Mề đay thường xuất hiện ở trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và sau sinh, gây ra ngứa ngáy, đỏ da và có thể tái phát nhiều lần tác động tới đời sống.
Theo Thạc sĩ – bác sĩ Vũ Thị Thùy Trang, chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, khu vực y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM, mề đay là tình trạng da phát ban, có dấu hiệu rõ ràng là các nốt sẩn phù, có nhiều hình kiểu không tương tự nhau như hình tròn, bầu dục, hình lưu ý (hình vòng); kích thước thế đổi từ kiểu chấm vài ly tới mảng to hơn 10 cm, gây ra ngứa ngáy.
trẻ nhỏ thường gặp phải mề đay cấp tính chủ yếu do phản ứng dị ứng với thức ăn; nhiễm trùng đường hô hấp; côn trùng cắn; các yếu tố thể dinh dưỡng, chênh lệch áp suất, thời tiết lạnh. trẻ nhỏ gặp phải mề đay mạn tính thường dưới kiểu phù mạch.
Phụ nữ mang thai cũng dễ gặp tình trạng này do nội tiết tố thế đổi, stress, cảm lạnh, cảm cúm, gan vận động quá mức, men gan mất cân bằng tạm thời tiến hành cho dinh dưỡng thải tích tụ trong máu. Điều trị mề đay bằng thuốc trong thai kỳ không được khuyến cáo.
Với phụ nữ sau sinh, quá trình vượt cạn và chăm sóc trẻ sơ sinh có thể tiến hành cho sức khỏe người mẹ suy kiệt. Những thế đổi về thể dinh dưỡng, tinh thần và cảm xúc tác động tới hệ thống miễn dịch – nguyên nhân gây ra nổi mề đay.
Mề đay thường tồn tại khoảng tầm 2-4 giờ và tự không còn nữa mà không cần phải điều trị (nhiều ngày không quá một ngày). Tuy nhiên, những nốt sần không tương tự có thể xuất hiện và gây ra ngứa ngáy. Bác sĩ Thùy Trang cho thấy thời gian xuất hiện mề đay tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra căn bệnh. Mề đay do tiếp xúc (dị ứng cao su, xà phòng…) sẽ xuất hiện sau 10-60 phút; trong vòng một giờ nếu gặp phải dị ứng thức ăn; phản ứng với dinh dưỡng tạo màu thực phẩm và các dinh dưỡng phụ gia thường sau 12-một ngày. Phản ứng với thuốc có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc trễ hơn, thậm chí nhiều năm sau đó.
Mề đay không lây nhiễm truyền từ người này sang người không tương tự nhưng mà căn bệnh có thể tái phát nhiều lần. tình trạng nguy hiểm của căn bệnh tùy thuộc vào thể trạng, kiểu mề đay gặp phải là cấp tính thường hay mạn tính.
Khi xuất hiện ngứa ngáy, người căn bệnh thường gãi để suy yếu cảm giác không dễ chịu. Tuy nhiên, gãi không những không chấm dứt cơn ngứa ngáy mà còn dễ tiến hành tổn thương vùng da, dẫn tới trầy xước, nhiễm trùng. căn bệnh diễn tiến nặng có thể gây ra các hệ lụy như chàm mạn tính, sưng mạch khí quản, nghẹt thở, khó khăn thở do sưng mạch họng, đe dọa tới tính mạng.
Nên tránh gãi khi gặp phải mề đay vì dễ tiến hành tổn thương da. Ảnh: Freepik
Nguyên nhân gây ra ra tình trạng này còn có thể do dị ứng thuốc, thực phẩm, dinh dưỡng bảo quản, lông động vật, nhiệt độ, stress… Khi biết rõ nguyên nhân gây ra nổi mề đay tới từ thực phẩm như hải sản (tôm, cua…), thuốc, người căn bệnh có thể chủ động phòng tránh. Tuy nhiên, yếu tố gây ra căn bệnh thường đa kiểu, không phải lúc nào cũng rõ ràng nên đôi lúc khó khăn phòng ngừa. Do đó, khi gặp phải mề đay, người căn bệnh nên tới kiểm tra bác sĩ da liễu – thẩm mỹ da để tìm hiểu nguyên nhân, điều trị triệu chứng, từ đó phòng tránh hữu hiệu hơn.
Bác sĩ Thùy Trang khuyến cáo tất cả người nên có thói quen sống lành mạnh; mặc quần áo rộng rãi; giữ nơi ở thông thoáng, sạch sẽ, có độ ẩm cao; không dùng xà phòng có độ pH cao hơn 7. Nếu có cơ địa dị ứng, thường xuyên tái phát mề đay, người căn bệnh nên mang theo thuốc từng được bác sĩ kê đơn để cấp cứu trong trường hợp khẩn cấp.
Nguyễn Trăm
