5 căn bệnh lý bánh nhau (nhau thai) nguy hiểm thường gặp mẹ bầu cần thiết phải lưu ý

Bánh nhau là thành phần quan trọng trong sự tiến triển của thai nhi. Vì thế, các căn bệnh lý bánh nhau có thể tác động tới mẹ và bé, trong trường hợp nghiêm trọng có thể phải chấm dứt thai kỳ.

căn bệnh lý bánh nhau là như thế nào?

căn bệnh lý bánh nhau là tình trạng nhau thai tiến triển thất thường, không đúng vị trí hoặc bám quá sâu vào thành tử cung gây ra ra những căn bệnh lý nguy hiểm cho thai kỳ. Các căn bệnh lý nhau thai thường được chẩn đoán bằng siêu âm. Bánh nhau giàu mao mạch kết nối tử cung và thai bằng dây rốn. thường thì nhau thai bám ở đáy hoặc mặt bên của thân tử cung. (1)

Bánh nhau là một cấu trúc tiến triển trong tử cung khi mang thai, góp phần chuyên chở oxy, dưỡng chất dinh dưỡng tới thai nhi. Bánh nhau cũng đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất hormone và giữ an toàn thai nhi khỏi các tác nhân nhiễm trùng.

5 căn bệnh lý nhau thai thường gặp nhất ở thai phụ

Những thất thường từ bánh nhau ít nhiều có thể gây ra ra những tác hại tác động tới sức khỏe của mẹ và sự tiến triển của thai nhi. Trong một vài nguyên nhân có thể dẫn tới sảy thai, khó khăn sinh, thai nhi muộn tiến triển trong tử cung… đều xuất phát từ căn bệnh lý nhau thai. Vậy những căn bệnh lý bánh nhau nào có thể xảy ra trong suốt thai kỳ? (2)

1. Nhau tiền đạo

Đây là thuật ngữ chỉ tình trạng bánh nhau che kín một phần thường hay toàn bộ ở lỗ trong tử cung. Nhau tiền đạo là căn bệnh lý nhau thai phổ quát có thể tác động lớn tới sức khỏe thai nhi và mẹ bầu.

Chưa có nguyên nhân tạo thành nhau tiền đạo, tuy nhiên có một vài yếu tố được cho tiến hành tăng nguy cơ của căn bệnh lý này như sản phụ có u xơ tử cung, tiền sử mổ lấy thai hoặc có sẹo tử cung, tử cung dị loại, sản phụ lớn tuổi. Nhau tiền đạo có thể xuất hiện sớm trong thai kỳ, trong nhiều trường hợp như vậy khi thai to lên cùng sự tiến triển của tử cung sẽ đẩy bánh nhau lên vị trí cao hơn, đây được gọi là cơ chế di dời thường hay chuyển dịch bánh nhau.

Rau tiền đạo có thể gây ra thấy máu trước sinh và trong khi sinh, vì vậy thai phụ cần thiết phải được chẩn đoán trước sinh và có kế hoạch sinh mổ chủ động nếu nhau tiền đạo vẫn tồn tại tới quý 3 của thai kỳ.

Mặt không tương tự, để hạn chế thấy máu khi mang thai, bác sĩ có thể sẽ lưu ý bạn nên tránh các vận động có thể gây ra ra các cơn co thắt, gồm quan hệ tình dục, thụt rửa hoặc tham gia các vận động có thể tiến hành tăng nguy cơ thấy máu, ví như chạy, ngồi xổm và nhảy…

2. Nhau bong non

Với thai kỳ thường thì sau khi sổ thai, bánh nhau sẽ bong ra. Tuy nhiên vì một vài nguyên do nào đó mà phần bánh nhau gặp phải bong hoặc tách hoàn toàn khỏi tử cung trước khi chuyển dạ, trường hợp này được gọi là nhau bong non. Đây là căn bệnh lý nguy hiểm vì bánh nhau là cầu nối để truyền dinh dưỡng từ mẹ qua bé, việc bánh nhau gặp phải bong, tách ra khỏi tử cung khiến cho thai nhi gặp phải mất nguồn dinh dưỡng. Nhau bong non là nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong cho thai nhi và trẻ sơ sinh. Đây là rối loạn nhau thau phổ quát với tỷ lệ 1/100 trường hợp mang thai.

