Hà NộiBé gái, 13 tuổi, đau đớn bụng tăng dần do lá lách lạc chỗ, xoắn thường ít gặp, được bác sĩ tháo và đưa về đúng vị trí.
Ngày 24/7, PGS.TS.BS Triệu Triều Dương, Giám đốc khối Ngoại, trung tâm y tế Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, chứng tỏ: “Tính tới năm 2018, thế giới chỉ có tầm khoảng 500 trường hợp tương tự, tỷ lệ mắc chứng bệnh 0,2%”, thêm rằng tại Việt Nam, gần 20 trường hợp xoắn lách được báo cáo, đều dưới 20 tuổi.
Bé gái (ngụ Nam Định) xét nghiệm tại trung tâm y tế Tâm Anh do đau đớn bụng âm ỉ tăng dần kèm nôn, ngày 20/7. Trước đó, chứng bệnh nhi thăm xét nghiệm ở những địa điểm y tế trong 4 ngày tuy vậy không tìm ra chứng bệnh.
Bác sĩ khoa Ngoại tổng hợp xét nghiệm vùng hố chậu trái và hạ vị (vùng thấp nhất của bụng dưới rốn), phát hiện có khối chắc tầm khoảng 8 cm, di động được, ấn đau đớn nhói. Siêu âm, cắt lớp vi tính ghi nhận lá lách lạc chỗ nằm ở tiểu khung, thâm nhiễm mỡ và nhiều dịch. Bác sĩ chẩn đoán người chứng bệnh xoắn lá lách, lách to phù nề do ứ máu tuy vậy chưa hoại tử, cần phải mổ khẩn.
Khi thủ thuật, bác sĩ ghi nhận lá lách của chứng bệnh nhi tầm khoảng 15×10 cm, màu tím, ứ máu, sa xuống vùng hố chậu trái và tiểu khung. Cuống lách dài gặp phải kéo căng, tĩnh mạch giãn to, xoắn bán phần.
người chứng bệnh được tháo xoắn, gỡ dính lách khỏi các dây chằng xung quanh và mạc nối lớn ở ổ bụng. Bác sĩ tạo hình túi bằng hai tấm lưới nhân tạo để cho lá lách vào, khâu treo về đúng chỗ, đặt dẫn lưu và đóng vết mổ.
Cuống lách dài và xoắn, sa xuống phần tiểu khung trên hình chụp cắt lớp vi tính (CT). Ảnh: trung tâm y tế đưa đến
Phó giáo sư Triều Dương giải thích phương pháp tạo hình hố lách, khâu treo cố định giúp cho bảo tồn lách, tránh xoắn tái phát, suy nhược hậu quả vì tránh tổn thương mao mạch và nhu mô. Phương pháp bảo tồn còn suy nhược di chứng nếu cắt lách sau này, nhất là nhiễm trùng.
Hậu phẫu, chứng bệnh nhi ổn định sức khỏe, tiếp tục điều trị bằng truyền dịch, thuốc kháng sinh và xuất viện sau 5 ngày.
Bác sĩ thủ thuật tháo xoắn lá lách cho người chứng bệnh. Ảnh: trung tâm y tế đưa đến
Phó giáo sư Dương chứng tỏ lách lạc chỗ được phân thành hai nhóm bẩm sinh và mắc phải. trong số đó, nhóm bẩm sinh thường do thiểu sản dây chằng lách (dây chằng lách dài). Nhóm mắc phải thường gặp ở nữ giới, có thể do thay thế đổi nội tiết tố, thành bụng nhão, giãn dây chằng lách, mang thai nhiều lần.
Lách lạc chỗ có hai thời điểm chẩn đoán là trẻ nhỏ (nhất là trẻ dưới một tuổi) và người ở lứa tuổi 30. chứng bệnh nhi này có tiền sử mổ cố định dạ dày do xoắn từ khi 18 tháng tuổi, không rõ tổn thương vùng lách. Bác sĩ nghi ngờ xoắn bẩm sinh và tới giờ mới dấu hiệu chứng bệnh.
Lá lách lạc chỗ có thể tiến triển thành xoắn lách. trước tiên, tình trạng xoắn gây ra xung huyết tĩnh mạch, lách phù nề. Nếu xoắn tiến triển, dẫn tới tắc nghẽn nguồn đưa đến động mạch, thiếu máu cục bộ cấp tính, hoại tử gây ra vỡ lách, ra máu, tổn thương viêm, hoại tử đuôi tụy. Phần lớn người chứng bệnh phát hiện muộn và phải cắt lách do từng hoại tử.
Phó giáo sư Dương chia sẻ thêm, người chứng bệnh gặp phải xoắn lá lách thường nhập viện khi đau đớn bụng đột ngột, dữ dội. Tuy nhiên, lách lạc chỗ có dấu hiệu lâm sàng đa kiểu, là thách thức trong chẩn đoán và điều trị.
Lục Bảo
