhóm chuyên gia Romania cũng chỉ ra, thói quen hút thuốc lá gây ra ra ức chế miễn dịch tại chỗ và toàn thân, tiến hành tăng nguy cơ lây truyền nhiễm sùi mào gà. Tỷ lệ nhiễm type HPV 16, chủng nguy cơ cao gây ra ung thư qua miệng cũng cao hơn 2% ở người có thói quen hút thuốc lá.
Nữ giới tiêm vaccine HPV tại VNVC Tân Thuận (Quận 7, TP HCM). Ảnh: Diệu Thuần
Cách dự phòng
Theo bác sĩ Điền, sùi mào gà có thời gian ủ chứng bệnh từ vài tuần tới gần một năm, tùy vào sức khỏe mỗi người. Trong thời gian ủ chứng bệnh, người chứng bệnh vẫn có thể lây truyền virus cho người không tương tự. Các trường hợp mắc sùi mào gà không dễ dàng điều trị khỏi hẳn và có thể tái phát nhiều lần trong đời. Ngoài sùi mào gà, HPV cũng là nguyên nhân của nhiều chứng bệnh nguy hiểm không tương tự như ung thư cổ tử cung, âm hộ, bộ phận sinh dục nữ ở nữ giới và hậu môn, hầu họng ở cả nam và nữ.
Để tránh mắc sùi mào gà và các chứng bệnh do virus HPV, tiêm vaccine là cách hữu hiệu nhất. Hiện Việt Nam có hai loại vaccine, gồm Gardasil phòng 4 type HPV gồm 6, 11, 16, 18, chỉ định cho bé gái và phụ nữ 9-26 tuổi. Vaccine Gardasil 9, phòng ngừa 9 type 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, chỉ định cho cả nam và nữ 9-45 tuổi.
hữu hiệu giữ an toàn của vaccine tới trên 90%. Trẻ từ 9-14 tuổi chỉ cần phải tiêm 2 mũi Gardasil 9.
Ngoài vaccine, người dân cũng cần phải phòng ngừa sùi mào gà và lây truyền nhiễm HPV bằng không sử dụng chung vật dụng cá nhân với người không tương tự, có đời sống tình dục lành mạnh. Người dân tăng sức khỏe tổng thể bằng cách ăn đủ dưỡng chất dinh dưỡng, vận động thường xuyên, tránh sử dụng dưỡng chất kích thích, hạn chế uống rượu bia, hút thuốc để nâng cao thể trạng, tăng cường sức đề kháng. Khi mắc chứng bệnh, người chứng bệnh cần phải điều trị sớm, không nên có tâm lý thiếu tự tin, tìm tới nơi không uy tín khiến cho chứng bệnh nặng hơn.
Tuấn An
