Ăn nhiều cơm trắng, ăn ngọt, nhiều hoạt chất béo không tốt, lạm dụng rượu bia là những thói quen gây nên rối loạn mỡ máu, tăng nguy cơ căn bệnh tim mạch.
Ăn nhiều cơm gạo trắng
Cơm là món quen thuộc trong bữa ăn người Việt. Tuy nhiên, việc sử dụng gạo từng qua tinh chế, xay xát quá kỹ thường xuyên tăng nguy cơ rối loạn mỡ máu.
Theo bác sĩ Phạm Mạnh Hoàn – Trung tâm Nghiên cứu Khoa học và Đào tạo, BVĐK Tâm Anh, lớp vỏ cám bao trọn bên ngoài hạt gạo chứa rất nhiều xenlulo – một kiểu hoạt chất xơ, có tác dụng tiến hành trễ tốc độ hấp thu đường glucose, tăng đào thải cholesterol ra khỏi cơ thể nhờ ngăn cản quá trình tái hấp thu cholesterol tại ruột. Tuy nhiên, gạo trắng, nấu càng tinh, hoặc vo gạo quá kỹ trước khi nấu có thể tiến hành mất đi số lượng xenlulo này, tăng nguy cơ mỡ máu cao, xơ vữa động mạch.
Do đó, để suy yếu nguy cơ căn bệnh tim mạch, tất cả người nên ưu tiên dùng gạo nguyên cám, gạo lứt hoặc phối hợp gạo, các loại ngũ cốc, khoai lang, khoai tây… giúp cho bổ sung đa kiểu hoạt chất dinh dưỡng trong bữa ăn.
Gạo trắng, dưỡng hoạt chất ít. Ảnh: Shutterstock
Ăn nhiều hoạt chất béo bão hòa và hoạt chất béo chuyển hóa
hoạt chất béo bão hòa (có trong thịt động vật, lòng đỏ trứng, sữa nguyên kem, mỡ lợn…) và hoạt chất béo chuyển hóa (có nhiều trong đồ chiên rán, thức ăn nhanh, bánh quy, bơ thực vật…) là “thủ phạm” tiến hành tăng cholesterol toàn phần và LDL-cholesterol, tăng nguy cơ sinh ra mảng xơ vữa.
Nghiên cứu được đăng trên Thư viện Y khoa quốc gia Mỹ năm 2020 cho xuất hiện, suy yếu số lượng hoạt chất béo bão hòa có thể giúp cho suy yếu nguy cơ biến cố tim mạch tới 17%. Trong khi thế thế hoạt chất béo bão hòa bằng hoạt chất béo không bão hòa trong thực đơn uống giúp cho suy yếu 21% nguy cơ mắc các căn bệnh tim mạch.
Do đó, thế vì ăn nhiều thực phẩm chứa hoạt chất béo bão hòa, hoạt chất béo chuyển hóa, tất cả người nên ưu tiên các loại hoạt chất béo không bão hòa (có trong các loại cá béo, dầu có nguồn gốc thực vật, loại hạt, ngũ cốc…) để suy yếu nguy cơ tăng cholesterol xấu, phòng ngừa biến cố tim mạch.
Ăn ngọt thường xuyên
Một ly cà phê sữa mỗi sáng, một chiếc bánh ngọt, uống nước ngọt, chè, trà sữa… là món ăn yêu thích của nhiều người. Tuy nhiên, nếu ăn ngọt thường xuyên, tiêu thụ đường quá mức có thể tác động tới số lượng cholesterol sinh ra trong cơ thể.
Thức ăn nhiều đường có thể gây nên rối loạn mỡ máu. Ảnh: Shutterstock
Nghiên cứu đăng trên WebMD cho xuất hiện, hấp thụ thực phẩm nhiều đường thường xuyên sẽ tiến hành suy yếu nồng độ HDL-c (cholesterol tốt), tăng nồng độ LDL-c (cholesterol xấu) và triglyceride trong máu. Rối loạn mỡ máu thời kỳ đầu thường không có triệu chứng rõ rệt, tuy nhiên có thể dẫn tới căn bệnh động mạch vành (CAD), đột quỵ, căn bệnh động mạch ngoại biên.
Theo khuyến cáo từ Hiệp hội Tim mạch Mỹ (AHA), số lượng đường tiêu thụ tối đa một ngày dành cho nam giới là 150 kcal (tầm 37,5g hoặc 9 muỗng cà phê), phụ nữ là 100 kcal (tầm 25g hoặc 6 muỗng cà phê). Tuy nhiên, trung bình một người Việt Nam đang tiêu thụ tầm 46,5 g đường, cao hơn nhiều so với mức khuyến cáo tối đa.
Lạm dụng bia rượu
Theo bác sĩ Hoàn, trong rượu bia có chứa nhiều năng số lượng, các hoạt chất chuyển hóa gây nên hại cho toàn cơ thể, gây nên nhiều căn bệnh lý như tăng huyết áp, gan nhiễm mỡ, thừa cân, thận yếu… Đặc biệt, rượu bia cũng tiến hành tăng hoạt chất béo trung tính (triglyceride) và cholesterol “xấu”. Từ đó đẩy nhanh quá trình xơ vữa động mạch, dẫn tới thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim.
Trong khi đó, Việt Nam nằm trong top 3 quốc gia uống rượu bia nhiều nhất châu Á, cứ 3 nam giới, có một người tiêu thụ rượu bia ở mức nguy hại.
Bộ Y tế khuyến cáo, rượu bia không có ngưỡng nào là an toàn nên cần phải hạn chế tối đa. Nếu phải uống, nữ giới không uống quá một đơn vị cồn mỗi ngày, nam giới không quá 2 đơn vị cồn mỗi ngày. Một đơn vị cồn tương đương 10 gram cồn nguyên hoạt chất chứa trong dung dịch uống – tương đương một cốc bia hơi 330 ml; một ly rượu vang 100 ml (13,5%); hoặc một chén rượu mạnh 30ml (40%). Bạn nên uống từ từ, phối hợp vừa ăn vừa uống, uống xen kẽ với nước lọc.
Bác sĩ Phạm Mạnh Hoàn cho thấy thêm, để điều hòa các chỉ số mỡ máu, phòng ngừa căn bệnh tim mạch, mỗi người cần phải lưu ý giữ thói quen sống khoa học, tăng cường các thực phẩm giàu hoạt chất xơ như rau xanh, trái cây, kiểm tra chỉ số mỡ máu định kỳ 6 tháng tới một năm.
Đồng thời, người căn bệnh có thể bổ sung thêm tinh hoạt chất có tác dụng điều hòa mỡ máu, suy yếu tổng hợp cholesterol nội sinh trong cơ thể như GDL-5 (Policosanol). GDL-5 là tên một hợp hoạt chất sinh học được phân lập, tinh chiết từ phấn mía Nam Mỹ, có nguy cơ tăng hoạt hóa LDL-Receptor trên màng tế bào, giúp cho tế bào dễ thực hiện tiếp nhận, sử dụng cholesterol một cách hữu hiệu. Từ đó, điều hòa cholesterol và kiểm soát mỡ máu, hỗ trợ kiểm soát tăng huyết áp, căn bệnh tim mạch, bác sĩ Mạnh Hoàn chia sẻ.
Oanh Ngô
