Thai nhi giới hạn tăng trưởng trong tử cung

BS.CKI Lê Quang Hưng, Trung tâm Y học bào thai, địa điểm y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho thấy thai nhi 29 tuần ước tính nặng trong vòng 1.000 g, tương ứng bách phân vị thứ 3 (công cụ tính tình trạng tăng trưởng của thai nhi theo Fetal Medicine Foundation), chỉ số này từ 10 trở lên là thông thường.

Thai giới hạn tăng trưởng khởi phát sớm xảy ra khi cân nặng thai nhi trên siêu âm nhỏ hơn so với tuổi thai, trước tuần 32, thường kèm theo không thông thường dòng chảy động mạch rốn. Tình trạng này dẫn tới nguy cơ thai lưu, suy thai, sinh non, trẻ sinh ra gặp phải suy hô hấp, hạ thân nhiệt và đường huyết, nhiễm trùng sơ sinh, tử vong trước, trong hoặc sau sinh.

Hở van ba lá trung bình còn tiến hành tăng gánh nặng cho tim thai, có thể gây nên suy tim, phù thai, sinh non. Bác sĩ Hưng cho thấy tình trạng tim này có thể ổn định sau sinh tuy vậy thai giới hạn tăng trưởng tiến hành tăng nguy cơ bất lợi cho thai nhi. Theo dõi sát thai kỳ để phản hồi tình trạng sức khỏe của thai nhi nhằm đưa ra phương án xử trí sớm trước những điều chỉnh bất lợi cho thai.

Chị Hồng còn gặp phải đái tháo đường thai kỳ. Bác sĩ Hưng tư vấn chế độ dinh dưỡng ưu tiên rau xanh, trái cây ít ngọt, carbohydrate phức hợp (gạo lứt, các loại hạt nguyên dinh dưỡng…), thịt nạc, trứng, các loại đậu, sữa ít béo. Thai phụ uống 2-3 lít nước mỗi ngày, ăn nhạt, chia nhỏ bữa ăn, bổ sung sắt, canxi, axit folic… góp phần giữ gìn mang đến đủ dưỡng dinh dưỡng cho thai nhi tiến triển, đồng thời kiểm soát số lượng đường ổn định trong máu.

Chị Hồng kiểm tra thai rất hay theo lịch hẹn nhằm kiểm tra tình trạng sức khỏe. tới tuần thai 37, bác sĩ Hưng phản hồi tình trạng của thai nhi không ổn định, theo dõi 2-3 ngày một lần để lâu ngày thêm tuổi thai, cân nặng thai. tới tuần thai 38, các dấu hiệu thai nhi diễn tiến xấu nguy cơ suy thai gây nên mất tim thai, bác sĩ chỉ định mổ. Bé gái chào đời nặng 2,6 kg, sức khỏe ổn định, được bác sĩ nhi sơ sinh và tim mạch tiếp tục theo dõi tới khi da kề da với mẹ.

Bác sĩ Hưng cho thấy phần lớn trường hợp hở van ba lá tình trạng nhẹ – trung bình, không cần thiết phải can thiệp. Tình trạng nghiêm trọng tác động sức khỏe bắt buộc thủ thuật sửa van hoặc thế van nhân tạo.

Thai giới hạn tăng trưởng trong tử cung (FGR) dễ nhầm với thai nhỏ so với tuổi thai (SGA) vì cùng chung đặc tính cân nặng thai nhỏ hơn so với thai cùng lứa tuổi, theo bác sĩ Hưng. Tuy nhiên, thai nhỏ so với tuổi thai thường là thai nhỏ sinh lý, phần lớn do yếu tố di truyền. Trường hợp này được theo dõi như một thai kỳ thông thường.

Thai giới hạn tăng trưởng đi kèm với một hoặc nhiều không thông thường, được gọi là thai nhỏ căn bệnh lý. Nguyên nhân có thể từ mẹ (tăng huyết áp, căn bệnh lý mạn tính…), từ thai (không thông thường nhiễm sắc thể, dị tật, nhiễm trùng bào thai…) hoặc từ bánh nhau (suy suy yếu công dụng bánh nhau). Chọc ối nhằm loại trừ không thông thường nhiễm sắc thể ở thai giới hạn tăng trưởng trước 32 tuần có kèm không thông thường cấu trúc, đa ối.

phản hồi tuổi thai chuẩn xác là điều kiện để xác định kích thước của thai có tương ứng với tuổi thai. Hiệp hội Siêu âm Sản Phụ khoa thế giới (ISUOG) khuyến cáo đo chiều dài đầu mông ở quý một (11-13 tuần 6 ngày) là phương pháp tối ưu để tính tuổi thai. Siêu âm Doppler giúp cho phản hồi lưu số lượng máu trong động mạch rốn – tĩnh mạch mang đến oxy, dinh dưỡng cho thai nhi, góp phần xác định thai có gặp phải giới hạn tăng trưởng trong tử cung không.

Hiện chưa có cách phòng ngừa tình trạng này. Bác sĩ khuyến cáo thai phụ tuân thủ kiểm tra thai định kỳ. Chẩn đoán sớm, theo dõi phản hồi sức khỏe thai, lựa chọn lựa thời điểm thích hợp để kết thúc thai kỳ nhằm suy yếu tỷ lệ tử vong hoặc nguy cơ căn bệnh tật cho trẻ sau này.

Ngọc Châu

*Tên người căn bệnh đã từng được thế đổi