Rám má là vấn đề da liễu phổ quát, gây nên tác động nhiều tới thẩm mỹ, nhất là phụ nữ. Hiểu rõ nguyên nhân, cách phòng ngừa và phương pháp điều trị sẽ giúp cho bạn kiểm soát tình trạng này tốt nhất, giữ làn da sáng khỏe và đều màu. Cùng tìm hiểu chi tiết với những chia sẻ dưới đây của thạc sĩ bác sĩ Vũ Thị Thùy Trang, Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, phòng xét nghiệm Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM.
Rám má là sao?
Rám má là kiểu rối loạn sắc tố da thường gặp, tạo ra các mảng da có màu nâu, nâu sẫm hoặc xám xanh. Chúng thường xuất hiện trên gò má, trán, cằm và thỉnh thoảng lan xuống cánh tay. Tình trạng này chủ yếu gặp nhiều ở phụ nữ mang thai do sự thay thế đổi nội tiết tố, kích thích melanin vốn là yếu tố chịu trách nhiệm về sắc tố da sản xuất quá mức.
Rám má có hình kiểu là các mảng loang lổ không đều màu hoặc dát nhỏ tương tự tàn nhang. Dù không tác động tới sức khỏe, song nếu không được kiểm soát đúng cách, tình trạng nám trên da có thể lan rộng, đậm màu hơn và gây nên tác động tới thẩm mỹ.
Nguyên nhân gây nên rám má
Rám má có thể do một hoặc nhiều nguyên nhân phối hợp, vì vậy, xác định đúng nguyên nhân giúp cho việc lựa lựa chọn phương pháp điều trị được tốt nhất hơn.
1. Ánh nắng mặt trời (tia UV)
Tia cực tím (tia UV) từ mặt trời là yếu tố chủ yếu gây nên rám má, chúng kích thích sản xuất melanin quá mức, thực hiện cho da không đều màu và xuất hiện các đốm sậm màu. Ngoài ra, bức xạ UV còn tạo ra các gốc tự do, thúc đẩy tế bào hắc tố vận động mạnh hơn. Vì vậy, căn bệnh rám má thường trở nên trầm trọng hơn vào mùa hè khi da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời.
2. Rối loạn nội tiết tố
Việc mất cân bằng nội tiết tố, đặc biệt trong thai kỳ, sau sinh và thời kỳ tiền mãn kinh, là nguyên nhân thực hiện cho nhiều người mắc phải rám má. Sự rối loạn hormone sẽ kích thích cơ chế tăng sắc tố, thực hiện cho các mảng sậm màu xuất hiện trên da.
3. Di truyền
Yếu tố di truyền được xác định là có vai trò đáng nói trong quá trình phát sinh rám má, với tỷ lệ khoảng tầm 50% người mắc có tiền sử gia đình. Ngoài ra, sự tượng tự về tình trạng rám da ở các cặp song sinh càng khẳng định mối liên hệ chặt chẽ giữa di truyền và hiện tượng nám này.
4. Lão hóa da
Dù không phải nguyên nhân chủ yếu song quá trình lão hóa da cũng thực hiện suy suy nhược nguy cơ tự giữ an toàn và phục hồi, thực hiện cho da dễ mắc phải tăng sắc tố. Sự xuống cấp của cấu trúc da, cùng với việc suy nhược độ đàn hồi, gây nên ra sự phân bố melanin không đồng đều, dẫn tới tình trạng da sạm nám.
5. Dị ứng mỹ phẩm không phù hợp
những thành phần trong mỹ phẩm có thể gây nên phản ứng nhạy cảm ánh sáng và đẩy nhanh quá trình lão hóa. Điều này thực hiện tăng sắc tố, thực hiện cho da mắc phải nám và xuất hiện các đốm nâu hoặc đen.
6. Do hoang mang
Nhiều nghiên cứu cho xuất hiện hoang mang quá lâu không những kích thích tăng sắc tố mà còn suy suy nhược hàng rào giữ an toàn da, thực hiện cho da dễ mắc phải tác động bởi ánh nắng và các yếu tố môi trường, gây nên sạm, nám. Điều này thực hiện cho rám má trở nên nghiêm trọng hơn và không dễ tăng cường. (1)
Triệu chứng của rám má
- Xuất hiện dưới kiểu các mảng hoặc đốm loang lổ, dễ nhầm lẫn với tàn nhang.
- Màu sắc có thể thay thế đổi tùy theo tông da, song sẽ sẫm màu hơn một chút so với màu da tự nhiên.
- Nếu mắc phải rám ở gò má, các mảng hoặc đốm sẽ xuất hiện đối xứng ở cả hai bên.
- Những vùng sắc tố này có thể kết nối với nhau, tạo thành mảng nám lớn, không đồng đều.