Tình trạng nhau bong non có thể gây ra tử vong cho thai nhi nếu thai sinh ở tuổi thai non không thể tiến triển hoặc thai phụ không được cấp cứu sớm. Nếu không được cấp cứu sớm mẹ còn đối diện với nguy cơ xuất huyết nhiều, thiếu máu và thấy máu ở các cơ quan không tương tự trong bụng có thể dẫn tới tử vong.

3. Nhau cài răng lược

Với thai kỳ thông thường, sau khi sổ thai, nhau sẽ tự động bong tróc ra khỏi thành tử cung và tử cung co bóp tống xuất ra ngoài. Tuy nhiên trong một tỷ lệ thất thường, một phần nhau hoặc toàn bộ nhau không tách ra ngoài mà vẫn dính chặt, ăn thủng và xâm lấn tử cung cùng những cơ quan không tương tự trong ổ bụng. Tình trạng này được gọi là nhau cài răng lược.

Sản phụ gặp phải nhau cài răng lược phải đối mặt với nhiều nguy cơ như xuất huyết trầm trọng, sinh non, thận yếu, suy hô hấp… toàn bộ mẹ bầu gặp phải tình trạng này đều phải sinh mổ phối hợp loại bỏ bánh nhau ra khỏi cơ thể.

4. Sót nhau

Đây là tình trạng nhau không được đẩy ra khỏi tử cung hoàn toàn từ 30 phút sau sinh. Theo bác sĩ Lâm Khoa tình trọng sót nhau sau sinh tương đối thường ít gặp, thường được phát hiện ở sản phụ có căn bệnh lý tử cung nhiều nhân xơ, tử cung gặp phải hút nạo phá thai nhiều lần hoặc tử cung thất thường về cấu trúc thường có nguy cơ gặp phải sót nhau nhiều hơn. Ngoài ra, thai phụ sinh mổ có nguy cơ sót nhau nhiều hơn so với người sinh qua ngả bộ phận sinh dục nữ. Nếu không được can thiệp lấy sạch nhau ra khỏi tử cung, sản phụ có nguy cơ dính buồng tử cung, tác động công dụng sinh sản. Một tỷ lệ nhiễm trùng, tác hại gây ra tử vong.

triệu chứng sót nhau sinh sinh thường là ra máu thất thường. các chuyên gia sản phụ khoa cảnh báo, sót nhau sau sinh rất khó khăn để nhận biết sớm do dễ nhầm lẫn với sản dịch sau sinh. Thường sản phụ có thể gặp phải ra dịch, máu quá lâu tới 1 tháng. Tuy nhiên, trong sót nhau thai, sản phụ ra huyết nhiều hơn thường thì, có thể màu đen, mùi hôi không dễ chịu, kèm theo đó là một vài triệu chứng: đau đớn bụng nhiều, âm ỉ hoặc liên tục, sốt, tử cung co hồi kém, người căn bệnh mệt mỏi, choáng váng vì thiếu máu.

5. Phù nhau thai

Kích thước một bánh nhau trung bình sẽ từ 2-4cm và nặng khoảng tầm 400-600g. Tuy nhiên với một tỷ lệ thất thường nhau thai được phát hiện có kích thước tăng gấp đôi hoặc hơn, đây được gọi là phù nhau thai.

Tình trạng phù nhau thai xảy ra khi nhau tích tụ quá nhiều nước, khiến cho tăng về kích thước và độ dày của nhau thai, tiến hành suy nhược uy tín vận động của bánh nhau, suy nhược nguồn dinh dưỡng và oxy đem đến tới thai nhi.

Nguyên nhân gây ra ra căn bệnh lý bánh nhau

Có nhiều nguyên nhân tác động, tác động tới bánh nhau và dẫn tới những căn bệnh lý bánh nhau, chúng ta có thể nhắc tới một vài tác nhân như sau: (3)

• Mẹ bầu lớn tuổi, đặc biệt mẹ bầu sau tuổi 40;
• Tiền sử mổ lấy thai trước đó hoặc từng thủ thuật ở tử cung, có sẹo ở thành tử cung (nạo phá thai hoặc điều trị căn bệnh lý);
• gặp phải vi khuẩn, virus xâm nhập trong những tháng đầu của thai kỳ như mẹ bầu gặp phải mắc rubella thai kỳ, xung đột nhóm máu mẹ con, mẹ bầu thường xuyên sử dụng rượu bia, thuốc lá hoặc tiếp xúc gần với những dưỡng chất độc hại…;
• Mẹ bầu gặp phải chấn thương vùng bụng, ngã, tai nạn…;
• Mẹ bầu mang song thai, đa thai;
• Mẹ bầu tăng huyết áp hoặc từng gặp những vấn đề về thai kỳ trước đây…

