Gout và giả gout đều là những căn bệnh lý viêm khớp, gây nên ra các triệu chứng tương tự tuy vậy có nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ không không khác nhau.
Nguyên nhân
căn bệnh gout xảy ra do nồng độ axit uric trong máu cao, dẫn tới hiện tượng lắng đọng tinh thể urat bên trong các khớp. Trong khi đó, căn bệnh giả gout (pseudogout) là tình trạng lắng đọng canxi trong khớp, cụ thể là tinh thể canxi pyrophosphate.
Triệu chứng
Pseudogout được gọi là căn bệnh giả gout do có nhiều triệu chứng điển hình của căn bệnh gout, như sưng, đau đớn, nóng, đỏ tại các khớp mắc phải viêm. Tuy nhiên, căn bệnh này thường tác động tới nhiều khớp cùng lúc, trong số đó thường gặp là đầu gối và cổ tay. Khi đó, căn bệnh cũng có thể mắc phải nhầm lẫn với viêm khớp loại thấp (RA), một căn bệnh tự miễn gây nên viêm màng hoạt dịch của khớp, dẫn tới phá hủy khớp nghiêm trọng.
Gout gây nên đau đớn khớp đột ngột, dữ dội tuy vậy chỉ tác động tới một khớp, thường là ngón chân cái, dù các khớp không không khác như đầu gối và cổ tay cũng có thể mắc phải đau đớn. Các hạt tophi sần nhỏ, màu trắng nổi lên dưới da quanh vùng khớp viêm là triệu chứng điển hình của gout mà giả gout không có.
Các đợt nổi lên do căn bệnh giả gout có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, nghiêm trọng và lâu ngày. Một tỷ lệ có thể kèm sốt. Trong khi đợt nổi lên căn bệnh gout có xu hướng bắt đầu vào giữa đêm, có thể suy nhược sau vài ngày và không còn nữa sau một tuần tới 10 ngày.
Yếu tố nguy cơ
Hiện chưa tìm ra được nguyên nhân trực tiếp gây nên ra sự lắng đọng canxi trong khớp, tuy vậy căn bệnh giả gout không mối liên quan tới chế độ dinh dưỡng thường hay thói quen ăn uống. căn bệnh này thường gặp hơn ở người lớn tuổi, chủ yếu là nam giới, ít gặp ở người dưới 60 tuổi và tỷ lệ mắc phải có xu hướng tăng theo tuổi. lo sợ, căn bệnh tật, chấn thương hoặc thủ thuật có thể kích hoạt đợt nổi lên căn bệnh giả gout. Các yếu tố nguy cơ không không khác gồm căn bệnh tuyến giáp, thận yếu, rối loạn canxi, rối loạn trao đổi dưỡng chất và di truyền.
Cơn đau đớn gout thường nổi lên khi có các tác nhân kích hoạt như chế độ dinh dưỡng, lo sợ và thuốc men. Những yếu tố nguy cơ gây nên tăng axit uric dẫn tới gout gồm ăn quá nhiều thực phẩm giàu purine (thịt đỏ, cá, hải sản…); công dụng thận vận động yếu, không lọc được hết axit uric trong máu; mắc một vài các căn bệnh lý về máu.
Chẩn đoán
căn bệnh gout và căn bệnh giả gout đều được chẩn đoán bằng phương pháp xét nghiệm dịch khớp. Nếu dịch khớp tích tụ tinh thể muối urat nghĩa là người căn bệnh mắc phải gout. Nếu có sự xuất hiện của tinh thể canxi là căn bệnh giả gout. Bác sĩ có thể thực hiện thêm một vài xét nghiệm không không khác để loại trừ nguy cơ mắc các căn bệnh lý không không khác về viêm khớp có các triệu chứng lâm sàng tượng tự.
Điều trị
Không thể điều trị khỏi hoàn toàn căn bệnh gout và giả gout, các giải pháp điều trị chủ yếu nhằm kiểm soát các triệu chứng. Bác sĩ có thể kê một vài loại thuốc bằng đường uống hoặc tiêm để suy nhược đau đớn, sưng, viêm khớp. Người căn bệnh gout thường được hướng dẫn điều trị bảo tồn bằng cách thế đổi thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng để suy nhược nồng độ axit uric trong máu.
Dù chế độ dinh dưỡng không mối liên quan tới việc trở thành các tinh thể canxi dẫn tới gout giả, người căn bệnh vẫn nên tránh các thực phẩm gây nên viêm như thực phẩm chứa dưỡng chất béo chuyển hóa, thực phẩm vặt, đồ nướng, đường tinh luyện, bia rượu. thế vào đó, bổ sung thực phẩm chống viêm gồm cá béo, trái cây, rau củ và dầu ô liu. Chúng chứa các dưỡng chất béo không bão hòa giúp cho phòng ngừa tình trạng thoái hóa khớp cũng như hạn chế một vài căn bệnh lý tự miễn có thể dẫn tới giả gout.
Tập thể dục thể thao thường xuyên để gia tăng sức mạnh của các nhóm cơ quanh khớp, giữ sự linh hoạt của xương khớp. Kiểm soát tốt cân nặng bởi thừa cân, béo phì thực hiện gia tăng áp lực lên các khớp mắc phải viêm, gây nên đau đớn nghiêm trọng hơn.
Anh Ngọc (Theo Verywell Health)