Phương pháp chẩn đoán rám má
Dưới đây là những phương pháp chẩn đoán căn bệnh rám má:
1. Chẩn đoán lâm sàng
Bác sĩ sẽ kiểm tra trực tiếp vùng da và phản hồi dựa trên màu sắc, hình kiểu và tính đối xứng. Đồng thời, xem xét các yếu tố tác động như: tiếp xúc ánh nắng thường xuyên, thay thế đổi nội tiết tố (mang thai, tiền mãn kinh, thuốc tránh thai) thường hay kích ứng do mỹ phẩm không phù hợp. Cuối cùng, phân loại rám má theo vị trí:
- Thượng bì: Màu sắc rõ ràng, dễ xuất hiện dưới ánh sáng thường.
- Bì: Màu xám hoặc xanh xám, không dễ điều trị hơn.
- Hỗn hợp: phối hợp cả thượng bì và bì.
2. Chẩn đoán cận lâm sàng
Chẩn đoán cận lâm sàng được phối hợp kiểm tra bằng đèn Wood và máy soi da, thực hiện nổi bật sự không không khác biệt về sắc tố, giúp cho phân biệt rám má ở lớp thượng bì thường hay bì.
Trong một tỷ lệ, rám má có thể trông không khác như một căn bệnh lý da không không khác. Vì vậy để loại trừ tình trạng này, bác sĩ da liễu có thể yêu cầu thực hiện sinh thiết da để phản hồi và chẩn đoán chuẩn xác.
3. Chẩn đoán xác định
Chẩn đoán xác định sẽ phối hợp dấu hiệu lâm sàng và kết quả cận lâm sàng để đưa ra kết luận chuẩn xác. Sau đó, bác sĩ da liễu dựa trên kết quả để xác định loại nám và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.
4. Chẩn đoán phân biệt
những vấn đề về da thường dễ gây nên nhầm lẫn do dấu hiệu tương tự và cần thiết phải loại trừ, như:
- Tàn nhang: Nhỏ, nhạt màu, xuất hiện từ bé.
- Đồi mồi: Thường gặp ở người lớn tuổi do lão hóa.
- Bớt sắc tố: Có màu xanh hoặc xám, xuất hiện từ bé hoặc dậy thì.
- Tăng sắc tố sau viêm: tạo thành sau mụn, viêm da hoặc lột tẩy quá mức.
Cách điều trị rám má trên mặt như thế nào?
Hiện, có rất nhiều phương pháp điều trị rám má phổ quát dựa trên tình trạng và nguyên nhân gây nên ra.
1. Sử dụng kem thoa trị nám
Một vài thành phần phổ quát có trong kem trị nám, có thể thực hiện mờ sắc tố, tăng cường độ đều màu của da tốt nhất như:
- Hydroquinone (HQ) 2-4%: dưỡng chất thực hiện sáng da, thông qua việc ức chế enzyme, sản xuất melanin.
- Acid Kojic, Arbutin, Azelaic aicd: thực hiện sáng da và mang tới đặc tính chống oxy hóa.
- Retinoids (Retinol, Tretinoin): Thúc đẩy tái tạo tế bào da, tăng cường sắc tố.
2. Công nghệ trị rám má tại phòng xét nghiệm
- Lột da bằng hóa dưỡng chất: Sử dụng dung dịch AHA, BHA, TCA để loại bỏ lớp da chết chứa melanin, giúp cho da sáng hơn. Phương pháp phù hợp với các trường hợp rám nhẹ tới trung bình và cần thiết phải thực hiện theo liệu trình.
- Điều trị bằng laser và ánh sáng: Phương pháp giúp cho phá vỡ sắc tố melanin sâu trong da, hỗ trợ tốt nhất điều trị được nâng cao.
- Huyết tương giàu tiểu cầu (PRP): giúp cho kích thích tái tạo da, tăng cường sắc tố và thực hiện đều màu da. Phương pháp được thực hiện bằng cách lấy máu từ cơ thể, tách huyết tương giàu tiểu cầu và tiêm vào vùng da mắc phải rám.
3. Điều trị từ bên trong
Ngoài tác động trực tiếp lên da, việc tăng cường từ bên trong giúp cho ổn định sắc tố và ngăn ngừa rám má tái phát:
- Cân bằng nội tiết tố.
- giữ menu uống lành mạnh, bổ sung thực phẩm giàu vitamin và uống đủ nước.
- Kiểm soát hoang mang.
Cách phòng ngừa rám má
Rám má hoàn toàn có thể được kiểm soát nếu bạn chủ động uống các kỹ thuật phòng ngừa dưới đây:
1. Chống nắng cho da mặt
Tập thói quen sử dụng kem chống nắng mỗi ngày, ưu tiên các sản phẩm có SPF 30+ và chứa thành phần chống oxy hóa. Nếu cần thiết phải ra ngoài, nên trang mắc phải thêm khẩu trang vải dày hoặc khẩu trang chống UV để hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng.
2. Chăm sóc da đúng cách
Xây dựng quy trình chăm sóc da khoa học giúp cho giữ làn da khỏe mạnh và hạn chế sự tạo thành sắc tố melanin.
- Bắt đầu với quy trình thực hiện sạch da mỗi ngày để loại bỏ bụi bẩn, dầu thừa tích tụ.
