Đột quỵ không “đột ngột xuất hiện” mà xuất phát từ các yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, tăng huyết áp, mỡ máu cao, béo phì, đái tháo đường.
Trung tá, Ths.BS Hoàng Tiến Trọng Nghĩa, Chủ nhiệm Khoa Nội Thần kinh, phòng thăm khám Quân y 175, cho rằng toàn bộ tất cả người “sợ mắc đột quỵ”, song chưa hiểu hết về bản dưỡng chất của căn bệnh này. tham khảo tại Phòng thăm khám Thần kinh của phòng thăm khám ghi nhận 100% lo lắng về nguy cơ đột quỵ ở chủ yếu mình và người thân trong gia đình. Tuy nhiên, tỷ lệ nghiêm trọng trong số này tuân thủ không tốt hoặc kém các thuốc điều trị căn bệnh nền như tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường…
Bác sĩ từng tiếp nhận những người căn bệnh trẻ gặp phải đột quỵ dẫn tới tàn phế hoặc tử vong, người nhà bày tỏ bất ngờ vì trước đó người căn bệnh rất khỏe mạnh, không hút thuốc lá, thường xuyên tập thể dục thể thao, “chỉ gặp phải tăng huyết áp”. Người căn bệnh này không uống thuốc kiểm soát huyết áp hàng ngày, bởi cảm xuất hiện “sức khỏe không có vấn đề gì”.
“người căn bệnh điều trị ổn định huyết áp thì nguy cơ tránh được hậu quả trên, bởi đây là yếu tố nguy cơ hàng đầu của đột quỵ”, bác sĩ Nghĩa nói.
Với một người tăng huyết áp, nguy cơ mắc đột quỵ cao hơn người thường 3-5 lần sau mỗi 5 năm. Chưa nói, kiểm soát huyết áp kém sẽ là yếu tố rất cao cho xuất huyết não – một nguyên nhân tử vong hàng đầu trong đột quỵ.
Gần đây, nhận thức về căn bệnh đột quỵ của người dân nâng cao hơn, tỷ lệ người căn bệnh vào trong khung giờ vàng từng tăng lên. Tuy nhiên điều đáng lo ngại là số ca đột quỵ vẫn tăng nhanh mỗi năm. Cụ thể, trong năm 2024, các số liệu thống kê ghi nhận khoảng tầm 20-24% các ca đột quỵ tử vong hoặc tàn phế nặng. Đây cũng là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới tử vong và tàn phế hiện nay của Việt Nam.
Có những lý giải về số ca mắc tăng cao và nhanh như dân số già hóa, thói quen sống, căn bệnh tim mạch, chuyển hóa gia tăng… Tuy nhiên, bác sĩ Nghĩa cho rằng một nguyên nhân gần như then chốt là người dân vẫn chưa nhận thức đúng về nguyên nhân gây nên đột quỵ. Việc nhận diện được các nguy cơ, lý giải “tại sao xảy ra cơn đột quỵ” rất quan trọng để có thể phòng tránh căn bệnh. Khi nhận thức đúng đắn, tất cả người mới tuân thủ và điều trị dự phòng tốt, giúp cho suy giảm tới 70% nguy cơ đột quỵ.
Theo bác sĩ Nguyễn Xuân Diệu, Khoa Nội Thần kinh, phòng thăm khám Quân y 175, bản dưỡng chất đột quỵ là việc các yếu tố nguy cơ “độc hại” gây nên tổn hại tới tĩnh mạch, tim, tới các cơ chế tự nhiên của cơ thể. Những yếu tố có thể nói tới là hút thuốc lá, tăng huyết áp, mỡ máu xấu tăng cao (rối loạn mỡ máu), béo phì, đường tăng cao do đái tháo đường, tiêu thụ thức ăn nhiều đường tinh luyện… Đây chủ yếu là nguyên nhân thực hiện tăng nguy cơ mắc đột quỵ của một người trong tương lai. Tuy nhiên, chúng lại là những căn căn bệnh tương đối quen thuộc, thường thấy thường gặp, nên thái độ của nhiều người thường thờ ơ, không cảnh giác.
Bác sĩ Diệu cho rằng việc đưa ra quy trình điều trị dự phòng cho người có nguy cơ đột quỵ cao là điều không quá không dễ dàng ở các phòng thăm khám, phòng thăm khám hiện nay. Rào cản lớn nhất là nhận thức của người dân về vai trò việc điều trị dự phòng và có sự tuân thủ tốt, theo dõi hữu hiệu điều trị. Điều trị tăng huyết áp nói riêng và các yếu tố nguy cơ không tương tự như đái tháo đường, rối loạn mỡ máu cần phải thực hiện liên tục cũng như thăm khám và tự phản hồi định kỳ hữu hiệu điều trị. Chẳng hạn, nên đo lại huyết áp hàng ngày, xét nghiệm mỡ máu mỗi 3-6 tháng.
Để tăng hữu hiệu dự phòng, người mắc căn bệnh nền cần phải lựa chọn phòng thăm khám, phòng thăm khám, bác sĩ có thể, kinh nghiệm trong cấp cứu, điều trị và quản lý người căn bệnh đột quỵ. Việc này giữ gìn cho việc lên quy trình điều trị, tư vấn và quản lý được chuẩn xác. Nếu có điều kiện, hãy liên hệ hoặc giữ thăm thăm khám cố định với các chuyên gia chuyên khoa cụ thể.
Không ngại đưa ra vấn đề về cách theo dõi, kế hoạch điều trị như “tôi hiện từng đạt mục tiêu điều trị”, “tôi có cần phải phải thực hiện xét nghiệm thường tham khảo gì định kỳ”, “tôi cần phải tái thăm khám tối thiểu bao nhiêu lâu”…
cần phải một hồ sơ thăm thăm khám đầy đủ gồm toàn bộ các giấy tờ thăm thăm khám, toa thuốc, xét nghiệm, giấy ra viện cũ… phim chụp MRI, CT được sắp xếp khoa học nhằm đem lại thông tin đầy đủ cho bác sĩ thăm thăm khám. Việc đem lại các thông tin này là rất giá trị vì giúp cho tiết kiệm thời gian cho bác sĩ trong phản hồi lại từ đầu, cũng như tiết kiệm giá thành cho người căn bệnh.
Ghi lại tất cả các thông tin không thường thì như huyết áp cao (thời điểm đo, đo lại sau nghỉ ngơi chưa) nhằm đem lại cho bác sĩ nhằm điều chỉnh việc điều trị.
Lê Phương