Dấu hiệu nhận biết căn bệnh lý nhau thai

Mang thai là thời kỳ quan trọng với cuộc đời người phụ nữ, để hành trình thai sản được an toàn, nhẹ nhàng, mẹ bầu cần thiết phải xét nghiệm sức khỏe định kỳ và lưu ý những dấu hiệu thất thường sau đây để có thể thăm xét nghiệm sớm:

• Xuất huyết bộ phận sinh dục nữ thất thường. với nhau cài răng lược triệu chứng hàng đầu thường xuất huyết bộ phận sinh dục nữ ở tam cá nguyệt thứ 3;
• đau đớn bụng đột ngột, cơn đau đớn dữ dội và quá lâu;
• Nhịp thai thất thường;
• Bụng bầu có dấu hiệu căng cứng, mẹ bầu có thể gặp phải choáng và ngất;
• Có cơn gò tử cung.

Phương pháp chẩn đoán

Để chẩn đoán căn bệnh lý nhau thai, các chuyên gia sẽ tiến hành khai thác căn bệnh sử và phối hợp siêu âm chẩn đoán. Việc siêu âm có thể xác định được vị trí của bánh nhau ở vùng nào của tử cung như mặt trước, sau, thân, bám thấp thường hay bám trung tâm…

Việc siêu âm cũng phát hiện được dấu hiệu của các căn bệnh lý bánh nhau, ví dụ trong căn bệnh lý nhau bong non, dấu hiệu trên siêu âm có thể là một khối phản âm hơi kém nằm sau bánh nhau hoặc màng ối ở ngay vị trí mép bánh nhau.

thất thường ở nhau thai có nguy hiểm không?

tác hại nguy hiểm từ các căn bệnh lý nhau thai có thể dẫn tới tình trạng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi. (4)

với mẹ

Tùy vào các căn bệnh lý nhau thai sẽ có những tác động không tương tự nhau với sức khỏe của mẹ bầu.

Với nhau tiền đạo có thể gây ra xuất huyết, ra máu thất thường khiến cho mẹ bầu suy yếu, dẫn tới tình trạng băng huyết trong thai kỳ và ngay khi sinh. Trường hợp nhau bám gần cổ tử cung, việc bóc tách bánh nhau sau sinh khiến cho cổ tử cung hở cũng dễ gây ra nhiễm trùng…

Sản phụ gặp phải nhau cài răng lược đối mặt với nguy cơ sinh non, xuất huyết… Mẹ bầu thường phải sinh mổ nếu gặp căn bệnh lý này, tuy nhiên có một vài tác hại không tương tự khi thực hiện thủ thuật như nhiễm trùng vết mổ, tổn thương các cơ quan lân cận…Với trường hợp sót nhau, nếu không được can thiệp lấy sạch nhau ra khỏi tử cung, sản phụ có nguy cơ dính buồng tử cung, tác động công dụng sinh sản. Một tỷ lệ nhiễm trùng, tác hại gây ra tử vong.

với thai nhi

không những tác động tới sức khỏe và tính mạng người mẹ, các căn bệnh lý nhau thai còn tác động lớn tới thai nhi. Nếu thai kỳ của mẹ gặp các căn bệnh lý thất thường về nhau thai, thai nhi phải đối mặt với nguy cơ suy dinh dưỡng, suy thai. Nếu mẹ gặp phải xuất huyết quả nhiều, bác sĩ có thể chỉ định chấm dứt thai kỳ sớm, trẻ sinh non đối mặt với nguy cơ suy hô hấp, và tử vong, trong trường hợp bé sinh non tiếp tục sống có thể đối mặt với các di chứng về cấu trúc cơ thể và thần kinh.

Điều trị căn bệnh lý bánh nhau như thế nào?