- Sử dụng sản phẩm dưỡng ẩm đầy đủ để củng cố hàng rào giữ an toàn da.
- Bổ sung các hoạt dưỡng chất Vitamin C, Niacinamide, Arbutin, Azelaic Acid giúp cho thực hiện sáng da, chống oxy hóa và suy nhược nguy cơ mắc phải rám da.
3. Tránh các yếu tố kích thích thực hiện tăng sắc tố
những tác nhân có thể thực hiện cho tình trạng rám má trở nên nghiêm trọng hơn:
- Bức xạ ánh sáng xanh từ màn hình các thiết mắc phải điện tử.
- Ánh sáng mặt trời
- Mỹ phẩm chứa corticoid, hương liệu, cồn thực hiện da mỏng yếu, dễ bắt nắng hơn.
4. giữ menu uống lành mạnh
- Bổ sung thực phẩm giàu dưỡng chất chống oxy hóa như cam, bưởi, trà xanh để giữ an toàn da từ bên trong.
- Hạn chế thực phẩm nhiều đường, dầu mỡ vì có thể thực hiện tăng stress oxy hóa, gây nên rám da.
- Tăng cường Vitamin C, E, Omega-3, Glutathione để hỗ trợ thực hiện sáng và nuôi dưỡng da khỏe mạnh.
5. Cân bằng nội tiết tố
Nếu gặp nám má xuất hiện khi có sự thay thế đổi nội tiết do mang thai, dùng thuốc tránh thai hoặc bước vào thời kỳ mãn kinh, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để có hướng điều chỉnh phù hợp. Ngoài ra, giữ giấc ngủ từ 7-8 tiếng mỗi ngày, tránh thức khuya sẽ giúp cho da tái tạo tốt hơn, suy nhược hoang mang và hạn chế nguy cơ tăng sắc tố.
Rám má có nên gặp bác sĩ không?
Dù không tác động tới sức khỏe, song rám má có thể lan rộng và trở nên không dễ điều trị hơn theo thời gian. Việc thăm xét nghiệm bác sĩ da liễu càng sớm giúp cho việc kiểm soát và quá trình điều trị được tốt nhất, đồng thời tiết kiệm thời gian và phí.
Để được hỗ trợ chuyên sâu về các vấn đề da liễu, bạn có thể tìm tới Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, phòng xét nghiệm Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM hoặc Đơn vị Da liễu – Thẩm mỹ Da, Trung tâm xét nghiệm trị căn bệnh Hưng Thịnh Quận 7.
Hệ thống phòng xét nghiệm Đa khoa Hưng Thịnh mang tới đa kiểu các phương pháp điều trị, từ các liệu pháp cơ bản tới chuyên sâu như liệu pháp ánh sáng và các loại laser tiên tiến. Đặc biệt, tất cả quá trình thăm xét nghiệm và điều trị đều được thực hiện bởi hệ thống bác sĩ giàu kinh nghiệm và giỏi chuyên môn.
những thắc mắc mối liên quan
1. Rám má có dễ điều trị không?
Rám má rất không dễ điều trị khỏi hoàn toàn do không thể loại bỏ hoàn toàn các yếu tố gây nên ra như ánh sáng, hormone thường hay do di truyền. tình trạng tăng cường sẽ không không khác nhau tùy thuộc vào tình trạng và phương pháp điều trị được sử dụng.
2. Rám má có tự hết không?
Triệu chứng trên da sẽ không tự không còn nữa mà có thể nặng hơn nếu không được giữ an toàn. Tuy nhiên, một tỷ lệ nám do rối loạn nội tiết tạm thời sẽ tăng cường dần khi hormone ổn định, hoặc mắc phải rám má do dị ứng mỹ phẩm có thể suy nhược sau khi ngừng sản phẩm gây nên kích ứng. (2)
3. Rám má sau sinh có phòng ngừa được không?
mắc phải rám má sau sinh là quá trình thông thường và không thể phòng ngừa hoàn toàn. thay thế vào đó, có thể kiểm soát bằng việc chăm sóc da đúng cách, giữ menu uống khoa học và suy nhược hoang mang.
4. Rám má có nên kiêng ăn gì không?
menu uống có tác động tới sự tạo thành và tiến triển của rám má, song không cần thiết phải thiết phải ăn kiêng. Bạn vẫn có thể ăn theo sở thích, chỉ cần thiết phải hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ, đường để tránh kích thích sản sinh melanin, thực hiện cho vùng nám đậm hơn hoặc lan rộng.
HỆ THỐNG phòng xét nghiệm ĐA KHOA Hưng Thịnh
Rám má tuy không tác động tới sức khỏe song lại là “kẻ thù” của nhan sắc, gây nên ra sự tự ti và tác động lớn tới tin cậy cuộc sống của nhiều người. Vì vậy, nếu các phương pháp chăm sóc tại nhà không mang lại tốt nhất như xin đợi, bạn có thể tìm tới những giải pháp điều trị chuyên sâu từ các khu vực da liễu để tăng cường tình trạng này.
