thực hiện sao để nhận biết một người đang gặp phải trầm cảm? Những dấu hiệu trầm cảm phổ quát là như thế nào? Trầm cảm là căn căn bệnh phổ quát trên toàn thế giới, ước tính có tầm khoảng 3.8% (tương đương 280 triệu) dân số gặp phải trầm cảm, trong số đó 5% ở người lớn, 5,7% ở người trên 60 tuổi. Trầm cảm ở mức nặng có thể dẫn tới tự sát. Hơn 700.000 người chết vì tự tử mỗi năm, cũng là nguyên nhân gây nên tử vong đứng thứ 4 ở lứa tuổi 15-29. [1]
Trầm cảm là như thế nào?
Trầm cảm là một trong những rối loạn tâm thần phổ quát nhất trên thế giới. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thống kê cứ 20 người thông thường có một người từng rơi vào thời kỳ trầm cảm. Phụ nữ có tỷ lệ mắc chứng trầm cảm cao gấp đôi nam giới [2]. Có nhiều yếu tố không tương tự nhau tác động, góp phần thực hiện tâm trạng của một người gặp phải tác động lâu dần dẫn tới trầm cảm. [3]
căn bệnh trầm cảm thường được chẩn đoán cùng với các tình trạng rối loạn tâm thần không tương tự. Trầm cảm không tương tự với những dao động tâm trạng thông thường và những phản ứng cảm xúc ngắn khi đối mặt với khó khăn khăn. Khi căn bệnh trầm cảm tiến triển tới tình trạng nghiêm trọng, có thể tác động nghiêm trọng tới sức khỏe. Nó cũng khiến cho người căn bệnh lao động kém năng xuất, học hành trì trệ, mối quan hệ trong gia đình tác động tiêu cực.
Các triệu chứng nổi bật nhất của chứng trầm cảm nặng là tâm trạng tồi tệ, buồn sâu sắc, tuyệt vọng lâu dần. Ở thời kỳ trầm cảm nặng thường dấu hiệu trầm cảm rõ các triệu chứng rõ ràng nhất. Người căn bệnh rơi vào vòng suy nghĩ chán nản, mất hứng thú với các vận động hàng ngày, kèm theo các vấn đề về ăn, ngủ, năng số lượng, sự tập trung và cách nhìn nhận giá trị mình. Người gặp phải trầm cảm sẽ có các dấu hiệu trầm cảm trên lâu dần trong 2 tuần hoặc lâu hơn.
Những người có tâm trạng tiêu cực chán nản thường hay buồn trong một thời điểm ngắn như vài giờ, 1 tới 2 ngày không phải là căn bệnh trầm cảm. Tuy nhiên điều này có thể trở thành mầm mống dẫn tới căn bệnh trầm cảm.
Các sự việc như mất mát thường hay thế đổi đột ngột có thể thực hiện trầm trọng thêm các triệu chứng trầm cảm. Các thời kỳ trầm cảm có thể được kích hoạt bởi nhiều yếu tố gồm có: sự ra đi của người thân, tan vỡ trong tình cảm, hôn nhân, thất nghiệp, stress tài hàng đầu, gặp phải căn bệnh lâu dần, thế đổi môi trường sống…
Trầm cảm tác động tới sức khỏe bằng cách thế đổi tình trạng vận động cũng như thế đổi hành vi trong sinh hoạt thường ngày. Trầm cảm thường tác động nhiều tới tin cậy giấc ngủ, thèm ăn hoặc chán ăn hơn, sự tập trung, tâm trạng, mức năng số lượng, sức khỏe thế dưỡng chất và đời sống xã hội. Thông thường những người đang gặp phải trầm cảm cảm xuất hiện khó khăn khăn khi thức dậy, ít động lực, năng số lượng, thường hay cáu kỉnh và buồn. Những điều này xảy ra thường xuyên khiến cho tin cậy sống của người căn bệnh gặp phải giảm sút rất nhiều.
9 dấu hiệu trầm cảm nguy hiểm cần thiết phải được cảnh báo
Dưới đây là 9 dấu hiệu trầm cảm điển hình của căn bệnh cần thiết phải được cảnh báo và điều trị sớm [4]:
- Tâm trạng chán nản thường xuyên, gần như mỗi ngày.
- giảm sút quan tâm thường hay niềm vui với tất cả vận động, thường hay sở thích.
- Chán ăn, sụt cân hoặc thèm ăn, tăng cân.
- Mất ngủ thường xuyên.
- Kích động hoặc thao tác muộn, phản ứng muộn, nói muộn hơn thông thường.