Với những thất thường có sự liên quan tới vị trí của bánh nhau: thường bánh nhau đi kèm dây rốn có thể có nhau tiền đạo hoặc nhau cài răng lược… Ở mỗi thể đều có những căn bệnh cảnh riêng biệt. Ví dụ: nhau tiền đạo nằm trước đường ra của phôi thai và có rất nhiều thể như nhau bám thấp, nhau bám mép, nhau tiền đạo trung tâm, nhau tiền đạo bán trung tâm và triệu chứng chủ yếu là thấy máu. Có thể lúc đầu thấy máu ít tuy vậy càng về cuối thai kỳ sẽ nhiều hơn. Lúc thai đang rất non như 28-32 tuần, nếu thấy máu nhiều quá, buộc lòng bác sĩ phải mổ để cứu mẹ. Tuổi thai được xem xét sau tính mạng người mẹ.

Còn nhau bong non là một tình trạng khẩn cấp của sản khoa, vì nếu không mổ lấy thai sớm, có thể em bé sẽ chết và mẹ mất tử cung do tình trạng rối loạn đông máu, đờ tử cung băng huyết sau sinh…

Cuối cùng là nhau cài răng lược, xuất hiện rất nhiều và thường ở những phụ nữ có sẹo mổ trên cổ tử cung, ví dụ mổ lấy thai và u xơ hoặc bóc nhân xơ tử cung, nạo phá thai nhiều lần… Đặc biệt, hiện nay tỷ lệ mổ lấy thai rất tăng, do đó, tỷ lệ nhau cài răng lược trên sẹo mổ lấy thai cũng tăng.

Nhau cài răng lược nếu không chẩn đoán sớm thì khi mổ lấy thai hoặc chuyển dạ sẽ thường xảy ra gặp phải động và gây ra thiếu máu nhiều khi chuyển dạ. Chẩn đoán một căn bệnh lý bánh nhau sẽ cần thiết phải sự hỗ trợ rất nhiều từ người siêu âm như vị trí, độ dài của bánh nhau và những thất thường trên nhau (nhau vôi hóa sớm thường hay có nhiều hồ huyết…). các chuyên gia sản khoa sẽ căn cứ trên những hình ảnh đó, từng lứa tuổi và căn bệnh lý đi kèm để có thể tư vấn rõ hơn từng trường hợp.

căn bệnh có phòng ngừa được không?

toàn bộ các vấn đề sự liên quan tới nhau thai không thể ngăn chặn trực tiếp. Tuy nhiên, thai phụ có thể thực hiện các bước sau để có một thai kỳ khỏe mạnh:

• Thăm xét nghiệm bác sĩ chuyên khoa thường xuyên suốt thai kỳ.
• Thăm xét nghiệm với bác sĩ để kiểm soát bất kỳ vấn đề sức khỏe nào như huyết áp cao.
• Không hút thuốc hoặc dùng thuốc bất hợp pháp.
• Tham khảo ý kiến chuyên môn trước khi quyết định mổ lấy thai chủ động

Với xin muốn đem tới dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho cả thai phụ và thai nhi trong suốt thai kỳ, từ khi mang thai cho tới lúc “vượt cạn” thành quả, BVĐK Hưng Thịnh triển khai dịch vụ Thai sản trọn gói với uy tín cao cấp vượt trội. Tại BVĐK Hưng Thịnh, thai phụ được chăm sóc đặc biệt bởi hệ thống giáo sư, bác sĩ hàng đầu lĩnh vực Sản khoa Việt Nam, giữ gìn thai kỳ tiếp diễn an toàn nhất có thể. Sau sinh, mẹ và bé được nghỉ ngơi, thư giãn tại phòng căn bệnh tiện nghi, đạt tiêu chuẩn khách sạn 5 sao với sự chăm sóc tận tình và chuyên nghiệp của hệ thống bác sĩ, y tá và điều dưỡng tại địa điểm y tế.

Để được tư vấn về thai sản và đặt lịch xét nghiệm chăm sóc sức khỏe cho mẹ và thai nhi tại địa điểm y tế Đa khoa Hưng Thịnh, quý khách vui lòng liên hệ:

Nếu từng mắc phải căn bệnh lý bánh nhau trong thai kỳ trước và đang lên kế hoạch có thêm em bé, hãy thăm xét nghiệm bác sĩ để được tư vấn các phương pháp suy nhược nguy cơ mắc phải lần nữa. Lưu ý thông báo cho bác sĩ nếu từng từng thủ thuật tử cung và trình bày để được theo dõi chặt chẽ trong suốt thai kỳ.