Bên những ngày cuối đời người mắc chứng bệnh ung thư

Hà NộiĐang tiêm thuốc, người nam giới 75 tuổi, mắc ung thư tụy bỗng siết tay bác sĩ, cầu xin cho ông một mũi tiêm để không phải thức dậy.

Bác sĩ Hà Hải Nam, khi ấy đang phụ trách chuyên ngành hóa dưỡng chất, trung tâm y tế K, bỗng sững người, toát mồ hôi. Lời đề nghị đặt vị bác sĩ trẻ vào trường hợp không dễ dàng xử, khiến cho âm thanh nghẹn lại trong cổ anh. Không khí xung quanh im bặt, chỉ có tiếng nấc sụt sịt của người thân.

Nhanh chóng lấy lại tinh thần, anh đặt tay lên vai ông và động viên. “Để cháu giúp cho bác suy giảm đau đớn. tất cả người sẽ đồng hành cùng bác trong cuộc chiến này”, bác sĩ Hà Hải Nam, nay là Phó trưởng khoa Ngoại bụng 1, nhớ lại, hôm 19/8.

người mắc chứng bệnh phát hiện mắc ung thư tụy đầu năm 2012, thời kỳ ba, đã từng mổ tại trung tâm y tế Việt Đức. Sau đó, người chứng bệnh chuyển sang điều trị hóa dưỡng chất. Lúc này, chứng bệnh chuyển xấu nhanh khiến cho cơ thể không còn dung nạp được hóa dưỡng chất. Ông liên tục muốn dừng điều trị, trở về nhà để sống những ngày cuối đời bên người thân. Tuy nhiên, gia đình xin muốn “còn nước còn tát”, nhắc cả khi chỉ còn một hai tuần. Anh Nam tự nhủ, bác sĩ không những giúp cho người chứng bệnh suy giảm nhẹ đau đớn đớn mà còn đồng hành tới chặng đường cuối cùng, nhắc cả khi họ buông xuôi, chán nản.

Lúc này, anh nhẫn lại khuyến cáo nhủ và tiếp tục tiêm morphine, giúp cho cơn đau đớn dịu lại. Theo anh, cơn đau đớn của người mắc chứng bệnh ung thư tụy thời kỳ cuối như “tra tấn”, bởi tụy nằm sát cột sống, gây ra đau đớn lan tỏa toàn cơ thể.

“Một người thông thường không dễ dàng vượt qua, chưa nói người mắc chứng bệnh đang mắc phải suy kiệt”, bác sĩ nói.

Cuối cùng, vài tuần sau, người mắc chứng bệnh qua đời, trút bỏ nỗi đau đớn đớn giày vò.

Theo bác sĩ Nam, đây không phải là trường hợp duy nhất “xin được chết” bởi nỗi khổ thể dưỡng chất và tinh thần quá lớn khiến cho họ tuyệt vọng. Có người cho rằng nhiều ngày cuộc sống thêm một, hai năm, không có nhiều ý nghĩa. Họ ưu tiên uy tín sống hơn là nhiều ngày quãng đời còn lại trong nỗi đau đớn. một vài hoàn cảnh không dễ dàng khăn cũng từ chối điều trị, xin về nhà chờ đợi cái chết tới gần.

Quyền được chết luôn là vấn đề gây ra tranh cãi trên toàn thế giới. Vào tháng 2/2018, Tạp chí Y khoa Anh (BMJ) kêu gọi một cuộc thăm dò ý kiến độc lập của các chuyên gia về vấn đề hỗ trợ tử vong, khẳng định rằng các chuyên gia và hệ thống y tế đã từng lạc lõng với ý kiến của số đông – khi 80% công chúng ở Anh và Mỹ ủng hộ “cái chết nhân đạo”. Tuy nhiên, phần lớn bác sĩ trả lời trên BMJ đều nói nhân viên y tế không nên tham gia vào việc cố ý gây ra ra cái chết của người không tương tự và việc hỗ trợ tự tử có thể là hành vi lạm dụng.

Hiện chỉ một vài quốc gia thông qua “cái chết nhân đạo” như Mỹ, Pháp, Hà Lan, Tây Ban Nha, Bỉ, Canada… Tại các quốc gia châu Á chịu tác động của Phật giáo, tất cả hành động can thiệp thường giúp cho đỡ người chứng bệnh chết “nhân tạo” đều mắc phải coi là giết người, bởi “nhắc cả khi hy vọng sống rất xin manh, y bác sĩ vẫn phải tôn trọng người mắc chứng bệnh cho tới hơi thở cuối cùng”, bác sĩ Nam cho thường.





Bác sĩ Hà Hải Nam và ekip đang thực thiện ca phẫu thuật cho người bệnh. Ảnh: Bác sĩ cung cấp

Bác sĩ Hà Hải Nam và ê kíp đang thủ thuật cho người chứng bệnh ung thư dạ dày. Ảnh: Bác sĩ mang tới

Theo bác sĩ Nam, điểm chung của người mắc chứng bệnh khi nhận thông báo mắc ung thư đều hoang mang, dễ mắc phải kích động và không chấp nhận sự thật. “Điều này khiến cho cho quá trình điều trị thêm phần không dễ dàng”, bác sĩ nói.