- Thường xuyên mệt mỏi và mất năng số lượng.
- Có cảm giác bất lực, tội lỗi quá mức, tự xuất hiện mình kém cỏi.
- Suy giảm sút nguy cơ tập trung, do dự, khó khăn quyết định tất cả thứ.
- Thường xuyên có ý nghĩ về cái chết, thường xuyên có ý định tự tử.
Mặc dù tình trạng nghiêm trọng của căn bệnh trầm cảm chưa được thống nhất, song có thể phân độ nghiêm trọng thông qua triệu chứng, thời gian và các suy giảm sút công dụng cơ thể đi kèm. Hiệp hội Tâm thần học Hoa Kỳ cho rằng tình trạng và triệu chứng của căn bệnh trầm cảm có mối liên kết [5]. Trầm cảm được chia ra các tình trạng căn bệnh như sau:
- Triệu chứng dưới ngưỡng trầm cảm: có ít hơn 5 triệu chứng trầm cảm.
- Trầm cảm nhẹ: có hơn 5 triệu chứng trầm cảm, các triệu chứng thực hiện suy giảm sút công dụng nhẹ.
- Trầm cảm vừa phải: các triệu chứng trầm cảm có tác động tới công dụng cơ thể nhẹ hoặc nặng.
- Trầm cảm nặng: có toàn bộ tất cả các triệu chứng trầm cảm, tác động rõ rệt tới vận động, đời sống, công việc, học tập và sức khỏe.
Các triệu chứng có mối mối liên quan chặt chẽ với tình trạng suy giảm sút công dụng cơ thể, vận động ăn, uống, ngủ, độ tập trung… Quy ước theo thời gian, căn bệnh trầm cảm cũng được chia theo tình trạng căn bệnh.
- Cấp tính: có triệu chứng trầm cảm nghiêm trọng từ 2 tuần tới dưới 2 năm.
- mạn tính: triệu chứng trầm cảm nghiêm trọng lâu dần hơn 2 năm. Trên thực tế, tốt nhất nên xem xét thời gian cụ thể và tình trạng lâu dần của các triệu chứng với từng cá nhân cùng tình trạng nghiêm trọng của nó.
Phân loại dấu hiệu trầm cảm
Các triệu chứng trầm cảm có thể phức tạp và không tương tự nhau theo từng trường hợp [6]. Người gặp phải trầm cảm có thể có các triệu chứng về tâm lý hoặc không. Để nhận hiểu được người gặp phải trầm cảm, ta sẽ dựa trên phân nhóm triệu chứng như sau:
1. Triệu chứng trầm cảm tâm lý
những người khi gặp phải trầm cảm sẽ có triệu chứng tâm lý rõ rệt, với các dấu hiệu như:
- Tâm trạng thường xuyên thất vọng.
- Cảm xuất hiện vô vọng và bất lực.
- Có lòng tự trọng thấp.
- Dễ khóc.
- Cảm xuất hiện tội lỗi.
- Cáu kỉnh và nổi nóng.
- Không có động lực và hứng thú với tất cả chuyện nói cả sở thích.
- Rất khó khăn đưa ra quyết định.
- Cảm xuất hiện lo lắng nhiều với tất cả việc, nói cả chuyện rất nhỏ.
- Có ý nghĩ tự tử hoặc suy nghĩ thực hiện tổn thương cơ thể.
2. Triệu chứng trầm cảm thể dưỡng chất
- Di chuyển muộn, nói muộn hơn thông thường.
- thế đổi khẩu vị, chán ăn, sụt cân, thỉnh thoảng gặp phải táo bón.
- đau đớn tức không rõ nguyên nhân.
- Thiếu năng số lượng.
- giảm sút ham muốn tình dục.
- thế đổi những ngày kinh nguyệt nguyệt.
- Rối loạn giấc ngủ, khó khăn ngủ.
3. Triệu chứng trầm cảm xã hội
- Không thích thường hay né tránh tiếp xúc với bạn bè và các vận động chung.
- Không còn hứng thú với sở thích.
- Gặp rắc rối trong mối quan hệ với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp.
Nguyên nhân gây nên trầm cảm
Không có nguyên nhân duy nhất gây nên căn bệnh trầm cảm. những người đối mặt với những stress trong cuộc sống như mất người thân, ly hôn, căn bệnh tật, mất việc thực hiện, khủng hoảng tài hàng đầu… Các nguyên nhân không tương tự nhau có thể phối hợp để gây nên ra căn bệnh trầm cảm [6]. Ví dụ bạn đang mệt mỏi và chán nản khi gặp phải căn bệnh dai dẳng, sau đó lại trải qua một sự kiện buồn như mất người thân, điều này tăng nguy cơ dẫn tới trầm cảm. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp gây nên căn bệnh trầm cảm.