Chưa nhắc, đa số người chứng bệnh ung thư tới trung tâm y tế trong thời kỳ muộn, 70% trường hợp mắc phải những cơn đau đớn giày vò tới tận cuối đời. Lúc này, bác sĩ chủ yếu chăm sóc suy giảm nhẹ, giúp cho suy giảm đau đớn và tăng lên uy tín sống của người chứng bệnh.

“Mất mát là quy luật của cuộc đời tuy nhiên suy giảm nhẹ đi phần nào đau đớn đớn cho người chứng bệnh thì nhân đạo phần đấy”, anh Nam nói.

Đặc biệt, sự tiêu cực của người mắc chứng bệnh không bao giờ là tại vì sao khiến cho bác sĩ Nam và đồng nghiệp chùn bước. Theo anh, bất kỳ người mắc chứng bệnh nào cũng khao khát sống, song kỳ vọng có thể không tương tự nhau. Có người mẹ trẻ mắc phải ung thư xin sống lâu hơn dự đám cưới con, có trường hợp từ chối xạ trị để cứu đứa con trong bụng, có người không muốn điều trị vì kinh tế kiệt quệ… Lúc này, người bác sĩ phải nắm được xin muốn của người mắc chứng bệnh để động viên và xoa dịu nỗi đau đớn cho họ.

Niềm vui lớn nhất của anh là sau mỗi ca mổ, người mắc chứng bệnh tỉnh, không tác hại, đủ sức khỏe để tiếp tục quy trình. Như trường hợp người mắc chứng bệnh 61 tuổi, mắc cùng lúc hai chứng bệnh ung thư dạ dày và phổi. Đây là ca chứng bệnh không dễ dàng, được hội chẩn toàn trung tâm y tế do không biết có nên mổ hoặc mổ gì trước. Sau nhiều chẩn đoán, ê kíp quyết định cắt toàn bộ dạ dày vì cơ quan này có nguy cơ tác hại cao hơn, Sau đó đưa ruột non lên tạo hình. Sau một tháng, người mắc chứng bệnh thực hiện ca mổ thứ hai.

Vừa thực hiện vừa học, bác sĩ Nam và đồng nghiệp liên tục cập nhật thêm nhiều quy trình, tài liệu nghiên cứu, để đưa ra phương án điều trị tốt và phù hợp nhất. Hàng ngày, anh sắp xếp thời gian đi từng buồng chứng bệnh, trò chuyện hỏi thăm giúp cho người mắc chứng bệnh thoải mái và lạc quan hơn. Nhiều người xuất viện tuy nhiên tới ngày 27/2, lễ Tết vẫn “cập nhật” sức khỏe, càng giúp cho anh thêm có động lực với nghề.

“Chỉ cần thiết phải người mắc chứng bệnh không từ bỏ đã từng là thành quả, còn chúng tôi luôn song hành cùng họ tới hơi thở cuối cùng”, bác sĩ nói.





Bác sĩ dành thời gian đến buồng bệnh, thăm hỏi động viên và nói chuyện với bệnh nhân. Ảnh: Bác sĩ cung cấp

Bác sĩ dành thời gian tới buồng chứng bệnh, thăm hỏi động viên và nói chuyện với người mắc chứng bệnh. Ảnh: Bác sĩ mang tới

Gần 20 năm theo đuổi ngành Y, bác sĩ Nam cho thường chuyên ngành ung thư đã từng có nhiều tiến bộ. Từ quan niệm “muốn chết thì sang viện K”, tất cả người dần hiểu ung thư không phải án tử. Các phương pháp điều trị hiện tiến bộ hơn như hóa dưỡng chất, miễn dịch, điều trị đích. Tuy nhiên, ung thư là chuyên ngành không dễ dàng, diễn biến tự nhiên của chứng bệnh có nhiều không tương tự lạ, đặc thù. Hiện, có trên 200 chứng bệnh ung thư, mỗi loại có chứng bệnh cảnh không tương tự nhau…, diễn tiến cũng không tương tự biệt trên từng nhóm già, trẻ, chứng bệnh nền.

Theo bác sĩ, không dễ dàng khăn nhất khi thực hiện về ung thư là phải hiểu cặn kẽ về nguồn gốc phát sinh, quá trình diễn biến tự nhiên và nắm được thời kỳ. Bác sĩ chuyên sâu về ngoại khoa, nắm được kỹ thuật mổ chưa chắc thông thạo về thuốc và xạ trị bằng bác sĩ đúng chuyên ngành.

Thời gian sống sau 5 năm ở người mắc chứng bệnh ung thư được xem là điều trị khỏi, vì tế bào thường di căn nhiều trong tầm từ hai tới ba năm đầu. Trường hợp tái phát sau 5 năm, được phát hiện sớm, người mắc chứng bệnh vẫn được điều trị tốt. Do đó, người dân nên quan tâm tới sức khỏe, xét nghiệm định kỳ, “biết sớm trị lành”, bác sĩ khuyến nghị.

Thùy An

Share this post:

Bài viết liên quan

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.