- stress: khi đối diện với các sự kiện buồn, stress như mất người thân, tan vỡ mối quan hệ yêu đương, vợ ông xã. Khi gặp những tổn thương mất mát, nhiều người trở nên thất vọng, không còn hứng thú gặp gỡ bạn bè, người thân và cố gắng tự xử lý vấn đề của mình. Tình trạng stress lâu dần, nếu tâm trạng không được gia tăng rất dễ rơi vào trầm cảm.
- Nhân cách: tính cách tác động rất nhiều tới suy nghĩ. Với những người khi đứng trước các sự việc stress có thể không gặp phải trầm cảm song những người khó khăn thoát ra được suy nghĩ thất vọng và tiêu cực. Người dễ trầm cảm thường quá khắt khe với mình, luôn sợ phán xét, xin muốn những gì hoàn hảo nhất. Điều này có thể do gen thừa hưởng từ phụ huynh hoặc tác động từ nhỏ.
- Lịch sử gia đình: nếu ai đó trong gia đình từng gặp phải trầm cảm, nhiều nguy cơ bạn cũng mắc căn bệnh này.
- Sinh con: những phụ nữ dễ trầm cảm sau sinh. Những thế đổi về nội tiết tố và thể dưỡng chất, cơ thể, cũng như gia tăng trách nhiệm, có thể dẫn tới chứng trầm cảm sau sinh.
- Sự cô đơn: cảm giác cô đơn ở những người gặp phải cắt đứt mối quan hệ khỏi gia đình, bạn bè thực hiện gia tăng nguy cơ trầm cảm.
- Rượu và ma túy: trong những sự kiện buồn, nhiều người cố gắng đối phó bằng cách uống quá nhiều rượu hoặc dùng ma túy. Điều này có thể dẫn tới vòng xoáy trầm cảm. Sử dụng ma túy, rượu, dưỡng chất kích thích ảnh hướng tới dưỡng chất hóa học của não, thực hiện tăng nguy cơ trầm cảm.
- căn bệnh tật: những người gặp phải căn bệnh mạn tính, căn bệnh phải điều trị trong thời gian dài, tái phát nhiều là trường hợp dễ trầm cảm. những người gặp phải căn bệnh nội tiết khiến cho cơ thể mệt mỏi, giảm sút ham muốn tình dục từ đó dẫn tới trầm cảm.
Điều gì xảy ra nếu gặp phải trầm cảm
- Trầm cảm và nguy cơ tự sát: trầm cảm là yếu hàng đầu dẫn tới tự tử [7]. Tuyệt vọng sâu sắc khiến cho người căn bệnh nghĩ tới cái chết để thoát khỏi nỗi đau đớn. Người gặp phải trầm cảm thường không nhận ra được giá trị và ý nghĩa của cuộc sống. Nếu bạn có người thân và bạn bè có các dấu hiệu cảnh báo như: nói về việc tự sát thường hay thực hiện hại mình, thể hiện cảm giác tuyệt vọng thường hay mắc kẹt bởi vấn đề gì đó, có mối bận tâm thất thường tới việc chết, hành động liều lĩnh và nguy hiểm, liên hệ cho người thân để nói lời tạm biệt, sắp công việc theo thứ tự như cho đi tài sản quý giá, xử lý vấn đề một cách thờ ơ, đột ngột từ người đang suy sụp trở nên bình tĩnh và hạnh phúc… Nhận xuất hiện những dấu hiệu thất thường trên, bạn nên cởi mở nói chuyện, tỏ sự quan tâm chân thành với họ và tìm kiếm người thân giúp cho đỡ. [8]
- Tâm lý người căn bệnh trở nên tồi tệ hơn.
- Tăng nguy cơ gặp vấn đề về sức khỏe như chứng mất trí nhớ.
- Trầm cảm có thể dẫn tới căn bệnh tiểu đường hoặc đau đớn mạn tính.
HỆ THỐNG phòng xét nghiệm ĐA KHOA Hưng Thịnh
Nếu nhận xuất hiện mình, người thân, bạn bè có các dấu hiệu trầm cảm, triệu chứng thất thường tới tâm lý cần thiết phải đưa họ tới gặp bác sĩ tâm lý để được tư vấn và điều trị. Trên hết, sự đồng cảm, quan tâm, lắng nghe tới từ gia đình và bạn bè là động lực quan trọng giúp cho người căn bệnh trầm cảm gia tăng căn bệnh tốt hơn.
